Файл: Сра азіргі есептеуіш желілерге ойылатын талаптарды сипаттаыз Компьютерлік желі.docx

Сұрақ 1. Қазіргі есептеуіш желілерге қойылатын талаптарды сипаттаңыз

Компьютерлік желі деп отқанымыз – әр адамға кез келген желілік ақпаратқа қол жеткізуге мүмкіндік береді. Бұл ақпарат қорына қол жетізу желі жұмысының әлемдік сипаты ретінде бірнеше көрсеткіштермен сипатталады. Ол компьютерлік желінің негізгі міндеті.

Желі көрсеткішіне мыналарды жатқызамыз:

Өнімділік; Сенімділік; Басқару мүмкіндігі; Кеңейту мүмкіндігі; Мөлдірлік; Үйлесімділік және интеграциялау; Маштабтау мүмкіндігі;

Өнімділік-көрсеткіші жүйенің жауап беру көрсеткішімен сипатталады. Яғни желі жұмысы кезінде. Жауап беру уақыты деп-сұраныс пен жауап арасындағы уақыт; Сенімділік-желінің барлық құрамдас бөлігі сенімділікті анықтайды; Басқару мүмкіндігі-желі күйін проблемаларды желінің дамуын анықтау және басқару(реттеу).Мөлдірлік-желіге кабельдермен қосылған жеке компьютерлер жиынтығы ретінде емес, уақытты бөлісу жүйесі бар компьютерлер қосылғанда қол жеткізеді; Үйлесімдік және интеграциялау-ол желінің ауқымды апараттық құралдарын қосатынын көрсетеді; Маштабтау мүмкіндігі- ол өнімділікті нашарлататын, яғни түйін және қосылым ұзындығын ауқымдығын ауқымды түрде арттырады.

Сұрақ 2. Компьютерлік желілердің LAN және WAN арасындағы айырмашылықтарды сипаттаңыз.

Жергілікті желі (LAN)-Белгілі бір ғимарат ішіндегі немесе арақашықтығы 10 км аспайтын дербес компьютерлермен принтерлердің бір бірімен байланысты болған желісі. Көбіне бір ғимарат ішінде кездеседі. Бұл желіде деректер жылдам беріледі (10Мбит/с). Ол икемді, оңай бейімделетін, компьютерді оңай жылжытуға мүмкіндік болуы керек. Ақпарат бір компьютерден екінші компьютерге оңай тасымалданады. Компьютерді LAN-ға біріктіру үшін әр компьютерде желілік бейімдеуіш пен желілік тақташа болуы керек. Қазір ол екеуі бірге орнатылған. Ал ақпарат алмасу шоғырлағыш көмегімен жүзеге асады.

Ауқымды желі (WAN)-жүздеген жәнеде мыңдаған шақырымдағы аумақты қамтитын, тұтынушылырдың бір бірімен мәлімет, бейне, дыбыс, арқылы байланыстырушы ең көп таралған желі. Ол біз үшін күнделікті маңызы артып, өз көлемін ұлғайтып келуде. Ол қалалар мен тіпті мемлекеттердің арасын қамти алады.

Оған мысал ретінде түрлі компьютерлі желілер, сөйлесе алатын пакеттер комунациясы бар желілер жатады.

3.Сұрақ. Суретке қараңыз. Суреттегі байланыс түрін анықтаңыз және кемшіл тұстарын жазыңыз.

Ал осы әріптің екі шетінде доллар қойсақ, ол толыққанды абсолютті болады, яғни барша ұяшықтарға тиесілі болады деген сөз.

Оны біз бастапқы ұяшық белгісі дей аламыз. Егерде формуланы ағымдағы ұяшықтан төмен және оң жақтағы ұяшыққа көшірсек, ол сәтте B$1+$B4 болып өзгереді.

Сұрақ 5. MS Excel – диаграмма құру кезеңдерін сипатта?

