ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 06.11.2023
Просмотров: 320
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
зобта тахикардия, артериалды гипертензия, гипотиреозда керісінше. Сондықтан ҚҚ өлшеу керек. Диффузды токсикалық зобы бар науқастар диетаны сақтау қажет. Асқынуы- тиреотоксикалық криз- бұл кезде кенет психикалық қозғыштық, дене температурасы 40-410, іш ауруы, жүрек айну, іш өту, құсу. Тиреотоксикалық криз кезінде кортикостерендты, код, препараттары, жүрек гликозидтері қолданады.
11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы 31 мин (35%)
Ер адамдар мен әйелдерге катетер енгізудің ерекшеліктерін үйрену. Катетеризациялау алгоритмі. Қолданған аспаптарды тазалау.
12. Жаңа тақырыпты бекіту. 9 мин (10%)
Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.
Тесттер:
1.Қандай аурулар және жағдайлар жедел зәр тоқталуымен өтеді.
А.ісіктер немесе аденома
Б.бүйрек жетіспеушілігі
В.екі зәрағардың қысылуы
Г.құрсақ қуысының мүшелеріне жасалған операциясынан кейінгі жағдай
Д.босанудан кейінгі кезең
2.Жедел зәр тоқталуды ликвидациялау үшін қолданады:
А.қуыққа катетеризация жасау
Б.цистостомия
В.прозеринді тері астына енгізу
Г.атропинді тері астына енгізу
Д.спазмолитиктерді қолдану(но-шпа, баралгин)
Е.сыртқы жыныс мүшелерін жылы сумен жуу
3.Әйел қуығына катетер қою кезінде дұрыс кезекті іс әрекетті анықта.
А.аяқтарын тізесіне бүгіп арқасымен науқасты жатқызып және екі жаққа аяғын ашу.
Б.глицеринге батырылған зарарсызданған катетерді
оң қолмен ұстау
В.антисептикалық ерітіндімен зәрағар каналын өңде
Г.сол қолдың 1 және 2 саусақтарымен үлкен және кіші жыныс еріндерін көтеру, зәр ағар каналын анықтау
Д.зәр ағып болған соң зәрағар каналынан катетерді алу
Е.катетерді зарарсыздау
Ж.зәрағар каналына 3-5см-ге катетерді енгізу, соңын зәр қабылдағышқа салып қою
4.Жауапты толықтыр.
Жедел зәр тоқталу кезінде, дәрігер тағайындауы бойынша медбике науқасқа но-шпаның қанша ...мл,
....% ерітіндісін енгізеді.
5. Науқасқа бірінші рет инсулин тағайындалады. Ол медбикеге инсулиннің ағзаға қалай әсер ететінін сұрады. Медбике инсулинді
1. науқастың қандағы қант қалыпты
2. құсу болмайды
3. қантты төмендететін дәрілерддің әсерін түсіндіреді
9. Инсулин енгізгеннен кейін науқаста тез дірілі, аштығу байқалды
1. гипертони ялық криз
2. гипогликемиялық жағдай
3. коллапс
4. талма
10. Семіздік ауруы бар науқастарды күтіміне байланысты қандай шаралар қолданылады
1. дұрыс тамақтануын ұщйымдастыру
2. тері күтімі
3. термометрия
4. емдік физкультура
Ситуациялық есептер:
Жауабы:Жеке астаушасын қою , науқасты жалғыз қалдырып кранды ашу:ағып жатқан судың шуы кіші дәретті шақыруы мүмкін ; жыныс мүшелерін жылы сумен жуу ; дәрігер тағайындауы бойынша 0,5% 1 мл прозерин ерітіндісін енгізунемесе қуыққа катетеризация жасау .
Жауабы:тез арада кіші дәретке отырғызу қажет .
Кері көрсеткіші болмаса іштің төменгі бөлігіне грелка қоюға болады , суды ашып қою . Бұл іс- әрекеттер әсер етпесе дәрігерге хабарлау.
13. Сабақты қорытындылау. 2 мин (2%)
Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады
14. Үйге тапсырма беру. 2 мин (2%)
Н-1, 6 – бөлім , 332 – 349 бет
14 – сабақ
1 Сабақтың тақырыбы: Қанды, зәрді, нәжісті және қақырықты зерттеудің зертханалық әдістері.
