Файл: азастан Республикасыны Білім жне ылым министрлігі . Жбанов атындаы Атбе ірлік университеті Физикаматематика факультеті Информатика жне апаратты технологиялар кафедрасы.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.12.2023
Просмотров: 82
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Жергілікті желі бір-бірінен қашықта орналасқан компьютерлерді (мысалға бір қаланың екі шетінде орналасқан мекемелердің компьютерлерін) байланыстыра алмайды. Бір қала мен ауданда немесе бір мемлекетте орналасқан мекемелердің компьютерлерін өзара біріктіру үшін аймақтық желілер құрылады.
2.2.3. ғаламдық желі-Интернет:
Ғаламдық желі-түрлі континент, елдер абоненттерін біріктіреді. Мұндай желі абоненттері арасындағы байланыс телефон жүйесі және спутниктік, радио байланыс арқылы жүзеге асады. Ғаламдық есептеу желілері барлық адамзаттардардың ақпараттық ресурстарын біріктіру мәселесін шешуге және осы ресурстарға қатынасты ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Ең әйгілі ғаламдық есептеу желісі –Интернет.
Интернет (оқылуы[интэрнэ́т]; ағылш. Internet—International-Network) компьютерлік серверлердің бүкіләлемдік желісі. Интернетке қосылу мүмкіндігі болған жағдайда, білім беру мекемелері, мемлекеттік ұйымдар, коммерциялық кәсіпорындар және жеке адамдар сияқты миллиондаған қайнар көзінен ақпарат алуға болады. Қазіргі кезде Интернет сөзін пайдаланғанда, физикалық желінің өзін емес, Дүниежүзілік желі және ондағы ақпаратты айтамыз. Егер бұл терминді енгізген ағылшын тіліндегі RFC құжатына сүйенсек, онда бұл термин екі түрде жазылып, сәйкесінше екі мағынаға ие болады. Егер Интернет сөзі кішкентай әріптен басталса, онда бұл термин мәліметтер пакетін маршрутизациялау арқылы желілерді байланыстыру ұғымын білдіреді. Бұл кезде ауқымды ақпараттық кеңістік туралы айтылмайды. Көбінесе, бұл екі түсінікті бір-бірінен ажыратып жатпайды. Интернет - кез келген компьютерлермен бүкіл әлем бойынша ақпарат алмасу мен беру мүмкіндігі, желілер жүйесі. Интернет - байланыс араларын өзара біріктіретін, тораптардың жиынтығы. Әрбір топтарда көбінесе UNIX операциялық жүйесін басқару арқылы жұмыс істейтін бір немесе бірнеше қуатты компьютер-сервер болады. Мұндай торапты кейде хост деп атайды. Торапты оның иесі - провайдер деп аталатын ұйым немесе Интернет қызметін жабдықтаушы басқарады.
Интернет әр түрлі ережемен жұмыс істейтін желілерді біріктіреді. Бұл ережелерді үйлестіру үшін шлюз құрылғысы қызмет етеді. Шлюз - басқаша тәсілмен үйлеспейтін желілерді қосатын құрылғы. Шлюз әр түрлі желілердің бірлескен жұмысын қамтамасыз етуге арналған мәліметтерді өзгертпейді. Интернет желісіне әр түрлі операциялық жүйелерді басқару арқылы жұмыс істейтін компьютерлер кіреді. Алайда, ақпарат алмасу кезінде барлық ЭЕМ хабар беру тәсілдері туралы бірыңғай келісімдер қолданылуы тиіс. Сонда ЭЕМ-ның қай-қайсысыда басқа кез келген ЭЕМ-нан алынған ақпарат түсінуге қабілетті болады.
2.2.4. E-mail пайдалану:
Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде- қызметкерлер бір-бірімен немесе басқа да мекемелермен электрондық пошта арқылы алмасады. Электронды пошта дегеніміз (ағылш. Email, e-mail яғни electronic email) - технология және оның қайта сілтеу бойынша ұсынылған қызметтері және компьютерлік желінің үлестірілуі бойынша алынған электрондық хабарламалар (соның ішінде ғаламдық). Хабарлама жіберудің басқа жүйелерден айырмашылығы (мысалы, әбсәтте келетін хабарламалар қызметі) болып, кейінге қалдырылған жеткізулер мүмкіндігі және дамыған жүйемен тәуелсіз пошталық сервер арасындағы қарым-қатынастар табылады. Гиннес рекордтар кітабының (2013ж.) мәліметіне сәйкес күніне 294 миллиард email жіберіледі.
