Файл: . Ж. Даукеев атындаы алматы энергетика жне байланыс университеті.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 04.12.2023

Просмотров: 15

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Ғ. Ж. ДАУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

Коммерциялық емес акционерлік қоғамы

Телекоммуникация және ғарыштық инженерия институты

Телекоммуникация және инновациялық технологиялар кафедрасы




Зертханалық жұмыс № 1
Пәні: Телекоммуникациялық жүйелерді компьютерлік модельдеу

БББ: 6B06201 – Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар

Тексерген: ТКИТ доценты Мухамеджанова А. Д.

Орындаған: Калмуханов Алмат

Тобы: РЭТк 20-2


Алматы 2023

1 Зертханалық жұмыс №1. Берілген үлестірім заңы бойынша кездейсоқ дискретті сандар тізбегінің қалыптасуы

Жұмыстың мақсаты: берілген тарату заңы бойынша кездейсоқ сандардың тізбекті түзілуінің бағдарламасын алгоритмдік тілде жасау және бір арналы ЖҚЖ (Жаппай Қызмет ету Жүйесін) моделін Pascal ортасында тұрғызу.

1.1 Жұмысқа дайындық

1.1.1 Берілген тарату заңы бойынша кездейсоқ дискретті сандарды тізбекті модельдеу бойынша теориялық материалдарды оқу.

1.1.2 Паскаль алгоритмдік тілінде имитациялық модельдеу үшін қажетті операторлар мен командаларды оқу.

1.2 Зертханалық жұмыстың тапсырмасы

1.2.1 (a,b) аралығында бірқалыпты заң бойынша таратылған N тізбектелу санын түзуші, Паскаль алгоритмдік тілде бағдарламаны жасау.

1.2.2 Интенсивтілігі λ тең көрсеткіш заңы бойынша таратылған, N санының тізбектелуін түзуші, Паскаль алгоритмдік тілінде бағдарламаны жасау.

1.2.3 Орташа квадраттық ауытқу σ мен математикалық үмітпен М алынған қалыпты заң бойынша таратылған, К санының тізбектелуін түзуші, Паскаль алгоритмдік тілінде бағдарлама жасау.

1.2.4 Орындалған жұмыс бойынша есеп беру. Онда Паскаль тілінде өздеріңіздің бағдарламаңызды, модельдеу нәтижелері мен алынған мәліметтер бойынша талдау жасаңыз.

1.3 Зертханалық жұмыс нұсқалары

1.4.1 Бірінші тапсырмаға нұсқалар мен мәліметтер.

1.1 кесте - Бірқалыпты үлестірім заңы үшін берілген нұсқалар

Нұсқа нөмірі

N

a

b

11

11

2

14




Бағдарлама листингі:
var

v,r:real;

a,b,i:integer;

begin

a:=2; b:=14; randomize;

for i:=0 to 11 do

begin

r:=random; v:=a+(b-a)*r; writeln(v);

end;

end.




1.4.2 Екінші тапсырмаға нұсқалар мен мәліметтер.
1.2 кесте - Көрсеткіштік үлестірім заңы үшін берілген нұсқалар

Нұсқа нөмірі

N

λ

11

11

2,1


Бағдарлама листингі:

var v,R, l:real;

i,n:integer;

begin

randomize;

l:=2.1; n:=11;

for i:=1 to n do

begin

r:=random;v:=-(1/1)*ln(1-r); writeln(v);

end;

end.

1.4.3 Үшінші тапсырмаға нұсқалар мен мәліметтер.
1.3 кесте - Қалыпты үлестірім заңы үшін берілген нұсқалар

Нұсқа нөмірі

K

M

σ

11

10

6

1,5


Бағдарлама листингі:

Var m,q,v,r,s: real;

J, i, n, k: integer;

begin randomize; n:=11; m:=6; q:=1.5; k:=10;

for i:=1 to k do

for j=1 to n do

begin r:=random; s:=s+r;

end;

v:= m+q*(sqrt(12/n)*(s-n/2));

writeln(v);

end;

end.


Қорытынды

Бұл зертханалық жұмыста біз берілген тарату заңы бойынша кездейсоқ сандардың тізбекті түзілуінің бағдарламасын алгоритмдік тілде жасап оны Паскаль бағдарламасында жүзеге асырдық. Біздің жағдайда біз 3 түрлі заңды іске асырдық яғни, «Бірқалыпты үлестірім заңы», «Көрсеткіштік үлестірім заңы», «Қалыпты үлестірім заңы». Осы 3 заңды жүзеге асыру барысында біз әрқайсысына өзіндік командаларын жазған болатынбыз.

Оларға мысал үшін:

  • Random функциясы кездейсоқ сандар жүйесін шығарады

  • Integer бүтін сандарды анықтау үшін қолданылады

  • Writeln экранда ақпаратты көрсету үшін қолданылатын оператор.


Пайдаланылған әдебиеттер
1.Шелухин О.И. Моделирование информационных систем. Учебное пособие для вузов. – М.: Горячая линия – Телеком, 2011.

2.Телекоммуникациялар жүйелерін модельдеу. Зертханалық жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқаулар/Тұманбаева К.Х., Терликбаева Г.Б.– Алматы: АЭжБУ, 2018



3.Телекоммуникациялар жүйелерін модельдеу. Дәрістер жинағы /Тұманбаева К.Х.– Алматы: АЭжБИ, 2008. 10

4.Советов Б.Я., Яковлев С.А. Моделирование систем. - М.: Высшая школа, 2009. 11

5.Тұманбаева К.Х. Телекоммуникациялар жүйелерін модельдеу /Оқу құралы – Алматы: АЭжБИ, 2008.