Қазақстан Республикасында

акушерлік-гинекологиялық

көмек көрсетуді ұйымдастыру

стандартына

2-қосымша

Жүктіліктің ерте және кеш мерзіміндегі қан кету, босанғанан кейінгі қан кету, преэклампсия, эклампсия, сепсистік жағдай, сепсис кезінде шұғыл медициналық көмек көрсетуге арналған бағалау парағы

1-кесте. Жүктіліктің ерте мерзіміндегі қан кетуді бағалау парағы (МСАК деңгейіндегі көмек)

Медицина қызметкерлерінің әрекет компоненттері	Жағдайын бағалау критерииі және емдеу іс-шаралары	Уақыты (мин)	Факт бойынша жұмсалған уақыт (мин)	Емдеу іс-шараларын орындау көлемі	Балдар Орындалды (+) 1 балл; орындалмады (-) 0 балдар
Акушериялық анамнезді бағалау	1. Соңғы етеккір күні	5 мин
	2. Етеккір циклінің сипаттамасы
	3. Жүктіліктің болуы мүмкін симптомдары
	4. Жүктілікке тест жасалдыма және оның нәтижесі
Қан кету деңгейін бағалау	1. Прокладкадағы қан көлемі
	2. Киімдегі, аяқтағы және басқа қан
Жалпы жағдайды бағалау және мониторингтеу	1. Тыныс алу жиілігі
	2. ЖЖЖ және пульстің толуы АҚ
	3. Іштегі ауырудың сипаттамасы
	4. Ішперде түйілуі симптомдары
Медицина қызметкерлерінің іс-қимылы	1. Периферикалық тамырды катетерлеу (катетер № 14,16)	10 мин
	2. изотоникалық натрий ерітіндісінің инфузиясы
Шок симптомдарын емдеу (болған жағдайда)	1. 2 периферикалық тамыр катетерлеу (катетер № 14,16)
	2. 15 минутта 1 л жылдамдықпен изотоникалық натрий ерітіндісінің инфузиясы
	3. АҚ > 100 мм.сын.бағ. ұстау
	4. Ылғалдандырушы оттек
Баратын стационарға пациентті әкеле жатқандығы туралы хабарлау керек		5 мин
Жақын арнайы көмек көрсететін стационарға жеткізу (шок симптомдары болған жағдайда – жарықтандырушы шамшырақ пен дабылды қосу)		15-20 мин
Стационарға емдеуге жатқызуға дейінгі жалпы уақыт көлемі		35-40 мин

---

16-19 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар толық көлемде орындалды (үздік)

10-15 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар толық көлемде орындалмады (жақсы)

3-9 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар жартылай көлемде орындалды (қанағаттандырарлық)

0-3: емдеу-диагностикалау іс-шаралар көлемі орындалмады (қанағаттандырылмады)

Ескертпе:

Жүктіліктің 22 аптасына дейінгі кезеңдегі жүктілік кезіндегі қан кетудің негізгі себептері –

• 
  өздіген жасалған аборт;
  
• 
  жатырдан тыс жүктілік (14 аптаға дейін);
  
• 
  басқа себептер (трофобластикалық ауру, жарақат, жатыр мойнының патологиясы).
  

Өздігінен жасалған аборт (түсік) 2 негізгі клиникалық симптомдар болады:

• 
  қынаптан қан кету,
  
• 
  іштің төменгі жағының ауруы.
  

Өздіген жасалған абортқа сараланған диагностика

Қауіпті аборт	1. Маңызсыз қынаптан қан кету
	2. Іштің төменгі жағының әртүрлі қарқындағы ауыруы
Басталған аборт	1. Көлемді қынаптан қан кету
	2. Іштің төменгі жағының әртүрлі қарқындағы ауыруы
Толық аборт	1. Қынаптан қан кетудің азаюы
	2. Өздігінен тоқтаған іштің төменгі жағының ауыруы

Жатырдан тыс жүктілік симптомдары

Негізгі клиникалық симптомдары	Жиі симптомдары
1. Етеккірдің тоқтату 2. Іштің төменгі көбінде бір жағының ауыруы 3. Қынаптан қан кету	1. Ішперде түйілу симптомдары 2. АҚ төмендеуі (систолалық ҚҚ 100 мм сын.бағ. төмен) 3. Талу 4. Тахикардия 5. Жауырын астының ауыруы

Қан кету себебіне қарамастан жағдайды бағалап, болжамды диагноз қойып, шұғыл көмек көрсетіп, баратын стационарды ақпараттандырып және емдеуге жеткізу.

