Ақпараттық қоғам заманында Интернет ақпараттарды жеткiзудiң негiзгi құралына айналып отыр. Интернет  — барлық жүйелерi хаттама деп аталатын бiрыңғай стандартпен, яғни ережемен жұмыс iстейтiн ауқымды (глобальды) компьютерлiк желi.

Интернеттiң дамуы мен таралуы 3 бағытта жүргiзiледi: техникалық немесе аппараттық компонент; программалық компонент; ақпараттық компонент. Аппараттық компонент компьютерлердiң түрлi модельдерi мен жүйелерiнен, физикалық негiзi әр түрлi болып келетiн байланыс арналарынан, компьютерлер мен байланыс арналары арасындағы механикалық, әрi электрлiк үйлесiмдi қамтамасыз ететiн құрылғылардан тұрады. Ал ондағы мәлiметтi тасымалдау iсi байланыстың кабельдiк және спутниктiк арналарынан, радиореле жүйелерiнен, теледидарға арналған кабельдiк арналардан тұрады.

Программалық компонент интернеттегi түрлi типтегi компьютерлер мен құрылғылардың үйлесiмдi жұмыс iстеуiн қамтамасыз етедi. Ал оның негiзгi функциялары төмендегiдей:

• 
  ақпаратты сақтау, iздеу, жинақтау, қарау немесе тыңдау;
  
• 
  желiдегi ақпарат қауiпсiздiгiн сақтау;
  
• 
  аппаратураның функциональдық сәйкестiктерiн қамтамасыз ету.
  

Программалық жабдықтар екi топқа бөлiнедi: сервер-программалар; клиент-программалар. Сервер-программалар – тұтынушылар компьютерлерiне қызмет ететiн желi торабында орналасады; клиент-программалар – тұтынушы компьютерлерiнде орналасып, сервердiң қызметiн пайдаланады.

Ақпараттық компонент желiдегi компьютерлерде сақталатын түрлi құжаттар арқылы өрнектеледi.  Желiдегi құжаттар бiр-бiрiмен сiлтеме адрестер арқылы берiледi.

Интернеттегi мәлiметтердi бейнелеу HTML тiлiнде жазылады. Бiрақ ол программалауға ұқсас болғанмен программалау тiлi емес, гипермәтiндi белгiлеу тiлi. Сонымен қатар, ол мәтiндердi Web-беттер түрiнде бейнелеуге арналған ережелер жиынын анықтайды.

Сондықтан әдiстемелiк нұсқауда Интернет тарихы, Интернетте ақпараттарды iздеу технологиясы, электрондық поштамен жұмыс, HTML тiлдiң мүмкiндiктерi мен онда құжаттарды форматтау ережелерi, құжаттарды орналастыру принциптерiн түсiнуге қажеттi командаларын үйрету қарастырылады.

 

 

Негiзгi ұғымдар

Internet – бүкiләлемдiк компьютерлiк желi.

WWW – World Wide Web – бүкiләлемдiк өрмекшi  — Интернет қызметi.

НТТР – Hyper Text Transfer Protocol – гипермәтiндiк мәлiметтердi беру протоколы, яғни ақпараттарды жiберу ережелерiнiң жүйесi,  Web-бет.

HTML – Hyper Text Maker Language – гипермәтiндердi бейнелеу тiлi.

Тэги (tags) – HTML тiлiнiң командалары

Гипермәтiн – бұл қосымша элементтердi басқару мақсатында iшiне екпiндi элемент орналасқан мәтiн түрi.

Домен – компьютерлiк желiдегi логикалық түрде бiрiктiрiлген серверлер мен қорлар тобы.

Хаттама – компьютер желiлерiнде өзара әрекеттесетiн құрылғылар арасында мәлiмет алмасуды басқару ережелерiн формальды түрде анықтау, яғни хабарламаларды жiберу тәсiлдерi мен ұсыну формаларын бекiтетiн стандарттар. Хаттамалар түрлi құрал-жабдықтардың желiде бiрге жұмыс жасау тәртiптерiн орнатады.

b-бет –HTML тiлiнде жазылған құжат.

Web-сайт –веб-беттерiнiң тобы, виртуальды сервер.

Броузер –Web-беттерiн қарауға негiзделген құрылғы (Internet Explorer, Netscape Navigator).

URL –Uniform Resource Locator – әмбебап ресурстық локатор (Интернет желiсiндегi құжат адресi).

Мысалы:

http://www.samal.kz/sch7/index.html  — URL – мәтiндiк адрес

http – алмасу протоколы,

www.samal.kz –сервер аты (домен),

sch7 –каталог аты,

index.html –веб-беттерiндегi файлдар аты.

IP – Интернеттегi жеке компьютердiң сандық адресi, нүктемен бөлiнген 0-ден 255-ке дейiнгi 4 ондық сан.

DNS – Domain Name System – компьютерлердiң домендiк атауын IP-адреске аудару қызметiн атқаратын арнайы сервер

Гиперсiлтеме – белгiлi бiр түспен және асты сызылған веб-бетiнiң объектiсi және ол басқа объектiлерге тез өту қызметiн атқарады.

