ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 06.11.2023
Просмотров: 352
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацептика академиясы
Техникалық және кәсіби білім беру факультеті
Мейірбике ісі анестезиология және реаниматология курсымен кафедрасы
Клиникаға кіріспе
пӘні бойынша Әдістемелік өңдеу
Мамандығы: Емдеу ісі 0301000
Курсы: 3
Семестрі: 6
Құрастырушы: Джураева Г.Р.
ШЫМКЕНТ 2011
Кафедра мәжілісінде қаралды және бекітілді
№ «____» хаттама «_____» ____________
Бекітемін
Кафедра меңгерушісі _________________________
1 – сабақ
1 Сабақтың тақырыбы: Дәрілік заттарды жаздырып алу, сақтау, қолдану түрлері.
2. Сағат саны: 180 мин (100%)
3.Сабақ түрі: практикалық
4.Сабақтың мақсаты:
оқыту: Оқушыларды дәрілік заттардың негізгі топтарымен, дәрілік заттарды жаздырып алуға қойылатын талаптармен, дәрілік заттарды есепке алу, оларды сақтау, есептен шығаруды үйрету
тәрбиелік: Оқушыларда дәрілік заттарды есепке алу, оларды сақтау, есептен шығару кезінде этика және деонтологиялық заңдылықтарға тәрбиелеу.
дамыту: оқушыларда дәрілік заттарды есепке алу, оларды сақтау, есептен шығару, бақылау қабілеттілігін дамыту.
5. Оқыту әдісі: көрме, пікірталас.
6. Материалды-техникалық жабдықталуы:
а) техникалық құралдар: компьютер, мультимедиялық құрылғы, плакат.
ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, буклеттер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.
б) оқыту орны: № 2, 3, 4 бөлмелер.
7. Әдебиеттер:
Негізгі (Н)
-
Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.
Қосымша (Қ)
1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, ҚұспановаА.Р, Ахметова К.А.-Көкшетау, 2006.
8.Ұйымдастыру кезеңі: 10 мин (12%)
-
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру. -
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. -
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 28
мин (30%)
-
қарапайым физиотерапия түсінігі, әсер ету механизмі -
қарапайым физиопроцедурапың түрлері -
қыша қағазы, грелка, мұзды мұйық, компресстердің әсер ету принциптері, емдік эффекті -
компресстердің түрлері -
қыша қағазы, грелка, мұзды мұйық, компресстерге көрсетілімдер және кері көрсетілімдер -
процедураны жүгізу үшін қажетті көрнекілер -
процедураны қабылдау кезінде пайда болатын асқынулар және техника қаіпсіздігі -
құралдарды өңдеу
10. Жаңа сабақты түсіндіру : 54 мин (60%)
Жоспар:
-
Дәрілік заттардын негізгі топтары -
Организмге дәрілердін түсу жолдары, олардын басылымдылғы және жетіспеушілігі -
ЕПҰ емдеу бөлімшесінін дәріханадан дәрілік заттарды жаздырып алу ережелері -
Жалпы талаптар, бөлісмшеде ұсынатын дәрілерді сактау -
Наркотикалык,психотроптык және катты әсер ететін дәрілерді сақтау ережелері -
Емдеу бөлімшелерінде наукастарға дәрілерді тарату ерекшеліктері және ережелері -
Дәрігердің тағайындау кағазы -
Дәрімен емдеуді тіркеу және бакылау.
Ауру тарихынан таңдап алынған тағайындалулар максаты: дәрігер тағайындалуын дер кезінде орындау. Күнделікті пост медбикесі дәрігерлік караудан кейін ауру тарихының тағайындау парағынан барлык тағайындауды келесі кұжаттарға көшіреді.
-
Тағайындау журналы, әрбір наукаска бөлек парақ берілген, сонда барлык
тағайыңдауды енгізеді (таблетканы пр-р, май, тамшы ж.т.б.) -
Егулерді тағайындау парағы парентеральды жасаған дәрінін атын жазады егу
медбикесіне -
Бір рет тағанындалуға арналған дәптер, ұйкы алдында беріледі- бұл кезекші медбике
үшін -
Наукасқа жана дәрі тағайындалса постағы медбике бүл туралы аға медбикеге
хабарлайды себебі оны дәріханадан жаздырып алу ушін (егер дәрі жок болса медбике
дәрігерге хабарлау міндетті) -
Дәрігердін тағайындауымен косымша зерттеулер журналға ауыстырылады (лабараторлы,рентгенге, ЭКГ)
Дәрілік заттарға талаптар жазу
Максаты: Дәріханадан дәрілерді алу
-
Бөлімшеде дәріні жаздырып алу аға медбике өткізеді бүл палаталык медбикенің
өтінішіне сай болады өйткені кунделікті ауру тарихынан дәрігер тағайындаудан көшіріп
арнайы дәптер немесе кағазға әрбір наукаска бөлек жазылады. -
Аға медбике бөлімше бойынша тағайындалған дәрілер бойынша мәлімет курайды.
