Файл: Реферат таырыбы днкны фотохимиялы трленулері Орындаан Жайынбай Жазира Курс 1 курс.docx
Добавлен: 04.12.2023
Просмотров: 63
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Осының нәтижесінде мұндай тірі клеткаларды флуоресценттік микроскоптың көмегімен бақылауға болады.
Соңғы кезде тірі клеткаларды немесе олардың компоненттерін зерттеу үшін бейнелерді өңдеуде жарық микроскоптың электронды-компьютермен үйлесімі кеңінен қолдана бастады (әсіресе фазасы қарма-қарсы).
Бейнелерді электронды өңдеуде бейнетаспа қолданады, сонымен бірге бақылап отырған құрылымды қарама-қарсы етіп, фондық деңгейді "алып" және белгілейді. Мұндай әдістеме микротүтікше сияқты құрылымды телеэкраннан көруге мүмкіндік береді, жарық микроскоптың рұқсат етілген күнінен (20 нм) аз мөлшерде. Мұндай жүйені қолдануда тек цейтраферлі кино түсірілімді алмастырмайды, сонымен бірге бейнетаспаны қолданады, бейнелерді компьютерлік өңдеуде рұқсат етіледі: құрылым тығыздығының мәліметі туралы, сонымен бірге үш өлшемді ұйымдасу. Тірі клеткаларды зерттеуде бұл әдістің флуоресценттік микроскоппен үйлесімділігі үлкен жетістікке әкеледі. Жарық микроскоптағы жай әдіс микроскоптың терең еместігінен қаралып жатқан объекттің суреті үш өлшемде өңделуі өте қиын. әдетте клеткалар оптикалық кесілім ретінде берілген фокус тереңдігінде қаралады.
Объектінің толық үш өлшемді реконструкциясын алуда арнайы конфокальді сканирлік жарық микроскопы қолданылады. Бұл прибордың көмегімен әр түрлі тереңдіктен және компьютерде жинақталған бейнелерден алынған тізбектердің кесілімі алынады. Сонымен бірге үш өлшемді, көлемді бейнеленген объектіні арнайы бағдарламамен құрастырады. Әдетте флуорохроммен боялған объекттер қолданады.
Көптеген органикалық қосылыстар қалыпты жағдайда немесе ультракүлгін сәулемен әсер еткенде өзіне тән люминесценттік жарық шығарады . Мәне осы жарықтың спектрлік құрамын талдай келіп тағамдардың , дәрі дәрмектердің , тіннің , терінің және т . б қоспаларын анықтайды . Ульракүлгін сәуленің әсерінен ағзаның көптеген тіндері , мысалы тырнақ , тіс , боялмаған шаш , көз бұршағы флюоресценттік жарық шығарады. Сол жарықтың спектрін анықтау дианостикада
қолданылады . Осы мақсатта қолданылатын құралды флюорометр дейді .
Флюорометрдің басты бөлігі сынапты шам деп те атайды .
Сынапты шам – ішінен ауасы жоғарғы вакуумға дейін сиретілген кварц түтігінен тұрады . Түтіктің іші аргон газымен толтырылып кварц оған бірнеше тамшы сынап қосады . Түтіктің екі басына Э электрод орналастырылған . Осындай шамды тоқ көзіне қосқанда ,аргонның жеке иондары мен электрондарының әсерінен солғын разряд пайда болады.
Газдың иондары мен электрондары түтіктің ішіндегі электродтармен соқтығысып , оларды қыздырады . Қызған электродтардың бетінен электрондар бөлініп шығады .
Шам қызады да оның ішіндегі сынап буланады . Сынап буларының арасында доғалық разряд пайда болып , түтіктің ішіндегі газ қысымы артады – шам ультракүлгін сәуле шығарады . Рефлектордың ішкі беті жарықты толық шағылатын айна бетпен қапталғандықтан жарық сәулесі бір бағытта таралады . Осындай сынапты шамның жұмыс нәтижесінде алынған ультракүлгін жарықпен адамның денесін сәулелендіруге болады .
