ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 07.11.2023
Просмотров: 54
Скачиваний: 3
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
1.Шағын жинақты бастауыш мектеп дегеніміз- балалардың саны аз, оқу - тәрбие процесін ұйымдастырудың өзіндік ерекшелігі бар, біріктірілген сыныптардан тұратын жалпы білім беретін мектепті айтамыз. Нақты айтқанда, 1999 - жылғы маусымның 7 - сінде (№389 - І ҚР3) бекітілген Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында ШЖМ-ке мынадай анықтама беріледі: «шағын жинақталған мектеп - сынып - жинақтамалары аралас және оқу сабақтарын ұйымдастырудың өзіндік нысаны бар, оқушылар саны шағын жалпы білім беретін мектеп».
2. Шағын жинақталған бастауыш мектепте оқытудың тиімділігі
- балалардың саны аз, сондықтан мұғалім әрбір оқушыны, оның қызығушылығын арттыруына, отбасын тез, жақсы тануына көп мүмкіндік бар.
- дәптер тексеруге, жеке-дара өздік жұмысқа арналған жаттығулар іріктеуге аз уақыт жұмсалады;
- оқушылардың тәртіп бұзушылығы аз болады;
- оқушылар бірінші сыныптан бастап, өз бетімен жұмысқа бейімделеді;
- бір оқу бөлмесінде күнделікті бірге болғандықтан, жоғары сынып (3-4) оқушылары кіші сынып оқушыларына көмек береді;
- әрбір баланың білім деңгейлерін анықтап, олардың білім, білік, дағдыларының деңгейлерін көтеруге мүмкіндік мол;
- аталмыш мектеп мұғалімі пәнаралық байланысты жүзеге асыруға, кеңінен қолдануға тырысады.
3.ШЖМ жаңа жүйе бойынша оқыту жұмысын ұйымдастыру шарттарының бірі:
• сабақтың оқу бағдарламасына сәйкес жоспарлануы;
• бірнеше сыныптың оқу материалының бір тақырыптың жүйеге ыңғайластырылуы;
• көрнекі дидактикалық құралдардың алдын ала дайындалуы;
• сабақ тақырыбының өзара байланысы;
• сыныптарды комплектіге дұрыс біріктіру;
• сабақтардың кестесін дұрыс жасау;
• тиімді оқыту әдістерін таңдау;
• сабақтың максатқа сай келетін құрылымын анықтау;
• оқушылардың өздік жұмыстарын мұғалім басшылығымен істелетін жұмыстармен ауыстырып отыру;
• мұғалімнің 4-5 рет жұмыс түрін ауыстыруы;
• барлық сыныптарда тәрбие процесін жүргізу.
4.ШЖМ сабақ кестесі.................... байланысты.
Мектептегі балалар мен сынып санына байланысты жасалады.
5.Біртақырыптық сабақтар дегеніміз - бір пән ішіндегі мазмұны ұқсас тақырыптарды екі сыныпта қатарынан оқыту.
6.Біртақырыптық сабақты жоспарлауға қажетті ұстанымдардың бірі:
1. Әртүрлі жастағы оқушыларды оқыту міндеттері, мазмұны мен оқыту құралдарының кірігуі мен саралануы. Әр сынып оқушыларында түрлі деңгейде меңгерілетін сұрақтар, құбылыстар мен түсініктер туралы ортақ ұғым болуы.
2. Оқушылардың оқу әрекетін ұйымдастыру – бірқатар педагогикалық қызметтерді жоғары сынып оқушысының атқаруы (бақылау, жаңа материалды түсіндіру, қиындықтарды жеңуде төменгі сынып оқушыларына көмектесу). Дайындық жұмыстары: ақыл-кеңесшілерді іріктеу, ақыл-кеңес беру, олардың әрекетінің маңыздылығын көрсету, атқаратын қызметтерді бөлу, сабаққа және сабақ үстіндегі дайындық кезеңінде тапсырмалар беру.
