Қазақстан Республикасының ғылым және білім министрлігі

ТОО «ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕДИЦИНАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ»

«БЕКІТЕМІН»

Директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары

__________Салихова Ж О

«___»__________2020 жыл



ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Дисциплины/модуля: ЖКП 01 "Фармация тарихы "

Мамандығы: 0306000- «Фармация»

Квалификация: 0306013 – «Фармацевт»

Курс: 1 курс

Семестр: 1семестр

Бақылау түрі: емтихан

Жалпы сағат саны- 30сағ/1 кредит

Студенттердің өз бетімен жұмысы (СӨЖ)- 10 сағ.

Оқытушының студентпен өзіндік жұмысы(ОСӨЖ) -

Аудиториялық сабақ - 20 сағ

Симуляция-

Клиникадағы практика-

ШЫМКЕНТ 2020

Пән бойынша оқу жұмыс бағдарламасын құрастырған____________ Орманова С.

«Фармация»мамандығының оқу жұмыс жоспары негізінде

"Жалпы білім беру және әлеуметтік эканомикалық пәндері

ЦӘК отырысында қарастырылып ұсынылды"

Хаттама «___ » ______________ 20__ г., протокол № _____
ЦӘК төрайымы ____________ Медешова Г.Т.

Ғылыми әдістемелік орталығы жетекшісімен қарастырылды ____________ Байгонова А.Ш.
Әдістемелік кеңес ортасында мақұлданды

хаттама №___ от "____" ______________ 20___г

Кеңес төрайымы _____________Салихова Ж.О.

1. 
   Кіріспе
   

Фармация тарихы медициналық қызметтің дамуын оқытатын ғылым. Медициналық білім қоғамды – экономикалық фармацияның өзгеруімен жалпы тарихтағы халықтар мәдениетімен де тығыз байланысты. Фармация тарихы көрсеткендей ғылыми медицина халықтың эмпиризм білімі негізінде тексеріліп, қамтылып қалыптасқан, ал медициналық ғылым қоғамының саяси және экономикалық дамуымен тығыз байланыста, ғылыми материалистік көзқарастың, ғылыми емес идеалистік көзқарас күресінің алдында дамыды. Фармация тарихы халықтардың даму тарихымен тығыз байланыста оқытылуы керек.

1.2.Пәннің мақсаты:

Медицина және фармация тарихы зерттеу, іздену әдістеріне үйретеді. Қоғамның даму үрдістерінің, өндірістік күштердің, саяси ағымдардың медицина мен фармацияны дамытуда қандай әсерін тигізді, нендей жаңалықтар ашылды, дәрітану саласының дамуын фармацевтикалық практикада қолдану туралы студенттердің қазіргі заманға сай білімдерін қалыптастыру.

1.3.Оқытудың міндеттері:

-Фармацияның дамуындағы құбылыстардың заңдылықтарын көрсету,

---

-Фармация тарихында медицина салаларының бір-бірімен жалғастығын айқындау,

-Дәрітану ілімінің дамуын жалпы қоғам дамуымен байланысты екенін көрсету,

-Қоғамның даму үрдістері, өндірістік күштердің пайда болуы, саяси ағымдардың фармация ғылымының дамуында ықпал етуі.

1.4.Білім берудің қорытынды нәтижелері:

Студент білуі керек:

• 
  Фармацияның жалпы мәдениетпен байланысын, дүниетанудың негізгі теориясы мен ғылымдағы жаңалықтардың, философия мен мәдениеттің фармацияның дамуына әсерін , көне замандардан бастап осы күнге дейінгі фармацевтикалық білімдердің қалыптасуындағы жалпы бүкіләлемдік тарихи процесстердің заңдылықтарын
  
• 
  Фармацияның жалпы мәдениетпен байланысын, дүниетанудың негізгі теориясы мен ғылымдағы жаңалықтардың, философия мен мәдениеттің фармацияның даму білімдерін тәжірибеде қолданады, фармацевтикалық қызметтер барысында фармацевт пен тұтынушы қарым-қатынасында білімдерін қолданып, тиімді қимылдар жасайды.
  
