ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 11.01.2024
Просмотров: 21
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Шебер-сабағы «Әрбір жаңа сабақ- бұл жаңа идея»
Орындаған: Қалходжаев Н.А. Математика пәні мұғалімі.
№52 мектеп-лицей
Шымкент- 2023
Математика – бұл күрделі, әрі қызықты!
Жақсы ұстаз болу үшін,нені оқытасың және кімді оқытасың осыларды жақсы көруің керек,,, В.О. Ключевский
Мақсатым:
1. Оқушы үшін иррационал түсінікті- рационал ету;
2. Оқушы қызығушылығын арттыру;
3. Оқушының есеп шығару біліктілігін қалыптастыру.
КкккКК
ҚҚ
Кіріспе:
Қазақстан Республикасының «Білім туралы заңында»- білім беруде
ұлттық және жалпы азаматтық құндылықтарды , ғылым мен практика негізінде оқытудың жаңа технологияларын енгізу, әрі дамыту міндеттері көзделеді.
Заттай көрнекі негізден қол жететіндей математикалық түсінікті қалыптастыруға өтіп , осыны негізге ала отырып практикалық жұмыс-
тар орындалуы керек.Осы мәселелердің шешілуі оқушыларға тән ойлау және білімді қолдану стереотиптігінің айырмашылықтарын жоюға мүм -кіндік береді.
Қазіргі уақытта орта мектептердің негізгі міндеттерінің бірі –
оқушылардың шығармашылық ойлау қабілетттерін анықтау және олар-
ды дамыту проблемаларын шешу болып табылады.
Есептерді шығара білу – оқушылардан талмас еңбекті,зор күш пен
табандылықты талап етеді. Міне ,осындай қасиеттердің барлығы да оқушылардың бойында есепке деген ынтасы оянғанда ғана арта түседі.
Ал сабақты жаңа идеялармен өту есепке деген ынтаны оятудың және білім сапасын арттырудың бір түрі болып табылады.
Сабақты неден бастау керек ?
1.Тақырыпқа байланысты,стандартты емес қызықты;
2. Жаңа сабақ- оқушыны қызықтыратындай жаңа идея.
түйме
Мысал:
Мысал:
1) 5 2 1 2) 7 5 6 3 2
1 2 5 2 3 6 5 7
3 9 6 5 1 9 7 5
6 9 3
1 0 8 9
Қабылдаушы санаға себілген ой- жемісін береді
Қоспа концентрациясының төмендеуіне есептер
| пайыз | М (кг)шырын | m (кг)қант | |
| Басы | 18% немесе 0,18 | 40 | 0,18 · 40 |
| Соңы | 15% немесе 0,15 | 40+х | 0,15· (40+х) |
2 есеп. Апельсин шырынында 12 % қант бар. 5 кг шырында 8 % қант болу үшін қанша су қосу керек ?
Кептіруге берілген есептер
| Масса, кг | Құрамы, % | ||
| Су | Құрғвқ зат | ||
| Сулысы | 8 | 85 | 100-85=15 |
| Құрғағы | ? | 20 | 100-20=80 |
Жауабы: 2,5 кг
2 тәсіл: (22*10): 88 = 2,5
Әтүрлі концентрациядағы қоспаларды араластыруға есептер.
1 есеп. Бір қоспаның құрамында 10% , ал екіншісінде - 60% тұз бар. 50%-дық 100г қоспа алу үшін әрқайсысынан қанша алу керек?
Шешуі.
10 10 .
50 100 : 50 = 2 кг
60 40 1 бөлік 2 кг .
Жауабы: 10%-дан 20 г, 60%-дан 80г.
2 есеп. Екі түрлі сүзбенің біріншісінде 20% ,ал екіншісінде 5% май бар. Екі сүзбені араластырса майлылық пайызы қандай болады, егер: 1 әдіс 20% -тан 2 кг, ал 5 % -тан 3 кг 20 Х – 5 2 Х 3х-15= 40 – 2x 5 20 – Х 3 5x=55 x=11 Жауабы: 11%
2 әдіс 2 кг 20%-дық және 3 кг 5%-дық алынса.
Шешуі. Кесте көмегімен:
| пайыз/бөлшек | М, кг | m, кг(май) | |
| 20% | 0,2 | 2 | 2*0,2 |
| 5% | 0,05 | 3 | 3*0,05 |
ҰБТ –де келген есеп
3. Стандартты емес жолмен -жаңа әдіс:
Дәлелдеуі: 1) CK II AB
2) Үшбұрыштың ішінен кез-келген бір О нүктесін алып оның қабырғаларына перпендикулярлар түсірейік,сонда
<1 + <2 + <3 = 3600 (толық бұрыш болғандықтан). Олай болса,
Дәлелдеу әдістері
Теорема: Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының
қосындысы 1800 тең.