Электрондық поштаның пайда болуын 1965 жылын жатқызуға болады. Осы жылы Массачусетк- технологиялық институтының (MIT) қызметкерлері Ноэль Моррис және То Ван Влек, СTSS операциялық жүйесіне арналған MAIL бағдарламасын жазды. Ал бұл бағдарлама IBM 7090/7094 компьютерінде орнатылды.
3. Кейбір өндірістік бөлімдердің бағдарламалық жасақтамасын оқып шығыңыз, егер сізге қолданбалы бағдарлама жасау қажет болса.
3.1) Кәсіпорынның ақпараттық жүйесін, оның ішкі жүйелерін (кәсіпорынды басқарудың ішкі жүйесін, кадрлар ішкі жүйесін және басқа да ішкі жүйелерді) және ақпараттық – талдау бөлімінің жұмысын зерттеу.
Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде - көбінесе қалалық және аудандық мектептермен жұмыс істейді. Мекеме көбінесе ақпараттандыру, әдіс-құралдар және техникалық жабдықтаумен мектеп аралық турнирлер өткізіліп тұрады. Мысалы, үздік мұғалім наминациясы, үздік шығарма курстары, ашық сабақ лайдтары және т.б
Бұл мекеме облыстық білім басқармасына жылына бір немесе екі рет қорытынды жасайды. Аудандардағы мектептердің үлгерімін, мұғалімдердің сапа көрсеткіштерін ай сайын реттеп, қорытындылап отырады және олардың қорытындыларын облыстық білім басқармасына жолдап отырады.
3.2. талдау жүргізу:
а) кәсіпорынның ақпараттық жүйесінің бағдарламалық жасақтамасының күшті және әлсіз жақтары;
Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде - ақпараттық жүйесін бағдарламалық жабдықтаудың күштілігі бұл жерде көптеген аппараттық технологиямен жабдықталған. Өйткені, мекеме өзінің ақпараттық ресурстарын барынша мұқият реттестіріп қояды.
б) кәсіпорын жұмысын одан әрі автоматтандыру мүмкіндігін талдау.
Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде - жұмысын ары қарай автоматтандыру процесі күннен күнге жетіліп келе жатыр. Қазір ХХІ ғасыр ақпарат-технологиялар ғасыры деп айтсақ та кем емес. Әлемде ақпараттық-технология процесі дамып, адам ойламаған техникаларда даму үрдісінде.
Сондықтан бұл мекеме аппараттық технологиямен бірге дамып, болашақта заман ағысынан қалмайды деп сенемін. Бұл мекеме бұл үрдістен алдыға қарай даму бағытын өзгертпесе, әлемдік деңгейге көтеріледі деп сеніммен айта аламын.
4. Ұйымды компьютерлік-технологиялық құрылғылармен (сервер, желі және т.б.) қамтамасыз етуді зерделеу.
Осы кәсіпорынның мәліметтер базасын сипаттаңыз:
Компьютерлік желі деп ресурстарды бірге қолдану және ақпараттарды алмасу үшін біріктірілген бірнеше компьютерлерді атайды.
Компьютерлерді тікелей қосу — бұл компьютерлердің бір-біріне параллель немесе тізбекті порттары арқылы қосылуы. Мұнда ешқандай косымша аппараттык немесе бағдарламалық жабдықтаманың керегі жоқ.
Тікелей қосканда бір ДК — жетекші, ал екіншісі ілесуші болып табылады.
Жергілікті желі бұл географиялық бір жерде орналасқан желі. Егер компьютерлер бір -бірінен өте алшақ орналаспаса олар үшін ортақ желілік жабдық пайдаланылады да, олар бір бағдарламалық қамтамасызету дестесімен басқарыла алады. Осындай желіні жергілікті желі деп атайды.
Жергілікті желінің арналуы — ресурстарға бірігіп қатынау, ақпараттар мен құрал-жабдықтарды бірге колдану, сондай-ақ желідегі жұмыстың барысын бақылау.
Жергілікті желінің екі түрі бар: Бір рангты желі , «Клиент- сервер» типті желі
Бір рангты желі — бұл құқығы бірдей барлық компьютерлері бірдей функциялар орындайтын жергілікті желі. Мұндай желілер арнайы бағдарламалық жабдықтаманы қажет етпейді.
«Клиент- сервер» типті желі — бұл екіден артық ДК-ден тұратын желі, оның бірі — файл сервер, ал қалғандары жұмыс стансасы болып табылады. Мұндай желіге қосылу әр компьютерге желілік тақша орнатуды, компьютердің кабельді жалғануын, олардың біріккен жұмысын басқаратын арнайы бағдарламалық жабдықтаманы талап етеді. Бұл желі табысты жұмыс істеуі үшін жүйелік әкім қажет.