2. Сағат саны: 90 мин (100%)
3.Сабақ түрі: практикалық
4.Сабақтың мақсаты:
оқыту: оқушыларға зертханалық зерттеулерге зәрді, қақырықты, қанды, нәжісті алуды үйрету.
тәрбиелік: оқушыларды жұмыс істеу кезінде этика және деонтологиялық заңдылықтарды ұстануға тәрбиелеу.
дамыту: оқушыларда зертханалық зерттеулерге зәр, қақырық, қан, нәжіс алу қабілеттілігін дамыту.
5. Оқыту әдісі: көрме, пікірталас.
6. Материалды-техникалық жабдықталуы:
а) техникалық құралдар: компьютер, мультимедиялық құрылғы, плакат.
ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, буклеттер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.
б) оқыту орны: № 2, 3, 4 бөлмелер.
7. Әдебиеттер:
Негізгі (Н)
Қосымша (Қ)
1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, ҚұспановаА.Р, Ахметова К.А.-Көкшетау, 2006.
8.Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин (6%)
9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 14 мин (15%)
10.Жаңа сабақты түсіндіру : 27 мин (30%)
Жоспар:
Несепті лабораториялық зерттеуге алу
Несеп бүйректе түзілсді,- ол сабын түсті сабыр, мөлдір, коспасыз сүйық. Ол жылы жерде түрса, иісі шыгып кетеді. Тәуліктің ор кезінде несептіц қүрамы ішкен тағамынын қүрамы мсн сипатына, сүйықтың мөлшеріне, дене қызметіне, ауаныц температурасына байланысты түрліше болады. Несептің реакциясы әрдайым қышқыл және оның күрамындагы фосфаттарга байланысты. Нессптің сілтілік реакциясы кезіндс несеп бактериялардың әсерінен көмір қышқылы мен аммиак түзеді, бүл несеи бөлетін жүйе аурулары кезінде, несспті теріс әрі үзак сақтағанда, сондайақ оны лас ыдыска жинағанда кездеседі.
Несепті Каковский — Аддис әдісі бойынша зсрттеу.
Несеп алар алдында әйелдер мұкият дәрет алуы тиіс. Бутылкага алдын ала коннентрат- тимолдың бірнсше түйіршігін мемссе фармалыиггін екі түйіршігіп, иемесе 0,5 хлороформ салады. Несеп құйылған бөтелкены салқан жерде үстаган дүрыс. Коковский- Лддис әдісі бойынша иесеп элементтерін есептеу камерасында санайды да, тәуліктегі несептің жалпы мөлшерін қайта санайды. Лейкоциттер қалпы 2: 10 / тәулікке, эритроциттер 1:10 V тәулікке дейін, цилиндірлер 3:10 3
/ тоулікке дейін. Бүл әдіс бойынша песепті 10 сағат ішінде жинайды. Сагат 22-де сырқат куыгын босатып, түнде дәреткс отырмауы керек. Таңертец сагат 8 де таңертеңгілік барлық несепті лабораторияға апаратын арнайы бутылкага жинайды.
Несепті Нечипоренко әдісі бойынша зерттеу.
Несепті мүкият дәрет алған соң кез келгеи кезде жинауга болады, алайда лабораторияга таңертеңгілік үлсс жіберілгені дүрыс. Есептсу камерасында несеп элемснттер I мл- де 4000 мыңга дейін, эритроциттер 1 мл-де 1000 га дейін.
Зимницкий бойынша зәрді зерттеу.
Әдеттегі су жоне тагамдық режимде өткізіледі. Зерттсу принципі бүйректің фшиологиялық жағдайларда су режішіне икемдслуін зерпеуғс неғізделген. Сынакты жүргізугс қарсы куолік жоқ. Әдеттегідей режимде өткізіледі.Сырқат таңертеңгі сағат алтыда куығын босатып, оны төгеді дс, содан кейін тәулік боиына 3 сағат сайын жекелеген ыдысқа отырады.Мейірбике оның алдында кешке 8 таза шиша дайындап қоялы,Оларға сыркаттын аты жөні, шишалардың реттік нөмірі көрсетілген таңбалар желімдсйді. Сонымен, сыркат тәулік бойына таңертеңгі келесі күннің сағат алтыға дейін сегіз рет (түнде оларды оятады) несеп боледі.