Excel дегі диаграмма жұмыс парағының ұяшықтарындағы ақпараттарды көрсетеді және бұл ақпараттар арасындағы байланысты визуалды көрсете алады. Диаграмма құру үшін:

1. Жұмыс парағындағы диаграммада көрсету керек, ақпаратты белгілейміз, яғни керек ұяшықты

2. Вставка қаптамасынан керекті диаграмма типі таңдалады содан соң ол қолданыстағы жұмыс парағында пайда болады.

3. Енді бұл диаграмманы жылжытып, жойып, басқа параққа орын ауыстырып, форматтап, редактілеуге болады.
Сұрақ 2. Компьютер негізгі құрылғылырымен әрекеттесу схемасы. Жон Фон Нейм принциптері.

Ортадағы ұяшықта процессор жетпей тұр. Процессор – ол компьютердің қызметтік бөлігі, ол программаға сай операцияларды орындайды, ол ақпараттарды компьютерден өңдеп, есептеу жүргізуші электрондық микросхема болып табылады.

Шеткі ұяшықта – олар компьютердегі өңделген ақпараттық кодтарды, адамның оңай қабылдауына арналған шеткі немесе перифериялық құрылғылар. Олар қатарына: монитор, принтер, үндеткіштер, дисплей, құлаққап жатады.

Сұрақ 3. Веб камера, проектор туралы.

Бірінші құрылғы: Веб камера деп аталады, ол біз конференция жүргізгенде бейнеңді түсіреді.

Екінші құрылғы: проектор, ол Skype та конференция жүргізсек, соны ультракүлгін сәуле арқылы компьютердегі бейне үлкейтіліп көрсетіледі. Мысалы: біздің ИКТ сабағы.

4 .Сұрақ. Компьютер негізгі құрылғылары:

Компьютер жүйелік блоктан, перифериялық құрылғылардан тұрады.

Жүйелік блок – ол компьютердің өзі, онда бірнеше ішкі құрылғылар орналасқан: қоректендіру блогы, қатқыл диск, аналық плата, оператив жады, процессор, дыбыстық карта, видеокарта.

Компьютерлік монитор – ақпаратты визуалды көруге мүмкіндік береді.

Пернетақта – ақпарат енгізу, команда шақыру, әрекет орындау.

Тышқан – экрандағы меңзерді басқару, жылжыту. Папка ашу.

Акустикалық жүйе – дыбыс сигнал арқылы динамиктерге беріледі.

Көпфункционалды құрылғылар:

Сканер – фотосуреттің электрондық нұсқадағы көшірмесін жазу.

Принтер – құжат, фото электронды нұсқасын басып шығарады.

Ксерокс – бір қағаздан екіншіге көшірме жасау.

Ішкі құрылғылары:

Қоректендіру блогы – компьютердегі барша сымдар осы құрылғыдан келеді. Яғни электр қуатымен қамтамасыз етеді. Онсыз ешқандай жұмыс болмайды.

Аналық тақта – ол барлық компьютерлік құрылғыларды біріктіріп, негізгі қызмет атқарады.

Процессор – дербес компьютер миы. Операцияларды қамтамасыз етіп, есептейді. Мимен салыстырамыз.

Оперативті жады – уақытша деректерді сақтауға арналған шағын тақта. Уақытша ақпарат жедел жадта сақталады.

Видеокарта – бейнені компьютермен мониторға өткізу үшін қажет.

Қатқыл диск – компьютердің жадысы. Ол барша ақпарат пен файлдарды сақтайды.

Диск салғыш – ақпаратты дискіден қарау , көшіру үшін қажет.

Дыбыстық карта – аудио ойнатуға керек.
Сұрақ 1. Тәжірибелік сабақтарда Access те қандай обьекттерді қолдандыңыз?

Біз тәжірибелік сабақтарда таблица, запрос, форма, отчет, макрос сияқты Access тің осындай обьекттерін қолданып үйрендім.

Таблица – ол жерже деректерді сақтаушы бағандар мен жолдары бар обьектіні айтамыз: ЕКІ режимде жұмыс жасайды: 1. Кесте режимі 2.конструкторлық

Запрос – ол сақтаулы кестелер арасындағы бізге керектісін табуға мүмкіндік береді.

Форма – диаграммалар, бейнелер, аудиолар, суреттерді енгізетін нысан.

