ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 06.11.2023
Просмотров: 322
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
кызметін жасау қабілеті жаксы деп саналады. Несептін са.іыстырмалы тығыздыгының төмен болуы бүйректің қызмет жасауы нашар екснін кәрсетеді.
Қақырықтың жалпы клиникалық анализі .
Мақсат:тынысалу жүйесінің ауруларын диагностикалау .
Анализ алуға көрсеткіш: тынысалу мүшелерінің және жүрек қан-тамыр жүйесінің аурулары .
Қажетті заттар:мөлдір, таза кең мойынды шыны банка , жолдама , 5 хлорамин ерітіндісі , 2 бикарбонат натрий ерітіндісі;
Процедураға дайындау және орындау .
1.Науқасқа тексеру мақсатын түсіндіру .
2.Жолдаманы толтыру, қақырықты жинау техникасына үйрету , яғни қақырықты қақырыну кезінде емес жөтелген кезде жинау .
3.Қақырықты жинауға 2 сағат бұрын азанда тісін жуу және қақырықты жинау алдында да ауыз қуысын жылы сумен шаю қажет .
4.Таза шыны баночкаға қақырықты жөтеліп жинау, 3-5 мл – ден аз болмауы қажет .
5.Лабораторияға қақырықты жолдамасымен жедел жеткізу.
Атипиялық клеткаға қақырықты тексеру .
Мақсат: атипиялық клеткаларды табу , диагностикалық .
Қақырықты атипиялық клеткаларға тексеру кезінде мынаны ескеру: бұл клеткалар тез бұзылады сондықтан жаңа бөлінген қақырықты тез арада лабораторияға жеткізу . Бронх бұтағының төменгі бөліктерінен қақырықты шығару үшін трипсиннің протеолитикалық ферментін ингаляция жасау арқылы шығару .
Нәжісті зерттеу: перистальтиканы күшейтетін және фекалия түсін өзгертетіндәрілік заттарды кабылдауды доғару (ішті босататын, ваго және симпатотропты заттар: эфедрин, прозерин, таолин, барий сульфат, висмут және күрамында темірі бар препараттар, май негізінде дайындалған ректальді балаусалар).
Қүрамылда темірі бар препараттарды тағам өнімінен (ет, балык, жасыл өнімдердің барлык түрІн) тексеруге үш күн калғанда алып тастау кажет. Өні.чдердін белгілі жинағынын накты дозаланған күрамын немесе диетаны колдану жәпе тагамнын сіңірілу дәрежесін окып үйрену қажет.
Күре тамырдан қан алу.
Қажетті заттар: бір ретті қолданылатын шприц, залалсыздандырылған пинцет және тампон салынған лоток, резиналы жгут, салфетка (жгуттың астына қою үшін), 70% этил спирті, арнайы киім (залалсыздандырылған халат, маска, мед қолғаптар), штативке орнатылған таза пробиркалар.
11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы 31 мин (35%)
Аудиториялық жұмыс: Жолдама толтыру. Несепті және қақырықты зертханаға тасымалдау
12. Жаңа тақырыпты бекіту. 9 мин (10%)
Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.
Тесттер:
1. Диурез дегеніміз:
А) несептің түрмауы
Б) несептің тәуліктік мөлшері
В) қуық түбі безінің үлғаюы
Г) несеп түзіліп және шыгу процесі
Д) жиі - жиі дәретке шығу
2. Жалпы зертгеу үшін несеп алынады:
А) тәулік бойы үлесті жинау
Б) несеп қүйылган бутылканы жинау
В) лабораторияға апаратын бутылкаға жинайды
Г) жалпы анализге түсін, мөлдірлігін несептін тыіыздығын
Д) таңертең сағат 8 де бір порция алынады
З. Несепті Амбюрже әдісі бойынша зерттеу:
а) бірінші ұлесті төгіп уақытын көрсету
б) жаңа жылы несепті 10 мл лабораторияға жібереді
в) таңертең 100-200 мл мөлшері алынады
г) 3 сағаггық несепті жинайды
д) барлыга дұрыс
4. Несепті лабораториялық зерттейді:
А) дәрігер лаборант
Б) орта мед қызметкер
В) науқастарға қараушы
Г) кіші мед қызметкер
5. Несеп шығару бұзылуының белгілері қандай?
А) бас ауру, жүрек айну
Б) бел тұсының ауырсынуы
В) аяқтың ісінуі
Г) ісіну, қан қысымының көтерілуі, белдің ауруы
6. Никгурия дегеніміз не ?
