ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 05.12.2023
Просмотров: 97
Скачиваний: 3
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
1 1 1 Тексерудің субъективті, объективті және қосымша әдістері.
Науқасты субъективті тексеру әдісі — науқасты клиникалық тексеру әдістерінің бірі. Алдымен науқастың жалпы мәліметтерін сұрастырады (фамилия, аты, әкесінің аты, жасы). Науқастың мамандығын білу аурудың себебін анықтауға көмектесуі ықтимал. Науқасты сұрастыру: шағымдарынан, аурудың басталу тарихы, науқастың өмір тарихынан тұрады.
Науқасты объективті тексеру әдісі — науқасты клиникалық тексеру әдістерінің бірі. Науқасты объективті тексеру нәтижесінде алынған симптомдар диагнозды дұрыс қоюға өте маңызды. Объективті әдіс: қарау, сипап–сезу (пальпация), соққылау (перкуссия), тыңдаудан (аускультация) тұрады.
Қосалқы әдістер: *Электрометриялық әдіс; *электроодонтодиагностика (ЭОД); *рентгенологиялық зерттеу; *люминесценттік; *трансиллюминация; *витальды бояу әдіс
037-1/у кунделiктi есепке алу кагазы есепке алу құжаттамасына жатады және дәрiгердiн бiр жұмыс күнiнде келген наукастарды, онын жүктемесін көрсететін бiрiншiлiк кұжат болып табылады. Одан сон жумыс кунiнiн сандык мәлiметтерi дәрігер ортопедтін жиынтык ведомостына жазылады.
037-1/у есепке алу формасына толкужат мәлiметтерiнен өзге кабылдау сагаттары, реттік немiрi, амбулаториялык карта немiрi жазылады, баска каладан келген емделушiлер ерекше белгiленедi, негiзгi каржылык кужат ретiнде наряд-тапсырыс немiрi, дәрiгерге келуiнiн реттік нөмiрi, жүргiзiлген ем немесе ем кезенi, тұрғындар тобы жазылады, <<ем аякталды>> баганы толтырылады, аякталган ортопедиялык контрукциянын кұны көрсетіледі.
1 1 2 Жоғарғы жақтың функционалды анатомиясы. Жоғарғы жақтың контрфорсы.
1 1 3 Жақ-бет жүйесінің анатомиясы мен физиологиясы. Төменгі жақтың функционалды анатомиясы.
Бет-жақ аймағы бала іште пайда болған 12-ші күнінен басталады, алдыңғы ми күлдіреуік (пузырь) пен жүректің дөңесінің арасында эктодерманың түсуімен бірінші ауыз қуысы пайда болады. Жоғарғы жақсүйегі, maxilla – жұп сүйек; қасындағы сүйектер мен қозғалыссыз бекіген. Жоғарғы жақсүйегі - оның денесі-corpus maxilla және төрт жаққа қараған өсінділері бар. Олар: маңдай-processus frontalis, бетсүйектік-processus zygomaticus, тіс ұяшықтық немесе альвеолярлық- processus alveolaris және таңдай- processus palatinus. Жоғарғы жақсүйектің денесін- көзұялық беті-facies orbitalis, яғни көзұясының төменгі, мұрын беті- facies nasalis мұрынның бүйір, сондай-ақ самайасты беті- facies infratemporalis және ауыз қуысының қабырғаларын құрайды. Жоғарғы жақсүйектің төрт қабырғасы бар: алдыңғы, артқы, жоғарғы және ішкі. Алдыңғы қабырғасының беті тері сыртынан жақсы сипап. анықтауға болады. оны жоғарғы жағынан-көзұясының төменгі қыры, төменгі жағынан-тіс ұяшықтық (альвеолярлық) өсінді, ішкі жағынан-алмұрт тесігінің жиектері, сыртқы жағынан-бетсүйек-тіс ұяшықтық (альвеолярлық) қыратыcrista zygomaticoalveolaris өтеді. алдыңғы қабырғасын құрайтын сүйектік табақша жұқа. Сол себептен, жоғарғы жақсүйегінде кездесетін іріңді қабыну аурулары, әдетте оның осы сүйектік қабырғасын