Қан кету кезінде шұғыл медициналық көмек көрсету кезінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық қызметтердің сапасы жөніндегі біріккен комиссиясы мақұлдаған 2016 жылғы 8 желтоқсандағы № 17 "Босанғаннан кейінгі қан кету" диагностикасы мен емдеудің клиникалық хаттамасының "4 Т" қағидасы қолданылады.

1) тонус – жатыр тонусының бұзылуы (жатыр атониясы):

---

• 
  жатырдың сыртқы массажы
  
• 
  утеротониктер – жатыр тонусын ескере отырып, сағатына 0,9% 500,0 в/в физиологиялық ерітіндіде 10-20 ЕД окситоцинді қайталап енгізу (3 сағат ішінде енгізілетін окситоциннің ең жоғары дозасы 80 ЕД аспайды) және Е тобының простагландиндерін (ректальді түрде бір рет 800-1000 мг дозадағы мизопростол) немесе F2 простагландиндер тобын енгізу.
  
• 
  жатырдың бимануальді қысылуы;
  
• 
  жатырдың баллондық тампонадасы;
  
• 
  хирургиялық гемостаз.
  

2) тін - плацентаның қалдықтарына күдік болған және оның өсуі кезінде-жатыр қуысын тексеру, қолмен бөлу және плацентаның ұсталған бөліктерін алып тастау;

3) жарақат - жұмсақ босану жолдарының жарылуы, жатырдың жыртылуы, жатырдың айналуы кезінде:

• 
  айнадағы тексеру және босандыру жолдары мен гематомаларын тігу
  
• 
  жатырдың жарылуы кезіндегі лапаротомия
  
• 
  жатырдың айналуын түзету: операция жасау жағдайында жатырдың анестезиясы, релаксациясы және репозициясы
  

4) тромбин – тұқым қуалайтын немесе жүре пайда болған коагулопатия-антифибринолитикалық терапия, эритроциттік массаның жаппай трансфузиясы, ЖМП, тромбоциттік массаны, протромбиндік кешен концентратын, рекомбинантты VII қан ұю факторын құю.

Әйелдерде күрделі жағдайлар туындаған жағдайда Қазақстан Республикасында акушерлік-гинекологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартының талаптарына сәйкес хабардар ету схемасын сақтау қажет.

2 – Кесте. Жүктіліктің кеш мерзіміндегі қан кетуді бағалау парағы (МСАК деңгейіндегі көмек)

Медицина қызметкерлерінің әрекет компоненттері	Жағдайын бағалау өлшемшарттары және емдеу іс-шаралары	Уақыты (мин)	Факт бойынша жұмсалған уақыт (мин)	Емдеу іс-шараларын орындау көлемі Орындалды (+) 1 балл; орындалмады (-) 0 балдар	Бал дар
Акушериялық анамнезді бағалау	1. Жүктілік мерзімі	5 мин
	2. Босану паритеті
	3. Анамнездегі аборттар саны
	4. Жатырдағы операция
	5. Туа біткен жатыр аномалиясы
Қауіпті факторларды бағалау	1. Көп ұрықтық
	2. Бала жолдасының орналасуы
	3. Преэклампсия
	4. Жүктілік кезіндегі УДЗ деректері
Қан жоғалту деңгейін бағалау	1. Прокладкадағы қан көлемі
	2. Киімдегі, аяқтағы және басқа қан
Жалпы жағдайды бағалау және мониторингтеу	1. Тыныс алу жиілігі
	2. ЖЖЖ және пульстің толуы АҚ
	3. Іш ауыруының сипаттамасы
	4. Ішперде түйілу симптомдары
	5. Жатыр нысаны
	6. Ұрық жағдайы
Медицина қызметкерлерінің іс-қимылы	1. Периферикалық тамырды катетерлеу (катетер № 14,16)	10 мин
	2. Изотоникалық натрий ерітіндісінің инфузиясы
Шок симптомдарын емдеу (болған жағдайда)	1. 2 периферикалық тамыр катетерлеу (катетер № 14,16)
	2. 15 минутта 1 л жылдамдықпен изотоникалық натрий ерітіндісінің инфузиясы
	3. АҚ > 100 мм.сын.бағ. ұстау
	4. Ылғалдандырушы оттек
Баратын стационарға пациентті әкеле жатқандығы туралы хабарлау керек		5 мин
Жақын арнайы көмек көрсететін стационарға жеткізу (шок симптомдары болған жағдайда – жарықтандырушы шамшырақ пен дабылды қосу)		15-20 мин
Стационарға емдеуге жатқызуға дейінгі жалпы уақыт көлемі		35-40 мин