Флюорецесценттік заттарды немесе флюоресценттік бояумен боялған гистологиялық препараттарды зерттеу үшін люминесценттік анализ кеңінен қолданылады. Ол үшін люминесценттік микроскоп қолданылады. Ол сынапты шамы бар арнайы жарық көзінен ,толқын ұзындығы ,толқын ұзындығы 320 – 400 нм ультракүлгін сәулені ғана өткізетін жарық сүзгішінен , кварц призмасынан және кварцты линзасы бар конденсордан тұрады . Препарат ультракүлгін сәуле өткізетін арнайы шынының үстіне қойылады . Микроскоптың оптикалық жүйесі – қарапайым оптикалық жүйеден тұрады .
Осы тақырып аясында мен биологиялық жүйелердегі фотохимиялық реакциялардың сатысын және негізгі түрлерін , алғашқы фотобиохимиялық реакциялардың өнімін, бос радикалды қышқылдануын, ДНК құрылысына ультракүлгін сәуленің әсерін , люминесцентік таңбалар мен сорғыларды медицинада қолдану туралы мол ақпарат алдым .
Фотобиологиялық процесстердің биофизикалық негізін зерттеу кванттық биофизиканың басты бөлімдерінің бірі екеніне көз жеткіздім . Бұл
процесстердің көп сатылы екенін және де олардың әрқайсысы жарық
квантын жұту процесінен бастап ағзада өтетін күрделі физиологиялық реакциялармен аяқталатын көптеген топтардан тұратынын білдім . Оларға фотосинтез , фототаксис , фототропизм , көру , ультракүлгін сәуленің әсері жататынын оқыдым .
Жылулық сәуле шығарумен қатар энергияның түрлену нәтижесінде басқадай жарық шығады . Ол жарықтар – суық жарықтар , оларды люминесценция деп атайды екен . Осы суық жарық оны тудыратын энергияның түріне байланысты хемилюминесценция , электролюминесценция , фотолюминесценция деп бөлінетінін білдім . Алғашқы фотоөнімдерді алудың анықтау әдістерінің көп түрлілігі таң қалдырды . Осы тақырып барысындам мен біршама құнды мағлұмат алып, өзімнің білім қобдишамды толтырдым.
Соңғы кезде тірі клеткаларды немесе олардың компоненттерін зерттеу үшін бейнелерді өңдеуде жарық микроскоптың электронды-компьютермен үйлесімі кеңінен қолдана бастады (әсіресе фазасы қарма-қарсы).
Бейнелерді электронды өңдеуде бейнетаспа қолданады, сонымен бірге бақылап отырған құрылымды қарама-қарсы етіп, фондық деңгейді "алып" және белгілейді. Мұндай әдістеме микротүтікше сияқты құрылымды телеэкраннан көруге мүмкіндік береді, жарық микроскоптың рұқсат етілген күнінен (20 нм) аз мөлшерде. Мұндай жүйені қолдануда тек цейтраферлі кино түсірілімді алмастырмайды, сонымен бірге бейнетаспаны қолданады, бейнелерді компьютерлік өңдеуде рұқсат етіледі: құрылым тығыздығының мәліметі туралы, сонымен бірге үш өлшемді ұйымдасу. Тірі клеткаларды зерттеуде бұл әдістің флуоресценттік микроскоппен үйлесімділігі үлкен жетістікке әкеледі. Жарық микроскоптағы жай әдіс микроскоптың терең еместігінен қаралып жатқан объекттің суреті үш өлшемде өңделуі өте қиын. әдетте клеткалар оптикалық кесілім ретінде берілген фокус тереңдігінде қаралады.
Объектінің толық үш өлшемді реконструкциясын алуда арнайы конфокальді сканирлік жарық микроскопы қолданылады. Бұл прибордың көмегімен әр түрлі тереңдіктен және компьютерде жинақталған бейнелерден алынған тізбектердің кесілімі алынады. Сонымен бірге үш өлшемді, көлемді бейнеленген объектіні арнайы бағдарламамен құрастырады. Әдетте флуорохроммен боялған объекттер қолданады.
Көптеген органикалық қосылыстар қалыпты жағдайда немесе ультракүлгін сәулемен әсер еткенде өзіне тән люминесценттік жарық шығарады . Мәне осы жарықтың спектрлік құрамын талдай келіп тағамдардың , дәрі дәрмектердің , тіннің , терінің және т . б қоспаларын анықтайды . Ульракүлгін сәуленің әсерінен ағзаның көптеген тіндері , мысалы тырнақ , тіс , боялмаған шаш , көз бұршағы флюоресценттік жарық шығарады. Сол жарықтың спектрін анықтау дианостикада
қолданылады . Осы мақсатта қолданылатын құралды флюорометр дейді .