Прокси-сервер – жиi қолданылатын веб-беттерiн дискi кеңiстiгiнде сақтауға негiзделген.

Интранет –Интернетке жергiлiктi желi арқылы шығу

Тақырып стильдерiн қолдану мен құжаттар өлшемiн беру

Браузерде бейнеленетiн мәтiндер өлшемiн басқарудың екi түрлi тәсiлi бар:

• 
  тақырыптар стилiн қолдану;
  
• 
  негiзгi құжаттың өлшемiн беру.
  

Тақырыптар стилiн қолдану

Тақырыптардың 6 тэгасы (<Н1>-ден <Н6>-ға дейiн) қолданылады. Әрбiр тэгаға браузердi баптаудың параметрлерi берiлген нақты стиль сәйкес келедi. Жазылу форматы:

мәтiн Нn>, мұндағы n=1,2,…,6

1. 
   Lesson1.HTM файлына өзгерiстер енгiз:
   

HTML-де Н1>құжаттар құру алгоритмi

HTML-де


құжат құру алгоритмi



HTML-де

құжаттарды құру алгоритмi

тэгiнде көрсетiледi.  BGCOLOR=… атрибуты құжаттың фондық түсiн, ал ТЕХТ= … атрибуты жалпы мәтiн түсiн анықтайды. LINK= және VLINK= … атрибуттары сiлтемелiк сөздер түсiн тағайындайды. Аталған атрибуттар кейiнгi тақырыптарда қарастырылады.

Жазылу форматы:

— фонға берiлетiн түстердiң жазылуы;

— мәтiнге берiлетiн түстердiң жазылуы.

1. 
   Lesson1.HTM файлына өгерiстер енгiз:
   

HTML-де


құжаттарды құру алгоритмi

туралау бағыттары>

1. 
   Lesson1.HTM файлына төмендегi өзгерiстердi енгiз:
   

HTML-де


құжаттарды құру алгоритмi





HTML-де


құжаттарды құру алгоритмi



HTML-де


<1>құжаттарды құру алгоритмi



6 сынып

Дүйсенбi












<ТD>ӘдебиетТD> <ТD>ТарихТD>





<ТD>ИнформатикаТD>



<ТD>ТарихТD> <ТD>ИнформатикаТD>

Сабақ	6 A	6 Ә	6 Б
1	Қазақ тiлi
2	Алгебра	Ағылшын тiлi ТD>
3	Алгебра

 

Кестенiң мысалдары:
ұяшықтарды бiрiктiру

 

Екiншi контейнердi жiберу —>



төртiншi контейнердi жiберу —>

 

екi контейнердi жiберу TD, яғни олардың орнын

бастапқы жолда бiрiктiрiлген ұяшықтар алады —>













төртiншi контейнердi жiберу

(жоғарыдағы жолдың ұяшықтары бiрiктiрiлген) —>

5. 
   “11 сынып сабақ кестесi” тақырыбына сай программаны жаз.
   

Гипермәтiндiк байланыстарды құру

HTML тiлiнiң негiзгi қасиеттерi ретiнде оның басқа құжаттарға сiлтеме жасау мүмкiндiгiн айтуға болады. HTML тiлiнен төмендегi берiлген басқа құжаттарға:

• 
  алыста орналасқан компьютердегi HTML-файлға;
  
• 
  ағымдағы HTML-құжаттың құжаттың iшiндегi белгiлi бiр орынға;
  
• 
  HTML-құжаты болып табылмайтын кез келген файлға сiлтемелер жасалынады.
  

Сiлтемелер ретiнде мәтiндi немесе суреттi қолдануға болады.

Бiр құжат аймағында сiлтемелер жасау

Мұндай сiлтемелер екi бөлiктiң болуын талап етедi: белгi және сiлтеме. Белгi сiлтеме бойынша ауысып баратын осы құжат iшiндегi бiр нүктенi анықтайды. Сiлтеме белгi атын пайдаланады. Браузердiң алдын-ала тағайындалатын параметрлерiне сәйкес сiлтемелер басқа түспен немесе оның асты сызылып берiледi. Сiлтеме сөздiң түсiн өзгерту үшiн тэгiнiң LINK=… және VLINK= … атрибуттары қолданылады:

Жазылу форматы:

<А НRЕF=»#ДС»>Дүйсенбi А>

Сiлтеме арқылы ауысып баратын нүктедегi белгiнiң (ДС) алдына # символы қойылады. Белгiден кейiнгi қойылатын «>» және «>» символдары аралығына сiлтеме сөз («Дүйсенбi») жазылады.

