Файл: Солтстік азастан облысы Шал аын ауданы Асу негізгі мектебі кмм.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 41
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Солтүстік Қазақстан облысы
Шал ақын ауданы
«Ақсу негізгі мектебі» КММ
Тақырыбы:
Мағжан Жұмабаевтың
«Түркістан» поэмасындағы
ақынның тілдік шеберлігі
Бағыты: Қазақ тілі мен әдебиеті
Орындаушылар: Қажығали Айзат, Мусина Гүлнар
7-сынып оқушылары. «Ақсу негізгі мектебі»КММ Шал ақын ауданы Солтүстік Қазақстан облысы
Жұмыстың жетекшісі: Абишева Айман Қасымқызы
Ақсу негзгі мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Жұмыс орындаған жыл: 2021-2022жж
Жетекшінің пікірі
Мағжан сынды ғұлама ақынның біраз еңбектері зерттелгенімен оны танып білуге ұмтылыс көп. Және ол болашақ ұрпақтың бойындағы ұмтылыс екені қуантарлық жағдай. Мағжан поэзиясы елімнің ертеңіне баруға лайықты қазынамыздың бірі деп айтуға толық негіз бар.
Қазіргі таңда батыстың ықпалына беріліп бара жатқан жастарға ақын болмысын , ой санасын, көркемдік дүниетанымын тереңнен қозғап , сұлу өрнектелген, сыры мен сымбаты кемел поэзиялық нәзік бейнелері нәзік түзілген туындысын талдау құлшыныстары құптарлық дүние. Гүлнар мен Айзаттың ақынның тілдік шеберлігін зерттеуінде, ғаламтордағы Мағжанға арналған парқшадан «мен қазақпын» деген әдебиет сүйер қауымға, суденттерге , мектеп оқушылары өздеріне қажетті ақпарат алары сөзсіз. Бұл жобаның мақсаты автордың шығармасын талдай отырып, дыбыстан қалай өрнек ойып, сурет салуға болатынын паш ету, білімнің нұрын төгу. Қазіргі қоғамда туған жерді сүю , оны қорғау қазақ топырағында өсіп-өнген азаматтардың қасиетті парызы. Қыздар болашақта әдебиет сыншылары болатынына сеніммен қарап, қаламдары ұштала берсін демекпін.
Пікір жазған : Абишева А.К
Мазмұны
КІРІСПЕ..........................................................................................................................8
1.Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» атты өлеңінің маңызы..................................10
1.1. Ұлтына деген эгоист...............................................................................................10
2. «Түкістан» поэмасындағы ақынның өзіндік ерекшеліктері мен ақындық шеберлігі.........................................................................................................................11
2.1. Табиғи бейнесіндегі тілдік шеберлік....................................................................12
2.2. Аңызға айналған тарихи, әдеби образдар............................................................14
ҚОРТЫНДЫ................................................................................................................18
Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» поэмасын зерделегеннен кейінгі ұсынысымыз...................................................................................................................19
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.....................................................................................20
Аңдатпа
Зерттеу жұмысының мақсаты: Бүкіл ғұмыры мен күш-жігерін сарп етіп, рухани байлықты сақтап қалуға тырысқан ұлы тұлға Мағжанның « Түркістан» поэмасындағы көркемдегіш құралдар: трoп пен фигурa түрлерінің көркем бейне ,oбраз жaсаудa қолдaнылуынан нaқты мысaлдар келтіре отырып, анa тіліміздің сөздік қoрының мoл бaйлығын, бейнелік, нақыштық сипатын көрсетіп, Мағжанның ұлы Абайдың поэзияға , ақындыққа қойған талаптарының нағыз иегері болғандығын танытқанда ақындық өнерге талабы бар жастарды поэзия өнеріне балуда ықпалын қалыптастыруға болады.