• 
  Тәжірибелік сабақтарда баяндама,реферат,презентацияларды құрастырып ақпараттарды сараптап, өз ойларын тұжырымдайды, фармацевтикалық ғылымдар аумағында алған білімдерін бір тәртіпке келтіріп, тәжірибеде қолдануға бағыттайды
  
• 
  Фармацевтикалық ғылымдар саласында алынған тарихи материалдарды жүйелейді және тәжірибелік қызметке бейімдейді, фармацевтикалық ғылым мен тәжірибенің даму фактілері мен құбылыстарын түсіндіріп бере алады.
  
• 
  Кәсіптік қызмет саласындағы ақпараттық технологиялар негізінде маңызды теориялар мен жаратылыстану ашылымдарын қорытындылап, құрастыра біледі,қызметтер барысында мультимәдениеттілік пен саналық пен ашықтықты қолданады
  
• 
  Тарихи зерттеулер әдістерін қолданып,алынған білімдер мен дағдыларын қолданып,кәсіби фармацевтикалық қызметте логикалық жолдары мен тұжырымдамаларын жасайды.
  
• 
  Реквизитке дейінгі және реквизиттен кейінгі:
  

1.5Реквизитке дейінгі: Қазақстанның қазіргі заман тарихы

1.6Реквизиттен кейнгі: дәрілердің өндірістік технологиясы, фармацияны басқару экономикасы, фармакогнозия.

1.7. Тақырыптық жоспар:

1.7.1. Тақырыптық жоспар .Студенттердің өзіндік жұмысы (СӨЖ)

№	СӨЖ тақырыбы	Тапсырма/СӨЖ өткізілу формасы	СӨЖ бақылау формасы	СӨЖ бақылау кестесі	Сағат саны
1	Ежелгі Мысыр еліндегі дәрітану.	Ежелгі Мысырдағы емшілік. Ежелгі Мысырдағы дәрітану және медицина жайлы мағлұматтар. Кахунс Папирусы. Еберса Папирусы ескерткіші. Мысырлық дәрітану мұрасы.	Реферат, глоссарий	1апта	1
2	Фармацияның Ежелгі Шығыс елдерінде дамуы	Ежелгі Шығыс мемлекетіндегі құлиеленуші мінездемесі. Жазба өнер табысы. Египетте, Қытайда, Үндістандағы медицина және фармацияның қайнар көзін зерттеу. Медициналық қызметтің түрлері құлиеленушілік кезеңдегі дәрігерлік көмек. Кәсіпқой дәрігер. Абыздық, Храмдық медицина. Дәрігерлік істегі абыздың рөлі. Ежелгі Қытайдағы медицина және фармация. Ежелгі Египеттегі медицина.Египеттегі медициналық қорларды медициналық зерттеу. Гуморальдық ілімнің төрт негізгі көзі (жер, су, ауа, от). Өкпе қабынуын оқып үйрету. Месопатамиядағы медицина.	Презентация,тест тапсырмаларын құрастыру	2апта	1