7.ШЖМ дағы өзіндік жұмыс дегеніміз - Өзіндік жұмыс – оқушының күрделі іс-әрекеттерінің бір түрі немесе оқу жұмыстарының арнайы бір формасы болып табылады. Шағын жинақты бастауыш мектепте оқу-тәрбие жұмыстарының ерекше көңіл аударатын бір саласы – оқушылардың өздігінен орындайтын жұмыстары. Бірнеше сыныппен жұмыс істейтін мұғалімнің негізгі педагогикалық міндеті – жеке сыныппен жұмыс істейтін мұғалімнің алдына қойған міндетпен бірдей. Ол да оқу жоспарын, бағдарлама талаптарын орындауға тиіс.
8. ШЖМ дағы сыныптан тыс тәрбие жұмысы дегеніміз- Сыныптан тыс тәрбие жұмыс – тұлғаның әлеуметтік қалыптасуын қамтамасыз етуде оған жағдай туғызатын мұғалімдердің басшылығымен ұйымдастырылған және сабақтың мақсатымен өзара байланысты болып келетін тәрбие жұмысының дербес түрі.
9.ШЖМ дағы сынып жетекшісі жұмысының негізгі мақсаты – Сынып жетекшісі жұмысының негізгі мақсаты - мектеп окушыларын қоғамның белсеңді және саналы азаматтары етіп тәрбиелеуте барынша ықпал жасау. Сыныптағы әрбір жеке тұлғаның ғылыми дүние танымының қалыптасуын, адамгершілік қасиеттерінің, еңбекке деген сүйіспеншілігінің, жан-жақты жарасымды дамуына жағдай туғызу. Сондықтан оның жұмысының мазмұны мен тәрбиелік шараларының бәрі осы мақсатқа бағытталуы тиіс.
10.Біріктірілген сыныптардағы біртақырыптық сабақтың құрылымындағы бағдарлау – мотивациялық кезеңінде мұғалім:
екі сыныпқа қатар үй тапсырмасын тексеру және жаңа сабақты түсіндіру мақсатында оқушылардың қызығушылығын, арттыратындай, екі сыныптың оқушыларына ортақ тапсырма орындатады және жаңа тақырыптың міндеттері айтылып, түсіндіріледі.
Мұғалім тарапынан оқушылардың білімін теңдестіру мақсатында өткен тақырып пен жаңа тақырыпты байланыстыратындай проблемалық жағдаяттар тудырып, сұрақтар мен тапсырмалар беріледі. Оқушылар берілген тапсырмаларды орындау арқылы ойтүйін жасап, жаңа сабаққа байланысты өзіндік пікірін айтуға және оны
11. 1- сынып - жинақ құрылады, егер
Егер мектепте барлық балалар саны 15-тен аспайтын болса, 1- сынып комплект, 15-тен жоғары 2 немесе 3-сынып комплект болуы тиіс. Мұнда 1 сынып-комплект 20 оқушыдан аспауы керек делінген.
12. .......еңбектерінде бірнеше сыныпты бір мезгілде қатар оқытудың тиімді жолдарын іздестіру мәселелері қарастырылған.
