Файл: САЛА ЭКОНОМИКАСЫ.pdf

Добавлен: 02.02.2019

Просмотров: 3896

Скачиваний: 29

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
background image

32 

 

 

 

агрегат ЖЭС 872-963 МВт жүктеме аумағында 34 МВт-тан 125 МВт-қа дейін 
жүктеледі (себебі, жылудың өсуі кезіндегі олардың салыстырмалы мәндері 37 
МВт-тан 125 МВт-қа дейін бірдей болады). Жүктеменің артуымен, мысалы 91 
МВт-қа  тең  (7.4  кесте)  №  2  агрегаттың  жүктемесінің  артуымен  байланысты 
171,0  4,19  ГДж/сағ  жылу  өсімін  №2  агрегаттың  жылу  шығынына  және  ЖЭС 
бойынша  жылу  шығынына  қосамыз  –  260  және  1700  4,19  ГДж/сағ  мәндерін 
аламыз. 

№ 2 және № 3 агрегаттарды жүктеп болғаннан соң ең аз үнемділлікке ие  

№1 агргегатты жүктейміз және сол кезде ЖЭС өзінің орнатылған қуатына тең 
(мысалы, 1125 МВт) жүктемеге ие болады.  

7.5 кесте деректері негізінде турбоагрегаттар арасында ЖЭС жүктемесін 

тиімді  үлестіру  бойынша  турбиналық  цехтың  пайдалану  (эксплуатациялық) 
сипаттамасын тұрғызамыз:  

 

     

);

f(P

 

=

b'

     

          

          

          

ЖЭС

 

                                            (7.3) 

   

   

);

f(P

 

=

 

P

      

          

          

ЖЭС

АГР

 

(7.4) 

     

).

f(P

 

=

B

     

          

          

          

ЖЭС

 

                                            (7.5) 

 

Көлденең  осі  (абсцисса)  бойынша  ЖЭС  өзгеруінің  сипатты  аумақтары 

көрсетілген ЖЭС жиынтық (жалпы) электрлік жүктемесі.  

Барлық  үш  график:  турбиналық  цехтың  салыстырмалы  өсімдері  (а), 

тәртіптік  (режимдік)  карта  (ә)  және  шығын  сипаттамасы  (б)  –  стансаның 
турбиналық  цехының  пайдалану  (эксплуатациялық)  сипаттамаларына  талдау 
жүргізуге ыңғайлы болу мақсатында  бір бетке тұрғызылады. (а), (ә) және (б) 
графиктерін тұрғызу үшін 7.4 кестедегі деректер пайдаланылады.  

Электрлік  желілердегі  белсенді  қуаттың  шығындарын  энергожүйе 

жүктемесін  есептеу  электр  стансалары  арасында  оңтайлы  бөлуге  (немесе 
үлестіру)  ықпал  жасайтын  маңызды  фактор  болып  табылады.  Есептеулерді 
оңайлату  мақсатында  төменде  реактивті  қуаттардың  Q

p

  стансалар  арасында 

белсенді жүктемені бөлуге әсерін есепке алмағандағы  осы фактордың әрекеті 
қарастырылады.  

Басқаларының  тұрақты  қуаты  Р  кезіндегі  i-ші  стансаның  өзгерісі 

теңгеруші нүкте деп аталатын желінің қандай да бір нүктесіндегі жүктеменің 
өзгерісіне  себепші  болады.  Бұл  шарттарда  теңгеруші  нүктенің  жүктемесі 
өзгеруі тиіс, яғни бұл ретте желіде шығындардың өзгерісі ΔР

желі 

жүзеге асады. 

Олай болса, сәйкесінше пайдалы өткізілген қуат бірлігіндегі шартты отынның 
шығын өсімі де өзгереді.  

Сонымен,  электрлік  желідегі  қуат  шығындары  өзгерісінің  есебі  i-ші 

электр  стансасындағы  таза  салмақты  отын  шығынының  өсімін  түзетуге  K

С

 

көбейту арқылы табылады: 

 

i

C

K

1

/

1

      (7.6)                                    


background image

33 

 

 

 

 

мұндағы  ????

????

 – станса жүктемесінің әрбір сатысындағы желінің жиынтық 

шығындарының туындысы. 

 Бұл ретте 0≤

????

????