Алынған мәліметті косып форма 1 -77 толтырады. Талаптар парағы екі бөлімнен түрады; бір бөлігін аптекаға және түбірін бөлімшеде калдырады. Наркотикалық улы дәрілер және спиртін бөлек бланктерде жазылады аурухана штампымен бірге. Емдеу мекемесінін баскарушысының колы және мөрі болады. -
Науқастарға дәріні, ауруханада ем алып жатқан арнайы бланктерге жазады. -
Жалпы топтағы дәрілік заттарды екі экземплярда ручка немесе черниламен жазады.
Бір экземпляр дәріханада калады, ал екіншісі жауаптыға кайтарылады -
Накладнойда міндетгі турде толык дәрінін аты орыс тілінде, дәрі формасы, дозасы,
орауымы және мөлшері көрсетіледі. -
Улы наркотикалык дәрілер латын тілінде 3 экземплярда жазылады.
-
Улы, наркотикалык және барлык заттар, есепке алынатын ауру тарихы көлемі,
наукастың аты- жөні, препараты енгізу жолы сондай-ақ концентрация этил
спиртінін көрсетіледі. -
Емдеу -профилактикалык және басқа уйымдар өзінін курылысында дәріханалар
жоқтар баска заттармен бірге шаруашылык есепті дәріханадан камтамсыз етіледі . -
Егер де емдеу мекемесі шаруашылык есепті дәріханаға бекітсе оны улы,
наркотикалық дәрілерді басқа дәрілерден бөлек 5 экземплярда латын тілінде
жаздырылады. -
Міндетгі түрде бөлімше аты, этил спиртінін концентрациясы сондай-ак дәрінін
тағайындауы көрсетіледі (егуге арналған, көз тамшылары ж.т.б.) -
Баска калған барлык дәрілер және дәріхана затгары 4 экземплярда жазылады. -
Барлык талаптар мөрмен, штамп, кол коюмен көрсетіледі. -
Арнайы есепке алынбайтын дәрілер, Б тізіміндегі дәрілер орыс тілінде жазылады. -
Спирт жене спиртті ерітінділер латынша колдану әдістері көрсетіледі. -
Барлык дәрілердін дозасы және саны көрсетіледі. -
Дәріханадан дәріні алу.
-
Аға медбике күнделікті ауруханадан дайын дәрілерді алады, дайындау кажет ететін
дәрі келесі күні шүғыл кағазды сол күні толтырады. -
Дәріханалар дәрілерді тек кана зауыт тұрінде немесе аптекалык орауыштарда
шығарады. -
Дәріні алғанда оның сырткы түрі ,этикетка, дозасын дайындаған күнін, орауыш герметикасын, фармацефт қорлын, бағалайды.
Бөлімшелерде дәріні сактау.
-
Постағы медбикеде дәрі сақтайтын кілтпен жабылатын шкаф болуы кажет -
Дәрілік заттарды сактаудын негізгі принциптері катан тәртіпке сәйкес токсикологиялык топпен тарату.
-
Әрбір наркотикалық анальгетикке бөлек қагаз арналады, онда дәрі атауы, саны, колданатын күні, науқастың аты-жөні, ауру тарихының нөмірі,қолданған ампула саны,олардың қалдыгы,медбике қолы көрсетіледі. -
Бос және қодданбаған ампулалар ("наркотикалық затгарды есепке алу"
журналы, сейфтің кілті кезекші медбикеге тапсырады. -
Кезекшілікті тапсыру кезіңде журналдагы көшірмелердің сөйкестігін тексереді. -
Таңертең бос ампулалар аға медбикеге тапсырылады. -
Медбике наукасқа наркотикалық анальгетикті дәрігер тағайындауы бойынша береді. -
"А және Б" тізіміндегі дәрілерді сақтайтын сейфтің кілті тек қана наркотикалық, улы және қатты өсер ететін дәрілерге жауапты адамдарда
сақталады. Түнге қарай бұл кілттерді кезекші дәрігерге береді. Наркотикалық
дәрілер бар сейфтің кілті берілгенін тіркейтін арнайы дәптер" колдарын
қояды. -
Арнайы комиссия бас дәрігермен бірге 10 күнде 1 рет қолданылатын
ампулаларды сәйкес актке байланысты жояды.