Интернет желісі
. Әлеуметтік пенде болғандықтан адам әрқашанда өзі сияқтылармен араласу тәсілдерін іздестіреді. Соңғы кездегі INTERNET желісінің күрт дамып кетуі (қазіргі кезде 18 000 әр түрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңаларымен толықтыруда) қашықтық үғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез-келген нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді тартар ертеңі таң қалдырып, өзіңнің соны пайдалана алатының қуантады. Бірақ адам жаңалыққа тез үйренеді ғой, қазір де INTERNET жалпыға бірдей информациялық қор тәрізді ертектегі «ханшалардан» күнделікті «күңіңізге» айналып барады. Оның құрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер терминалдары және қафрапайым пайдаланушы адамдар бар. Кейбір есептеулер бойынша екі миллиондай компьютермен 30 миллионға жуық адам жұмыс істеп жатыр. INTERNET желісіне күніне 1000 компьютер қосылады екен. ISOC (Internet Society — Internet қоғамдастығы) президентінің жақында INTERNET желісін пайдаланушылар саны бір миллиардқа жетеді деуі де бекер емес шығар. Мұнда таңданарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті INTERNET бізге «даналық көзі» болып көрінсе де, оның өзін қалай пайдаланатынымызды білген артық болмайды.
5. Мекеменің АЖ программалық қамтамасыз ету жағының әлсіз және күшті жақтары:
Өндірістік тәжірибеден өту кезінде көрінетін әлсіздік табылған жоқ. Күшті жақтарынан білікті менеджмент пен техникалық қызметкерлерді, дамыту жүйесін атап өтуге болады.
6. Жетекшінің берілген жеке тапсырмасы:
1. Компьютерлік желі қалай орналасқан?
«мекемедегі компьютерлер желісінің схемасы келтірілсін»
Мекеме негізінен мынадай бағдарламарлармен жұмыс істейді:
Қорытынды
Туякбаев Нұрдаулет Мейрамбекұлы өндірістік - Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мекемесінен өттім. Тәжірибеден өтудегі көздеген мақсатым оқу процесінде алған білімімді бекіту, іс – тәжірибе жүзінде белгілеуге дағдылану.
2.2.3. ғаламдық желі-Интернет:
Ғаламдық желі-түрлі континент, елдер абоненттерін біріктіреді. Мұндай желі абоненттері арасындағы байланыс телефон жүйесі және спутниктік, радио байланыс арқылы жүзеге асады. Ғаламдық есептеу желілері барлық адамзаттардардың ақпараттық ресурстарын біріктіру мәселесін шешуге және осы ресурстарға қатынасты ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Ең әйгілі ғаламдық есептеу желісі –Интернет.
Интернет (оқылуы[интэрнэ́т]; ағылш. Internet—International-Network) компьютерлік серверлердің бүкіләлемдік желісі. Интернетке қосылу мүмкіндігі болған жағдайда, білім беру мекемелері, мемлекеттік ұйымдар, коммерциялық кәсіпорындар және жеке адамдар сияқты миллиондаған қайнар көзінен ақпарат алуға болады. Қазіргі кезде Интернет сөзін пайдаланғанда, физикалық желінің өзін емес, Дүниежүзілік желі және ондағы ақпаратты айтамыз. Егер бұл терминді енгізген ағылшын тіліндегі RFC құжатына сүйенсек, онда бұл термин екі түрде жазылып, сәйкесінше екі мағынаға ие болады. Егер Интернет сөзі кішкентай әріптен басталса, онда бұл термин мәліметтер пакетін маршрутизациялау арқылы желілерді байланыстыру ұғымын білдіреді. Бұл кезде ауқымды ақпараттық кеңістік туралы айтылмайды. Көбінесе, бұл екі түсінікті бір-бірінен ажыратып жатпайды. Интернет - кез келген компьютерлермен бүкіл әлем бойынша ақпарат алмасу мен беру мүмкіндігі, желілер жүйесі. Интернет - байланыс араларын өзара біріктіретін, тораптардың жиынтығы. Әрбір топтарда көбінесе UNIX операциялық жүйесін басқару арқылы жұмыс істейтін бір немесе бірнеше қуатты компьютер-сервер болады. Мұндай торапты кейде хост деп атайды. Торапты оның иесі - провайдер деп аталатын ұйым немесе Интернет қызметін жабдықтаушы басқарады.