А) диурездің ен аз мөлшері
Б) несептің тұрмауы
В) несептің тәулікгік мшшіерінщ көбі күндіз емес түнде бөлінеді
Г) барлығы дұрыс
7. Кох таяқшасына қақырықты жинау тәртібі:
а)науқас петри табақшасына азаңғы қақырығын қақырады және лабораторияға жібереді
б)қақырықты түкіргішке жинайды, лабораторияға өткізеді
в)3 тәулік бойы қақырықты жинайды, лабораторияға өткізеді
г)түкіргішке хлорамин ерітіндісін құйып, қақырықты жинау және лабораторияға өткізу
д)ұйықтар алдында қақырықты жинау және лабораторияға жіберу
8.Бөлінген қақырықтың мөлшерін .. медициналық формаға белгілейді.
а)ф-058У
б)ф-004У
в)ф-025У
г)ф-027У
д)ф-029У
9.Крупозды пневмония кезінде қақырықтың түсі .. болады.
а)тот басқан
б)ашық түсті
в)малиналы желе түсті
г)қан аралас
д) бұлынғыр
10.Өкпе қатерлі ісігі кезінде қақырықтың түсі .. болады.
а)тот басқан
б)ашық түсті
в)малиналы желе түсті
г)қан аралас
д) бұлынғыр
Ситуациялық есептер.
1. Несепті Нечиперенко әдісі бойынша зерттеу кезінде науқасқа медбике
қалай түсіндіреді ?
2. Қақырық жинау кезінде медбике қандай заттар дайындайды, жөне науқасқа
қалай түсіндіреді ?
13. Сабақты қорытындылау. 2 мин (2%)
Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады
14. Үйге тапсырма беру. 2 мин (2%)
Н-1, 6 – бөлім , 332 – 349 бет
15 – сабақ
1 Сабақтың тақырыбы: Рентгенологиялық және эндоскопиялық зерттеу әдістері.
2. Сағат саны: 90 мин (100%)
3.Сабақ түрі: практикалық
4.Сабақтың мақсаты:
оқыту: оқушыларды науқасты эндоскопиялық зерттеу. әдісімен таныстыру.
тәрбиелік: оқушыларды науқасты эндоскопиялық зерттеу кезінде этика және деонтологиялық заңдылықтарды ұстануға тәрбиелеу.
дамыту: оқушыларда науқасты эндоскопиялық зерттеу кезінде көмекшілік жасау қабілеттілігін дамыту.
5. Оқыту әдісі: көрме, пікірталас.
6. Материалды-техникалық жабдықталуы:
а) техникалық құралдар: компьютер, мультимедиялық құрылғы, плакат.
ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, буклеттер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.
б) оқыту орны: № 2, 3, 4 бөлмелер.
7. Әдебиеттер:
Негізгі (Н)
1.Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.
Қосымша (Қ)
1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, Құспанова А.Р, Ахметова К.А. – Көкшетау, 2006.
8. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин (6%)
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
9.Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 14 мин (15%)
- қанды зерттеу көрсеткіштері
- қанды зерттеуге алу техникасы
- несепті лабораториялык зерттеуте алу
- несепті жалпы зерттеуге жинау
10. Жаңа сабақты түсіндіру : 27 мин (30%)
Жоспар:
Рентгендік зерттеу - калыпты және патологиялык жағдайдағы мүшелердін күрылысы меи кызметін зерттейді.Ауруды, онын орналаскан жерін (локализациясын) аныктап, патологиялык өзгерістердің үзактышн, сонымен катар, емдеу процессінін барысын (динамикасын) аныктайды.