Барлық сегіз үлестіде лабораторияға жібереді,онда әр бір үлестің мөлшері мсн салыстырмалы тыгыздығын олшейді. Гигиеналық дәрет алу міндетті емес. Егер алынған нессп бір шишага симаса, онда қалдыгын басқа бір пшшаға қүяды да зат таңбасына -1 үлеске косымша иесеп " деп жазылады. Егер белгіленген уақытта сырқат сүйық дәретке отырмасада, шишаны лабораторияга жібереді. Тәулік ішіндегі несеп мөлшерін олшей отырып күндізгі жәнс түнгі диурезді жеке аныктайды.Каүпдізгі диурсз (9 дан 18 сағатқа дейін) түнғі диурезден көп, жалпы диурездің 2/3 бөлігіндей болуы тиіс. Сағат 21 дсн таңертеңгі 6 -га дсйінгі несеп мөлшері- түнгі диурез. Дені сау адамның түнгі днурезі жалпы дпурездіц 1/3 бөлігін күрайды. Несеитің жалпы тоуліклік мөлшсрі тоулік бойы ішілген сүйыктың 65-75 % тсң. Күндізгі диурез түнгідсн біршама көп,несептің салыстырмалы тығыздыгы 1008-деи 1025-ке дейін озгеріп отырса, бүйректің
11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы 31 мин (35%)
Ер адамдар мен әйелдерге катетер енгізудің ерекшеліктерін үйрену. Катетеризациялау алгоритмі. Қолданған аспаптарды тазалау.
12. Жаңа тақырыпты бекіту. 9 мин (10%)
Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.
Тесттер:
1.Қандай аурулар және жағдайлар жедел зәр тоқталуымен өтеді.
А.ісіктер немесе аденома
Б.бүйрек жетіспеушілігі
В.екі зәрағардың қысылуы
Г.құрсақ қуысының мүшелеріне жасалған операциясынан кейінгі жағдай
Д.босанудан кейінгі кезең
2.Жедел зәр тоқталуды ликвидациялау үшін қолданады:
А.қуыққа катетеризация жасау
Б.цистостомия
В.прозеринді тері астына енгізу
Г.атропинді тері астына енгізу
Д.спазмолитиктерді қолдану(но-шпа, баралгин)
Е.сыртқы жыныс мүшелерін жылы сумен жуу
3.Әйел қуығына катетер қою кезінде дұрыс кезекті іс әрекетті анықта.
А.аяқтарын тізесіне бүгіп арқасымен науқасты жатқызып және екі жаққа аяғын ашу.
Б.глицеринге батырылған зарарсызданған катетерді
оң қолмен ұстау
В.антисептикалық ерітіндімен зәрағар каналын өңде
Г.сол қолдың 1 және 2 саусақтарымен үлкен және кіші жыныс еріндерін көтеру, зәр ағар каналын анықтау
Д.зәр ағып болған соң зәрағар каналынан катетерді алу
Е.катетерді зарарсыздау
Ж.зәрағар каналына 3-5см-ге катетерді енгізу, соңын зәр қабылдағышқа салып қою
4.Жауапты толықтыр.
Жедел зәр тоқталу кезінде, дәрігер тағайындауы бойынша медбике науқасқа но-шпаның қанша ...мл,
....% ерітіндісін енгізеді.
5. Науқасқа бірінші рет инсулин тағайындалады. Ол медбикеге инсулиннің ағзаға қалай әсер ететінін сұрады. Медбике инсулинді
-
қандағы холестеринніің деңгейін төмендетеді -
клетка арқылы қандағы глюкозаның сіңірілуіне қатысады -
ұйқы безі клеткалардың қызметін реттейді
-
Диабетикалық комға тән:
-
әлсіздік -
жүрек айну -
ацетон иісі -
организмнен қанның бөлінуіне қатысады -
ұйқы безінің альфа- клеткалардың қызметін реттейді -
Диабетикалық комаға тән:
-
әлсіздік -
жүрек айну -
ацетон иісі -
организмнен қанның бөлінуіне қатысады -
ұйқы безжінің альфа- клеткалардың қызметін реттейді
-
Медбике науқасқа инсулин енгізгеннен кейін мынандай белгілер дамуы мүмкін: тремор, терлегіштік, әлсіздік, ашығу сезімі, осыған байланысты мынандай кеңес береді:
-
1 стакан сүт, қара нан -
салат -
тәтті май -
томат сок
-
Қант диабетімен ауыратын науқастарды күту жоспары арқылы, мақсатын анықтау
1. науқастың қандағы қант қалыпты
2. құсу болмайды
3. қантты төмендететін дәрілерддің әсерін түсіндіреді
9. Инсулин енгізгеннен кейін науқаста тез дірілі, аштығу байқалды
1. гипертони ялық криз
2. гипогликемиялық жағдай
3. коллапс
4. талма
10. Семіздік ауруы бар науқастарды күтіміне байланысты қандай шаралар қолданылады
1. дұрыс тамақтануын ұщйымдастыру
2. тері күтімі
3. термометрия
4. емдік физкультура
Ситуациялық есептер:
-
Операциядан 8 сағаттан кейін науқас кіші дәретке отырмады. Осы кезде медбикенің іс-әрекеті.
