Файл: 1. азіргі саяси географияда Орталы Азия а азастан, збекстан, Тркменстан, ырызстан, Тжікстан.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 07.11.2023
Просмотров: 187
Скачиваний: 5
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
№ 1 нұсқа
1. Қазіргі саяси географияда Орталық Азия
А) Қазақстан, Өзбекстан, Түркменстан, Қырғызстан, Тәжікстан
В) Қазақстан,Қырғызстан, Тәжікстан, Ауғанстан
С) Өзбекстан, Түркіменстан, Қырғызстан, Ауғанстан, Пәкістан
D) Қазақстан, Өзбекстан, Түркменстан, Пәкістан, Қытай
Е) Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан, Ауғанстан, Қытай
2. Хорезм Астанасы
А) Фараб
В) Намаз-Депе
С) Алтын-Депе
D) Топрак-Кала
Е) Испиджаб
3.Қазақстан аумағымен тікелей байланысты отырықшы-егіншілік өркениетінің үш мәдени ошағы
А) Жетісу,Ферғана, Хорезм
В) Соғды, Шаш, Жетісу
С) Шаш, Хорезм, Согд
D) Шаш, Сырдария оазисі, Жетісу
Е) Сырдаринсикий оазис, Маргуш, Согд
4. Географиядағы "Ұлы Дала" ұғымы
А) Еуразия даласы
В) Орталық Азия
С) Орта Азия
D) Дешті Қыпшақ
Е) Түркістан
5. Ботай мәдениетін ашқан Археолог
А) В. Логвин
В) К. Акышев
С) Ә. Марғұлан
D) А. Формозов
Е) В. Зайберт
6. 1917 жылғы халық санағының деректері бойынша Қазақстан халқының саны:
А) 2 миллионнан астам адам
В) 3 миллионнан астам адам
С) 4 миллионнан астам адам
D) 5 миллионнан астам адам
E) 6 миллионнан астам адам
7. Бегазы-дандыбаевская культура таралған:
А) б. з. д. 18-12 ғғ.;
В) б. з. д. 12 – 8 ғғ.;
С) б. з. д. 15-12 ғғ.;
D) б. з. д. 18 – 8 ғғ.
Е) б. з. д. 18-10 ғғ.
8. Геродот сақтарды атады:
А) турлар;
В) дахи
С) сайрим;
D) Азия скифтері;
Е) савроматтар
9. Биологиялық табиғат, адамның пайда болуы мен эволюциясы және адам эволюциясы және оның нәсілдері туралы ғылым
А) Антропология
В) Этногенез
С) Этнос
D) Генеология
Е) Генография
10. Ұлттың қалыптасуы үшін келесі жағдайлар қажет...
А) этникалық рәміздер, рәсімдер, Мерекелер
В) дене бітімі, Көздің түсі, терінің түсі
С) Мәдениет, аумақ, тіл, этникалық сана
D) тотемдер, аумақтар, сыртқы келбеті, салттары
Е) атауы, діні, мәдениеті, салт-дәстүрі.
11. Абай Құнанбайұлы мен Ыбырай Алтынсарыұлы Қазақстан үшін реформаның теріс салдарын сынға алды:
А) 1892 ж.
В) 1867 - 1868 жж.
С) 1824 ж.
Д) 1893 - 1897 ж.
Е) 1822 ж.
12. "Мәңгілік Ел" ұлттық идеясы қашан ұсынылды:
А) 2010 жылы
В) 2011 жылы
С) 2012 жылы
D) 2013 жылы
Е) 2014 жылы
13. Қазақстандағы алғашқы орыс қоныс аударушылары:
А) шенеуніктер
В) жұмысшылар
С) шаруалар
D) казактар
E) сарбаздар
14. Түркі жазуының ежелгі ескерткіші:
А)"Жүсіп-Злиха".
В)"Диуан – и - хикмет".
С)"ғылымдардың пайда болуы".
D)"Кодекс куманикус".
E) "Тоныкөк"Жазуы.
15. Қазақтарда ән-ақындар деп аталды:
A) сал және сери
B) дастандары
C) құсбегі
D) ақындар
E) тегендер
16. Тұтқындалған Швед картограф-офицері, зерттеу экспедициясының мүшесі И. г. Ренат өзі жинаған материалдарды еңбекте баяндап берді:
A) "Жоңғария Картасы"
B)"Қашқарға саяхат"
C)"Сібір тарихы"
D)"саяхатшының жазбалары"
E)"Ембі бассейнін зерттеу"
17. Эпостың ақын-орындаушылары:
А) күйші
B) жоктау
C) тегендер
D) жыраулар
E) гурхандар
18. Соғыстан кейінгі жылдары Қазақстанда жоғары білім беру жүйесінде мамандықтар басым болды:
А) Инженерлік.