3	Үндістан еліндегі дәрітану	Ежелгі Үндістандағы медицина және фармацияны оқып зерттеу. Заңдар жинағы «Ману», «Веды». Аюрведы – өмірбілімі, Ежелгі Үндістандағы жазба шаестеліктер. Үндістандықмедицинададә рілікөсімдіктердіқолдану.	Реферат, кроссворд	3апта	1
4	Ежелгі Грекия елінде дәрітанудың дамуы. Көне дүниедегі емшілер Асклепий, Гппократ, Гален.	Ежелгі Грекияда медицинан ың дамуы. Гиппократ үздік дәрігер, дәрітанушы оның медицинаға қосқан үлесі.Асклепий – қөрнекті дәрігер. К.Гален – оның дәрітанудағы рөлі.	Глоссарий, Эссе	4апта	1
5	Фармация және химиядағы даңқты жаңалықтар ашқан ғалымдар мен фармацевттер.	Капитализм дәуіріндегі биологияның дамуы. Дарвин ғылымы.Ағзадағы жасуша құрылымының теориясы. Микробиологияның дамуы. Химияның дамуы. XVIII ғ. аяғы XIX ғ. басындағы ұлы ғылыми жұмыстар дәрітануд ың дамуына үлесін қосты.	Реферат ,Эссе	5апта	1
6	Абу Али Ибн-Сина (Авиценна) фармациясы	Орта ғасырлық дәрігер Абу-Али Ибн-Синаның өмірі мен қызметі. Ибн-Сина еңбектері. Авиценаның капиталдық еңбегі – «Медицина Каноны». Авиценна дәрітануы	Реферат Эссе	6апта
7	XIX-XX ғ.ғ. Ресейдегі және Қазақстандығы дәріханалық іс.	Халық медицинасындағы бай тәжірибе. XVIII-XIXғ.ғ. екінші жартысындағы Қазақстандағы эпидемиологиялық жағдай. Қазақстандағы дәрігерлік және фельдшерлік көмек	Реферат, тест тапсырмал арын құрастыру	7апта	1
8	Ресейдегі және Қазақстандағы фармациялық өндірістің қалыптасуы мен дамуы.	Қазақстан және Ресейдегі алғашқы фармацевтикалық фабрика және зауыттар. Шымкент сантонин зауытының қалыптасуы және ашылу тарихы. ҚР фармацевтік өндірістің мемлекеттік даму бағдарламасы	Презентация Реферат	8апта	1
9	Отандық фармацевтикалық қызметтің дамуы.	Қазақстандағы алғашқы дәріхана Қазақ Революциясынан кейінгі Қазақстанда фармацияның дамуы. Соғыстан кейінгі және қайта құрылуға дейінгі қазақстандағы фармацияның дамуы. Нарықтық экономика жағдайындағы отандық фармацияның дамуы.	Реферат, Презентация	9апта	1
10	Қазақстандағы фармацевтикалық білім беру жүйесі.	Қазақстанда фармация ғылымының қалыптасу тарихы. Фармацевтерді оқыту. Озық тәжірбелі мектептің құрылуы. ҚР фармацевт кадрлардың біліктілігін арттыру. Аттестациясы және ұйымдастырылуы.	Реферат, Презента Ция Эссе	10апта	1
	Барлығы				10