---

21-26 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар толық көлемде орындалды (үздік)

15-20 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар толық көлемде орындалмады (жақсы)

3-14 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар жартылай көлемде орындалды (қанағаттандырарлық)

0-3: емдеу-диагностикалау іс-шаралар көлемі орындалмады (қанағаттандырылмады)

Ескертпе:

Жүктіліктің 22 аптасынан кейінгі кезеңдегі қан кетудің негізгі себептері –

• 
  бала жолдасының алда орналасуы,
  
• 
  бала жолдасының ажырауы,
  
• 
  жатырдың жарылуы.
  

Жүктіліктің кеш мерзіміндегі қан кетудің дифференциалдық диагностикасы

Бала жолдасының алда орналасуы	1. Қынаптан кенеттен әртүрлі қарқындағы ашық-қызыл түсті қан кетуі
Бала жолдасының ажырауы	1. Әртүрлі қарқындағы іш аурыру. 2. Әртүрлі қарқындағы күңгірт түсті қынаптан қан кетуі қан жоғалту көлемі көп жағдайда көрінбейді (жатыр қабырғасының имбибициясына байланысты) 3. Ұрық жағдайының төмендеуі болуы мүмкін
Жатырдың жарылуы	1. Әртүрлі қарқындағы қынаптан қан кетуі 2. Іштің ауыруы, әсіресе жатыр тыртығы айналасында 3. Ұрық жағдайының төмендеуі 4. Іш арқылы ұрық оңай ұстап көру айналасы 5. Тахикардия 6. АҚ төмендеуі (100 мллилитр сынаб бағанасы (бұдан әрі – мм. сын. бағ.)) 7. Ұрықтың жүрек соғысының болмауы

Қан кету себебіне қарамастан жағдайды бағалап, болжамды диагноз қойып, шұғыл көмек көрсетіп, баратын стационарды ақпараттандырып және емдеуге жеткізу.

Ескеретін жайт сыртқы қан кету әрқашан нақты қан кету көлеміне сәйкес келмейді. Егер қыныптан кеткен қан көп болмаса, онда шок белгілері болады, бала жолдасының ажырауы немесе жатырдың жарылуына байланысты ішкі қан кетуін болжамдауға болады.

3 – Кесте. Босанғанан кейінгі қан кетуді бағалау парағы (МСАК деңгейіндегі көмек)

Медицина қызметкерлерінің әрекет компоненттері	Жағдайын бағалау өлшемшарттары және емдеу іс-шаралары	Уақыты (мин)		Факт бойынша жұмсалған уақыт (мин)		Емдеу іс-шараларын орындау көлемі Орындалды (+) 1 балл; орындалмады (-) 0 балдар	Балдар
Акушериялық анамнезді бағалау	1. Босану күні және мерзімі	5 мин
	2. Егер босану үйде болған жағдайда – бала жолдасы бөліндіме
Қан кету деңгейін бағалау	1. Прокладкадағы қан көлемі
	2. Киімдегі, аяқтағы және басқа қан
Жалпы жағдайды бағалау және мониторингтеу	1. Тыныс алу жиілігі
	2. ЖЖЖ және пульстің толуы
	3. АҚ
	4. Іш ауыруының сипаттамасы
	5. Жатыр жағдайы
Медицина қызметкерлерінің іс-қимылы	1. Периферикалық тамырды катетерлеу (катетер № 14,16)	10 мин
	2. Изотоникалық натрий ерітіндісінің инфузиясы
	3. Үйде босанған жағдайда және жатыр аузында бала жолдасы болса – кіндікке зажим қою, 10 ЕД окситоцин т/і енгізіп және оны бөлуге тырысу керек. Бала жолдасын бөлгенен кейін жатырға сыртқы массаж жасау керек. Бала жолдасын стационарға жеткізу керек.
	4. Бала жолдасын ажырату мүмкін болмаған жағдайда – жатыр аузындағы бала жолдасымен бірге жеткізу
	5. Егер қан кету жалғаса берсе – уақытша қан тоқтату әдісін орындау және сол жағдайда стационарға жеткізу керек
Шок симптомдарын емдеу (болған жағдайда)	1. 2 периферикалық тамыр катетерлеу (катетер № 14,16)
	2. 15 минутта 1 л жылдамдықпен изотоникалық натрий ерітіндісінің инфузиясы
	3. АҚ > 100 мм.сын.бағ. ұстау
	4. Ылғалдандырушы оттек
Анестезиологиялық және хирургиялық қызмет, қан препараттары дайындығын қамтамасыз ету үшін қан кеткен пациентті жеткізу барысында баратын стационарға хабарлау керек			5 мин
Жақын арнайы көмек көрсететін стационарға жеткізу (шок симптомдары болған жағдайда – жарықтандырушы шамшырақ пен дабылды қосу)			15-20 мин
Стационарға емдеуге жатқызуға дейінгі жалпы уақыт көлемі			35-40 мин

