Экология терминін ұсынған/ Термин «экология» предложил:
Э. Геккель
Қай сөз аутэкология терминінің мазмұнын береді/ Термина аутэкология это - ?
даралар экологиясы/экология особей;
Автотрофтар төмендегілерді көміртек көзі ретінде пайдаланатын ағзалар/Автотрофы − организмы, использующие в качестве источника углерода …
СО2.
Фотосинтез процесінде пайда болады/При фотосинтезе образуются …
оттегі және көмірсу/кислород и углеводы;
Синэкология зерттейді/Синэкология изучает …
ұйымдар экологиясы/экологию сообществ.
Ағзаға әсер ететін табиғаттың тірі емес компоненттері қалай аталады/Как называются компоненты неживой природы, которые воздействуют на организмы?
абиотикалық факторлар/абиотические факторы;
Төменде көрсетілгендердің қайсысы биотикалық факторларға жатады/Какой из перечисленных ниже факторов относится к биотическим?
комменсализм/комменсализм.
Ағзадағы экологиялық толеранттық дегеніміз/Экологическая толерантность организма – это …
шыдамдылық шектің жоғарғы және төменгі аймағы/зона между верхним и нижним пределами выносливости.
Агроэкожүйе дегеніміз?/Что такое Агроэкосистема?
Жасанды экожүйе/ Искусственные экосистемы
Ақыл-ой сферасы деп қай сфераны айтады?/ Какую сферу называют как сфера ума?
Ноосфера
БҰҰ қоршаған орта жөніндегі бағдарламасының штаб пәтері қай қалада орналасқан?/ В каком городе находится штаб-квартира Программы ООН по окружающей среде?
Найроби(Кения)
Ағзалардағы толерант шегін енгізген / Зона толерантности организмов ввел …
В. Шелфорд;
Бір-бірімен өзара қарым-қатынаста болатын және үлкен территорияда бірігіп тіршілік ететін бір түрге жататын даралар тобы/ совокупность особей одного вида, обладающая общим генофондом, способная к более-менее устойчивому самовоспроизводству, относительно обособленная от других групп, с представителями которых потенциально возможен генетический обмен, называется…
популяция/ популяцией;
Қоршаған ортаның бірдей жағдайында бірге тіршілік ететін өсімдіктер, жануарлар мен микроорганизмдер популяцияларының жиынтығы қалай аталады/ Как называют совокупность популяций разных живых организмов (растений, животных и микроорганизмов) обитающих на определенной территории?
биоценоз;
Мақсатты түрде адамның ойлап тапқан ұйымы бұл/Пример целенаправленно созданного человеком сообщества – это …
агроценоз.
Биоценоз алып жатқан абиотикалық орта аймағы (климат, топырақ, су)қалай аталады/Определенная территория со свойственной ей абиотическими факторами среды обитания (климат, почва, вода) называется …
биотоп;
1935 жылы «экожүйе» терминін ұсынған ғалым/Термин «экосистема» был предложен в 1935 году ученым …
А. Тенсли;
Бейорганикалық заттардан органикалық заттарды өндіретін организмдер,экожүйелерде продуценттерге фотосинтез арқылы сыртқы күн энергиясын органикалық заттар ішіндегі биохимиялық энергияға айналдыратын автотрофты организмдер қалай аталады/Автотрофные организмы, способные производить органические вещества из неорганических компонентов, используя фотосинтез или хемосинтез, называются …
продуценттер/продуцентами;
1875 жылы биосфера терминін енгізген /Термин «биосфера» впервые применил в 1875 году …
Э.Зюсс;
Биосфера-жер шарының тірі ағзалармен қоныстанған күрделі сыртқы қабығы, тірі ағзалар жиыны планетамыздың тірі затын құрайды /Биосфера – оболочка Земли, состав, структура и свойства которой в той или иной степени определяется настоящей или прошлой деятельностью
тірі заттар/живого вещества.
Озондық қабаттың биосфераға маңызы ол-төмендегілердің қайсысын жұтады/Значение озонового слоя для биосферы в том, что он поглощает …
ультракүлгін сәуле/ультрафиолетовое излучение;
<
Климаттың жылынуы неге байланысты/ Потепление климата на Земле связано …
парниктік эффектіге/с «парниковым эффектом»;
Үш түрдің қайсысы қоршаған ортаны ластауға қатысы жоқ/Что не относится к трем видам загрязнения окружающей среды?
информациялық/ информационное.
Озон қабаты қай жоғарғы деңгейде орналасқан/На какой высоте располагается озоносфера?
19-32 км;
Озон қабатын бұзуына әсер етпейтін газ/Газ, который не способствует разрушению озонового слоя?
СОS.