Интернет әр түрлі ережемен жұмыс істейтін желілерді біріктіреді. Бұл ережелерді үйлестіру үшін шлюз құрылғысы қызмет етеді. Шлюз - басқаша тәсілмен үйлеспейтін желілерді қосатын құрылғы. Шлюз әр түрлі желілердің бірлескен жұмысын қамтамасыз етуге арналған мәліметтерді өзгертпейді. Интернет желісіне әр түрлі операциялық жүйелерді басқару арқылы жұмыс істейтін компьютерлер кіреді. Алайда, ақпарат алмасу кезінде барлық ЭЕМ хабар беру тәсілдері туралы бірыңғай келісімдер қолданылуы тиіс. Сонда ЭЕМ-ның қай-қайсысыда басқа кез келген ЭЕМ-нан алынған ақпарат түсінуге қабілетті болады.
2.2.4. E-mail пайдалану:
Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде- қызметкерлер бір-бірімен немесе басқа да мекемелермен электрондық пошта арқылы алмасады. Электронды пошта дегеніміз (ағылш. Email, e-mail яғни electronic email) - технология және оның қайта сілтеу бойынша ұсынылған қызметтері және компьютерлік желінің үлестірілуі бойынша алынған электрондық хабарламалар (соның ішінде ғаламдық). Хабарлама жіберудің басқа жүйелерден айырмашылығы (мысалы, әбсәтте келетін хабарламалар қызметі) болып, кейінге қалдырылған жеткізулер мүмкіндігі және дамыған жүйемен тәуелсіз пошталық сервер арасындағы қарым-қатынастар табылады. Гиннес рекордтар кітабының (2013ж.) мәліметіне сәйкес күніне 294 миллиард email жіберіледі.
Электрондық поштаның пайда болуын 1965 жылын жатқызуға болады. Осы жылы Массачусетк- технологиялық институтының (MIT) қызметкерлері Ноэль Моррис және То Ван Влек, СTSS операциялық жүйесіне арналған MAIL бағдарламасын жазды. Ал бұл бағдарлама IBM 7090/7094 компьютерінде орнатылды.
3. Кейбір өндірістік бөлімдердің бағдарламалық жасақтамасын оқып шығыңыз, егер сізге қолданбалы бағдарлама жасау қажет болса.
3.1) Кәсіпорынның ақпараттық жүйесін, оның ішкі жүйелерін (кәсіпорынды басқарудың ішкі жүйесін, кадрлар ішкі жүйесін және басқа да ішкі жүйелерді) және ақпараттық – талдау бөлімінің жұмысын зерттеу.
Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде - көбінесе қалалық және аудандық мектептермен жұмыс істейді. Мекеме көбінесе ақпараттандыру, әдіс-құралдар және техникалық жабдықтаумен мектеп аралық турнирлер өткізіліп тұрады. Мысалы, үздік мұғалім наминациясы, үздік шығарма курстары, ашық сабақ лайдтары және т.б
Бұл мекеме облыстық білім басқармасына жылына бір немесе екі рет қорытынды жасайды. Аудандардағы мектептердің үлгерімін, мұғалімдердің сапа көрсеткіштерін ай сайын реттеп, қорытындылап отырады және олардың қорытындыларын облыстық білім басқармасына жолдап отырады.
3.2. талдау жүргізу:
а) кәсіпорынның ақпараттық жүйесінің бағдарламалық жасақтамасының күшті және әлсіз жақтары;
Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде - ақпараттық жүйесін бағдарламалық жабдықтаудың күштілігі бұл жерде көптеген аппараттық технологиямен жабдықталған. Өйткені, мекеме өзінің ақпараттық ресурстарын барынша мұқият реттестіріп қояды.
б) кәсіпорын жұмысын одан әрі автоматтандыру мүмкіндігін талдау.
Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мектебінде - жұмысын ары қарай автоматтандыру процесі күннен күнге жетіліп келе жатыр. Қазір ХХІ ғасыр ақпарат-технологиялар ғасыры деп айтсақ та кем емес. Әлемде ақпараттық-технология процесі дамып, адам ойламаған техникаларда даму үрдісінде.
Сондықтан бұл мекеме аппараттық технологиямен бірге дамып, болашақта заман ағысынан қалмайды деп сенемін. Бұл мекеме бұл үрдістен алдыға қарай даму бағытын өзгертпесе, әлемдік деңгейге көтеріледі деп сеніммен айта аламын.
4. Ұйымды компьютерлік-технологиялық құрылғылармен (сервер, желі және т.б.) қамтамасыз етуді зерделеу.