 ≤ 0, сәйкесінше 0 ≤K

C

≤ 0. 

Жұмысқа сәйкес ????

????

 шамасы былай анықталады: 

                              

3

3

/

ТЭС

ТЭС

i

P

P

,                                                           (7.7) 

 

мұндағы  ∑ ????

ТЭС????

  –  ЖЭС-ның  немесе  жүктеменің  i-ші  сатысының 

жиынтық қуаты МВт; 

∆????

ТЭС????

 

 

ЭТЖ  бойынша

 

және  желі  трансформаторларында

 

i-ші  қуатты 

жіберу кезіндегі белсенді қуаттың жиынтық шығындары МВт.  

Максималды  жіберілетін  қуаттардың  берілген  мәндері  үшін  ЭТЖ 

байланысы  сымдарының  жүйемен  экономикалық  қимасы  келесі  формула 
бойынша анықталады: 
 

n

j

U

P

S

эк

M

cos

3

/

3

      (7.8)                                             

 

мұндағы  cosφ  –  қуат  коэффициенті,  0,85-0,9  мәндерінің  диапазоны 

аралығында жатады; 

Р

М

 – таратылатын қуат, МВт;  

U – желі кернеуі, кВ;  
n – параллельді тізбектер саны; 
j

эк

 – токтың экономикалық тығыздығы, j

эк

= 1,3-1,5 А/мм

2

.  

ЭТЖ  экономикалық  қуаттарының  мәндері  (алымында)  және  қуаттың 

қыздырылуы  бойынша  шекті  ұзақ  аралы  мәндері  (бөлімінде)  7.7  кестеде 
келтірілген.  

Электр  тарату  желісінің  (ЭТЖ)  актив  (белсенді)  кедергісі  келесі  түрде 

анықталады:  

 

                                             

S

l

R

         (7.9)                              

мұндағы L – ЭТЖ ұзындығы км; 
ρ – сымдардың меншікті кедергісі оқу мақсаттарында 31,7

Ом×мм

2

км

 тең деп 

алу керек; 

S – сымдардың қимасы мм

2

Электр  станса  жүктемесінің  әрбір  сатысы  үшін  ашық  таратқыш 

құрылғыдан (АТҚ) желі бойынша тоқтың есептік мәні келесі түрде табылады: 

 

 

,

cos

73

.

1

/

10

3

U

P

I

L

p

 А, 

  (7.10)                              

 


background image

34 

 

 

 

мұндағы  P

L

  –  берілген  кернеудегі  стансаның  жеке  ашық  таратқыш 

құрылғылары бойынша таратылатын қуат, МВт. 

Қуат  шығынын  есепке  алмағандағы  жүктеменің  әрбір  сатысындағы  P

анықтау келесі тізбектілікпен орындалады: 

1)  Тұтынушыларға  дейінгі  байланыс  желілерінің  және  ЭТЖ  саны 

стансаның орнатылған қуаты бойынша есептеулермен алынады. 

2)  Стансадан  желілер  арасында  барлық  қуатты  келесі  арақатынастарда 

бөлу: жүйеге 20-35%, осы желіден қоректенетін тұтынушылардың жүктемесін 
жабуға 80-65%. 

3) Жүктеменің әрбір сатысы үшін желідегі шығындарды келесі формула 

арқылы есептеу: 

 

                            

∆????

????

= 3 · ????

????

2

· ???? = 3 · (

????

????

·10

3

1.73·????·????????????????

)

2

· 10

−6

, МВт

 ,            

(7.11) 

 мұндағы 

∆????

????

    –  белгілі  қималы  және  берілген  ұзындықтағы  әрбір  жеке 

алынған желінің қуат шығындары, МВт.   

4)  Желінің  барлық  бағыттарындағы  белсенді  қуаттың    жиынтық 

шығындары анықталады: 
 

                           

∆????

????Σ

= ∑

Δ????

L

????

????=1

                                          
  (7.12) 

 
мұндағы I – желідегі ЭТЖ саны (i = 1,..., N). 
Трансформаторлардағы 

қуат 

шығындары 

келесі 

формуламен 

анықталады:  

 

                    

Δ????

ТР

= Δ????

БЖ

+ Δ????

ҚТ

· (

S

тржүк.

????

ном.тр.