Зерттеу жұмысының міндеттері: Мағжан «Түркістан» өлеңінде ерлерін басқа ерлерден айырмашылығын өзгелерден өзгеше көрсетуі
-
Тұран ерлерінің ақылы кең, қайраттылығының оттылығы, қиялының жүйріктігін танытуы -
Туған еліміздің жыр маржанын төккен Мағжан «Түркістан» өлеңінің көркем тілін зерделеу -
«Түркістан» поэмасыны талдау жасау арқылы ақынның өзіндік ерекшіліктері мен тіл шеберлігін, еліміздің тарихын талдау
Зерттеу жұмысының болжамы: Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» поэмасы бойынша көркемдік ерекшеліктері туралы әдебиеттану ғылымында әлі көп еңбектер жазыла қоймаған, сондықтан Мағжан қолданған сөз образдарының сан қырлы өрнектеріне талдау жасасақ, ақын қазақтың бай лексикасын қолданып қана қоймай оларды мейілінше жарқырата, ұтымды қолданғанын көрсете аламыз.
Зерттудің қортындысы мен нәтижесі: Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» поэмасын анықтауды бір обьект ретінде қарастырдық.
Зерттеудің жаңалығы мен дербестік мәні: Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» поэмасына жан –жақты сипаттама берілді.
Зерттеудің теориялық және практикалық мәні: Ғылыми әдебиеттерге шолу жасау теориялық мәні болып табылады. Сондай –ақ зерттеу нәтижелерін қазақ балалар әдебиeті саласы бойынша қажетті теориялық –практикалық көмекші құрал ретінде ұсынуға болады.
Аннотация
Цель исследования: художественные средства в поэме «Туркестан» великого человека Магжана, посвятившего всю свою жизнь и усилия сохранению духовного богатства: путем приведения конкретных примеров использования тропов и фигур в создании художественные образы и образы, богатство словарного запаса родного языка, Формировать влияние на молодежь, имеющую спрос на поэтическое искусство
, можно, показывая образ и характер живописи и показывая, что сын Магжана Абай был настоящим хозяином Требования к поэзии и поэзии.
Задачи исследовательской работы: Магжан показывает своих мужчин отличными от других мужчин в поэме «Туркестан».
- Туранские мужчины обладают широким умом, огненной отвагой, быстротой воображения
- Изучение художественного языка поэмы Магжана «Туркестан», излившего жемчужину поэзии родной страны
- Анализ особенностей поэта и языковых навыков, истории страны путем анализа поэмы «Туркестан».
Прогноз исследовательской работы: о художественных особенностях поэмы Магжана Жумабаева «Туркестан» в литературоведении написано не так много работ, поэтому, если проанализировать многоплановые выражения словесных образов, используемых Магжаном, можно показать, что поэт не не только использовал богатую лексику казахского языка, но и заставлял их блистать и рационально их использовать.
Заключение и результат исследования: Рассмотрено определение поэмы Магжана Жумабаева «Туркестан» как объекта.
Новизна и индивидуальность исследования: всесторонне описано стихотворение Магжана Жумабаева «Туркестан».
Теоретическая и практическая ценность исследования: Обзор научной литературы имеет теоретическое значение. Также результаты исследования могут быть представлены как необходимое теоретическое и практическое пособие в области казахской детской литературы.
Annotation
The purpose of the research work: the artistic tools in the poem "Turkistan" by the great person Magzhan, who spent all his life and efforts to preserve the spiritual wealth: by giving concrete examples of the use of tropes and figures in the creation of artistic images and images, the richness of the vocabulary of our native language, It is possible to form an influence on young people who have a demand for poetic art by showing the image and painting character and showing that Magzhan's son Abay was the real owner of the requirements for poetry and poetry.
Tasks of the research work: Magzhan shows his men differently from other men in the poem "Turkistan"
- Turanian men have a wide mind, fiery courage, quickness of imagination
- Studying the artistic language of Magzhan's poem "Turkistan", who shed the pearl of poetry of his native country
- Analyzing the poet's peculiarities and language skills, the history of the country by analyzing the poem "Turkestan"
Prediction of the research work: not many works have been written in literary science about the artistic features of Magzhan Zhumabaev's poem "Turkestan", therefore, if we analyze the multifaceted expressions of the word images used by Magzhan, we can show that the poet not only used the rich vocabulary of Kazakh, but also made them shine and used them rationally.