Отчет – құжатты жасауға арналған нысан.

Макрос – ол кез келген бір оқиғаға бағдарлама жауабы әрекеттерін білдіруші нысанның бір түрі.

Сұрақ 2. Аксес мәліметтер типтері:

Числовой (сандық) – ол есептеу үшін сандық мәндерді сақтауға қатысады.

Оған ақшалай мәндер жатады.

Дата/время немесе күн/уақыт – күн мен уақыт мәндерін 8 байталы сандар түрінде сақтау.

Денежный – үтірден кейін төрт белгіге дейінгі дәлдікпен 8 байталы түрде ақшалай ақпараттарды сақтау.

Счетчик(санаушы) – автомат түрде 4 байталы мәндер үшін керек.

Логикалық– логикалық мәндерді сақтауға 2 вариантың біреуін таңдау: Мысалы: шындық немесе жалған.

Мұның бәрі үшін OLE сервері керек. Ең көп кестелер арасындағы байланыс: бірдің көпке.

Сұрақ 3. Берілген кесте қандай режимде қолданылады?

Бұл кесте конструктор режимінде құрастырылған және қолданылған.

Кілттік өріс – яғни біздегі ақпараттар қорын автоматты түрде номерлеуші өріс. Яғни кестедегі әрбір жазбаның мәнін анықтайды.

Кілттік өріс – мәліметті жылдам іздеуге, түрлі кестелер арасында байланыс орнатады.

Бірегей ақпарат

Customer ID өрісінде орналасқан.

Бұл суретте сымсыз байланыс көрсетілген.

Оның артықшылығы: сымдарының болмауы, бір ғимарат ішінде ғана жұмыс істейді. Арзан бағамен, тиімділігі жоғары.

Кемшілігі: ол бір ғимарат ішінде жұмыс жасап үлкен аумақта жұмыс жасай алмауы, кіші радиусты.

Бұл желі үй, кәсіп орын, оқу орындарында кеңінен қолданылады.

Түрлері:

Wi fi – кемшілігі жарық өшіп қалса өз жұмысын тоқтатады, көп құрылғылар қосылғанда ақпаратты баяу жүктейді, қауіпсіздік үшін құпия сөз қою қажет

WiMax; MMDSL; MDSRadio; Internet; Activ, Beeline

Сұрақ 4. Желі топологиясының түрін анықтаңыз. Бұл топология түрі неге қазіргі таңда ең көп қолданылатынын түсіндіріңіз.

Бұл суретте жұлдызша топология бейнеленген. Жұлдызша топологияда компьютерлер орталықтандырылады.

Яғни олар бір орталық коммуникациялық желілік серверге жалғанады. Бұл серверге компьютерлерге мәліметтер жеткізіледі. Оның бүгінгі күнде көп қолданылуына себеп, ол орталықтандырылған, сол үшін оны қолдану ыңғайлы болып табылады. Жәнеде басты артықшылығы егер топологияда бір компьютер істен шықса ол басқаларға әсер етпейді.

Сұрақ 5. Желі топологиясы түрін анықтаңыз. Бұл топология артықшылық, кемшіліктерін көрсетіңіз.

Суретте бейнеленіп тұрған топология-сақина топологиясы. Жалпы алғашқыда жіберілген ақпарат біртіндеп барлық компьютер құрылғыларына сақина бойынша жеткізіп, керекті компьютер құрылғысына жеткенде тоқтайды, жұмыс аяқталады.

Кемшілігі-бір компьютерде ақау болса, басқа барлық компьютерлерге де сақина бойымен ақау тарайды, басқалары да зақымдалады.

Артықшылығы-бір ғимарат немесе бөлме ішінде қолданушылар мәселелерді өзара бірігіп,

пікір. Алмасып ақылдасып шеше алады. Ол ақпаратты жеңіл алмасуға қабілетті, деректердің жылдамдылығы жоғары болады.
1.Сұрақ . Ең танымал антивирустарды салыстыру.