Жауабы:Жеке астаушасын қою , науқасты жалғыз қалдырып кранды ашу:ағып жатқан судың шуы кіші дәретті шақыруы мүмкін ; жыныс мүшелерін жылы сумен жуу ; дәрігер тағайындауы бойынша 0,5% 1 мл прозерин ерітіндісін енгізунемесе қуыққа катетеризация жасау .
-
Операциядан кейін реанимациядан бөлімшеге науқасты ауыстырды . 6сағаттың ішінде науқас кіші дәретке отырмады . Бұл кезде медбикенің іс-әрекеті қандай ?
Жауабы:тез арада кіші дәретке отырғызу қажет .
Кері көрсеткіші болмаса іштің төменгі бөлігіне грелка қоюға болады , суды ашып қою . Бұл іс- әрекеттер әсер етпесе дәрігерге хабарлау.
13. Сабақты қорытындылау. 2 мин (2%)
Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады
14. Үйге тапсырма беру. 2 мин (2%)
Н-1, 6 – бөлім , 332 – 349 бет
14 – сабақ
1 Сабақтың тақырыбы: Қанды, зәрді, нәжісті және қақырықты зерттеудің зертханалық әдістері.
2. Сағат саны: 90 мин (100%)
3.Сабақ түрі: практикалық
4.Сабақтың мақсаты:
оқыту: оқушыларға зертханалық зерттеулерге зәрді, қақырықты, қанды, нәжісті алуды үйрету.
тәрбиелік: оқушыларды жұмыс істеу кезінде этика және деонтологиялық заңдылықтарды ұстануға тәрбиелеу.
дамыту: оқушыларда зертханалық зерттеулерге зәр, қақырық, қан, нәжіс алу қабілеттілігін дамыту.
5. Оқыту әдісі: көрме, пікірталас.
6. Материалды-техникалық жабдықталуы:
а) техникалық құралдар: компьютер, мультимедиялық құрылғы, плакат.
ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, буклеттер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.
б) оқыту орны: № 2, 3, 4 бөлмелер.
7. Әдебиеттер:
Негізгі (Н)
-
Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.
Қосымша (Қ)
1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, ҚұспановаА.Р, Ахметова К.А.-Көкшетау, 2006.
8.Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин (6%)
-
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру. -
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. -
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 14 мин (15%)
-
Жедел зәр тоқтауына түсінік. -
Жедел зәр тоқтауына алып келетін себептер мен белгілері. -
Жедел зәр тоқтауы кезіндегі көмек. -
Эндокринді жүйелердің қызметі бұзылған науқастарды күту, қадағалау деонтологиялық аспект ілері. -
Эндокринді жүйе аурулары бар науқастарды тексеру тәртібі. -
Қант диабетімен ауыратын науқастардың іріңді жараларды алдын- алу.
10.Жаңа сабақты түсіндіру : 27 мин (30%)
Жоспар:
-
Қанды зерттеу көрсеткіштері -
Қанды зерттеуге алу техникасы -
несепті лабораториялык зерттеуте алу -
Несепті жалпы зерттеуге жинау -
Тәуліктік несеп жинау -
Несепті Каковский — Аддис әдісі бойынша зерттеу -
Қақырықты зерттеуге жинау -
Нәжісті зерттеу манызы -
Тексеру үшін материалды дайындау және лабораторияға жеткізу кезіндегі медбикенін міндеті -
Қолданылған жабдықтарды зарарсыздандыру
Несепті лабораториялық зерттеуге алу
Несеп бүйректе түзілсді,- ол сабын түсті сабыр, мөлдір, коспасыз сүйық. Ол жылы жерде түрса, иісі шыгып кетеді. Тәуліктің ор кезінде несептіц қүрамы ішкен тағамынын қүрамы мсн сипатына, сүйықтың мөлшеріне, дене қызметіне, ауаныц температурасына байланысты түрліше болады. Несептің реакциясы әрдайым қышқыл және оның күрамындагы фосфаттарга байланысты. Нессптің сілтілік реакциясы кезіндс несеп бактериялардың әсерінен көмір қышқылы мен аммиак түзеді, бүл несеи бөлетін жүйе аурулары кезінде, несспті теріс әрі үзак сақтағанда, сондайақ оны лас ыдыска жинағанда кездеседі.