Аймауытов, Бегалин, Қаржаспаев, Бүрлібаев, Сүлейменов, Асқарбаевп
13 Бір пәндік, бір тақырыптық сабақтардың тиімділігін дәлелдеп зерттегендер
М.Сайпин, З.Бейсенбаева, Е.Шапаева, О.Сатқанов, Б.Катембаева
14.Әртүрлі жастағы оқыту әр жастағы топтарда сабақтарды ұйымдастырудың келесі принциптеріне негізделеді:
Әртүрлі жастағы білім алушыларды оқытудың міндеттерін, мазмұнын, құралдарын интеграциялау және саралау принципі; Балалардың оқу іс-әрекетін педагогизациялау принципі; Өзара оқыту принципі; Әртүрлі жастағы білім алушылардың өзара қарым-қатынасын реттеу принципі; Баланың психологиялық қорғалуын қамтамасыз ету принципі; Оқу сабағында білім алушылар құрамының жас ауқымындағы оңтайлылық принципі;
15.ШЖМ-да білім алушылардың өзіндік жұмысы
ШЖМ-да білім алушылардың өзіндік жұмысы сабақ сайын жүргізіледі
және сабақтың барлық кезеңдерінде жүргізілуі мүмкін. Бір сабақта өзіндік
жұмыстар саны реттелмейді. Екінші сыныптағы сабақта білім алушылардың
бағдарламалық материалмен өзіндік жұмысының рұқсат етілген ұзақтығы 15-20
минуттан аспайды,
16. Бастауыш мектеп білім алушылары үшін келесі өзіндік жұмыс түрлері қолжетімді және тиімді:
Жаңа материалды меңгеруге дейінгі дайындық жаттығулары (оқулық
бойынша қайталау, карточкалармен, кестелермен жұмыс істеу, бөліп алуға
тапсырмалар, салыстыру, фактілерді салыстыру, ережелерді, әрекет тәсілдерін
қайталау, алдын ала оқу және бақылау, суреттер мен иллюстрацияларды қарау,
сипаттама, сурет салу, деректерді табу және т. б.);
17. А.Б. Акпаева өз бетінше жұмыс жасау дағдыларын қалыптасуы үшін ұсынған әдістемелік тәсілдер жүйесінің бірі
1Білім алушылардың өз бетінше жұмыс тапсырмалардың мазмұны және оған қойылатын талаптарды дұрыс түсінуін қамтамасыз ету үшін тапсырмамен бірге оның орындалу үлгісі
көрсетілуі тиіс.
2 Білім алушыларға жеке көзқарастарын жүзеге асыруға мүмкіндік беретін тәсілдер: дифференциалды тапсырмалар, Мысалы, барлық білім алушылар үшін мазмұны жағынан бірдей тапсырма беріледі, бірақ орындау тәсілдері әртүрлі болуы мүмкін.
3 Өзін-өзі бақылау тәсілдері:
•карточкада мысалдардың сериясы және оларға ықтимал жауаптар
жазылады;
•карточкада тапсырмалар жазылған, ондағы сөздерді жауаптарымен
сызық арқылы қосу керек;
•перфокартаны пайдалану (жауабы бар, жауапсыз);
•сөздерді, сөз тіркестерін, мақал-мәтелдерді шешу тапсырмалары;
•қателерді түзету алгоритмдерін қолдану.
18.ШЖМ мұғалімінің рөлі –
20.Шағын жинақты мектеп мұғалімі сабақты ұйымдастырудың келесі дәстүрлі негізгі қағидаттарын және шағын жинақты мектептер үшін арнайы әзірленген қағидаларды басшылыққа алуы қажет:
21.Өзара оқыту принципі
білім алушылардың бір-біріне өзара ықпал ету үдерісінде білім, білік, дағдыларды, іс-әрекет және қарым-қатынас тәсілдерін меңгеруге негізделген: әр білім алушы топ мүшесі ретінде өз жолдастарын үйрете отырып, мұғалім рөлін уақытша орындай алады.
22.Шағын жинақты мектептердің біріктірілген сыныптарында қысқа мерзімді жоспар құруға қойылатын әдістемелік талаптар:
23.ШЖМ-дағы сабақтың тиімділігі ......байланысты.
Мектептегі балалар мен сынып санына байланысты жасалады
24.Кері байланыс –
25.Әртүрлі жастағы топ қызметін ұйымдастырудың және іске асырудың теориялық және әдіснамалық негіздерін әзірлеген ғалым
27.ШЖМ критериалды бағалаудың мақсаты -
28.Біріктірілген сыныптардағы біртақырыптық сабақтың құрылымы
29.Бірпәндік сабақ дегеніміз -
30 ШЖМ тегі дене тәрбиесінің міндеттері:
- денсаулықты нығайту және шынықтыру, дененің дұрыс өсіп-жетілуіне және ағзаның жұмыс қабілетін арттыруына әсер ету;
- қимыл дағдылары мен іскерліктерін қалыптастыру және жетілдіру;
- қимылдың жаңа түрлеріне баулу және оны теориялық білімдерімен байланыстыру;
- негізгі қимыл-қасиеттерін күшті, төзімділікті, шапшаңдықты және ептілікті дамыту;
- еріктілікке, батылдыққа, табандылыққа, тәртіптілікке, ұйымшылдыққа, достық пен жолдастық сезімге, мәдениет мінез-құлық дағдысына еңбек пен қоғамдьщ меншікке саналы көзқарасын тәрбиелеу;
- әдеттерді қалыптастыру және дене жаттығуларымен үнемі шұғылдануға ынтаны тәрбиелеу;
- гигиеналық дағдыларды сіңіру, дене жаттығулары мен шынықтыру гигиенасы жөніндегі білімді хабарлау.