Зерттеу - рентген сәулелерінің мүшелер жөне тіидер аркылы өтіп, әртүрлі дәрежеде сіңіріліп, арнайы экран немесе рентген пленкасында мүшенін суреттемесінін пайда болуына негізделген. Ағзанын мүшелерінің және тіндерінін бір-бірінен тығыздыгы және химнялык күрамы жағынан көптеген айырмашылыктары бар, сондыктан олар рентген сеулелерін әртүрлі дәрежеде сіңіреді, нәтижесінде алынған суретгеме накты контрасты шығады. Осығаң ораЙ, сүйектер, буындар, өкпе, жүрек және кейбір баска мүшелердін рентгенолоғиялық зерттеулерін арнайы дайындыксыз өткізуге болады. Асказан-ішек жолы, бауыр, бүйрек, бронхтар және тамырлардың накты контрасты жеткіліксіз, сондыктан, бүларға жасанды контрастау өткізеді: ағзаға зертгелінетін күрылымға қараганла сәулені күшті (барнй сульфаты, йодтын органикалык косылысы) немесе әлсіз (газ) сіңіретін арнайы зиянсыз рентген контрасты заттарды енгізеді. Мүшелер мен тіндерді жасанды контрасттау максатында рентген контрасты заггарды ішке Ішеді, қан тамырға (мысалы, урографияда), куьістар мен тіңдерге, айналасындағы тіндерге (мысалы, лигаментографияда) немесе тікелей куысқа, мүшенің паренхимасына (мысалы, гайморографиада, бронхографияда, гепатоғрафияда) енгізеді. Реитгеноскопияда экрандағы ннтенсивті көлеңкелер (күрамында газ бар) тығыздығы төмен мүшелер мен тіндерге сәйкес келеді, яғни позитивті болып келеді.Рентгеногрзммаларда караю және ағарудын катынастары керісінше, яғни негативтІ болады.
Эндоскопиялық тексерулерді орындау жалпы принципі болып организмнің табиғи саңлауы арқылы эндоскопия үшін аппаратты енгізу болып табылады. Аш ішекті, асқазанды және өңешті тексеру кезінде эндоскопиялық тексерулерді орындау жалпы принципі болып эндоскопты ауыз арқылы енгізеді. Бронхоскопия кезінде аппарат ауыз арқылы және ары қарай тыныс алу жолдарына енгізіледі. Тоқ және тік ішекті тексеру үшін эндоскоп артқы саңлау арқылы енгізіледі.
Лапароскопия, артроскопия- буын және құрсақ қуысын тексеруде аппаратты енгізу үшін арнайы жасанды саңлауларды прокол жасау арқылы жасайды. Науқастарға осы процедураны жасағанда субъективті қолайсыздықты тудырады. Эндоскопты енгізген соң, ол тексеретін мүшеге қарай бағыттап жылжылынады. Қуыс және кілегей қабаты қаралады, көбінесе дәрігерді “қызықтырған ” аймақты түсіріп алуға болады. Кәзіргі техниканың прогрессімен тексеру кезінде барлық процесті бейнетаспаға түсіріп алуға да болады. Тексеру кезінде ісікті процеске күдіктенсе биопсия жасалынады (цитологиялық тексеруге тканнің кішкентай бөлігін алу).
Эндоскопиялық тексеру әдісінің артықшылығы.
Оптика-механикалық жарықтатқыш аспаптарының көмегімен визуальді тексеру әдіс. Арнайы оптикалық эндоскоптың көмегімен эндоскопиялық тексеру әдістері асқазанның, өңештің, он екі елі ішектің (эзофагогастродуоденоскопия), тік ішек және сигма тәрізді ішектің (ректороманоскопия) тоқ ішегінің (колоноскопия), құрсақ қуысының мүшелерінің (лапароскопия) кілегей қабатын тексеруге болады және биопсия жасап ары қарай гистологиялық тексеруді жүргізуге және де емдік манипуляцияларды жүзеге асыруға да болады.
Эзофагогастродуоденоскопияға науқасты дайындау қалай жүргізіледі?
Фиброгастродуоденоскопия-асқазан, он екі елі ішек және өңешті эндоскопиялық тексеру әдістері болып табылады. Эзофагогастродуоденоскопия-кезінде науқасты арнайы дайындауының қажеті жоқ. Жоспарлы гастроскопияны азанда, аш қарынға жүргізеді; ал жедел гастроскопияны тәуліктің кез келген уақытында орындайды. Науқасқа тексеруге дейін 30 мин бұрын тері астына 0,1% 1мл атропин ерітіндісін енгізеді; тексеру алдында дикаин ерітіндісімен жұтқыншақтың кілегей қабатына жергілікті анестезия жасайды. Эзофагогастродуоденоскопиядан кейін 1-1,5сағатқа науқасқа тамақ ішкізбейді (жұтынудың өз қалпына келгенінше). Биопсия алынған болса, сол күні тамақты салқын етіп береді.
Көрсеткіші:он екі елі ішек және асқазан аурулары.
Қақырықтың жалпы клиникалық анализі .
Мақсат:тынысалу жүйесінің ауруларын диагностикалау .
