Файл: марбек даукеев атындаы алматы энергетика жне байланыс университеті зертханалы жмыс 4 Пні Басару обьектілерін автоматтандыру жне модельдеу.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 24.10.2023

Просмотров: 18

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

ҒҰМАРБЕК ДАУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ  

АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ 

 

 

 

 

Зертханалық жұмыс 4

Пәні: «Басқару обьектілерін автоматтандыру және модельдеу»

Тақырыбы:« Сызықты объектіні жиілік сипаттама көмегімен идентификациялау»

Мамандығы:  автоматтандыру және басқару

Орындаған: Жамадилова Б

Тізім бойынша:3

Тобы:АИСУк-20-8

Тексерген: Маркабаева Ж

    ______________________«_______»____________2023 жыл 

                       (бағасы)                          (қолы) 

 

Алматы 2023

4 Зертханалық жұмыс №4. Сызықты объектіні жиілік сипаттама көмегімен идентификациялау

Жұмыс мақсаты:гармоникалық сигналдар көмегімен идентификациялау әдістерін игеру.

4.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма



  • Зертханалық жұмысты жасау барысында студент келесі тапсырмаларды орындау керек:

  • сызықты объектіні идентификациялаудың жиілік әдістерін оқу [2,3,7];

  • объектіні идентификациялау үшін блок-диаграмманы құрастыру;

  • тәжірибелерді өткізу; шығудағы сигналдың амплитудалары мен фазалық ығысуларын анықтау;

  • тәжірибе нәтижелерін өңдеудің бағдарламасымен танысу;

  • осы бағдарлама көмегімен объектінің АЖС және ФЖС анықтау; - объектінің беріліс функциясының параметрлерін анықтау;

  • идентификация дәлдігін бағалау;

4.2 Жиілік сипаттама көмегімен беріліс функцияның коэффициенттерін анықтау

Жалпы бұл идентификациялау әдісі параметрлік емес әдістерге жатады, өйткені алдымен объектінің жиілік сипаттамалары эксперименталды түрде өлшенеді, содан кейін алынған тәжірибелік сипаттамаларды есептеу арқылы тасымалдау функциясын аламыз.

Параметрлік емес идентификациялау әдістеріне: уақыт арқылы идентификациялау әдісі, жиілікті анықтау әдісі, корреляциялық талдау әдісі жатады. Соның ішінде біз карастырай деп отырған есеп жиілікті анықтау әдісі.

Ал оның ішінде жиілік реакцияларын өлшеудің екі тәсілі бар. Біріншісіне сәйкес, сипаттама обьект кірісіне тұрақты амплитудасы және айнымалы жиілігі бар сигналдамен әсер ету арқылы табылған сынақ жауаптарын өлшеу нәтижелерінің негізінде құрылады [4].


Екінші тәсілдің әдістерінде жүйенің кірісіне кең жолақты әрекет қолданылады және жауаптың Фурье түрлендіруі орындалады [5]. Бірінші топтың әдістері жақсы сипатталған және қазіргі уақытта шығарылатын жиілікті есептегіштердің көпшілігінде енгізілген.

Бірінші тәсілмен орындау үшін ең алдымен матлаб қосымшасын қолданып «өлшеу стендін» құру керек



1- cурет өлшеу стенді


2- сурет 1 жиеліктегі кіріс шығыс сигналы

Кірістегі синусойдалы сигналға жиіліктің бірінші мәнін орнатып шығыс сигналын аламыз.

Алынған шығыс сигналының орныққан толқын таңдап алып амплитудасы мен фазалық ығысуын табамыз. Шығу сигналының амплитудасын өлшеу үшін графиктегі орныққан сигналдың ең жоғары кернеуін өлшеуге болады.

Ал шығыс сигналының фазалық ығысуын өлшеу үшін кіріс және шығыс сигналдарының шыңдарының позицияларын салыстыру арқылы табамыз. Шыққан нәтиже rad/sec өлшем бірлігінде беріледі, оны градуска айналдыру қажет.

Сонымен 2 ші эксперимент шығыс сигналының амплитудасымен фазалық ығысу нәтижесі:

А(ωi) = 1,088, φ(ωi) = 1.438rad/sec(82.39˚)

Осы нұсқаулықпен кірістегі жиелік мәнін өзгерте отыра 10 эксперимент жүргіземіз. Шыққан нәтижелерді 4.1 кестеге толтырамыз.



3- сурет Әр эксперимент үшін құрастырылған өлшеу стендтері

4.1 кесте – Тәжірибелер нәтижелері

ωi

1

1.25

1.5

1.75

2

2.25

2.5

2.75

3

3.25

A(ωi)

0.4706

0.6397

0.696

0.6997

0.6818

0.6471

0.6216

0.5809

0.5527

0.5311

φ(ωi)

43.8885

29.679

17.819

27.27288

28.59066

27.9603

26.75718

26.35614

26.29872

18.85032


Әрбір жиілік үшін шығыс сигналының амплитудасы мен фазалық ығысуын өлшегеннен кейін, бұл деректерді объектінің жиілік реакциясын есептеу және оның тасымалдау функциясының коэффициенттерін анықтау үшін пайдалануға болады.

Алдымен Lab6 бағдарламасын жүктеп. Кестедегі мәліметтерді программа терезесіне тасымалдап P(jω) және Q(jω) есептеу қажет.



4- cурет САЖС және СФЖС мәндері бар кесте

Обьект ретін бірінші 2 деп болжап кейін 3 ті таңдап тасымалдау функциясының коэфиценттерін аламыз. Жүйеге енгізетін жиелік мәндерін графиг дәлірек сәйкес келу үшін өзгертуге болады



5- cурет тасымалдау функциясының коэфиценттері

Тасымалдау функциясын тексеру үшін жаңа өлшеу стендін құрамыз.









6- cурет 2ші және 3ші ретті тасымалдау функциясы жалғанған стенд



7- cурет тексеру обьектісі мен 3 ретті өтпелі процесінің сұлбасы



8- cурет тексеру обьектісі мен 2 ретті өтпелі процесінің сұлбасы



9- сурет бір терзеде орнатылған объект және синусоида мен модельдердің өтпелі процестернің графикттері

Қорытынды: : Зертханалық жұмыстарды жүргізіп, мәліметтерді талдағаннан кейін қарастырылып отырған объект үшінші ретті тасымалдау функциясына жататына көз жеткіздік. Бастапқыда екінші ретті өтпелі кезең қарастырылғанымен, зертханалық жұмыс кезінде жиналған деректер мен бақылаулар үшінші ретті өтпелі кезең нысанға көбірек сәйкес келетінін көрсетеді. Бұл тұжырым объектінің мінез-құлқын және оның әртүрлі сыртқы әсерге, нақтырақ айтсақ әртүрлі жиеліктерге реакциясын талдау нәтижесінде негізделген. Зертхана объектінің сипаттамалары туралы құнды түсініктер берді және өтпелі кезеңдердің мінез-құлқы туралы түсінігімізді жақсартты.