В) Медициналық.
С) Педагогикалық.
D) Ауыл Шаруашылығы.
Е) Заңды.
19. Орта ғасырдағы атақты ақын және қобызшыға арналған кітап:
А) "Огузнаме"
В) "Қорқыт Ата"
С) "Кутадгу билик"
D)"Жүсіп - Злиха"
E)"Тоныкөк"
20. Қ. Сәтпаев 1946 жылы сайланды:
А) Қазақстан Компартиясы ОК бірінші хатшысы.
В) Министрлер Кеңесінің Төрағасы.
С) Жазушылар одағының хатшысы.
D) "Қазақфильм"Директоры.
Е) Қазақ КСР Ғылым Академиясының президенті.
21. Белгілі жазушы, Орыс Географиялық қоғамының мүшесі:
А) А.Байтұрсынов.
В) М.Тынышпаев.
С) М.Дулатов.
Д) Ә.Бөкейханов.
Е) Ш.Құдайбердиев.
22. Оқиғалардың дұрыс хронологиялық тізбегін анықтаңыз:
1. Қайта құру курсы алынды; 2. Қазақ КСР Президентінің лауазымы бекітілді; 3. Алматыдағы Желтоқсан оқиғасы; 4. Қарағанды шахтерлерінің ереуілі; 5. Тамыз төңкерісі.
А) 1; 3; 4; 2; 5
В) 3; 2; 5; 4; 1;
С) 1; 3; 2; 5; 4
D) 4; 2; 3; 1; 5
Е) 4; 3; 1; 2; 5
23. ХХ ғасырдың басында қазақ ұлтының жұмысшылары арасында айтарлықтай саны көп болды
А) Автомобиль Құрастырушылар
В) инженер-электриктер
С) Теміржолшылар
D) Энергетиктер
Е) Машина Жасаушылардың
24. Көтерілісшілер патша үкіметіне де, хан билігіне де қарсы шықты:
А) Кенесары Қасымов пен Исатай Тайманов
В) Жоламан Тіленшиев және Кенесары Қасымов
С) Кенесары Қасымов пен Сырым Датов
D) Амангелді Иманов және Сырым Датов
Е) Сырым Датов және Исатай Тайманов
25. Ортағасырлық түркілердегі ең көне жазба түрлерінің бірі:
А) кириллица
В) араб графикасы
С) иероглифтер
D) руникалық жазу
Е) сына жазуы
26. Орталық Қазақстандағы ежелгі тас дәуірінің ең ірі ескерткіші-тұрақ:
А) Шебер
В) Шульбинка
С) Қарасора
D) Усть-Нарым
Е) Батпақ
27. Қазақстан аумағындағы қола дәуірінің зерттеушілері:
А) П. Рычков, И. Андреев
В) И. Фальк, И. Георги
С) А. Левшин, А. Добросмыслов
D) Ә. Марғұлан, В. Алексеев
Е) Ш. Уәлиханов, В. Бартольд
28. Ғұндарға қатысты "бөліс және билік ет" саясатын қолданған мемлекет:
А) Налияя
В) Грекия
С) Рим империясы
D) Қытай
Е) Македония
29. Қазақстанның қай аймағында жылқы алғаш рет қолға үйретілді?
А) Оңтүстік
В) Солтүстік
С) Шығыс
D) Солтүстік-Шығыс
Е) Оңтүстік-Шығыс
30.Көшпелі мал шаруашылығы Ұлы дала тұрғындарының тіршілігін қамтамасыз етудің дәстүрлі жүйесі ретінде мыналардың ықпалымен қалыптасты:
А) табиғи-климаттық фактор
В) малшылардың артта қалуы
С) мерзімді аурулар мен эпидемиялар
D) адамның өнертабысы
Е) халық санының артуы
№ 2 нұсқа
1. 1939 жылғы халық санағы бойынша қазақтар саны:
А) 2.1 млн. адам
В) 2.2 млн. адам
С) 2.3 млн. адам
D) 2.4 млн. адам
E) 2.5 млн. адам
2. Тіл мен рәміздердің көмегімен ұрпақтан-ұрпаққа берілетін рухани құндылықтар, идеялар, тәжірибелер мен дәстүрлер бір этностың, ұлттың немесе өркениеттің адамдарын көзге көрінбейтін байланыстармен байланыстырады.