Анализ алуға көрсеткіш: тынысалу мүшелерінің және жүрек қан-тамыр жүйесінің аурулары .
Қажетті заттар:мөлдір, таза кең мойынды шыны банка , жолдама , 5 хлорамин ерітіндісі , 2 бикарбонат натрий ерітіндісі;
Процедураға дайындау және орындау .
1.Науқасқа тексеру мақсатын түсіндіру .
2.Жолдаманы толтыру, қақырықты жинау техникасына үйрету , яғни қақырықты қақырыну кезінде емес жөтелген кезде жинау .
3.Қақырықты жинауға 2 сағат бұрын азанда тісін жуу және қақырықты жинау алдында да ауыз қуысын жылы сумен шаю қажет .
4.Таза шыны баночкаға қақырықты жөтеліп жинау, 3-5 мл – ден аз болмауы қажет .
5.Лабораторияға қақырықты жолдамасымен жедел жеткізу.
Атипиялық клеткаға қақырықты тексеру .
Мақсат: атипиялық клеткаларды табу , диагностикалық .
Қақырықты атипиялық клеткаларға тексеру кезінде мынаны ескеру: бұл клеткалар тез бұзылады сондықтан жаңа бөлінген қақырықты тез арада лабораторияға жеткізу . Бронх бұтағының төменгі бөліктерінен қақырықты шығару үшін трипсиннің протеолитикалық ферментін ингаляция жасау арқылы шығару .
Нәжісті зерттеу: перистальтиканы күшейтетін және фекалия түсін өзгертетіндәрілік заттарды кабылдауды доғару (ішті босататын, ваго және симпатотропты заттар: эфедрин, прозерин, таолин, барий сульфат, висмут және күрамында темірі бар препараттар, май негізінде дайындалған ректальді балаусалар).
Қүрамылда темірі бар препараттарды тағам өнімінен (ет, балык, жасыл өнімдердің барлык түрІн) тексеруге үш күн калғанда алып тастау кажет. Өні.чдердін белгілі жинағынын накты дозаланған күрамын немесе диетаны колдану жәпе тагамнын сіңірілу дәрежесін окып үйрену қажет.
Күре тамырдан қан алу.
Қажетті заттар: бір ретті қолданылатын шприц, залалсыздандырылған пинцет және тампон салынған лоток, резиналы жгут, салфетка (жгуттың астына қою үшін), 70% этил спирті, арнайы киім (залалсыздандырылған халат, маска, мед қолғаптар), штативке орнатылған таза пробиркалар.
11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы 31 мин (35%)
Аудиториялық жұмыс: Жолдама толтыру. Несепті және қақырықты зертханаға тасымалдау
12. Жаңа тақырыпты бекіту. 9 мин (10%)
Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.
Тесттер:
1. Диурез дегеніміз:
А) несептің түрмауы
Б) несептің тәуліктік мөлшері
В) қуық түбі безінің үлғаюы
Г) несеп түзіліп және шыгу процесі
Д) жиі - жиі дәретке шығу
2. Жалпы зертгеу үшін несеп алынады:
А) тәулік бойы үлесті жинау
Б) несеп қүйылган бутылканы жинау
В) лабораторияға апаратын бутылкаға жинайды
Г) жалпы анализге түсін, мөлдірлігін несептін тыіыздығын
Д) таңертең сағат 8 де бір порция алынады
З. Несепті Амбюрже әдісі бойынша зерттеу:
а) бірінші ұлесті төгіп уақытын көрсету
б) жаңа жылы несепті 10 мл лабораторияға жібереді
в) таңертең 100-200 мл мөлшері алынады
г) 3 сағаггық несепті жинайды
д) барлыга дұрыс
4. Несепті лабораториялық зерттейді:
А) дәрігер лаборант
Б) орта мед қызметкер
В) науқастарға қараушы
Г) кіші мед қызметкер
5. Несеп шығару бұзылуының белгілері қандай?
А) бас ауру, жүрек айну
Б) бел тұсының ауырсынуы
В) аяқтың ісінуі
Г) ісіну, қан қысымының көтерілуі, белдің ауруы
6. Никгурия дегеніміз не ?