Касперский және Avast

Касперский артықшылығы:

Сенімділік; Ақпарттар қорын уақытылы жаңарту; Әрбір модуль мен қызметінің ойластырылғандылығы; Құрылғыны әр түрлі вирус және шабуылдардан қорғау; Белгілі жағдайда барлық функцияларды, қолайлы режимге орнатуға мүмкіндік беретін параметрлерің икемді жүйесі; Бағдарламалық өнімнің стильді және ыңғайлы интерфейсі;

Кемшілігі:

Лицензиялық кілтті үнемі төлеу керек

Қуаты аз компьютерге үлкен жүктеме болуы

Жұмыс кезінде компьютер жадынан көп орын алады

Тексеретін кезде басқа бағдарламаларды жабу қажет

Кей мүмкіндіктері пайдаланушыны тітіркендіреді

Avast артықшылықтары:

Тегін

Деректер жиі жаңартып, жаңа зиянды бағдарламаларды анықтай отыра, компьютерге уақытында ескертеді.

Жоғарғы ықтималдылықпен компьютерді қорғайды

Тек вирус емес, шпионды бағдарламалардан да қорғайды.

Бағдарламалардың сапалы таңдауын жүзеге асырады

Кемшілігі:

Тіркелу қажет болады

Компьютер ресурстарына арналған жоғары талаптар

Файлдарды өңдей алмайды, тек жою мүмкіндігі бар

Ғаламторға қосылу жылдамдығын төмендетеді

Мерзімді жалған позитивтер
Сұрақ 4. Сұраныс түрлері

Сұраныс – пайдаланушының талабын қанағаттандыратын шарт. Аксесте сұраныстың екі типі бар: 1. QBE сұраныс – конструктор арқылы құрылған 2. SQL сұраныс – SQL нұсқауы бойынша құралған.

Барлық сұраныстар 2 ге бөлінеді:

Таңдау сұранысы – пайдаланушы таңдауына байланысты. Оның өзінің бірнеше түрі бар: қиылма сұраныс, өзгермелі, параметрлі, қырытынды, кестеге байланысты

Әрекет сұранысы - Мәліметтер қоры бірнеше кестелер жиынтығынан құрылады. Кестелер өзара бір-бірімен байланыста болу қажет. Кесте арасындағы мәліметтерді байланыстыруды кеңінен қарастырамыз. Мәліметтердің арасындағы байланыс типтері:

Бірдің – бірге

Бірдің – көпке

Көптің – көпке

Бірдің-көпке» қатынасы кестелер арасындағы байланыстың ең жиі қолданылатын қатынасы болып табылады. «Бірдің-көпке» қатынасында А кестесіндегі әр жазбаға В кестесінің бірнеше жазбасы сәйкес келеді, бірақ В кестесіндегі жазбаның А кестесіндегі сәйкес жазбасы бірден аспауы керек.

Көптің-көпке» қатынасы кезінде А кестесіндегі бір жазбаға В кестесіндегі бірнеше жазба сәйкес келеді, ал В кестесіндегі бір жазбаға А кестесіндегі бірнеше жазба сәйкес келеді. Байланыстың бұл типі тек үшінші (байланыстырушы) кестенің көмегімен ғана мүмкін бола алады, оның бастапқы кілті А және В кестелерінің сыртқы кілттері болып табылатын екі өрістен тұрады. «Көптің-көпке» қатынасы үшінші кестемен екі «бірдің-көпке» қатынасы болып табылады. Мысалы, «Заказы» және «Товары» кестелері арасында «көптің-көпке» қатынасы «Заказано» кестесімен екі «бірдің-көпке» қатынасын құру арқылы анықталады.

Бірдің-бірге» қатынасы кезінде А кестесіндегі жазбаның В кестесіндегі бір жазбамен ғана байланысы болады және керісінше. Бұл типті қатынастар сирек қолданылады, өйткені осылайша байланысқан мәліметтердің көбі бір кестеге орналасуы мүмкін. «Бірдің-бірге» қатынасы өте үлкен кестелерді бөлуге, кестенің бір бөлігін бөлуге, сонымен қатар басты кестедегі жазбалар көпшесіне қатысты мәліметтерді сақтау үшін қолданылады. Мысалы, қызметкерлердің спорттық жарыстарға қатысуды тексеретін кесте құруға болады.
Кестелер арасындағы байланыстарды анықтау.