Қышқыл жаңбыр- жаңбыр немесе қар, РН-/Кислотный дождь – это дождь или снег, имеющий рН …
5,6 –төмен/ меньше 5,6;
Негізгі парникті газға қандай газ жатады?/какой газ относится к парниковым
көмір қышқыл газы/углекислый газ
1903ж. В.Иогансеннің енгізген термині/ какой термин внедрил 1903 г В.Иогансен
Популяция
Қай атмосфера қабатында атмосфералық ауаның 84% бар?/В какой зоне атмосферы находится 84% атмосферного воздуха
Стратосфера
Биосфераның абиотикалық бөлігі – бұл/ абиотическая часть биосферы-это
Топырақ, су, ауа/почва, вода, воздух
Қоршаған ортаның химиялық ластануы/химическое загрязнение окружающей среды
Ауыр металдар, пестицидтер, пластмасса/тяжелые металлы, пестициды, пластмассы
Су коймаларын ластаушы заттар қалай ажыратылады?/как подразделяются вредные вещества отравляющие водохранилище?
Химиялык, биологиялық, физикалық/химическая, биологическая,физическая
Тірі ағзаның сыртқы ортамен биотикалық және абиотикалық қарым-қатынасын Ч.Дарвин қалай атады?/как называл Ч.Дарвин биотическое и абиотическое взаимодействие живых организмов с внешним средой
тіршілік үшін күрес/борьба за выживание
Бейорганикалық заттардан органикалық заттарды синтездейтін ағзалар/организмы синтезирующие из неорганических веществ органические вещества
Продуценттер/продуценты
Биосфера қандай кеңістікті қамтиды?/какое пространство занимает Биосфера?
атмосферапың төменгі, бүкіл гидросфсра мен литосфераның жоғарғы қабаты/нижнюю часть атмосферы, всю гидросферу и верхнюю часть литосферы
Негізгі парникті газға қандай газ жатады?/какой газ относится к основному парниковому газу
көмір қышқыл газы/углекислый газ
Тірі организмдердің бір-бірімен және олардың қоршаған ортамен
байланысын зерттейтін ғылым/наука изучающая взаимодействие живых организмов между собой и окружающей средой
Экология/экология
Организм таралу шегі немесе облысы дегеніміз/область обитания организма - это
Ареал/ареал
Продуценттерге келесілер жатады/к продуцентам относятся следующее
Өсімдіктер /растительность
Азаматтық қорғаныстың негізгі міндеттері?
Халықты ЖЗҚ қорғау, шаруашылық комплексті объектілерінің жұмысының тұрақтылығын арттыру, құтқару және басқа кейінге қалдыруға болмайтын жұмыстар өткізу
АҚ ұйымдастыру принциптеріне не жатады?
территориялық, объектілік
Ядролық қарудың куаты немен есептеледі?
Тротил эквивалентімен
Стихиялық апаттардың әсерінен болған төтенше жағдай
Сел
Бактериялық құрылымдарды жоятын іс –шара
Дезинфекция
Метеорологиялық ТЖ жатады?
Боран, дауыл
Қандайы гидрологиялық ТЖ жатады?
Су тасқыны
Төтенше жағдай пайда болу саласы бойынша қалай жіктеледі?
Техногендік, табиғи
Дауыл /ураган/ -бұл күшті қиратушы желдер, жылдамдығы неше м/с тең
30 м/с
Радиоактивті заттарды қалай залалсыздандырады?
Дезактивация
Жер сілкінісінен кейін пәтерде бірден:
Газ және от жағуға
Құтқару және кезек күттіруге болмайтын жұмыстарды қай кезде, уақытта істейді?
Күндіз және түнде тоқтамастан
<
Өткізгіш радиация деген не?
Ядролық жарылыстың аймағынан таратылған гамма–сәулесі және нейтрондық тасқын
Дегазация деген не?
Улы заттарды жою
Ядролық жарылу кезінде пайда болатын зақымданушы факторлар
Соққы толқыны, өткіш радиация, жарық сәуле, радиоактивтік зақымдану, электрлі магниттік импульс
Жаппай зақымдаушы қарулар түрлері
Ядролық, химиялық, бактериялық қару
Дезактивация деген не?
Зақымданған заттың үстіндегі радиоактивті заттарды кетіру, жою
<
Фосген, дифосген деген улы заттар адамға қалай әсер етеді?
Тұншықтырып әсер етеді
Зарин, заман У-х деген улы заттар адамға қалай әсер етеді?
сал ауруына ұшыратады
Адамды құтқару және дәрігерлік жәрдем көрсету, аварияны тоқтатып, шеттету дегеніміз не?
құтқару және басқа кезек күттіруге болмайтын жұмыстар
Ауру туғызатын насекомдармен оларды тасымалдаушыларды жоюға бағытталған шаралар дегеніміз не?
