Файл: А ешандай сері жо в суытады с жылытады d ылалдандырады.doc

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 29.11.2023

Просмотров: 110

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


A) -1320м

B) -28м
C) 0м
D) +53м
E) 200-205м



Табиғат зоналарының негізгі тәуелділіктерін анықтаңыз

A) жылу мен ылғалдың ара қатынасы

B) Температура режимінің жауын-шашын режиміне қатынасы
C) Ауа массасының жергілікті клматқа әсері
D) Орографиялық обьектілердің әсері
E) Жауын-шашын мөлшерінің булануға қатынасы


Төрттік кезеңде Қазақстанның қай территорясында мұздану болды?

A) ең ірі көлдерде

B) Қазақстанның ұсақ шоқыларының барлығы және Торағй ойпатында
C) Таулы аудандарда
D) ӨЗен алқаптарында
E) Қазақстан территориясында мұздану болған жоқ


Тұран ойпаты қандай шөгінділерден құралған?

A) мұздықтардан, өзеннің шөгінді қыртыстарынан

B) көл-теңіз және өзеннің шөгінді қыртыстарынан
C) метаморфиздерден
D) аса негізгі жыныстардан
E) шөгінділердің барлы түрінен құралған


Маңғыстау түбегінің табиғи ресурстарын игеруге қандай жағдайлар кедергі болады?

A) Құрылыс материалдарының тапшылығы

B) Мұнайдың тапшылығы
C) Көмірдің тапшылығы
D) Су ресурстарының тапшылығы
E) транспорт жетіспеушілігі


Орыс жазығындағы темірдің ірі кен орны

A) Кривой рог

B) Керчь
C) Курск магиит аномалиясы
D) Лисаков
E) Норильск


Топырақ туралы білімнің негізін салған орыс ғалымы

A) Вернадский

B) Вавилов
C) Докучаев
D) Лазерев
E) Семенов-Тянь-Шанский


Қай табиғат зонасында гумустың жиналуы қарынды жүреді?

A) тайга

B) тундра
C) орманды дала
D) дала
E) шөлейт


Ақдала массиві қайда орналасқан?

A) Арал маңы

B) Орталық Қазақстан
C) Балқаш маңы
D) Каспий маңы ойпаты
E) Шардара су қоймасының маңы


Мезозой эрасының реликтілі қалдық өсімдігі

A) Тисс

B) Араукария
C) Платан
D) Секвойя
E) Шырша


ТМД-да «Алтынды таулар»

A) Кавказ

B) Шығыс Карпат
C) Орал таулары
D) Алтай
E) Быранға


Қазақстанның қай өзені төрт мемлекеттің террториясы арқылы ағып өтеді?

A) Тобыл

B) Сырдария
C) Ертіс
D) Есіл
E) Нұра


Құрға даланың топыратарының түсі қандай болады?

A) орманды сұр

B) қызғылт
C) карбонаттық
D) күлгін
E) шалғындық


Өзеннің ұзындығы 3571 км, құламасы 254 м-ге тең. Өзеннің еңкіштігі нешеге тең болады?

A) 5,0 см/км

B) 10см/км
C) 7,2см/км
D) 6,3см/км
E) 9,3 см/км


ТМД территорясында ылғалды субтропиктер қай жерде таралған?

A) Камчаткада

B) Сахалин аралында
C) Батыс Закавказьеде
D) Курил аралдарында
E) Қиыр Шығыста



Палеозой дәуірінде неше кезеңдер бар

A)5

B) 6
C) 4
D) 8
E) 1


Қазақстанның құрғақ даласында және шөлейттерде қай топырақ түрі басым?

A) Қоңыр

B) Сары
C) Күлгін
D) Сұр
E) Қызғылт


Жаңа қатпарлықтың тауларына қайсысы жатады?

A) Алтай

B) Скандинавия
C) Тянь-Шань
D) Пиреней
E) Орал


Өзеннің бастамасының биіктігі мұхит деңгейінен 226 м-ге тең, ал сағалары мұхт деңгейінен 28-м-ге төмен. ӨЗеннің құламасы нешеге тең?