---

1.7.2. Тақырыптық жоспар оқытушының студентпен өзіндік жұмысы(ОСӨЖ)

№	ОСӨЖ тақырыбы	Мазмұны	Сағат саны

1.7.3. Тақырыптық жоспарлар

№	Тақырып атауы	Мазмұны	Сағат саны
1	Фармация тарихы. Дәрітанудың пайда болуы.Халықмедицинасы.	Фармацияның дамуындағы құбылыстардың заңдылықтары. Фармация тарихында дәрігерлік салалардың бір– бірімен жалғастығы. Халық медицинасы, дәстүрлі медицина, ғылыми медицина.	2
2	Фармацияның Ежелгі Шығыс елдерінде даму ы	Ежелгі Шығыс мемлекеттерінің мәден иеті және экономикасы. Ежелгі Мысыр, Қытай, Үндістан елдерінде фармацияның даму ы. Ежелгі Шығыс елдерінде алғашқы дәрі –дәрмектердің пайда болуы	2
3	Үндістан еліндегі дәрітану	ЕжелгіҮндістандағы медицина және фармацияны оқып зерттеу. Заңдар жинағы «Ману», «Веды». Аюрведы – өмір ибілімі, ЕжелгіҮндістандағы жазбаша естеліктер. Үндістандық медицинада дәрілік өсімдіктерді қолдану
4	Көне дүниедегі фармация	Ежелгі Греция және Рим мемлекеттерінің медицинасы мен фармациясының дамуы.	2
5	Көнедүниедегіемшілер Асклепий, Гппократ, Гален,Парацельс.	Ежелгі Грекияда медицинаның дамуы. Гиппократ үздік дәрігер, дәрітанушы оның медицинаға қосқан үлесі Асклепий – қөрнекті дәрігер. К.Гален – оның дәрітанудағы рөлі
6	Орта ғасырдағы фармация	Медицина мен Фармацияның дамуына діни бағыттардың әсері. Астрология мен алхимияның дәрітанудың дамуына әсер етуі. «Териак» түсінігі. Алғашқы ортағасырлық медициналық универстеттердің пайда болу тарихы. Карабанидтер. Шығыстың атақты ғалымы мен емшісі Ар-Рази және Ибн-Сина. Ятрохимия. Ятрохимия-ғылымда жаңа бағыттың өкілдері мен құрушылары.	2
7	XVIII-XIX ғасырлардағы фармация	Қазақстанда Ұлы қазаан жеңісінен кейін індетке қарсы күресу іс-шаралары, аштық, аурушаңдықтың және өлімнің төмендеуі «Қызыл киізүй» оның ауыл халқына дәрігерлік жәрдем көрсетудегі рөлі. Қазақстанда соғыстан кейінгі медицин алық көмектің мамандандырылған негізі. Қазақстан Республикасында дәріханалар жүйесінің негізгідаму этапы. Шымкенттегі сантонин зауытының негізгі тарихы	2
8	Фармацияның Ресейдегі және I Петрдің реформалары кезеңіндегі дамуы.	IX-XIIғ. Киев Русінің кезіндегі медицина. 16-17 ғ. Мәскеу мемлекетіндегі медицина және фармация. Дәрігер кәсіпші – Ресейдегі медициналық білімді қорғаушы. Ресейдегі алғашқы мемлекеттік дәріхана. Дәріханалық бұйрық, дәріханалық бұйрықтың ережелері.	2
9	XIX-XX ғ.ғ. Ресейдегі және Қазақстандығы дәріханалық іс	Капиталисттік құрылым әдісі, медицина мен фармацияның дамуы. Капитализм дәуірінде биологияның дамуы. Ч. Дарвин. Ағзаның жасушалық құрылым теориясының ашылуы. Микробиологияның дамуы. Химия ғылымының дамуы, фармацияға әсері М.В. Ломоносов. Оспаға қарсы егуді енгізу. К.В. Шееле, К.Ф. Мор, Ф.В. Сертюрнер еңбектері.	2
10	Отандық фармацияның нарықтық экономика жағдайында дамуы	ҚР денсаулық сақтау басшысының рөлі. Қазақстанда фармацевтикалық нарықт ың негізгі қалыптасу этапы. Халықты дәрілік заттармен қамту ұйымының негізгі қағидасы. ҚР халықты дәрілік заттармен қамтуды ң жүйесі. Халықты дәрілік заттармен қамтуды басқару, тапсырмасы және функциясы. ҚР фармацевтикалық қамту нормативті-заңды жүйесі.	2
	Барлығы		20

---

1.7.4.Симуляциялық сабақтың тақырыптық жоспары

№	Тақырып атауы	Мазмұны	Сағат саны

1.7.5.Клиникадағы сабақтың тақырыптық жоспары

№	ОСӨЖ тақырыбы	Мазмұны	Сағат саны

1.8. Оқыту әдістері.
- Дәрістер: көлемді, проблемалы

- Тәжірибелік сабақтар: шағын топтарда оқыту (SGL, small group learning), мәселелерге негізделген оқыту (TaskBL, task based learning), топта жұмыс істеуге негізделген оқыту (TBL, team-based learning).

- Студенттердің өзіндік жұмыс (СӨЖ): әдебиет және интернет жүйесіндегі ақпараттармен жұмыс жасау, презентациялар дайындау, СӨЖ журналын толтыру.

1.9. . Білімдерін бағалау белгілері және ережелері

Білімдерін және тәжірибелік дағдыларын бағалау әдісі:

Ағымдық бақылау: тест сұрақтары, жазбаша/ауызша сұрастыру, клиникалық есептер шешу, тәжірибелік дағдыларын қабылдау, тапсырманы орындау нәтижелерін тексеру және т.б., кіші топпен жұмыс кезінде топтық және өзіндік бағалау, SAQ (клиникалық есеп).