)

2

· 10

−3

, МВт

 

                       

(7.13) 

 
мұндағы ΔP

БЖ

 – бос жүрістің шығындары кВт; 

ΔP

ҚТ

 – қысқаша тұйықталу шығындары кВт; 

S

тр.жүк.

 – трансформатор жүктемесінің толық қуатының шамасы кВА; 

????

ном.тр.

 – трансформатордың номиналды қуаты кВА. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


background image

35 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Зертханалық  жұмыста  трансформаторлардағы  қуаттың  шығыны 

есептеулерде  δ  =  1,2  -  1,3  деп  алынған  түзету  коэффициентінің  көмегімен 
есептелінеді.  

Сөйтіп,  желі  элементтеріндегі  қуаттың  жиынтық  шығыны  келесідей 

анықталады: 

 

Δ????

ЖЭС????

= Δ????

????∑

+ Δ????

ТР

     (7.14)                   

 
Нәтижесінде  отынның  салыстырмалы  өсімін  түзетуші  түзету 

коэффициенті былай анықталады: 

 


background image

36 

 

 

 

              

K

C

=

1

1-

ΔPЖЭСi
ΣPЖЭСi

 ·δ

 . 

       (7.15)                                 

 

Есептеулердің мәндерін 7.6 кестеге енгіземіз.  
 
7 .6  к е с т е - Отынның салыстырмалы өсімін түзету 

ЖЭС 
жүктемесі 
∑P

ЖЭС

МВт 
 

Жұмыс 
тогы 
I

жұм

,

 

КА

 

 

Белсенді 
қуаттың 
шығын-
дары  ΔP 
МВт 

Шығындар 
үлесі 

∆P

ΣP

ТЭС

 

Түзету 
коэффи-
циенті 
K

С

 

Отынның 
салыстырмалы өсімі  
т.у.т./МВт×сағ 
Есептік  Түзетілген 

177  

0,39  

3,9 

0,022 

1,03 

0,25 

0,26 

772 

1,6 

73,43 

0,095 

1,14 

0,25 

0,285 

872 

1,9 

92,4 

0,106 

1,16 

0,28 

0,325  

963 

2,0 

100,2 

0,104 

1,16 

0,31 

0,356 

1125 

2,49 

159,5. 

0,142 

1,23 

0,58 

0,711 

 
7.3 Жүргізілген есептеулерді талдау 
 
1.  Бірлесіп  жұмыс  жасайтын  турбоагрегаттардың  нақты  құрамы 

кезіндегі ЖЭС қосарлы пайдалану сипаттамасын тұрғызу: 

а) турбоагрегаттар арасындағы жүктеменің тиімді үлестірілуін анықтау; 
ә) отын шығынының салыстырмалы өсімдерінің ЖЭС турбиналық цехы 

агрегаттарының жүктемесіне тәуелділік сипаттамасын тұрғызу; 

б)  турбоагрегаттардың  режимдік  сипаттамаларының  жүктемеге 

тәуелділік сипаттамасын тұрғызу РОП = f(P

ЖЭС

); 

в) ЖЭС шығындық сипаттамасын тұрғызу (турбинаның бос жүрісіндегі 

отын шығынын есепке алмағандағы) B=f(PТЭС); 

2.  Тұтынушылардың  жүктеме  кестесінің  орнын  толтыру  кезінде 

электрлік желілердегі белсенді қуат шығындарының орнын толтыруды есепке 
алғандағы  берілген  жүктеменің  шартты  отын  шығынының  салыстырмалы 
өсімдерінің шкаласын тұрғызу. 

 
7.7  к е с т е   –  Т

м

  =  3000-5000  ч,  cosφ  =  0,9  ,  МВт  кезіндегі  алюминилік 

және болат-алюминилік 35-500 кВ ЭТЖ экономикалық және шекті қуаты 

 

U, 
кВ 

Сым қимасы 
25 

35 

50 

70 

95 

120  150 

185 

240 

300  400  500 

35 

2.22

9.52 

3.17

11.4 

4.44

14.4 

6.0/ 
17.8 

7.6/ 
20.6 

7.6/ 
20.6 

9.5/ 
24 

11.8/ 
27.6 

15.2/ 
32.8 

19.0
/ - 

110   

 

10.0 13.9 18.8 23.8 29.7/  36.7/  47.5/  59.5 79.3 -