Файл: Адам азасыны ішкі ортасы мен оны компоненттері арасындаы сйкестікті.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 23.11.2023
Просмотров: 35
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
«Биология» пәнінен 2-тоқсанға арналған жиынтық бақылаудың тапсырмалары /8- сынып/
Оқушының коды: ..........................................................................
-
Адам ағзасының ішкі ортасы мен оның компоненттері арасындағы сәйкестікті анықтаңыз.
Ағзаның ішкі ортасы | Ішкі орта компаненттері |
| А) түссіз және мөлдір болады |
| В) мөлдір және сарғыш түсті болады |
| С) қызыл түсті болады |
Д) басты қызметі – затты тасымалдау | |
Е) басты қызметі- жасушааралық сұйықтықты кері қанға қайтару | |
Н) «делдал» рөлін атқарады |
-
Қан ........................................ -
Ұлпа сұйықтығы ............................. -
Лимфа ................................................. [3]
2. Қан жасушаларының қызметін анықтаңыз.
| Қан жасушалары | | Қызметі |
1 | Эритроцит | А | Қанның ұюына қатысады |
2 | Лейкоцит | B | Газ тасымалдайды |
3 | Тромбоцит | C | Микробтардан ағзаны қорғайды |
A. 1-a, 2-c. 3-b
B. 1-b, 2-a. 3-c
C. 1-b, 2-c. 3-a
D. 1-c, 2-b. 3-a A□ B□ C□ D□ [1]
3. Барлық тірі жандардың қаны бірдей қызыл емес. Теңіз құрттарының қаны жасыл, шаян, сегізаяақ, сарышаяндарда көгілдір, тек омыртқалылардың қаны қызыл түсті болады.
Себебін түсіндіріңіз.
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... [3]
-
Берілген тұжырымдардың шындық және жалған екендігін анықтау.
Атауы мен қызметінің ерекшеліктері мен құрылысы | Ш | Ж | |
Нейтрофилдер – белсенді микрофагтар, жасуша аралықкеңістікте, теріде т. б. мүшелерде кездеседі | | | |
Эозинофилдер – антиденелер жасау, гуморальдық жаәне жасушалық иммунитет | | | |
Моноциттер- антиденелер жасайды. | | | |
Базофилдер- қан ұюы үшін маңызды қызмет атқарады. | | |
[2]
-
Гуморальдық және жасушалық иммунитетті анықтаңыз
А............................... В........................ [1]
5а. В сызбасындағы үдеріске сипаттама беріңіз.
В....................................................................................................................................
................................................................................................................................... . [2]
-
Саңырауқұлақтар, қарапайымдар, бактериялар және вирустар арқылы берілетін аурулардың алдын алу жолыдарын ұсыныңыз.
-
қолды сабынмен жуу -
ауру адамға маска кигізу -
вакцинация -
ауру адаммен қарым қатынасты шектеу [1]
-
Вакцина ұғымына анықтама беріңіз.
............................................................................................................................
............................................................................................................................
[2]
-
Қан топтарының берілу тәртібін сәйкестендіріңіз.
№ | Қан тобы | реті | Мына топтарға қан бере алады |
1 | І | А) | III IV |
2 | ІІ | В) | I II III IV |
3 | ІІІ | С) | IV |
4 | ІV | Д) | II IV |
1........... 2.......... 3............ 4........... [1]
9. Жануарлардың қанайналым жүйесі эволюциясы берілген. Қандай жануарларға тән екендігін анықтаңыз
a ........... b................ c................ [1]
9а. с- қанайналым жүйесі тән жануарды анықтап, қанайналым жүйесінің құрылысын сипаттаңыз.
С.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................[2]
10.Суретте берілген қантамыр түрлерін анықтаңыз.
А.................................... В......................................... С......................................... [1]
10а. Вена қантамырының құрылысы мен қызметін сипаттаңыз.
Құрылысы........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Қызметі............................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................[2]
11. Адам дене жаттығуларын жасағанда жүрек соғуы жиілейді. Жаттығу барысындағы жүрек жұмысын сипаттаңыз және түсіндіріңіз.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
[2]
12. Тұжырымдардың шындық, жалған екендігін анықтаңыз
қ/с | Тұжырымдамалар | Ш | Ж |
1 | қан өкпеде көмірқышқыл газын бөліп шығарады да, оттекке қанығады | | |
2 | өкпеде оттекке қаныққан қан кіші қанайналым шеңбері бойымен барлық ұлпаларға таралады | | |
3 | капиллярлардың қабырғалары арқылы оттек ұлпа сұйықтығына өтеді | | |
4 | артерия қанында ұлпа жасушаларына қарағанда оттек аз болады | | |
[2]
13. Тыныс алу және тыныс шығару механизмдерін анықтаңыз
Тыныс алу | Тұжырымдамалар | Тыныс шығару |
| Кеуде қуысы мен өкпенің көлемі кішірейеді | |
| Қабырғааралық бұлшық еттер қабырғаларды көтереді | |
| Өкпе созылып, ауамен толады | |
| Көкет жоғары көтеріліп, ауа жолдары арқылы ауа сыртқа шығады | |
[2]
14.Егер бір оқушы минутына 16 рет тыныс алып, 500см 3 ауаны жұтатын болса, 40 минуттық сабақ бойында сыныптағы 20 оқушы қанша см3 ауа жұтады.
.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
[2]
Балл қою кестесі /8 – сынып 2 тоқсан
Тапсырма № | Жауап | Балл | Қосымша ақпарат |
1 |
| 1 1 1 | |
2 | С | 1 | |
3 | А) бақада- ядро бар; адамда ядро жоқ В) адамда көп тасымалдайды. Эротроциттердің екі жағы қысыңқы және өте ұсақ | 1 1 | |
4 | Д | 1 | |
5 5а | А-антидене В- фагоцитоз Фагоцитоз- жалған аяқтары арқылы зиянды заттарды лизосома көмегімен қорытады | 1 2 | |
6 | С | 1 | |
7 7а | Вакцинация- тіршілігі жойылған ауру қоздырғышы, не оның уы Вакцина салынған соң ағза жеңіл формада аурумен ауырады | 1 2 | |
8 | 1В ; 2Д; 3А; 4С; | 1 | |
9 9а | А- балық; В-қосмекенді/ жорғалаушы С- құстар/ сүтқоректілер Құстар мен сүтқоректілерге тән, жүрек 4 қуысты(екі қарынша, екі жүрекше); екі қанайналым меңбері бар | 1 1 1 | |
10 10а | А- артерия; В-капиляр; С-вена Құрылысы: қабырғасы үш қабаттан тұрады, біріңғай салалы бұлшық ет қабаты жұқа, әлсіз Қызметі: қанды денеден жүрекке айдайды | 1 1 1 | |
11 | Дене жаттығуы барысында ағзада оттегіне сұраныс жоғарлайды Жүректің шартты рефлекторлық қызметі артады Бұлшық еттерді қанмен қамтамасыз ету артады | 1 1 1 | |
12 | Ш- 1;3; Ж-2;4; | 1 1 | |
13 | Тыныс алу: 2; 3; Тыныс шығару: 1;4 | 1 1 | |
14 | 6 400 000см3 | 2 | |