БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

АКАДЕМИК Е.А. БӨКЕТОВ АТЫНДАҒЫ ҚАРАҒАНДЫ УНИВЕРСИТЕТІ

Химия факультеті

Органикалық химия және полимерлер кафедрасы

ОҚУ (ТАНЫСТЫРУ) ТӘЖІРИБЕ ТУРАЛЫ

ЕСЕП

Практика өткен орын:E. А. Бөкетов атындағы

Қарағанды университеті

Топ студенті: ТФП-110
ФИО: Анварова Нурипа
_________________26 маусым 2022 ж.

қол қою

Тәжірибе жетекшісі:Агадилова Мереке Туяковна
_________________26 маусым 2022 ж.

қол қою

Қарағанды 2022 ж.

Кіріспе
«6В07201 – фармацевтік өндірістердің технологиясы» білім бағдарламасы бойынша күндізгі бөлімде оқитын 1 курс студенттерінің оқу (таныстыру) үздіксіз іс тәжірибеден өту туралы бұйрығын кафедра іс тәжірибе уақытын және іс тәжірибеден өту ережесін дайындайды. Іс тәжірибені ұйымдастыру формасы – комбинирленген.

«Білім туралы заңына», «Жоғары оқу орнындағы қызметтерді ұйымдастыру ережесіне» және «Е.А.Бөкетов атындағы ҚарМУ студенттерінің професионалды Іс тәжірибеден өту және ұйымдастырылуы, «6В07201 – фармацевтік өндірістердің технологиясы» білім беру бағдарламасы бойынша оқитын студенттердің оқу (таныстыру) үздіксіз іс тәжірибенің базасы болатын мекемелерде өтіледі және жоғары білікті мамандарды дайындаудағы маңызды бөлік болып табылады.

Оқу (таныстыру) үздіксіз іс тәжірибеніңмақсаты: студенттерді дәрілік заттарды өндірудің негізгі технологиялық үрдістерімен, табиғи шикізаттан биологиялық белсенді заттарды бөліп алу және оларды анализдеу әдістерімен, сонымен қатар фармацевтикалық зауыттың бақылау-аналитикалық зертханаларымен таныстыру, алынған білімді жүйелеу және бекіту.

Оқу (таныстыру) үздіксіз іс тәжірибеніңтапсырмалары:

• 
  теориялық білімдерді бекіту;
  
• 
  дәрілік препараттар мен дәрілік үлгілерді өндіру технологиясымен таныстыру;
  
• 
  мекеменің жұмыс істеу тәжірибесімен таныстыру;
  
• 
  дәрілік заттар мен дәрілік үлгілердің сапасын бақылау мен анализдеу әдістерімен таныстыру.
  

Жоспар

• 
  Химиялық, фармацевтикалық зертханалардағы қауіпсіздік ережелерімен танысу
  
• 
  Химиялық ыдыстар, құрал-жабдықтармен танысу
  
• 
  Химия факультетінде зертханалармен және ғылыми институттармен танысу
  
• 
  Теориялық жұмыс әдебиеттерімен нормативтер мен мекеме орындарымен танысу
  
• 
  Отандық тіс пастасы өндірісімен танысу
  
• 
  Қарағанды фармацевтикалық зауытымен танысу
  
• 
  Есепті рәсімдеу
  
• 
  Есепті өткізу
  

---

Химиялық зертханалардағы өнеркәсіптік қауіпсіздіктің жалпы салалық талаптары
Аса қауіпті және жоғары қауіпті заттармен жүргізілетін жұмыстарды ауа соратыны бар шкафтарда жүргізу қажет, оның тесіктегі ауа жылдамдығы секундына 1,5-2 м кем болмауы керек.
Зертхананың газ желісі, желдеткіштер мен зертханалық орындардағы крандардан басқа жерлерде бөлмеден тыс жерде орналасқан бекіткіш желдеткіш немесе жалпы крандар ие болады.
Зертханада қылмыс жасау кезінде екі адамнан кем емес адам саны болу керек:
1) қауіпті және улы заттарды пайдаланумен байланысты барлық жұмыстарды резеңке қолбақтармен, бас киімдегі химиялық төзімді арнайы киімдерде, арнайы аяқ киім киіп, бет пен тыныс алу мүшелерін қорғай отырып орындайды;
2) қатты және қауіпті заттарды ұсақтау желдеткіштің іске қосылуында жабық аспаптарда жүргізіледі. Бұл операцияны орындайтын жұмыскер қорғаныс көзілдірігін және резеңке қолбақ киіп алады. Қауіпті және улы заттың бөлігі немесе тамшысы киімге немесе тартпалы шкаф үстелінің беткейіне түспегендігін мұқият қадағалайды. Егер де осындай жағдай болса затты технологиялық регламентке сәйкестікте бейтараптандыру және алып тастау қажет.