31. Балалардың саны аз, оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың өзіндік ерекшелігі бар, біріктірілген сыныптардан тұратын жалпы білім беретін мектеп дегеніміз-
шжм
3 2. Оқушының күрделі іс-әрекеттерінің бір түрі немесе өзіндік оқу жұмыстарының арнайы бір формасы –
33.ШЖМ жаңа жүйе бойынша оқыту жұмысын ұйымдастыру шарттарының бірі
34. ШЖМ сабақ кестесі.................... байланысты.
35. Бір пән ішіндегі мазмұны ұқсас тақырыптарды екі сыныпта қатарынан оқыту- біртақырыптық сабақ
36.Біртақырыптық сабақты жоспарлауға қажетті ұстанымдардың бірі:
1. Әртүрлі жастағы оқушыларды оқыту міндеттері, мазмұны мен оқыту құралдарының кірігуі мен саралануы.
2. Оқушылардың оқу әрекетін ұйымдастыру – бірқатар педагогикалық қызметтерді жоғары сынып оқушысының атқаруы (бақылау, жаңа материалды түсіндіру, қиындықтарды жеңуде төменгі сынып оқушыларына көмектесу)
37. Шағын жинақталған бастауыш мектепте оқушы үшін тиімділігі
- оқушылар бірінші сыныптан бастап, өз бетімен жұмысқа бейімделеді;
- балалардың саны аз, сондықтан мұғалім әрбір оқушыны, оның қызығушылығын арттыруына, отбасын тез, жақсы тануына көп мүмкіндік бар.
38.Тұлғаның әлеуметтік қалыптасуын қамтамасыз етуде оған жағдай туғызатын мұғалімдердің басшылығымен ұйымдастырылған және сабақтың мақсатымен өзара байланысты болып келетін тәрбие жұмысының дербес түрі -
39.ШЖМ дағы сынып жетекшісі жұмысының негізгі мақсаты мен міндеттері –
40. Екі сыныпқа қатар үй тапсырмасын тексеру және жаңа сабақты түсіндіру мақсатында оқушылардың қызығушылығын, арттыратындай, екі сыныптың оқушыларына ортақ тапсырма орындатады және жаңа тақырыптың міндеттері айтылып, түсіндіріледі:
41. 1- сынып - жинақ құрылады, егер
15 баладан кем болса
43 Шағын жинақталған бастауыш мектепте оқытудың қиыншылығы
негізделеді
- мұғалімдер ұжымының аздығына қарай, әрбір мұғалімнің шығармашылық белсенділігінің артуына жол болмайды;
- сабаққа дайындалуда оқытушы шектен тыс жүктеме орындайды;
- мұғалім әрбір сыныппен сабақтың белгілі бір бөлігінде ғана жұмыс жасауға мүмкіндігі бар, ал қалған уақытта тек оқушылардың өздік жұмысын ұйымдастыруға, оны басқаруға ғана жұмсалады;
- мұғалімнің зейіні екі немесе одан да артық сынып оқушыларына бөлініп отырады;
- өзіндік жұмысты орындау барысында оқушылар мұғалім тарапынан жеткілікті мөлшерде көмек ала алмайды;
- белгілі бір жастағы балалар болмағандықтан, ұжымдық жұмыс ұйымдастыруға мүмкіндік жоқ;
- оқушылардың өздік жұмысы басқа сынып оқушыларының шуылы, кедергі жасауы барысында жүргізіледі, мұның өзі оқушының тапсырманы түсіне отырып орындауына кері әсер етеді;