Кестелер арасындағы байланыс байланысатын кестелерді «Схема данных» терезесіне қосу жолымен және кілтті өрісті бір кестеден екінші кестеге апару арқылы анықталады. Сонымен қатар байланыстарды пернетақта көмегімен анықтауға болады.

Microsoft Access-те құрылған байланыстың қатынас типі байланысқан өрістерді анықтау тәсіліне тәуелді.

«Бірдің-көпке» қатынасы өрістердің біреуі кілтті немесе уникалды индексі бар болғанда ғана құрылады.

«Бірдің-бірге» қатынасы байланыстаны екі өріс те кілтті немесе уникалды индекстері бар болғанда ғана құрылады.

«Көптің-көпке» қатынасы үшінші кестемен «бірдің-көпке» екі қатынасы болып табылады, оның бастапқы кілті басқа екі кестенің сыртқы кілттерінен тұрады.

Сұрақ 2. Вирус ұғымын - оның анықтамасымен салыстыру.

Желілік вирустар - d)компьютерлік желі бойынша тарайды

Серіктер вирустары – a)EXE – файлдарға арналған СОМ кеңейтілуі бар серіктер – файлдарын құрайтын өзгермейтін файлдар

Құрттар вирустар – b)желімен тарайды, өз көшірмесін жібереді

Стелс вирусы – с) оларды табу мен залалсыздандыру өте қиын

Сұрақ 3. Антивирустық бағдарламалар сипаттамасы.

Олар жедел жадта және сырты медиада вирустарды іздеуді және анықтауды қамтамасыз етеді және анықталған кезде тиісті хабарлама береді – Детектор бағдарлама

Ғана емес, табады вирустармен жұқтырылған файлдар. Бірақ олар оларды емдейді, яғни вирус бағдарламасының денесін файлдан шығарады – Доктор бағдарлама

Вирустардан қорғаудың ең сенімді түрі.

Бұл вирустарға тән компьютердің жұмысында күдікті әрекеттерді анықтауға арналған шағын резиденттік бағдарламалар – Сүзгі бағдарламалар

Бұл файлдарды жұқтырудың алдын алатын резиденттік бағдарламалар – Вакциналық бағдарлама

Сұрақ 4. Компьютерлік вирустар және оның классификациясы.

Компьютерлік вирус – бұл компьютердің жүйелік аймағына еніп, өзінің көшірмесін жасап, басқа программа ретінде атын өзгерте алатын, шағын көлемді, арнайы құрылған программа, сонымен қатар компьютерде өз бетінше зиянды әрекеттер жасай алады.

Классификациясы:

• 
  Өмір сүру ортасына қарай: желілік вирустар, файлдық вирустар, жүктелуші вирустар
  
• 
  Өмір сүру ортасын зақымдануына қарай: резидентті вирус, резидентті емес, зиянсыз вирустар
  
• 
  Деструктивті мүмкіндігіне қарай: қауіпті емес, қауіпті, өте қауіпті, серіктер, құрттар
  
• 
  Вирустардың алгоритмдік ерекшелігіне қарай: паразитті қарапайым, студенттік, елес, макровирус
  

Сұрақ 5. Зиянды бағдарлама түрлері, олардың жұмысы.

Вирустар – негізгі жұмысы: бүлінген файл, программалар жүктеу кезінде өз кодын орнатады. Таралу жылдамдығы – құрттардан төмен.

Құрттар – олар таралу үшін желілік ресурстарды қолданады. Құрт деп аталу себебі, бір компьютерден екіншісіне желіні, почтаны, пайдаланып жорғалап өтуіне байланысты.

Трояндық программалар – олар басқа программалар мен мәліметтерді бүлдірмейтін, конфиденциалды ақпараттарды ұрлайды, жүйенің жұмысын тежейді. Олар өздігінен ене алмайды, Вирустардан зияны көп.