Технологиялық регламент – кәсіпорынның өндіріс әдістерін, технологиялық нормативтерін, техникалық құралдарын, технологиялық үдерісті жүргізу тәртібі мен шартын анықтайтын, дайын өнімді сапа көрсеткішімен алуды қамтамасыз ететін, стандарт талаптарына жауап беретін, сонымен қатар жұмысты қауіпсіз жүргізуді және өндірістің оңтайлы технико-экономикалық көрсеткішіне қол жеткізуін анықтайтын ішкі нормативті құжаты;
3) қауіпті және улы заттармен, оның ішінде қышқылдармен және сілтілермен жұмысты бастау алдында су құбырлары жұмысын тексеру немесе су қорын даярлау.
Зертханада химияық реагенттерді бейтараптандырғыштардың артық қоры бар.
Талдама жүргізу бойынша жұмысты бастау алдында жұмыс аумағы ауасындағы газдың жоқ болуы тексеріп, журналға жазба түсіру:
1) бұзылған қосылыстардан, крандардан және газ құбырлары желдеткіштерінен газ шығуы байқалған жағдайда газ желілерінің жалпы желдеткіші жабылады, бөлме желдетіледі және апатты жою жоспарын ескере отырып бұзылған жерді жою бойынша іс-шаралар қабылданады;
2) газ приборларының, крандар мен желдеткіштерінің бұзылмағандығын тексеруді, жұмысты бастар алдында орындаушы, кесте бойынша газ құрал-аспаптарына қызмет көрсетуші жұмыскер жүргізеді, бекітілген тұлға бақылауды айына 1 реттен кем емес жүргізіп оны журналға тіркеуі қажет.

---

Зертханада тәуліктік тұтынушылықтан аспайтын оңай жанғыш және жанғыш сұйықтықтар, газдар мен басқа да қауіпті және зиянды заттарды сақтауға рұқсат етіледі. Орнатылған қорды сақтауға бөлмеде немесе қауіпсіщздік және сақталушылық шарттарын қамтамасыз ететін және персоналдың шектелген қол жетімділігіндегі жеке бөлмелерде табылатын металды контейнерлерде сақтауға рұқсат етіледі.
Тартпалы шкафтарда тәуліктік тұтынушылықтан аз көлемдегі еріткіштер мен оңай буланатын реактивтердің қышқылдарын сақтауға бақылаушы тұлға рұқсатнамасымен және жабық герметикалы ыдыста ұстауда ғана жол беріледі. Жұмыс орнында көрсетілген қауіпті заттарды пайдалануға қатыссыз талдамалар мен басқа да жұмыстарға жүргізуге рұқсат етілмейді.
Қоймалар мен зертханаларда химиялық заттарды жазбасы жоқ ыдыстарда сақтауға жол берілмейді. Егер мұндай жағдай кездессе олар бұл зат құрамын анықтау үшін талдануы тиісті және оның жарамсыздығы жағдайы да жойылуы қажет.