Осы кәсіпорынның мәліметтер базасын сипаттаңыз:
Компьютерлік желі деп ресурстарды бірге қолдану және ақпараттарды алмасу үшін біріктірілген бірнеше компьютерлерді атайды.
Компьютерлерді тікелей қосу — бұл компьютерлердің бір-біріне параллель немесе тізбекті порттары арқылы қосылуы. Мұнда ешқандай косымша аппараттык немесе бағдарламалық жабдықтаманың керегі жоқ.
Тікелей қосканда бір ДК — жетекші, ал екіншісі ілесуші болып табылады.
Жергілікті желі бұл географиялық бір жерде орналасқан желі. Егер компьютерлер бір -бірінен өте алшақ орналаспаса олар үшін ортақ желілік жабдық пайдаланылады да, олар бір бағдарламалық қамтамасызету дестесімен басқарыла алады. Осындай желіні жергілікті желі деп атайды.
Жергілікті желінің арналуы — ресурстарға бірігіп қатынау, ақпараттар мен құрал-жабдықтарды бірге колдану, сондай-ақ желідегі жұмыстың барысын бақылау.
Жергілікті желінің екі түрі бар: Бір рангты желі , «Клиент- сервер» типті желі
Бір рангты желі — бұл құқығы бірдей барлық компьютерлері бірдей функциялар орындайтын жергілікті желі. Мұндай желілер арнайы бағдарламалық жабдықтаманы қажет етпейді.
«Клиент- сервер» типті желі — бұл екіден артық ДК-ден тұратын желі, оның бірі — файл сервер, ал қалғандары жұмыс стансасы болып табылады. Мұндай желіге қосылу әр компьютерге желілік тақша орнатуды, компьютердің кабельді жалғануын, олардың біріккен жұмысын басқаратын арнайы бағдарламалық жабдықтаманы талап етеді. Бұл желі табысты жұмыс істеуі үшін жүйелік әкім қажет.
Интернет желісі
. Әлеуметтік пенде болғандықтан адам әрқашанда өзі сияқтылармен араласу тәсілдерін іздестіреді. Соңғы кездегі INTERNET желісінің күрт дамып кетуі (қазіргі кезде 18 000 әр түрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңаларымен толықтыруда) қашықтық үғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез-келген нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді тартар ертеңі таң қалдырып, өзіңнің соны пайдалана алатының қуантады. Бірақ адам жаңалыққа тез үйренеді ғой, қазір де INTERNET жалпыға бірдей информациялық қор тәрізді ертектегі «ханшалардан» күнделікті «күңіңізге» айналып барады. Оның құрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер терминалдары және қафрапайым пайдаланушы адамдар бар. Кейбір есептеулер бойынша екі миллиондай компьютермен 30 миллионға жуық адам жұмыс істеп жатыр. INTERNET желісіне күніне 1000 компьютер қосылады екен. ISOC (Internet Society — Internet қоғамдастығы) президентінің жақында INTERNET желісін пайдаланушылар саны бір миллиардқа жетеді деуі де бекер емес шығар. Мұнда таңданарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті INTERNET бізге «даналық көзі» болып көрінсе де, оның өзін қалай пайдаланатынымызды білген артық болмайды.
5. Мекеменің АЖ программалық қамтамасыз ету жағының әлсіз және күшті жақтары:
Өндірістік тәжірибеден өту кезінде көрінетін әлсіздік табылған жоқ. Күшті жақтарынан білікті менеджмент пен техникалық қызметкерлерді, дамыту жүйесін атап өтуге болады.
6. Жетекшінің берілген жеке тапсырмасы:
1. Компьютерлік желі қалай орналасқан?
«мекемедегі компьютерлер желісінің схемасы келтірілсін»
-
Қандай программалармен жұмыс жасайды? Сипаттама
Мекеме негізінен мынадай бағдарламарлармен жұмыс істейді:
-
Corel Draw бағдарламасы; -
Microsoft Office Excel 2010 бағдарламасы; -
Windows 7 бағдарламасы; -
Windows 10 бағдарламасы; -
Linux бағдарламасы; -
Microsoft Office Power Point 2010 бағдарламасы; -
Python 3.8.0; -
SketchUp; -
Scratch; -
Lego mindstorms ev3 home education:
Қорытынды
Туякбаев Нұрдаулет Мейрамбекұлы өндірістік - Т.Г.Шевченко атындағы жалпы орта білім беретін мекемесінен өттім. Тәжірибеден өтудегі көздеген мақсатым оқу процесінде алған білімімді бекіту, іс – тәжірибе жүзінде белгілеуге дағдылану.