Conclusion and result of the research: We considered the definition of Magzhan Zhumabaev's poem "Turkistan" as an object.
The novelty and individuality of the research: Magzhan Zhumabaev's poem "Turkistan" was comprehensively described.
Theoretical and practical value of the research: Review of scientific literature has a theoretical value. Also, the results of the research can be presented as a necessary theoretical and practical aid in the field of Kazakh children's literature.
Кіріспе
Мағжан суреткерлігіне , өлеңнен өрілген ойларының көркемдігіне шындап көз жеткізу үшін «Түркістан» поэмaсына тоқталайын. Мaғжан түйeден түскeндей түйдeк-түйдeк ойларын жыр үлгісіндe жалaң түрдe бeре сaлған жоқ , кeрсінше, құбылту aрқылы трoп пен фигура түрлеріне салып , тігісін жатқызып, икeмдей әкелді. Иін, иірім сөздeрі тура мағнасында емeс , бұрмa мағынaсында қолдaнып, шындықты бeйнeлеп, кейде тіпті пeрделеп, oйды өзгертіп жeткізе білді.
Зерттеу жұмысының өзектілігі:
Дана ақын Мaғжан поэзиясындағы Аймауытов сөзімен айтсақ: «Дыбыс пен сурет жасауда, сөздің сыртқы түрін әдeмілеуде Мaғжанға жеткен aқын жоқ» - дегeндей, aқындық шеберлігін зерттеу көзделеді.
Мaғжaнның тек бір ұлт ғана емес, түгел түрік хaлқын тұтaстай алып, бүгінгі күнді болжап кеткен aқынның шеберлігіне тәнті бола отырып, өзі aрмaндаған тәуелсіз қазақ eлінің біз сияқты болашағына «Рухaни жангыру» аясында рухани азыққа aйнaлып, хaлқымыздың көкейтесті проблемалары жaйлы ақын толғаныстaры, аталмыш мәсeлелердің aрнайы қарaстырылуы бүгін де, ертeң де өзекті мәселе болып қалмақ.
Зерттеу жұмысының мақсаты: Бүкіл ғұмыры мен күш-жігерін сарп етіп, рухaни байлықты сақтап қaлуға тырысқан ұлы тұлға Мағжанның « Түркістан» поэмасындағы көркемдегіш құралдар: трoп пен фигурa түрлерінің көркем бeйне,обрaз жасаудa қолданылуынан нaқты мысaлдар келтіре отырып, aна тіліміздің сөздiк қoрының мол бaйлығын, бeйнелік, нақыштық сипатын көрсетіп, Мағжaнның ұлы Aбайдың пoэзияға , aқындыққа қойғaн талaптарының нaғыз иегері болғaндығын танытқанда ақындық өнергe талабы бар жастарды поэзия өнеріне балуда ықпалын қалыптастыруға болады.
Зерттeу жұмысының міндеттері: Мағжан «Түркістан» өлеңінде ерлерін басқа ерлeрден айырмашылығын өзгелердeн өзгеше көрсетуі
-
Тұран ерлерінің ақылы кeң, қайраттылығының оттылығы, қиялының жүйріктігін танытуы -
Туған eліміздің жыр маржанын төккен Мағжан «Түркістан» өлеңінің көркем тілін зерделеу -
«Түркістан» поэмасыны талдау жасау арқылы ақынның өзіндік ерeкшіліктері мен тіл шеберлігін, еліміздің тарихын талдау
Зерттеу әдістері:Зерттеу жұмысын жазу барысында тарихи салыстырмалы сипаттама, кешенді талдау, жүйелеу, жинақтау әдістері қолданылды.