Тыңшыл программалар – ақпаратты алғанда, белгілі бір ұйым мен пайдаланушыларға білдірмей алуы. Оны біз барлығын білмей қаламыз. Ол пайдаланушы әрекетін бақылайды, қатты дисктің ақпараттарын жинайды, байланыс тәсілі сапасы туралы ақпарат жинау

Жарнама программа – жарнама арқылы пайдаланушыға доступ алады.

Потенциалды қауіпті жасушалар – потенциалды қауіп тудырады.

Әзіл программалар – хабар беру арқылы зиян береді.

Маскировниктер программалары – жасыру арқылы зиянды бағдарламаларды жасыру арқылы іске асады.

Спам – көмек сұраған хаттар қомақты ақша табу туралы қызықтырушы факттар.
Сұрақ 1. Электрондық кестедегі В3 ұяшығында «$A$2*$B1-B$2*$B$2» формуласы бар.

Бұл формулада жазылған ұяшықтар әдістері қандай?

Ұяшық адрестері дегеніміз не және оларға анықтама беріңіз?

Бізде сілтемелер ұяшықта көрсетіледі, яғни ол ұяшыққа сілтеме немесе ұяшық адресі деп аталады. Ұяшық адрестерінің 3 түрі бар: салыстырмалы, абсолют, аралас. Бұл жердегі салыстырмалы сілтемелерді $ доллар белгісі болмайды. Мысалы, :=B6+A5. Ал, абсолют сілтемені айтсақ ол жерде арада доллар белгісі болады. Формуланы көшіргенде сілтеме адресі өзгермейді, яғни тұрақты. Мысалы: $А$1. Аралас сілтемеде, доллар белгісі өзгермейтін адреске сәйкес келетін баған әрпінің алдына ғана жазылатын болады; баған аты өзгеріп, жол өзгермесе: B$4 баған өзгермей, жол нөмірі өзгерсе $C2 болады.

Бұл мысалда: Аралас және абсолют сілтеме бар.

Абсолют сілтеме: =A$2, $B$2

Аралас сілтеме: =$B1, B$2

Сұрақ 2. #ЗНАЧ, қате ####?, қате #ДЕЛ/о!

Қате #ЗНАЧ! – кестемен жұмыс істегенде, қажетті формуланы немесе нұсқаулықты дұрыс қолданбағанда пайда болады.

Қате ####? – кестемен жұмыс атқарғанда кестедегі уақыттың дұрыс көрсетілмеуі және бағананың өлшемі кіші болғанда

Қате #ДЕЛ/о! – жұмыс кезінде санды 0 ге бөлсек,алдын ала берілген ұяшық.

Сұрақ 3. Сіз бір апта бойы пациенттер тобын бақылаңыз: температура, қысымды өлшеңіз. Бақылау соңында пациенттердің макс, мин, орта температуралық қысымын анықтау. Температура мәндерінің диапазонынын (қысым) анықтау.

Процесті оңтайландыру үшін, қай бағдарламаны пайдалануға болады?

Таңдалуды түсіндір? Есептеуді қалай ұйымдастырамыз?

Процесті оңтайландыру үшін, таблица вида құрамыз: Максимал температураны есептеу (минималды, орташа, диперсияны) статистикалық функцияларды қолдану керек эксельдегі: МАКС, МИН, ДИСП, СРЗНАЧ. Диапозона ретінде күн аралық температура (күнаралық статистика керек болса) апта аралық температура (апта аралық керек болса)

Сұрақ 4. Электрондық кесте процессорының ұяшығына формула енгізілді: =A$1+$B3.

Формуладағы $ белгі не білдіреді?

Электрондағы кесте процессорының =A$1+$B3 формуласы ағымдағы ұяшықтан төмен және оң жақтағы ұяшыққа көшірілгенде қалай өзгереді?

$ доллар белгісі – яғни ол бірінші ұяшыққа қойылып, басқа жолдарға сілтеме түрінде болады. Егер доллар белгіні A$1 түрінде қойсақ, сілтеме баған бойынша – абсолют болады. Ал енді $B3 ретінде қойылса, онда сілтеме жол бойынша – абсолютті болады.