дезинсекция
Өткіш радиацияның адамға әсер етуі
сәуле ауруына ұшырату
Төтенше жағдайдың пайда болуына әкеліп соққан құбылыс:
зілзала
ҚР Азаматтық қорғау заңы қашан қабылданды
2014 жылы 11 сәуірде
Иприт УЗ адамға қалай әсер етеді?
теріні жарақаттап
Жердің беті радиоактивті зақымданған деп қай кезде саналады?
0,5 р/с
«Азаматтық қорғау туралы заңы» қанша бөлім, тарау, баптан тұрады?
20 тарау, 109 бап, 9 бөлім
Жер сілкіну аймағында төтенше жағдай кезінде құтқарушыға қанша адамнан келеді?
1 құтқарушыға 10
Қауіп-қатер бар өнеркәсіпті аймақтардағы төтенше жағдай кезінде құтқарушыға қанша адамнан келеді?
1 құтқарушыға 15-20
Бұзылуға бейім жыныстардың үгілуімен бұзылуынан пайда болатын жер сілкінісі қайсысы?
карсты
Қазақстанда 20 ғасырдағы күшті жер сілкінісі қашан болды?
1911жылы Верный
<
Қазақстан дүние жүзі бойынша қандай жер сілкіну белдеуіне жатады?
Жерортатеңіздік - Азиялық
Күшті жер сілкіну кезіндегі дүмпудің ұзақтығы қанша секунттан аспайды?
20-90
Әлсіз жер сілкіну кезіндегі дүмпудің ұзақтығы қанша сек. аспайды?
1-3
Чернобыль атом станциясындағы жарылыстың орын алу жылы
26.04.1986
Химиялық қауіпті обьектілерде апаттың қызған шағында бірнеше зақымдаушы факторлар әрекет етуі мүмкін
өрт, жарылыс, ауаның және жергілікті жердің химилық ластануы
Неше жастағы ер адамдар АҚ. құрамына кіреді?
18-63ж.
Эпифитотия деген не?
Өсімдіктердің жаппай жұқпалы ауруға шалдығуы
Эпизоотия дегеніміз не?
жануарлардың жұқпалы ауру түрімен жаппай ауруы
Жанжалы сипаттағы ТЖ
Қарулы шабуыл
Жасанды апаттар
Көліктік, өндірістік, транспорттық
Қазақстандағы Жер сілкіну қарқындылығы қандай шкаламен анықталады?
MSK-64
Адам ағзасына әсер етуіне қарай зиянды заттар неше топқа бөлінеді
4
Қауіпті өндірістік факторлар – бұл
Белгілі шарттарда жұмысшы ағзасын жарақатқа немесе кенеттен денсаулықтың бірден нашарлауына ұшырататын өндірістік фактор
Қауіпті және зиянды өндірістік факторлар қандай топтарға жіктеледі?
Физикалық, химиялық, биологиялық, психофизиологиялық
ҚР Еңбек кодексі қай кезде қабылданды?
2015 жылы 23 қараша
<
Қызметкер мен жұмыс берушінің арасындағы қатынастарды реттейтін құжат
Еңбек кодексі
Белгілі бір өндірістік факторлардың әсері қызметкерлердің еңбекке қабілеттілігінің төмендеуіне немесе сырқаттануына, не оның ұрпақтарының денсаулығына теріс ықпалы болуына әкеп соқтыратын еңбек жағдайлары
Зиянды еңбек жағдайлары
Қызметкерлердің өз еңбек міндеттерін орындауына байланысты оған зиянды өндірістік факторлардың әсер етуінен туындаған созылмалы немесе қатты сырқаттану
Кәсіптік ауру
Қайсысы токсиндерді, саңырауқұлақ, бактерияны қолданатын құралдар болады?
Биологиялық
Тау жақтан келетін судың, балшықтың, тастың қатты ағыны
Сел
Қызметкердің еңбек қызметі процесінде еңбек міндеттерін орындау кезінде уақытша және тұрақты болатын орны
Жұмыс орны
<
Бұл кенеттен туындайтын және халықтың қалыпты жағдайының бұзылуына, адамдар мен хайуанаттардың қаза болуына, материалдық құндылықтарының бүлінуіне және жайылуына алып келетін табиғат құбылысы
Зілзала
>Агроэкожүйе дегеніміз?/Что такое Агроэкосистема?
Жасанды экожүйе/ Искусственные экосистемы
Халықаралық биологиялық алуан түрлілік күнін көрсетіңіз?/ Укажите международный день биоразнообразия
29 желтоқсан/29 декабря
Ақмола облысында қандай мемлекеттік саябақ орналасқан?/ Какой государственный парк расположен в Акмолинской области
Көкшетау
Қызыл кітап туралы алғашқы пікірді қалыптастырған?/ Сформировал первое представление о Красной книге
П.Скотт
Ақыл-ой сферасы деп қай сфераны айтады?/ Какую сферу называют как сфера ума?