A) 198 м

B) 300м
C) 232м
D) 204м
E) 254м


Үстірт тік жарлармен шектелген

A) Чинк

B) Құз
C) Беткей
D) Терраса
E) Кертпеш


Материктердің төмендеуі және ауқымды кеңістіктердің теңізбен толтырылуы қай кезде болды?

A) Кембрийде

B) Карбонда
C) Борда
D) Юрада
E) Девонда


Мұнайдың пайдалы қазба ретіне қалыптасуы қай кезеңдге байланысты

A) Девон

B) Пермь
C) Юра
D) Кембрий
E) Ордовик


Қазақтың ұсақ шоқысы сәйкес келеді

A) қалқанға

B) жазықа
C) ертедегі аңғарларға
D) плитаға
E) платформаға


Каспий теңізінен шығысқа қарай не созылып жатыр?

A) Қызылқұмдар

B) Тұран ойпаты
C) Торғай шұңқыры
D) Қарақұм
E) Үлкен Борсы


Кайнозой дәуірі палеоген, неоген және неден тұрады?

A) төрттік дәуірден

B) Юрадан
C) Девоннан
D) Бордан
E) Триастан


Вашингтон қаласы қөандай ойпатты орналасан

A )Миссисипи

B) Амазонка
C) Атлант маңы
D) Ұлы Жазық
E) Оринока


Нұра өзенінің бастауы қай жерде?

A) Ақжал

B) Арқарлы
C) Мырзашоы
D) Қарқаралы тауларында
E) Ханқашты


Қаратау жотасы мен Шу өзені аңғары аралығында мынадай массив орналасқан

A) Үлкен Борсық

B) Мойынқұм
C) Қарақұм
D) Тақұм
E) Қызылқұм


Қазақстанның оңтүстігін қандай табиғат зонасы алып жатыр?
A) дала, биіктік белдеу


B) орманды дала
C) субтропиктік зона
D) орман, шөлді зона
E) шөл, біктік белдеу



Қазақстан қандай климаттық белдеуде орналасқан?

A) қоңыржай белдеу

B) тропиктік
C) арктикалы
D) қоңыржай теңіздік
E) субтропиктік


Биіктеген сайын ауа емпературасы қалай өзгереді

A) өседі

B) төмендейді
C) өзгермейді
D) алдымен өседі, кейін төмендейді
E) барлығы да байқалады


Мұғалжар тауы қандай пайдалы қазбаларға бай?

A) бокст, аппатит

B) никель, хром
C) темір, алтын
D) фосфорит, тұз
E) құрылыс материалдары



Қазақстанның қай бөлігі сейсмикалық белдеуге жатады?

A) оңтүстік, оңтүстік-шығыс бөлігі

B) солтүстік, солтүстік-шығыс бөлігі
C) Қазақтың ұсақ шоқысы
D) бетпақ дала
E) сейсмикалық белдеу жоқ


Ебі желі қай өңірде пайда болады?

A) Жоңғар Алатауының шығысында

B) Елдің солтүстік-шығысында
C) Оңтүстікте
D) Тарбағатай тауының шығысында
E) Батыс өңірінде


Қазақстанның қай өңірінде қыста боран жиі болады?

A) солтүстік - шығысында

B) оңтүстік, оңтүстік-шығысында
C) батысында
D) орталық бөлігінде
E) оңтүстік-шығысында


Каспий теңізі алабына жататын өзендер

A) Сырдария, Амудария, Шу

B) Ертіс, Есіл, Тобыл
C) Іле, Қаратал, Лепсі
D) Жайық, Жем, Ойыл
E) Сарысу, Нұра, Торғай


Қаратал өзені қайда құяды?

A) Балашқа

B) Алакөлге
C) Зайсан көліне
D) Теңіз көліне
E) Қапшағай су қоймасына


Тау жыныстарынан опыратың айырмасы неде?

A) ылғалдылығында

B) ұнарлылығында
C) түсінде
D) иісінде
E) барлығы дұрыс


Орманды дала зонасының орташа жылдық жауын-шашын мөлшерін анықтаңыз

A) 100 мм

B) 100-150мм
C) 370-430мм
D) 550-670мм
E) 1000 мм


Қазақстанның орманды дала зонасында топырақтың қандай түрлері басым?