---

17-21 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар толық көлемде орындалды (үздік)

12-16 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар толық көлемде орындалмады (жақсы)

3-11 балдар: емдеу-диагностикалау іс-шаралар жартылай көлемде орындалды (қанағаттандырарлық)

0-3: емдеу-диагностикалау іс-шаралар көлемі орындалмады (қанағаттандырылмады)

Ескертпе:

Босанғаннан кейінгі қан кету (БҚК) – бұл 500,0 мл құрайтын және табиғи жолмен босану кезінде одан көп болатын клиникалық маңызды қан жоғалтуы.

Ерте босанғанан кейінгі қан кетуді ажыратады – босанғаннан кейінгі бірінші 24 сағатта.

Кеш босанғаннан кейінгі қан кету – босанғаннан кейін 24 сағат өткен соң 42 күнге дейінгі кезеңде.

Ерте босанғанан кейінгі қан кетудің себептері:

• 
  бала жолдасының қалып қойған фрагментері;
  
• 
  жатыр атониясы;
  
• 
  жатыр және босану жолдарының жарылуы, жатыр айналуы;
  
• 
  ерте болған немесе қан ұюының бұзылуын алу;
  
• 
  көбінде жиі себеп жатыр атониясы болып табылады.
  

Кеш босанғаннан кейінгі қан кетудің себептері:

• 
  бала жолдасы тканының қалдықтары
  
• 
  метроэндометрит.
  

Қан кету себебіне қарамастан қан жоғалту көлемін, жалпы жағдайын бағалап, болжамды диагноз қойып, шұғыл көмек көрсетіп, баратын стационарды ақпараттандырып және емдеуге жеткізу.

Жатырдың сыртына массаж жасау техникасы

1. Алақанмен ішперде қабырғасы арқылы жатыр түбін басу

2. Ақырын массаж жасап және жатырды қысу керек, жиырылу үшін

3. Осы уақытты қою қан шығуы мүмкін

4. Егер массаж тиімді болса – жатыр қатайып және көлемі қысқарады

5. Қажет болса массажды бірнеше минут жалғастыруға болады

Қан кетуді уақытша тоқтату әдісі

Құрсақ аортасын басу
	1. Жұдырықпен ішперде қабырғасы арқылы кіндік үстін және біраз солға қарай басу 2. Келесі қолмен жамбас артериясын саусақпен айналдыру 3. Егер пульс сезілсе, онда жұдырықпен басу қысым жеткіліксіз

Жатырдың бимануальдық компрессиясы
	1. Залалсыздандырылған қолғап киіп қынапқа қолмен кіріп және қолыңызды жұдырыққа түйіңіз. 2. Жұдырықты алдыға қаратып орналастырыңыз және онымен жатырдың алдыңғы жағын басыңыз. 3. Келесі қолмен алдыңғы ішперде қабырғасы арқылы қыныпқа кірген қолдың бағыты бойынша жатырдың артқы қабырғасын басыңыз. 4. Қан кету тоқтағанға дейін және жатыр қысқарғанға дейін басуды жалғастырыңыз

---

Смотрите также файлы

• Сведения о христианстве в славянских землях до 988 г. Могла ли, по Вашему мнению, христианизация Руси произойти подругому пути.docx

• Практическая работа к теме Общество и согласие Тема занятия Мы одна страна. День народного единства Класс 8.docx

• Учебная практика уп. 01 Практическая работа 1 Тема Определение показателей формирующих качество сырья. Выбор контролируемых параметров для определения характеристик, формирующих качество заготовки Цели.docx

• Учебнометодические материалы по дисциплине Политическое управление Вопросы для самоконтроля.pdf

• Как одна из форм деятельности.pptx