А) диурездің ен аз мөлшері
Б) несептің тұрмауы
В) несептің тәулікгік мшшіерінщ көбі күндіз емес түнде бөлінеді
Г) барлығы дұрыс
7. Кох таяқшасына қақырықты жинау тәртібі:
а)науқас петри табақшасына азаңғы қақырығын қақырады және лабораторияға жібереді
б)қақырықты түкіргішке жинайды, лабораторияға өткізеді
в)3 тәулік бойы қақырықты жинайды, лабораторияға өткізеді
г)түкіргішке хлорамин ерітіндісін құйып, қақырықты жинау және лабораторияға өткізу
д)ұйықтар алдында қақырықты жинау және лабораторияға жіберу
8.Бөлінген қақырықтың мөлшерін .. медициналық формаға белгілейді.
а)ф-058У
б)ф-004У
в)ф-025У
г)ф-027У
д)ф-029У
9.Крупозды пневмония кезінде қақырықтың түсі .. болады.
а)тот басқан
б)ашық түсті
в)малиналы желе түсті
г)қан аралас
д) бұлынғыр
10.Өкпе қатерлі ісігі кезінде қақырықтың түсі .. болады.
а)тот басқан
б)ашық түсті
в)малиналы желе түсті
г)қан аралас
д) бұлынғыр
Ситуациялық есептер.
1. Несепті Нечиперенко әдісі бойынша зерттеу кезінде науқасқа медбике
қалай түсіндіреді ?
2. Қақырық жинау кезінде медбике қандай заттар дайындайды, жөне науқасқа
қалай түсіндіреді ?
13. Сабақты қорытындылау. 2 мин (2%)
Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады
14. Үйге тапсырма беру. 2 мин (2%)
Н-1, 6 – бөлім , 332 – 349 бет
15 – сабақ
1 Сабақтың тақырыбы: Рентгенологиялық және эндоскопиялық зерттеу әдістері.
2. Сағат саны: 90 мин (100%)
3.Сабақ түрі: практикалық
4.Сабақтың мақсаты:
оқыту: оқушыларды науқасты эндоскопиялық зерттеу. әдісімен таныстыру.
тәрбиелік: оқушыларды науқасты эндоскопиялық зерттеу кезінде этика және деонтологиялық заңдылықтарды ұстануға тәрбиелеу.
дамыту: оқушыларда науқасты эндоскопиялық зерттеу кезінде көмекшілік жасау қабілеттілігін дамыту.
5. Оқыту әдісі: көрме, пікірталас.
6. Материалды-техникалық жабдықталуы:
а) техникалық құралдар: компьютер, мультимедиялық құрылғы, плакат.
ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, буклеттер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.
б) оқыту орны: № 2, 3, 4 бөлмелер.
7. Әдебиеттер:
Негізгі (Н)
1.Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.
Қосымша (Қ)
1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, Құспанова А.Р, Ахметова К.А. – Көкшетау, 2006.
8. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин (6%)
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
-
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. -
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
9.Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 14 мин (15%)
- қанды зерттеу көрсеткіштері
- қанды зерттеуге алу техникасы
- несепті лабораториялык зерттеуте алу
- несепті жалпы зерттеуге жинау
-
Тәуліктік несеп жинау -
Несепті Каковский — Аддис әдісі бойынша зерттеу -
Қақырықты зерттеуге жинау -
Нәжісті зерттеу манызы -
Тексеру үшін материалды дайындау және лабораторияға жеткізу кезіндегі медбикенін міндеті -
Қолданылған жабдықтарды зарарсыздандыру
10. Жаңа сабақты түсіндіру : 27 мин (30%)
Жоспар:
-
Эндоскопиның маңызы -
Эзофагогастродуоденоскопияға -
Колоноскопия -
Бронхоскопия -
Ректороманоскопия
Рентгендік зерттеу - калыпты және патологиялык жағдайдағы мүшелердін күрылысы меи кызметін зерттейді.Ауруды, онын орналаскан жерін (локализациясын) аныктап, патологиялык өзгерістердің үзактышн, сонымен катар, емдеу процессінін барысын (динамикасын) аныктайды.