A) сұр, қоңыр

B) сұр, орман және қара
C) сарғылт, қызыл қоңыр, қоңыр
D) қызыл-сары фералитті және қара
E) орманды күлгін


Қазастанның Батыс-Сібір жазығындаы ағаштардың түрлерін анықтаңыз

A) қайың, көктерек

B) емен, қызыл қайың
C) шырша, май қарағай
D) қарағай, тал
E) сексеуіл, шырша


Дала зонасындағы жылдық орташа жауын-шашын мөлшерін анықтаңыз

A) 100 мм

B) 300мм
C) 550-660мм
D) 800-850мм
E) 1000 мм


Қазақстанның дала зонасында топырақтың қай түрі басым?

A) сұр, қоңыр

B) сұрғылт, қоңыр
C) қара, қызыл қоңыр
D) оңыр және сұр орманды
E) барлы түрлері


Дала зонасына қандай жануарлар тән?

A) қасқыр, сілеусін, бұғы

B) саршұнақ, қосаяқ
C) бұлан, аю, тиын
D) барыс, қарсақ, жолбарыс
E) пингвин, ақ аю, гепард


Шөлейт жерлерде жауын-шашынның ең көп мөлшері қай кезеңде болады?

A) жаздың аяғы мен күздің басында

B) қыс мерзімінде
C) қыс пен көктемде
D) көктемнің аяғы мен жаздың басында
E) жазда


Шөлейт жерлерде өсімдіктің ай түрі басым?

A) сексеуіл, жантал

B) Ақ селеу, түймедағы
C) изен, ши
D) долана, итмұрын
E) бетеге, жусан


Қазақстанның шөлейт жерлерінде қандай топырақ басым?


A) қара

B) сұр
C) ашық-сарғылт
D) қоңыр орман
E) қызғылт қоңыр


Қазақстанның территориясының 44%-і қандай табғат зонасында жатыр?

A) орманды дала

B) дала
C) шөлейт
D) шөл
E) биік таулы


Көрсетілген шөлдердің қайсысы сазды шөл

A) Үстірт, Бетпақ дала

B) Сарыесік Атырау, Ақдала
C) Бестас, Шардара
D) Мойынқұм, Қызылқұм
E) Үлкен және Кіші Борық


Қазақстанның шөлді жерлеріне тән ағашты көрсетіңіз

A) жыңғыл

B) сексеуіл
C) тал
D) жантақ
E) ши


Көрсетілген қорықтардың қайсысы шөлді жерде орналасқан?

A) Ақсу Жабағлы, Алматы

B) Наурызым, Қорғалжын
C) Марқакөл, Баянауыл
D) Үстірт, Барсакелмес
E) Қазақстанның шөл аймағында қорықтар жоқ


Шөл зонасындағы шілде айының орташа температурасын анықтаңыз

A) +19+210 С

B) +22+240 С
C) +26+28
0 С
D) +30+32
0 С
E) +35
0 С

Шығыс - Еуропа жазығының Қазақстан бөлігіндегі негізгі өзендерін атаңыз

A) Сырдария, Іле, Амудария

B) Жайық, Жем, Ойыл
C) Сора, Торғай, Лепсі
D) Ертіс, Тобыл, Селеті
E) Нұра, Шу, Ақсай


Шығыс – Еуропа жазығындағы Қазақстан бөлігі климаты құрғақтығының неізгі себептері

A) Теңіздер мен мұхиттардан қашықтығы

B) Ірі ауа массаларының болмауы
C) Континентальды ауа массаларының жыл бойы әсер етуі
D) Жауын-шашын режимі мен тәуліктік температураның өзгеруі амплитудасының үлкендігі
E) Ірі су қоймаларының (көл, батпақ) болмауы


Каспий маңы пайдалы қазбаларының негізгісін көрсетіңіз

A) Алтын, күміс

B) Темір, марганец
C) Көмір, шымтезек
D) Мұнай және газ
E) Каспий маңында пайдалы қазбалардың үлкен қоры жоқ


Табиғат зоналарының қайсысы Шығыс-Еуропа жазығымен қиылысады?