А) мәдени-генетикалық код
В) этногенез
С) мәдени-тарихи тип
D) Мәдени антропология
Е) антропогенез
3. Еркек желісі бойынша ата-бабалардың ауызша немесе жазбаша аударымын білдіретін қазақтардың генеологиялық шежіресі
А) шежіре
В) экзогамия
С) генеология
D) Ұлыс
Е) орда
4. Рулық қазақ құрылымы
А) Жалайыр, Дулат, Үйсін
В) Аға, Орта, Кіші
С) Аға, Орта, Кіші
D) Арғындар, Наймандар, Қыпшақтар
Е) Әлімұлы, Жетіру, Байұлы
5. Құрамына Шыңғыс сұлтандар мен Қожа сұлтандары кірген қазақтардың жер аударылған топтары
А) Хандар
В) ақ сүйек
С) Ақсүйектер
D) Батыр
Е) қара сүйек
6. Қазақтар құрамындағы субэтникалық этнотерриториялық бірлестік
А) Жүз
В) Тайпалар
С) Ұлты
D) Шежіре
Е) Төре
7. Түркі және моңғол мемлекеттеріндегі меншікті иелену
А) Жүз
В) Орда
С) Ұлыс
D) Этнос
Е) Тайпа
8. Қанды емес, мәдени-тілдік қауымдастық: өмір салты, әдет-ғұрыптар мен дәстүрлер.
А) Этнос
В) Жарыс
С) Халық
D) Этногенез
Е) Антропогенез
9. Шыңғыс ұрпақтарына байланысты сипаттамаларды таңдаңыз
А) босануға бөлінбеді
В) құқық білгірлері болды
С) әдеттегі құқық бойынша сотқа жатқызылды
D) парламентшілер рөлін атқарды
Е) бірыңғай таңбасы жоқ
10. Осы топтардың қайсысы ақ сүйектің өкілдері болғанын анықтаңыз
А) Шонжарлар
В) Баи
С) Билер
D) Қожа
Е) Батырлар
11. Қазақ халқының этногенезінің түркі кезеңінің басталуы қандай тайпалардың тарихы деп саналады?
А) Ғұндар
В) Сақтар
С) Андроновтықтар
D) Юэчжи
Е) Теле
12. ХV- XVІІ ғғ.Қазақ қоғамындағы хан титулы:
А) мұрагерлікпен берілді
В) Қазақ ақсүйектерінің құрылтайдағы ресми сайлауынан кейін берілді
С) Орыс патшалары арқылы берілді. Д) Шыңғысхан тұқымдары тағайындап отырды.
Е) Демократиялық сайлау арқылы берілді.
13.Батыс Түрік қағанатының астанасы, қысқы резиденциясы:
А) Минбұлақ
В) Тараз
С) Отырар
D) Тальхир
Е) Суяб
14. Білге қаған мен Күлтегін билеушілер болды:
А) Түрік қағанаты
В) Батыс Түрік қағанаты
С) Түргеш қағанаты
D) Шығыс Түрік қағанаты
Е) Қыпшақ хандығы
15. VI ғасырда түріктер құлағаннан кейін Ұлы даланың шығыс бөлігінде жеке-дара билеушілер болды:
А) Қарлұқ қағанаты
В) Араб халифатының
С) Жужан Қағанаты
D) Моңғол империясы
Е) Византия империясы
16. Ұлы Жібек жолының сауда ағындары:
A) Американың ашылуы.
B) Солтүстік теңіз жолының ашылуы.
C) дәмдеуіштер мәнінің төмендеуі.
D) Моңғол империясының ыдырауы.
E) теңіз жолдарын ашу.