Науқасқа дәрілік заттарды беру жолдары
-
Құрамында улы және наркотикалық дәрілерді науқасқа басқа медикаменттерден бөлек беріледі. -
Ампуланы,орауышты ашар кезде дәрінін атын, дозасын салыстырып осыдан кейін ғана науқасқа береді. -
Дәрілердің тағайындауы бойыеша наркотикалық дәрілерді қолдану егу
немесе палата медбикесінің дөрігер қатысуымен өткізіледі. Ауру тарихы және
тағайындау қағазына белгілейді. -
Наркотикалық дәріні ауыз арқылы қабыддау және тек қана медбике
қатысуымен өткізіледі.
Руксат етілмейді
1. Дез ерітінді техникалык, мақсатқа арналған ерітінділер (кол,күрал,жиһаз, киімдер ж-т.б. өңцеу) медициналық дәрілермен бірге сақтауга.
-
Дәріні дәрігердін рүқсатынсыз беруге, бір дәріні екінші дәрімен
алмастыруға , алдын-ала дәрілерді ұяшыққа,мензурна, пакеттерге қоюга. -
Фарм. комитетінің бекітілмегені бойынша дәрілерді толтыру, сақтауға -
ЕПМ-ге дәріханадан дөрілік заттарды босатуға егерде рүқсат кағазы болмаса -
Санитар, шоферге дәріханадан дәрі алуга мүлдем тыйым салынады.
Наукастарга дәрілік заттарды үйлестіру.
Дәрігер тағайындауымен дәріні үйлестіру медбике жүргізеді. Медбике өзі дәріні тағайындауға, ауыстыруға басқа дәрімен орын ауыстыруға қүхы жоқ.
Әсер ету алгоритмі
-
Жылжымалы сталге дәрілік заггары бар ьдысты қойыңыз (қатты және
сүйық), пипеткалар (өрбір флаконға бөлек), мензуркалар.график суымен,
кайшы, тағайындау парағы. -
Бір науқастан екінші науқасқа дәріні үлестіріңіз. -
Дәріні үлестірер кезде науқасқа оның ерекшеліктерін түсіндіріңіз ащы
дәм, жагымсыз иіс, зэр түсінің өзгеруі немесе нәжісін. -
Науқас медбикенің көзінше дәріні ішу керек. -
Дәріні үйлестіру тәртібі көбінесе қолайлы себебі:
-
медбике науқастың дәрі ішкенін бақылайды -
медбике науқастың сүрақтарына жауап береді -
дәрі үлестіруде қателер болмайды
Дәрілік заттарды үлестіру кезінде мыналарды білу қажет
-
ДәрілІк заттар жиі тамакқа дейін 15-30 минут беріледі себебі тамақпен
олардың сіңірілуі бәсендейді -
Асқазан-ішек жолы кілегейлі қабатын тітіркеңдіретін дврілер (темір
препаратгары, аскорбин қышқьілы,кальций хлорид ерітіндісін 15-30 минуг
тамақтан кейін) қабылдайды
3. Ферментативті дәрілер, асқорыту процесін жақсартатын(фестал,палдинорм,асқазан сөлі ж.т.6.) тамақ үстінде ішіледі
-
Науқастарга аш қарынга ішілетін дәрілерді 20-60 минутта таңертеңгілік
тамаққа дейін ішеді. -
Үйықтататын дөрілер 30 минут үйқы алдында -
Нитроглицерин,валидол науқастардын сөрелерінде сақталады. -
Қайнатпа, түнба, еріівділер,микустура ас қасықпен )15 мл), ауруханада
градирленген мензуркалар мен береді. -
Спиртті түнбалар, экстракт және басқа да ерітінділер {мысалы 0,1% атропин сульфаты) тамшы күйінде беріледі -
Пилюля, драже, капсула,түймедақ құрамында темір бар өзгертілмеген күйде
беріледі.
11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы 62 (70%)
Аудиториялық жұмыс: бөлімшелердің мейірбикелік бекеттерінде дәрілік заттарды жаздырып алуға қойылатын талаптармен танысу
12. Жаңа тақырыпты бекіту. 18 мин (20%)
Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.
Тесттер:
1. Наркотикалық дәрілер қайда сақталады
А) шкафта бөлек сөрелерде
Б) сейфте
В) тоңазытқышта
Г) столдың жәшігінде
2. Дәріханада дайындаған стерильді флакондағы ерітінділерді сақтау мерзімі қанша ?
А) 1 төулік
Б) 3 тәулік
В) 7 тәулік
Г) 10 тәуілік
Д)1ай
3. Тез бұзылатын дөрілер кайда сақталады
А) жарықтан тыс жерде
Б) шкафта бөлек сөрелерде
В) сейфте
Г) тоңазытқышта
4. Наркотикалық дәрілерді тіркеу журналында нені көрсету қажет
а) дәрінің егу жолдары
б) дәріні егу мақсаты
в) науқастың диагнозы