A) орман, орманды дала, дала

B) тайга, аралас орман, орманды дала
C) дала, шөлейт, шөл
D) тропиктік шөлдер мен шөлейттер
E) Жоғары белдеудегі аймақтар


Қазіргі кездегі қоршаған орта ластануының Шығыс Еуропа жазығының Қазақстан бөлігіндегі негізгі көзін анықтаңыз

A) химиялық өнеркәсіп қалдықтары

B) мұнай-газ кен орны қалдықтары
C) ЖЭС-тің ауа бассейнін ластауы
D) ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жерлерді екінші рет сортаңдау
E) бұл аймақта экологиялық проблемалар жоқ


Батыс Сібір жазығының Қазақстан территориясында қандай пайдалы қазбаар көп?

A) Мұнай

B) Фосфориттер
C) Темір рудасы
D) Түсті металдар рудасы, газ
E) Ірі пайдалы қазбалар қоры жоқ



Қай мезгілде Батыс Сібір жазығындағы Қазақстан бөлігі территориясында андай пайдалы қазбалар көп?

A) жазда

B) күзде
C) қыста
D) көктемде
E) барлық мезгілдерде


Батыс Сібір жазығының Қазақстан бөлігіндегі өсіп-өну мерзімінің период ұзақтығын анықтаңыз

A) 30-60 күн

B) 90-110 күн
C) 160-170 күн
D) 200 күннен артық
E) 300 күн ішінде


Батыс Сібір жазығындағы Қазақстан бөлігінің климтаы қандай дақылдар үшін қолайлы?

A) дәнді өсімдіктер, картоп

B) мақта, күріш
C) жүзім шаруашылықтары, цитрус
D) бақша дақылдары
E) өсімдік шаруашылығының дамуы қолайсыз


Батыс Сібір жазығының Қазақстан бөлігіндегі өзендердің негізгі қайнар көзін атаңыз

A) күзгі және көктемгі жауын сулары

B) еріген қар сулары
C) кесек қарлар мен мұздықтардың еріген сулары
D) жер асты сулары
E) Ювиналды су (магмадан бөлінген су)


Тұран ойпаты Қазақстанның қай бқөлігінде орналасқан?

A) оңтүстік-батыс және оңтүстік

B) батыс және солтүстік-батыс
C) шығыс және солтүстік - шығыс
D) оңтүстік - шығыс
E) Орталық Қазақстан


Тұран ойпатының климаты қандай?

A) континенталды – биік таулы

B) континенталды – шөлді
C) Құрғақ Жерорта теңіздік
D) Қоңыржай, континенталды-жазық
E) тропиктік шөлді

Қыста Тұран ойпатында қандай ауа массасы болады?

A) қоңыржай, теңіздік және қоңыржай континенталды

B) тропиктік циклондар
C) Атлантикалық батыс желдер
D) Арктикалы ауа массасы және сібір антициклоны
E) Орталық Азияның оңтүстігіненкелетін тропиктік ауа массасы


Арал теңізі суының азаюының негізгі себебін анықтаңыз

A) теңіз тұзының және су температурасының жоғарылауы

B) температуралық режимі
C) жауын-шашын мөлшерінің азаюы
D) Аралға құятын өзендер суының азаюы
E) Арал теңізінің көлемі азаймайды


Қазақтың ұсақ шоқысының ең үлкен биіктігі

A) 1565 м

B) 2135 м
C) 4975 м
D) 7439 м
E) 8848 м


Қазақтың ұсақ шоқысы қандай табиғат зонасымен қиылысады?

A) орман, орманды дала, дала

B) тайга, аралас орман, орманды дала
C) дала, шөлейт, шөл
D) тропиктік шөлдер мен шөлейттер
E) биік белдеудегі аймақтар


Қарағанды, Екібастұз және Майкүбі кен орындарында қандай пайдалы қазбалар шығарылады?

A) Мұнай, газ

B) тас және қоңыр көмір
C) алтын, күміс
D) фосфориттер
E) аппатиттер


Сарыарқада халықтың аз қоныстануының негізгі себебі не

A) Климат жағдайының қолайсыздығы және судың жоқығы