Бір-біріне әсер ете алатын және химияық өзара әрекеттестік нәтижесінде өрт немесе жарылыс туындатуы мүмкін заттарды (мәселен азот қышқылы және қандай да бір органикалық зат) бір-біріне тікелей жақындықта бірлестіре сақтауға жол берілмейді.
Зиянды, улы және улы заттармен жұмыс жүргізілетін бөлмелерде желдеткіш жүйе дербес болуы, басқа бөлмелердің желдеткіш жүйесімен байланыспауы тиіс.
Жарылыс қауіпті заттармен жұмыс жүргізілетін бөлмелер (жарылғыш жұмыстарға арналған бөлмелер) ғимараттың жоғарғы қабаттарындағы аулақтандырылған бөлмелерде, зертхананың ғимаратының бүйірлік бөлігінде немесе оған жапсарлар бөлмелерде орнатылады. Оның үстінен басқа бөлмелерді орналастыруға жол берілмейді.
Химиялық зертхана құрамында автоклав немесе жоғары қысымдағы зертханалар бар болса, олар 1 қабатты құрылыста орналасады. Автоклав пен жоғары қысымды зертханаларды ғимараттың бүйірлік бөлігінің жоғарғы қабаттарында олардан көршілес бөлмелерді 4 сағаттан кем емес өрт тұрақтылығы шегіндегі қабырғалармен бөлектеу жағдайларында және сыртқа жеке шығатын жерді қамтамасыз етуге орналастыруға жол беріледі.
Зертхана бөлмелері күші бар нормативтермен сәйкестікте өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етіледі, автоматты өрт дабылы (датчиктер, хабарлаушылар) құралдарымен жабдықталады.
Сынаппен жұмыс жасауға арналған зертхана бөлмелерін жабдықтау күші бар нормативті техникалық құжаттама талаптарымен сәйкестікте жасалады.
Айрықша және жоғары қауіптіліктегі заттармен жұмыс жасауға арналған бөлмелер зертхананың қалған бөлмелерінен аулақтатылады, басқа бөлмелерді желдету жүйесімен байланыспайтын жеке кіретін есік пен тартпалы шкафтардан тұрады.

---

Зертханалық бөлмелерді желдету механикалы іске қосылатын желдеткіште қарастырылады және тартпалы шкафтардан ауа арналған желдеткіш құрылғыларымен жабдықталады. Зертханалық бөлмедегі ауа алмасымы бөлме ауасындағы зиянды заттардың іс жүзіндегі шоғырлануы шекті мүмкін шоғырланымдардан аспайтындай етіп есептеледі.
Оңай жанатын және жанғыш сұйықтықтарды (қайнаудың төменгі температурасына ие заттарды қоспағанда) зертханалық бөлмеде тығындары жабылған жуан қабырғалы банкаларда сақтау қажет. Банкаларды тығыз жабылатын қақпақшалары бар, қабырғалары мен түбіне асбест төселген металл жәшікте орналастырады. Жәшік еденде өтетін жерлер мен қыздырғыш аспаптардан қашық жерде оған қолайлы қол жетімді тұста орналастырады. Жәшік қақпағының ішкі жағында осы бөлмедегі жанғыш және оңай жанатын сұйықтықтардың сақталуының жалпы рұқсат етілген нормалары мен атаулары көрсетілген айқын жазба жапсырады. Оңай жанатын сұйықтықтарға арналған шыны ыдыс көлемі 1 литрден аспайды, одан үлкен ыдыс болған жағдайда ол ауа өткізбейтін металл қаптамамен жабдықталады.
Зертханалық бөлмелерде төмен қайнайтын заттарды сақтауға жол берілмейді (дибинил, изопрен, диэтильді эфир, ацетон) бұл заттармен жұмыс аяқталғанда оларды қоймаға сақтауға шығару қажет.
Диэтильді күкірт эфирін басқа заттардан аулақтатылған салқын және қараңғы бөлмеде сақтау қажет, өйткені күкірт эфирін жарықта сақтау кезінде жарылғыш зат-этил асқын тотығы түзіледі.
Оңай жанатын және жанғыш сұйықтықтарды қоймалардан зертханаға жеткізуге жабық сынбайтын ыдыстармен немесе қаптамаға салынған шыны ыдыспен әкелу қажет.
Металды органикалық қосылыстарды тасымалдауды құрғақ топырағы бар металды ыдыстарға қойылған жабық ампулаларда жүзеге асыру қажет. Әрбір ампуланы өз биіктігінің жартысынан астамын құмға кіргізіп, құм деңгейін ампуладағы сұйықтық деңгейінен жоғары қалдыру қажет. Металды ыдыс қақпақпен тығыз жабылады. Металды ыдысты ешнәрсеге үйкемей мұқият тасымалдау қажет. Тасымалдау кезінде ампулалары бар ыдыстың тұрақты орналасуын қамтамасыз етеді.