Ноосфера
Жарық сүйгіш өсімдіктер тобы қалай аталады?/ Группа растений, которые любят свет?
Гелифиттер/Гелиофиты
БҰҰ қоршаған орта жөніндегі бағдарламасы қай жылы құрылды?/ Год, когда была создана Программа ООН по окружающей среде
1972
БҰҰ қоршаған орта жөніндегі бағдарламасының штаб пәтері қай қалада орналасқан?/ В каком городе находится штаб-квартира Программы ООН по окружающей среде?
Найроби(Кения)
Рио-Де-Жанейродағы БҰҰ конференциясында маңызды неше құжат қабылданды?/ Сколько важных документов было принято на Конференции ООН по Рио-де-Жанейро?
5
Киото хаттамасы қай жылы қай елде қабылданған халықаралық құжат?/ В каком году и в какой стране утвердили международный Киотский протокол?
Жапонияның Киото қаласында, 1997 жыл / Япония,город Киото 1997г
Тентек өзенінің сағасында орналасқан қорық?/ Заповедник расположен в устье реки Тентек?
Алакөл
с
Табиғат ресурстары нешеге бөлінеді?/ На сколько разделяется природные ресурсы?
2
........................қолдануының салдарынан агроценоз құрылымы өзгереді?/ Использование этого вещества приводит к изменению структуры агроценоза?
гербицид/ гербицид
Синэкологияның қалыптасуына үлес қосқан Даниялық гидробиолог?/ Датский гидробиолог, который внес вклад в развитие синекологии
К.Мебиус
Киото хаттамасының ең басты мәселесі/ Основная проблема Киотского протокола?
Ғаламдық жылыну/Глобальное потепление
Озондық қабат қандай биіктікте орналасқан?/ На какой высоте находится озоновый слой?
12-25км
< 50-120км
Топырақ эрозиясы неден пайда болады?/От чего появляется эрозия почв?
Жел және су/ветер и вода
Ақсу-жабағылы қорығы қай жылы құрылды?/ В каком году организовали заповедник Аксу-Жабагылы?
1926
Биологиялық алуан түрліліктің кедейленуінің себебі неде?/ В чем причина уменьшение биоразнообразия?
Барлығы/все
Қоршаған ортаны қорғау туралы ҚР алғашқы заңы қай жылы жарыққа шықты?/ Год, когда был опубликован первый закон Республики Казахстан об охране окружающей среды?
1997ж.15 маусым/1997г.15 июня
Семей ядролық сынақ полигоны – бұл қандай зона?/ Семипалатинский ядерный полигон является зоной
Радиоактивті зона/Радиактивности
<
Органикалық заттарды ыдыратушылар?/Разлагающие органические вещества?
Редуценттер/Редуценты
Демографиялық мәселе ол - /Демографическая проблема это
ғаламдық мәселе/глобальная проблема
Орман қоры меншік түрі мен пайдаланушысына қарай бөлінеді/ Лесной фонд распределяется в зависимости от типа собственности и пользователя
Мемлекеттік және жекеше/Государственные и частные
1939 жылы 10 желтоқсанда құрылған қорық?/Заповедник был создан 10 декабря 1939 года
Барсакелмес
Эврибионттар грекше қандай мағына береді?/Эврибионты перевод от греческого слово?
кең,ауқымды/широкая, масштабная
Өсімдіктің әртүрлі биологиялық белсенді зат бөліну арқылы бір-біріне әсер етуі?/ свойство одних организмов (микроорганизмов, грибов, растений, животных) выделять химические соединения, которые тормозят или подавляют развитие других.
Аллелопатия/ Аллелопатия
1913 жылы В.Э.Шелфорд ашқан заң?/ В 1913 году закон открыл У. Шелфорд?
Шыдамдылық(оптимум)/Толерантность(оптимум)
Организмдер арасындағы бір-біріне кері әсер ететін қарым-қатынастың түрі?/ антагонистические отношения видов, когда один организм ограничивает возможности другого, невозможность сосуществования организмов, например, из-за интоксикации одними организмами (антибиотиками, фитонцидами) среды обитания других организмов.
Антибиоз/Антибиоз
Биологиялық жүйелердің өзгерістерге қарсы тұруы және қасиеттердің тұрақтылығын сақтау қаблеті:/ саморегуляция, способность открытой системы сохранять постоянство своего внутреннего состояния посредством скоординированных реакций, направленных на поддержание динамического равновесия.
Гомеостаз
Арамшөптерге қарсы пайдаланатын пестицидтерді қалай атайды?/ химические вещества, применяемые для уничтожения растительности
Гербициттер/Гербициды
Өсімдіктен жапырақтарды түсіретін химиялық зат/вещество, вызывающее опадение листьев растений.
Дефолианттар/Дефолианты