• 
  Аралық бақылау (суммативті): 1-5 модульден кейін І-ші аралық бақылау – MCQ, OR, CWS, SAS, 6-8 модульден кейін ІІ-ші аралық бақылау - MCQ, OR, CWS, SAS түрінде қабылданады. Аралық бақылаудың суммативті бағасы 30% ағымдық баға балынан, 20% СӨЖ (студентті жеке СӨЖ журналы бойынша бағалау және OR) тапсырмасының балынан, 25% MCQ және 25% SAS құралады.
  
• 
  Қорытынды бақылау (суммативті) емтихан – барлық модульдер аяқталғаннан кейін жүргізіледі және екі кезеңде: MCQ және тәжірибелік дағдыларды қабылдау (OSCE) түрінде өткізіледі.
  

Әріптік жүйе бойынша бағалау	Баллдардың сандық эквиваленті	%	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалау
А	4,0	95-100	Өте жақсы
А-	3,67	90-94
В+	3,33	85-89	Жақсы
В	3,0	80-84
В-	2,67	75-79
С+	2,33	7074	Қанағаттанарлық
С	2,0	65-69
С-	1,67	60-64
Д+	1,33	55-59
Д	1,0	50-54
F	0	0-49	Қанағаттанарлықсыз

---

Қорытынды бағаның аралық бақылау - 60%, емтихан – 40% құрайды.
Ескертулер:

MCQ (Multiple Choice Questions) – көп жауапты сұрақтар (тесттер)

EMI (Extended matching items) – сәйкестіктің ауқымды нұсқалары

SAQ (Short Answer Questions) – қысқа жауапты сұрақтар

SAS (Skills Assessment Station) – дағдыларды бағалау станциясы

OR (Oral report) – презентация

CWS (Clinical work sampling)- клиникалық жұмыстың нұсқасы

OSCE (Objective Structured Clinical Examination) – Объективті Құрылымдық Клиникалық Емтихан

SGL (small group learning) - шағын топтарда оқыту

TaskBL (task based learning) - мәселелерге негізделген оқыту

TBL (team-based learning) - топта жұмыс істеуге негізделген оқыту

1.10.

1.10.1.Негізігі әдебиеттер

1.Арыстанов, Ж. М.История фармации: учебное пособие / Ж. М. Арыстанов. - Алматы :Эверо, 2016. - 184 с.35экз.

2.Сапақбай, М. М. Фармация тарихы: оқу құралы / М. М. Сапақбай ; ҚР денсаулық сақтау министрлігі; ОҚМФА. - Шымкент : Жасұлан, 2014. - 172 бет. 200экз.с.

3.Сайфулина, Н. Ф. Фармация тарихы: оқулық = История фармации : учебник / Н. Ф. Сайфулина. - ; Утв. и рек.к изд. Ученым советом КГМА. - Алматы :Эверо, 2014. - 260 с.50экз 4.Семенченко, В. Ф. История фармации: учебник для вузов / В. Ф. Семенченко. - М. : Альфа-М, 2010. - 592 с.200экз.
1.10.2.Қосымша әдеиеттер

1.Болдыш, С. К. Летопись истории фармации Казахстана: монография / С. К. Болдыш. - ; Утв. Учен. Советом КГМУ. - Алматы :Эверо, 2014. - 168 с. 50экз.

2."Фармация тарихы" пәнібойыншадәріскешені. Мамандық: 5В110300-"Фармация" = Тезисы лекций по дисциплине "История фармации". Специальность : 5В110300- "Фармация" : лекциялартезисі / ҚРДСМ ШЖҚ РМК; ОҚМФА; Фарамацияісінұйымдастыружәне басқару каф. - Шымкент : Б. ж., 2013. - 76 бет.с.10экз.
1.10.3 Интернет-ресурс

---

Смотрите также файлы

• Отчет по лабораторной работе 5 " и сследование параметров катушки индуктивности".docx

• аза тілі мен дебиеті пнінен 4тосан бойынша жиынты баалау тапсырмалары 11 сынып.docx

• Фонд оценочных средств для промежуточной аттестации освоения учебной дисциплины.pdf

• Лекция Этические нормы и принципы в работе психолога.doc

• Решить задачи.docx