Флюорометрдің басты бөлігі сынапты шам деп те атайды .
Сынапты шам – ішінен ауасы жоғарғы вакуумға дейін сиретілген кварц түтігінен тұрады . Түтіктің іші аргон газымен толтырылып кварц оған бірнеше тамшы сынап қосады . Түтіктің екі басына Э электрод орналастырылған . Осындай шамды тоқ көзіне қосқанда ,аргонның жеке иондары мен электрондарының әсерінен солғын разряд пайда болады.
Газдың иондары мен электрондары түтіктің ішіндегі электродтармен соқтығысып , оларды қыздырады . Қызған электродтардың бетінен электрондар бөлініп шығады .
Шам қызады да оның ішіндегі сынап буланады . Сынап буларының арасында доғалық разряд пайда болып , түтіктің ішіндегі газ қысымы артады – шам ультракүлгін сәуле шығарады . Рефлектордың ішкі беті жарықты толық шағылатын айна бетпен қапталғандықтан жарық сәулесі бір бағытта таралады . Осындай сынапты шамның жұмыс нәтижесінде алынған ультракүлгін жарықпен адамның денесін сәулелендіруге болады .
Флюорецесценттік заттарды немесе флюоресценттік бояумен боялған гистологиялық препараттарды зерттеу үшін люминесценттік анализ кеңінен қолданылады. Ол үшін люминесценттік микроскоп қолданылады. Ол сынапты шамы бар арнайы жарық көзінен ,толқын ұзындығы ,толқын ұзындығы 320 – 400 нм ультракүлгін сәулені ғана өткізетін жарық сүзгішінен , кварц призмасынан және кварцты линзасы бар конденсордан тұрады . Препарат ультракүлгін сәуле өткізетін арнайы шынының үстіне қойылады . Микроскоптың оптикалық жүйесі – қарапайым оптикалық жүйеден тұрады .
ҚОРЫТЫНДЫ
Осы тақырып аясында мен биологиялық жүйелердегі фотохимиялық реакциялардың сатысын және негізгі түрлерін , алғашқы фотобиохимиялық реакциялардың өнімін, бос радикалды қышқылдануын, ДНК құрылысына ультракүлгін сәуленің әсерін , люминесцентік таңбалар мен сорғыларды медицинада қолдану туралы мол ақпарат алдым .
Фотобиологиялық процесстердің биофизикалық негізін зерттеу кванттық биофизиканың басты бөлімдерінің бірі екеніне көз жеткіздім . Бұл
процесстердің көп сатылы екенін және де олардың әрқайсысы жарық
квантын жұту процесінен бастап ағзада өтетін күрделі физиологиялық реакциялармен аяқталатын көптеген топтардан тұратынын білдім . Оларға фотосинтез , фототаксис , фототропизм , көру , ультракүлгін сәуленің әсері жататынын оқыдым .
Жылулық сәуле шығарумен қатар энергияның түрлену нәтижесінде басқадай жарық шығады . Ол жарықтар – суық жарықтар , оларды люминесценция деп атайды екен . Осы суық жарық оны тудыратын энергияның түріне байланысты хемилюминесценция , электролюминесценция , фотолюминесценция деп бөлінетінін білдім . Алғашқы фотоөнімдерді алудың анықтау әдістерінің көп түрлілігі таң қалдырды . Осы тақырып барысындам мен біршама құнды мағлұмат алып, өзімнің білім қобдишамды толтырдым.
ПАЙДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
-
Көшенов.Б Медициналық биофизика Алматы .Қарасай 2008 -
Владимиров Ю.А. с соавт. Биофизика. М., Медицина, 1983. -
Костюк П.Г. с соавт. Биофизика. Киев, 1988. -
Рубин А.Е. Биофизика. 1-2 том. М.,1987. -
Рубин А.Е. Биофизика: Теоретическая биофизика -1 том. – М. Книжный дом «Университет», 2000 -
Рубин А.Е. Биофизика: Биофизика клеточных процессов -2 том. – М. Книжный дом «Университет», 2000 -
Релиуов А . Н. Медицинская и биологическая физика , Дрофа , 2008 -
Арызханов Б. С. Жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған , Алматы , Қайнар