Несепті Каковский — Аддис әдісі бойынша зсрттеу.
Несеп алар алдында әйелдер мұкият дәрет алуы тиіс. Бутылкага алдын ала коннентрат- тимолдың бірнсше түйіршігін мемссе фармалыиггін екі түйіршігіп, иемесе 0,5 хлороформ салады. Несеп құйылған бөтелкены салқан жерде үстаган дүрыс. Коковский- Лддис әдісі бойынша иесеп элементтерін есептеу камерасында санайды да, тәуліктегі несептің жалпы мөлшерін қайта санайды. Лейкоциттер қалпы 2: 10 / тәулікке, эритроциттер 1:10 V тәулікке дейін, цилиндірлер 3:10 3
/ тоулікке дейін. Бүл әдіс бойынша песепті 10 сағат ішінде жинайды. Сагат 22-де сырқат куыгын босатып, түнде дәреткс отырмауы керек. Таңертец сагат 8 де таңертеңгілік барлық несепті лабораторияға апаратын арнайы бутылкага жинайды.
Несепті Нечипоренко әдісі бойынша зерттеу.
Несепті мүкият дәрет алған соң кез келгеи кезде жинауга болады, алайда лабораторияга таңертеңгілік үлсс жіберілгені дүрыс. Есептсу камерасында несеп элемснттер I мл- де 4000 мыңга дейін, эритроциттер 1 мл-де 1000 га дейін.
Зимницкий бойынша зәрді зерттеу.
Әдеттегі су жоне тагамдық режимде өткізіледі. Зерттсу принципі бүйректің фшиологиялық жағдайларда су режішіне икемдслуін зерпеуғс неғізделген. Сынакты жүргізугс қарсы куолік жоқ. Әдеттегідей режимде өткізіледі.Сырқат таңертеңгі сағат алтыда куығын босатып, оны төгеді дс, содан кейін тәулік боиына 3 сағат сайын жекелеген ыдысқа отырады.Мейірбике оның алдында кешке 8 таза шиша дайындап қоялы,Оларға сыркаттын аты жөні, шишалардың реттік нөмірі көрсетілген таңбалар желімдсйді. Сонымен, сыркат тәулік бойына таңертеңгі келесі күннің сағат алтыға дейін сегіз рет (түнде оларды оятады) несеп боледі.
Барлық сегіз үлестіде лабораторияға жібереді,онда әр бір үлестің мөлшері мсн салыстырмалы тыгыздығын олшейді. Гигиеналық дәрет алу міндетті емес. Егер алынған нессп бір шишага симаса, онда қалдыгын басқа бір пшшаға қүяды да зат таңбасына -1 үлеске косымша иесеп " деп жазылады. Егер белгіленген уақытта сырқат сүйық дәретке отырмасада, шишаны лабораторияга жібереді. Тәулік ішіндегі несеп мөлшерін олшей отырып күндізгі жәнс түнгі диурезді жеке аныктайды.Каүпдізгі диурсз (9 дан 18 сағатқа дейін) түнғі диурезден көп, жалпы диурездің 2/3 бөлігіндей болуы тиіс. Сағат 21 дсн таңертеңгі 6 -га дсйінгі несеп мөлшері- түнгі диурез. Дені сау адамның түнгі днурезі жалпы дпурездіц 1/3 бөлігін күрайды. Несеитің жалпы тоуліклік мөлшсрі тоулік бойы ішілген сүйыктың 65-75 % тсң. Күндізгі диурез түнгідсн біршама көп,несептің салыстырмалы тығыздыгы 1008-деи 1025-ке дейін озгеріп отырса, бүйректің