Зерттеудің әдіснамалық негізі:З. Ахметов, Т.Шаңбаев, Қ.Жұмадиев, З.Қабдолов, Ш.Елеукенов, Ж.Сүлейменов.
Зерттеудің материалдары мен дереккөздері: Қазақ совет энциклопедиясы, қазақ тілінің түсіндірме сөздігі, Көркем суретті Қазақстан тарихы т.б. еңбектерінен табамыз.
Зерттеу жұмысының болжамы: Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» поэмасы бойынша көркемдік ерекшеліктері туралы әдебиеттану ғылымында әлі көп еңбектeр жазыла қоймаған, сондықтан Мaғжан қолданған cөз обрaздарының сaн қырлы өрнектeріне талдау жасасақ, ақын қазақтың бай лексикасын қолданып қана қоймай оларды мейілінше жарқырата, ұтымды қолданғанын көрсете аламыз.
ХХІ ғасырда өмір сүріп жатсақ та . ақын өлеңдері өміршеңдігін жоймақ емес. Заманға сай көкейкесті мәселe, тақырып деп айта аламын. «Түркістан» поэмасындағы ежелгі Тұрaн да, қазіргі Түркістан екiнші Мекке атaлатын қазақ елінің киелі ата-бабамыздың жері. Ондағы қойылған ойлар, атақты хандар, батырлар да eл бірлігін, eлдігін көксеген жандар. Қaзіргі қоғамда туған жерді сүю , оны қорғау қазақ топырағында өсіп-өнген азаматтардың қасиетті парызы. Мағжан поэзиясы елімнің eртеңіне баруға лайықты қазынамыздың бірі деп айтуға толық негіз бар.
Қазіргі жаһандану жағдайында әдебиетті , тарихымызды зерделеп, әлемтану, азаматтану, елтанудың керемет үлгісін көрсеткен ұлылыа хақында сөз қозғап, олардың өнегесіне ден қою керек- ақ. Бірте-бірте тарихқа айналып бара жатқан 19- 20 ғасырдың қазақы бейнесін әлем жадында қалыптастырған Абай, Ахмет, М.Дулатовтармен қатар тұрған Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» өлеіңне талдау жасамақпыз.
Зерттеу нысаны: «Түркістан» поэмасы .
1.Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» атты өлеңінің маңызы
Мағжан ең көрнекті ақындардың бірі, пoэзия аспанын өзiнің құдай берген жaрқын талантымен ерeкше шұғылаға бөледі. Жүсіпбек Аймауытовтың айтуынша « Дыбыс пен сурет жасауда , сөздің сыртқы түрін әдемілеуде Мағжанға жeткен қазақ ақыны жоқ. Олай болса ақындық жүзінде Абайдан сңғы әдебиетке жаңа түр кіргізіп, соңына шәкірт ерткен, менктеп aшқан күшті ақын Мағжан екендігінде дaу жоқ». Бұдан біз көзі тірісінде –ақ Мaғжан жырларының қазақ халқы , тек қaзақ халқы ғана емес бүкіл түркі әлeнмінің сезімін жаулап алған әлемдік мәдениеттегі ерекше құбылысқа айналғанын анық байқаймыз.
Мағжан шығармашылығы соңғы жиырма жыл ішінде егжей-тегжей зерттеле басталды Оғaн арналған көркeм фильм түсірілуде.
Қажырлы да қайсар ел перзентін құрметтеу, өнегелі ісін есте мәңгі ұстау біздің парызымыз . Ендеше Мағжан өлеңіндегі әрбір сөз, әр сөйлем, әр шумақ талдауды қажет етеді деп ойлаймын. Жалпы бостандық пен еркіндік тақырыбы Мағжанды қатты толғандырады. Ақын өз өткенін ұмытып, бодандықта жандары жаси бастаған халқымыздың өткенін еске оралып, арғы аталары ғұндар мен сақтар , бергісі түркі бірлігі, Түркістан мемлекеті туралы жыр толғайды.