Белгiнiң жазылу формасы:

<А NAМЕ=»ДС»>ДүйсенбiА>

1. 
   6.НТМ файлын Web-парақтың алдыңғы жағына жазылатын апта күндерiнiң аттары жазылған кестелермен толықтыр.:
   

бiр ұяшықтағы жолдар
Жеке ұяшық	Жеке ұяшық	Жеке ұяшық	Жеке ұяшық
Ұяшық 2х2		2 енi бойынша ұяшықтар		Жеке ұяшық	2 биiктiгi бойынша ұяшықтар
		Жеке ұяшық	Жеке ұяшық

<ТD>СейсенбiТD>

<ТD>СәрсенбiТD>

<ТD>БейсенбiТD>

<ТD>ЖұмаТD>

Дүйсенбi

Сенбi

2. 
   6.НТМ файлына дүйсенбiнi көрсететiн белгiнi Дүйсенбi сөздерi орнына жаз: … <А NAМЕ=»ДС»>ДүйсенбiА>
   
3. 
   Кесте iшiндегi Дүйсенбi сөзiне гиперсiлтеме жасаймыз, яғни: <ТD>СейсенбiТD>… сөздерiнiң орнына мына сөздер жазылады:
   
   

   Дүйсенбi

   
   
   
   
   
   
   <ТD>СейсенбiА> ТD>…
   
   4. 
      Файлды сақтаңыз.
      
   5. 
      Алынған Web-беттi қараңыз.
      
   6. 
      Дүйсенбi, Сейсенбi т.с.с. күн аттарын тышқанмен таңдап, шертiп гиперсiлтемелердiң қалай жұмыс жасайтынына көз жеткiзiңiздер.
      
   
    
   
   2. HTML тілінде программалау.
   
   2.1. HTML тілінде гиперсілтеме құру.
   
   “Гиперсiлтемелер жасау”
   
   Қосымша № 1
   
   HTML тiлiнде  қолданылатын форматтардың түсiнiктемесi
   
    
   

   ДүйсенбiА>

   Мәнi		Формат	Синтаксис			Атрибуты
   Web-беттерiнiң құрылымы
   Беттiң басы және соңы			құжаттың тақырыбы мен денесi
   Бет атының сипатталуы
   Бет атауы
   Бет мазмұны		құжат денесi
   Фон түсi						Red Blue #FFFFFF
   Мәтiндер түсi
   Сiлтемелер түсi
   Өтiп кеткен сiлтеменiң түсi
   Белсендi сiлтеме
   Гиперсiлтемелердi қою
   Басқа бетке сiлтеме		TEKCT
   Басқа құжаттағы бетшеге сiлтеме		TEKCT
   Осы құжаттағы бетшеге сiлтеме		TEKCT
   Бетшелер анықтамасы
   Тiзiмдер
   Маркерленген
   Маркер типi				Disk Circle Square
   Нөмiрленген
   Нөмiр типi				A,a,I,i,1
   Тiзiмнiң бiрiншi нөмiрi				1,2,…
   Анықтамалар тiзiмi
   Термин
   Анықтама			анықтама
   Формалар
   Форма
   Мәтiндiк алаң						1,2,…
   Группа переключателей NAME=”group”						Rad1 Rad2 Rad3
   Жалаушалар тобы NAME=”group”						Ch1 Ch2 Ch3
   Ашылатын тiзiм NAME=”list”		Первый Второй
   Мәтiндiк область NAME=”resume”		<br><br>				1,2,…
   «Отправить» батырмасы
   «Очистить» батырмасы

   
   2.2. Мысал «ТОВАР КАТАЛОГЫ»
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   background=»top3.gif
   
   
    
   
   height=10>
   
   
   &ndsp; &ndsp;&ndsp;КНИГОНОША
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   backround=»menu3.gif»>
   
   
   
   
   
   style=»color:#ffffff»>&ndsp;ndsp;•&ndsp;0 НАС
   
   
   style=»color:#ffffff»>&ndsp;&ndsp;•&ndsp;УСЛУГИ
   
   style=»color:#ffffff»>&ndsp;&ndsp;•&ndsp;
   
   ВАКАНСИИ
   
   style=»color#ffffff»>&ndsp;&ndsp;•&ndcp;ГОСТЕВА Я КНИГА
   
   
   style=»color:#ffffff»>&ndsp;&ndsp;•&ndsp;ЗАКАЗ
   
   
   &ndsp;Выберите раздел:
   
   
   &ndsp;
   
   ВСЕ
   
   Фантастика
   
   Худ. лит.
   
   
   
   
   move=»javascript:window/status=»»
   
   href=»javascript:document.catalog.action=’catalog.php’;
   
   document.catalog.current_page.value=0; document.catalog.submit();»>Go!

1>

---

Смотрите также файлы

• Правовое регулирование медицинской и социальной реабилитации инвалидов.docx

• Практическое занятие по теме Задача 1.docx

• Характеристика на обучающегося по освоению профессиональных компетенций по учебной практике по пм 07 выполнение работ по профессии маляр.docx

• Программа для обработки большого объема однотипных данных системная программа, предназначенная для обработки структурированных в виде таблицы данных.pptx

• Конспект урока по теме Относительные, абсолютные и смешанные ссылки в электронных таблицах.docx