Улы (агрессивті, химиялық күйдіретін) заттар (тұзды, азотты, күкіртті, фтористі сутекті қышқылдар мен хромды ангидрид, сілтілердің ерітінділері – улы натрий, улы калий және аммиак ерітіндісі) теріге тисе термиялық күйдіреді. Сілтілер құрғақ күйінде де теріге түскен жағдайда күйік туындатуы мүмкін. Сілтілердің айрықша қауіптілігі онымен көздің зақымдану мүмкіндігінен тұрады; күйдіргіш заттармен кез келген жұмыс жүргізу кезінде күйіктің алдын алу үшін зертханада жұмыс істейтіндердің барлығы қорғағыш көзілдіріктерді (былғары немесе резиналы оправаны) және резиналы перчаткаларды, резиналы алжапқыштарды және резиналы етіктерді пайдаланады. Қышқылдармен және сілтілермен қорғаныс көзілдірігінсіз жұмыс істеуге жол берілмейді.

---

Қышқыл және сілті құйылған бөтелкелерді жөнделген кәрзеңкелер немесе торшаларда сақтап, қол арбаларда тасымалдау немесе қосарлап тасымалдау қажет.
Қышқылдар мен сілтілерді бөтелкелерден ұсақ ыдыстарға құюды сифон көмегімен немесе әр алуан құрылымдағы сорғыштар көмегімен жүргізу қажет. Аммиактың судағы ерітіндісін, бромды, шоғырландырылған қышқылдарды (азот, тұз және басқа да) сорып құю қажет.
Қышқылдары, сілтілері және басқа да күйдіргіш заттары бар шыны ыдыстарды түбіне асбест төселген ағаш немесе металл жәшіктерде тасымалдау қажет.
Күкірт қышқылы ерітіндісін даярлау үшін оны үздіксіз араластыра отырып жіңішке ағынмен суға құяды. Күкірт қышқылына су құюға қол берілмейді.
Вакуум–эксикаторларда су сіңіруші құрал ретінде күкірт қышқылын қолдануға жол берілмейді.
Пайдаланылған қышқылдар мен сілтілер жеке-жеке ыдысқа жинақталады және бейтараптандырылғаннан кейін канализацияға, шұңқырға немесе жергілікті жағдайларға сәйкестікте осы мақсатқа арналған басқа орынға тасталынады.
Сілтілерді суға үздіксіз арпаластыра отырып заттың кішігірім кесектерін баяу қосып отыру жолымен ерітеді, сілті кесектерін қысқаштармен алу қажет. Күйдіргіш сілтілердің үлкен кесектерін ұсақ кесектерге арнайы орында майдалап, бөлінген кесектерді тығыз матамен алдын-ала жабу қажет.
Төгілген қышқылдарды немесе сілтілерді құм сеуіп, бейтараптандыру және осыдан кейін ғана жинау қажет. Сынған шыны ұсақтарын щетка немесе күрекше көмегімен жинайды. Улы газдар немесе булардың бөлінуі жағдайында противогаз киеді.

Күшті ықпал етуші улы заттармен жұмыс істеу кезінде (синильді қышқылдар немесе оның тұздары, меркаптофос, күкірт көмірсутек және басқалар) сақтау және қауіпсіздік талаптарын орындау қажет.
Улы және зиянды заттарды сақтау, беру және пайдалану технологиялық регламентке сәйкес жүргізіледі, журналға тіркей отырып орындаушылар мен бақылаушы тұлғалар қауіпсіздік талаптарын сақтай отырып қол қояды.
Зертханаларда пайдаланылатын улы заттар аулақтатылған орында, шкафта немесе құлыптанатын және пломбалы құрыш жәшіктерде сақталады. Улы заттары бар ыдыстар «Улы» жазбасы мен зат атауы бар айқын жапсырмаларға ие болуы тиіс.
Улы заттардың сақталуын, есепке алмауы мен жұмсалуын зертхана бастығы қамтамасыз етеді. Жұмыс істеу үшін улы заттарды зертхана бастығы қолтаңбасымен және ұйымның бірінші жетекшісі қолтаңбасымен талап бойынша беріледі. Улы заттардың жұмсалған көлеміне акт құрастырады.

---

Смотрите также файлы

• Социальная перцепция.docx

• Занятие 3 Обучающийся Бобкова Алена Владимировна Преподаватель Данилова Елена Николаевна.doc

• Курсовая работа Проведение технологических процессов гидродинамических исследований скважины 1 на Хохряковском месторождении.docx

• Тест начат 29092022, 18 40 Состояние Завершено.pdf

• Муниципальное казенное общеобразовательное учреждение Сухобузимская средняя школа.docx