Файл: Физика пнінен Жиынты баалауа арналан дістемелік сыныстар 11сынып.docx

ТОҚСАН

БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ

«Космология» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары	- жұлдыздардың жырықтылығы бойынша жіктелетінін, көрінерлік жұлдыздық шамамен және абсолют жұлдыздық шамамен сипатталатынын түсіндіру; - Жұлдыздар эволюциясын түсіндіру үшін Герцшпрунг-Рассель диаграммасын қолдану; - қара құрдымдар, нейтронды жұлдыздар және аса жаңа жұлдыздардың қасиеттерін сипаттау.
Бағалау критерийі	Білімалушы Жұлдыздардың жарықтылығын сипаттайды; Герцшпрунг-Рассель диаграммасын қолданып түсіндіреді; Әлем құрамын сипаттайды және Әлемнің ұлғаюын түсіндіреді.
Ойлау дағдыларының деңгейлері	Білу және түсіну
Орындау уақыты	25 минут
Тапсырмалар Герцшпрунг-Рассел диаграммасының жалпы үлгісіне сипаттама беріңіз [3] Аса жаңа жұлдыздар және қара құрдымдардың қасиеттерін атаңдар. [2] Микротолқынды фондық ғарыш сәулеленуі туралы тұжырымдардың қайсысы дұрыс? Фондық сәулелену 2.7°C температурада заттан/материядан шығады. Фондық сәулелену қараңғы энергия болып табылады. Фондық сәулелену галактикамыздағы көзге көрінбейтін суық массадан шығады. Фондық сәулелену – бұл Үлкен жарылыстың қалдығы. [1] Суретте Герцшпрунг-Рассел диаграммасы бейнеленген.

---

32


(а) төменде көрсетілген бес тұжырымнан дұрысын(тарын) анықтап дөңгелектеп белгілеңіз.

1. 
   жұлдыздардың көпшілігі қызыл ергежейлілер болып келеді.
   
2. 
   негізгі тізбектегі К спектріндегі жұлдыздардың класының «өмірлік циклі», В спектріндегі жұлдыздардың класының «өмірлік циклінен» қысқарақ болады.
   
3. 
   асқын алып жұлдыздардың орташа тығыздығы өте жоғары болады.
   
4. 
   Денеб жұлдызының беттік температурасы 8550 К және ол М спектрдегі жұлдыздар класына жатады.
   
5. 
   Эридан-40 жұлдызы ақ ергежейлілерге жатады, себебі оның массасы Күн массасының 0.5 құрайды.
   

[2]

(b) (а) тапсырмасында берілген бес тұжырымның қателерін анықтап, неліктен қате екендігін түсіндіріп жазыңыз.

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

[3]

Жалпы балл: 11

Бағалау критерийі	Тапсырма №	Дескриптор		Балл
		Білімалушы
Герцшпрунг-Рассель диаграммасын қолданып түсіндіреді	1	Герцшпрунга-Рассел диаграммасын біледі		1
		Спектрлік-температуралық диаграмманы түсіндірді		1
		Жұлдыздар эволюциясын түсіндірді		1
қара құрдымдар, нейтронды жұлдыздар және аса жаңа жұлдыздардың қасиеттерін сипаттайды.	2	Аса жаңа жұлдыздарды сипаттады		1
		Қара құрдымдардың қасиеттерін көрсетті		1
	3	Микротолқынды фондық ғарыш сәулеленуі туралы тұжырымды біледі		1
Жұлдыздар эволюциясын түсіндіру үшін Герцшпрунг-Рассель диаграммасын қолданады	4	Диаграммаға қатысты берілген тұжырымды ішінен дұрысын анықтайды.		1 1
		Қате тұжырымды неліктен қате екендігіне сипаттама жазады.		1 1 1
Жалпы балл			11

---

«Космология» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі	Оқу жетістігінің деңгейі
	Төмен	Орташа	Жоғары
Жұлдыздардың жарықтылығын сипаттайды	Жұлдыздық шама ұғымын біледі / жарықтылықты сипаттау қиындық тыдырады	Жұлдыздық шама ұғымын біледі / жарықтылықты сипаттайды / абсолюттік жұлдыздық шаманы есептеуде қателеседі	Жұлдыздық шама ұғымын біледі / жарықтылықты сипаттайды / абсолюттік жұлдыздық шаманы есептейді
Герцшпрунг-Рассель диаграммасын қолданып түсіндіреді	Герцшпрунга-Рассел диаграммасын біледі / спектрлік-температуралық диаграмманы түсіндіру қиындық тудырады.	Герцшпрунга-Рассел диаграммасын біледі / спектрлік-температуралық диаграмманы түсіндіреді / жұлдыздар эволюциясын түсіндіруде қателеседі	Герцшпрунга-Рассел диаграммасын біледі / спектрлік-температуралық диаграмманы түсіндіреді / жұлдыздар эволюциясын түсіндіреді
Әлем құрамын сипаттайды және Әлемнің ұлғаюын түсіндіреді	Әлемнің құрамын біледі / оларды сипаттайды / Үлкен дауды біледі / Хаббл заңын қолдану қиындықтар тудырады	Әлемнің құрамын біледі / оларды сипаттайды / Үлкен дауды біледі / Хаббл заңын қолданады / Әлемнің ұлғаюын түсіндіруде қателестеді	Әлемнің құрамын біледі / оларды сипаттайды / Үлкен дауды біледі / Хаббл заңын қолданады / Әлемнің ұлғаюын түсіндіреді

---

35

36

---