3) ˂A = ˂4 сәйкес бұрыштар, ˂B = ˂3 параллелограмның қарама-қарсы бұрыштары , ˂C = ˂2 сәйкес бұрыштар болғандықтан ˂2+˂3+˂4 =180˚. Яғни,
4) CK II AB
˂1+˂2+˂3=180˚ Бұдан,
K , N , L нүктелері сәйкесінше АВ, ВС, АС қабырғаларының орталары. СК, AN , BL - медианалар. О нүктесі ауырлық центрі. Қалыпты тепе-теңдік жағдайда А,В,С төбелеріндегі массаларды m деп алсақ, К нүктесіндегі масса 2m болады. Енді С, К нүктелері үшін О нүктесіне қарағанда тепе-теңдік болу үшін, КО-ны 2m ге, ал ОС –ны m –ге көбейтеміз. Олай болса, 2m * KO = m * OC. Бұдан , ОС : КО = 2m : m, ОС : КО = 2 : 1.
4) Енді үшбұрыш медианаларының қиылысу нүктесінде 2:1 қатынасындай бөліктерге бөлінетіндігін дәлелдеу.
Практикада қолдану
АВС үшбұрышында N€ BC, K € AC, L€ AB нүктелері алынып, AN, BK, CL кеснділері жүргізілген. Егер AK : KC=4 : 7, CN : NB=2 : 1 болса , онда L
нүктесі AB кесіндісін қандай қатынаста бөледі.
Шешуі:
АС қабырғасында К нүктесі ауырлық центрі болу үшін, А және С төбелеріне
сәйкесінше 7 және 4 бірлік жүк қоямыз. Енді В төбесіне қойылатын санды табу үшін, N нүктесі ауырлық центрі болатындай 4• 2 = 1 • 8 теңдігін қолданамыз.
Дәл осылай x=8 , y= 7 екендігі табылады.Сонымен, AL : LB = 8 : 7.
Жауабы: 8:7
v
Мен бұны білемін
+
Мен үшін жаңа
ақпарат
-
Мен басқаша
ойлаймын
!
Маған ұнады
Инсерт- қабылдау.
Қатысушыларға рахмет!
3>
2) Үшбұрыштың ішінен кез-келген бір О нүктесін алып оның қабырғаларына перпендикулярлар түсірейік,сонда
<1 + <2 + <3 = 3600 (толық бұрыш болғандықтан). Олай болса,
Дәлелдеу әдістері
Теорема: Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының
қосындысы 1800 тең.
3) ˂A = ˂4 сәйкес бұрыштар, ˂B = ˂3 параллелограмның қарама-қарсы бұрыштары , ˂C = ˂2 сәйкес бұрыштар болғандықтан ˂2+˂3+˂4 =180˚. Яғни,
4) CK II AB
˂1+˂2+˂3=180˚ Бұдан,
K , N , L нүктелері сәйкесінше АВ, ВС, АС қабырғаларының орталары. СК, AN , BL - медианалар. О нүктесі ауырлық центрі. Қалыпты тепе-теңдік жағдайда А,В,С төбелеріндегі массаларды m деп алсақ, К нүктесіндегі масса 2m болады. Енді С, К нүктелері үшін О нүктесіне қарағанда тепе-теңдік болу үшін, КО-ны 2m ге, ал ОС –ны m –ге көбейтеміз. Олай болса, 2m * KO = m * OC. Бұдан , ОС : КО = 2m : m, ОС : КО = 2 : 1.
4) Енді үшбұрыш медианаларының қиылысу нүктесінде 2:1 қатынасындай бөліктерге бөлінетіндігін дәлелдеу.
Практикада қолдану
АВС үшбұрышында N€ BC, K € AC, L€ AB нүктелері алынып, AN, BK, CL кеснділері жүргізілген. Егер AK : KC=4 : 7, CN : NB=2 : 1 болса , онда L
нүктесі AB кесіндісін қандай қатынаста бөледі.
Шешуі:
АС қабырғасында К нүктесі ауырлық центрі болу үшін, А және С төбелеріне
сәйкесінше 7 және 4 бірлік жүк қоямыз. Енді В төбесіне қойылатын санды табу үшін, N нүктесі ауырлық центрі болатындай 4• 2 = 1 • 8 теңдігін қолданамыз.
Дәл осылай x=8 , y= 7 екендігі табылады.Сонымен, AL : LB = 8 : 7.
Жауабы: 8:7
| v Мен бұны білемін | + Мен үшін жаңа ақпарат | - Мен басқаша ойлаймын | ! Маған ұнады |
Инсерт- қабылдау.
Қатысушыларға рахмет!
3>