17. Ғұн билеушісі:
А) Йоллығ-тегин
В) Күлтегін
С) Сән
D) Сұлу қаған
Е) Богра хан
18. "Дивани хикмет" ("Даналық кітабы")туындысының авторы
А) Юсуф Баласағұни
В) Әл-Фараби
С) Махмұд Қашқари
D) Қожа Ахмет Ясауи
Е) Мұхаммед Хайдар Дулати
19. Юсуф Баласағұнның
атақты еңбегі:
А)"Дивани хикмет"
В) "Кутадгу билиг"
С)"Дивани лугат ат-түрік"
D) "Тарих-и Рашиди"
Е)"бақытқа жету туралы кітап"
20. Тәуке заңдарының жинағы:
А) "жарқын жол"
В) "дала заңдары"
С)"Жеті жарғы"
D) "жаңа билік"
Е) "бастапқы жол"
21. ХІХ ғасырдың 40-60 жылдарындағы әдеби ағымды "Зар заман"деп атаған белгілі жазушы:
А) Юсуф Баласағұни
В) Жүсіпбек Аймауытов
С) Мұхтар Әуезов
D) Сәбит Мұқанов
Е) Әбдіжәміл Нұрпейісов
22. Абылай ханның кеңесшісі болған Жырау:
А) Доспамбет
В) Бұхар
С) Асан Қайғы
D) Санжар
Е) Үмбетей
23. "Алаш" партиясының құрылған жылы:
А) 1918
В) 1916
С) 1917 ж.
D) 1919
Е) 1920
24. 1946 жылы Қазақстанға қанша адам жер аударылды?
A) 1 млн. 200 мың адам.
B) 1 млн. 300 мың адам.
C) 1 млн. 400 мың адам.
D) 1 млн. 500 мың адам.
E) 1 млн. 600 мың адам.
25. «Дешті Қыпшақтың барлық жерінде толық билеуші болды, Жошы ханнан кейін ешкім иелене алмаған атақ пен қуатқа ие болды». Қай қазақ билеушісі туралы сөз болып отыр?
А) Қасым хан
В) Жәңгір хан
С) Есім хан
D) Тәуке хан
Е) Жәнібек хан
26. "Мәңгілік ел" ұлттық идеясы қашан ұсынылды
А) 2010 жылы
В) 2012 жылы
С) 2014 жылы
D) 2015 жылы
Е) 2017 жылы
27. Көне түркі алфавитіндегі әріптер саны
А) 29
В) 30
С) 33
D) 35
Е) 41
28. Материалдық мәдениет тұрғысынан б. з. д. III - II мыңжылдықтың аяғы мен басындағы дәуірдің маңызды жетістіктері болып табылады.:
А) ирригациялық жүйе
В) доңғалақты көлік және қоладан металлургияны дамыту
С) егіншілік
D) көшпелі мал шаруашылығы
Е) аң аулау және балық аулау
29. Аға сұлтан болып сайланған алғашқы қазақ этнографтарының бірі:
А) М. Шорманов
В) М. С. Бабажанов
С) Ы. Алтынсарин
D) М. Ж. Көпейұлы
Е) А. Бөкейханов
30. Мұсылман мектептерін реформалау қозғалысының ұйымдастырушылары:
А) конфедераттар
В) сенушілер
С) социалистер
D) мұғалімдер
Е) джажидистер
№ 3 нұсқа
1."Кодекс куманикус" арналған:
A) Алтын Ордадағы еуропалықтар.
B) XVIII-XIX ғғ. Еуропа ғалымдары.
C)көшпенділер арасында христиандықтың таралуы.
D) Алтын Орда хандарының Жарлықтарын Еуропа халқы арасында тарату.
E) бұл Алтын Орда хандарының Рим папаларына жазған хаттары.
2. Адамдардың, жануарлардың, табиғи объектілердің шығу тегі туралы мифологиялық сюжеті бар фольклорлық шығарма:
А) "Огузнаме"
В) "Ақсақ құлан"
С)"күн туралы аңыз"
D)"Ер Төстік"
Е)"Мухаббатнаме"
3. Адамдарды жануарлар әлемінен оқшаулау процесі:
А) Антропогенез
В) Биогенез
С) Талдау
D) Синтез
Е) Социогенез
4. Талас, Іле, Сырдария өзендерінің жағалауларынан табылған көне түркі жазуы:
А)"Талас жазуы"
В)"Орхон жазбалары"
С)"Иероглифтер"
D)"скиф жазулары"
E) "Ертіс жазуы"
5. Абай Құнанбайұлы мен Ыбырай Алтынсарыұлы Қазақстан үшін реформаның теріс салдарын сынға алды:
А) 1892 ж.
В) 1822 ж.
С) 1824 ж.
Д) 1893 - 1897 ж.
Е) 1867 - 1868 жж.
6. Қазақстанға ҰБТ (Ұлттық бірыңғай тестілеу)қашан енгізілді
А) 1999 жыл