Зерттеу - рентген сәулелерінің мүшелер жөне тіидер аркылы өтіп, әртүрлі дәрежеде сіңіріліп, арнайы экран немесе рентген пленкасында мүшенін суреттемесінін пайда болуына негізделген. Ағзанын мүшелерінің және тіндерінін бір-бірінен тығыздыгы және химнялык күрамы жағынан көптеген айырмашылыктары бар, сондыктан олар рентген сеулелерін әртүрлі дәрежеде сіңіреді, нәтижесінде алынған суретгеме накты контрасты шығады. Осығаң ораЙ, сүйектер, буындар, өкпе, жүрек және кейбір баска мүшелердін рентгенолоғиялық зерттеулерін арнайы дайындыксыз өткізуге болады. Асказан-ішек жолы, бауыр, бүйрек, бронхтар және тамырлардың накты контрасты жеткіліксіз, сондыктан, бүларға жасанды контрастау өткізеді: ағзаға зертгелінетін күрылымға қараганла сәулені күшті (барнй сульфаты, йодтын органикалык косылысы) немесе әлсіз (газ) сіңіретін арнайы зиянсыз рентген контрасты заттарды енгізеді. Мүшелер мен тіндерді жасанды контрасттау максатында рентген контрасты заггарды ішке Ішеді, қан тамырға (мысалы, урографияда), куьістар мен тіңдерге, айналасындағы тіндерге (мысалы, лигаментографияда) немесе тікелей куысқа, мүшенің паренхимасына (мысалы, гайморографиада, бронхографияда, гепатоғрафияда) енгізеді. Реитгеноскопияда экрандағы ннтенсивті көлеңкелер (күрамында газ бар) тығыздығы төмен мүшелер мен тіндерге сәйкес келеді, яғни позитивті болып келеді.Рентгеногрзммаларда караю және ағарудын катынастары керісінше, яғни негативтІ болады.
Эндоскопиялық тексерулерді орындау жалпы принципі болып организмнің табиғи саңлауы арқылы эндоскопия үшін аппаратты енгізу болып табылады. Аш ішекті, асқазанды және өңешті тексеру кезінде эндоскопиялық тексерулерді орындау жалпы принципі болып эндоскопты ауыз арқылы енгізеді. Бронхоскопия кезінде аппарат ауыз арқылы және ары қарай тыныс алу жолдарына енгізіледі. Тоқ және тік ішекті тексеру үшін эндоскоп артқы саңлау арқылы енгізіледі.
Лапароскопия, артроскопия- буын және құрсақ қуысын тексеруде аппаратты енгізу үшін арнайы жасанды саңлауларды прокол жасау арқылы жасайды. Науқастарға осы процедураны жасағанда субъективті қолайсыздықты тудырады. Эндоскопты енгізген соң, ол тексеретін мүшеге қарай бағыттап жылжылынады. Қуыс және кілегей қабаты қаралады, көбінесе дәрігерді “қызықтырған ” аймақты түсіріп алуға болады. Кәзіргі техниканың прогрессімен тексеру кезінде барлық процесті бейнетаспаға түсіріп алуға да болады. Тексеру кезінде ісікті процеске күдіктенсе биопсия жасалынады (цитологиялық тексеруге тканнің кішкентай бөлігін алу).
Эндоскопиялық тексеру әдісінің артықшылығы.
Оптика-механикалық жарықтатқыш аспаптарының көмегімен визуальді тексеру әдіс. Арнайы оптикалық эндоскоптың көмегімен эндоскопиялық тексеру әдістері асқазанның, өңештің, он екі елі ішектің (эзофагогастродуоденоскопия), тік ішек және сигма тәрізді ішектің (ректороманоскопия) тоқ ішегінің (колоноскопия), құрсақ қуысының мүшелерінің (лапароскопия) кілегей қабатын тексеруге болады және биопсия жасап ары қарай гистологиялық тексеруді жүргізуге және де емдік манипуляцияларды жүзеге асыруға да болады.
Эзофагогастродуоденоскопияға науқасты дайындау қалай жүргізіледі?
Фиброгастродуоденоскопия-асқазан, он екі елі ішек және өңешті эндоскопиялық тексеру әдістері болып табылады. Эзофагогастродуоденоскопия-кезінде науқасты арнайы дайындауының қажеті жоқ. Жоспарлы гастроскопияны азанда, аш қарынға жүргізеді; ал жедел гастроскопияны тәуліктің кез келген уақытында орындайды. Науқасқа тексеруге дейін 30 мин бұрын тері астына 0,1% 1мл атропин ерітіндісін енгізеді; тексеру алдында дикаин ерітіндісімен жұтқыншақтың кілегей қабатына жергілікті анестезия жасайды. Эзофагогастродуоденоскопиядан кейін 1-1,5сағатқа науқасқа тамақ ішкізбейді (жұтынудың өз қалпына келгенінше). Биопсия алынған болса, сол күні тамақты салқын етіп береді.
Көрсеткіші:он екі елі ішек және асқазан аурулары.