тез бұзып, даму барысында айтарлықтай ауыр дәрежелі сүйектік құрамның өзгеруіне өз әсерін тигізбейді, сонымен қатар қиыншылықтарды тудырмайды. Төменгі жақсүйек-mandibula сәбидің 1-2 жас аралығында екі симметриялы сүйектің ортаңғы деңгейде қосылып бітісуінен қалыптасатын дара, бет сүйектері ішіндегі ең ірі де берік сүйек. Төменгі жақсүйек доға тәріздес екі жаққа қарай иіліп өтетін денесіненcorpus mandibulae-дан және жоғарыға тік көтерілген екі бұтақтан- rami mandibulae тұрады. Денесінің астыңғы қыры қайырыла иілген түбінен-basis mandibula, жоғары қараған-альвеолярлық өсіндіден-processus alveolaris-тен құралған. Төменгі жақсүйек бет сүйек қаңқасы ішіндегі жалғыз козғалмалы сүйек. Самай-төменгі жақ буыны-СТЖБ- төменгі жақсүйектің буын басы мен самай шұңқырының буын беттерінен құралған жұп анатомиялық құрылым болып табылады. СТЖБ- төменгі жақсүйектің буын өсіндісінің басынан, самай сүйектің буын шұңқырынан, буын төмпешігінен, екі жағы ойық талшықты шеміршектік табақшадан (мениск немесе диск), буын қапшығы мен буын байламдарынан тұрады.
Төменгі жақ сүйегі көптеген бұлшық еттер бекітілетін бет қаңқасының жалғыз ғана қозғалмалы сүйегі балып табылады. Осыған байланысты төменгі жақ сүйегі үнемі қызметтік әсерде болады. Оның құрылысының күрделілігі осы жағдаймен түсіндіріледі. Төменгі жақ сүйегінің сыртқы және ішкі беті тегіс емес, кедір-бұдырлы, ойлы келеді, оның бұлай болуы оған бекітілген бұлшық еттердің әсерімен байланысты болады. Ұрықта төменгі жақ сүйегі 2 жартыдан тұрады. Нәресте туғаннан кейін олардың бітісіп кетуі басталады, шамамен сәби 1 жастан асқанда бұл процесс аяқталады. Қартая келе жақтың тіл қапталында жұқарған шырышты қабатпен жабылған бітіскен жерінде алмалы-салмалы протезбен /иек-тіл торусы/ тез зақымданатын тығыз сүйекті белдік пайда болады. Төменгі жақ 15-16 жасқа дейін өте тез өседі. Осы уақытта сүт тістерінің тұрақты тіске ауысуы жүреді, альвеолярлық өсінді мен тіс ұяшықтарының қалыптасуы аяқталады. Төменгі жақтың бұрышы өмір бойы өзгеріске ұшырап отырады
1 1 4 Тез қататын пластмассалар: химиялық құрамы, негізгі қасиеттерінің сипаттамасы. Полимерлену реакциясының ерекшеліктері. Қолдану көрсеткіштері.
1 1 5 Стоматологиялық балауызды сипаттаңыз.Жіктелуі құрамы, қасиеттері, қолданылуы.
1 1 6 Жүрек-қантамыр аурулары, жүйке-психикалық бұзылыстары бар науқастарда тіс протездеудегі ортопед-стоматологтың тактикасы.
1 1 7 Дәрігерлік кабинет пен стоматологиялық зертхананың санитарлық-гигиеналық нормаларын сипаттаңыз. Дезинфекция жүйесі, емханада және зертханада зарарсыздандыру. Емхана мен зертханадағы қауіпсіздік.
1 1 8 «Қалып» ұғымының анықтамасы, түрлері. Тістерден, тіс қатарыден қос қалып алу әдісі,.
1 1 9 Қалыптардың классификациясы. Қалып қасықтары ,қасық таңдау ережелері.
1 1 10 Гипспен жоғарғы жақ сүйегінен анатомиялық қалып алу әдісі.
1 1 он бір Төменгі жақ сүйегінен анатомиялық гипс қалып алу әдісі. қалыпдің сапасын бағалау
1 1 12 Артикуляция және окклюзия мәселелері. Толық адентиясы бар протездердегі жасанды тіс қатарының құрылысы
1 1 13 Протездерді бекіту және тұрақтандыру туралы түсінік. Қатты науаларды орнату және функционалдық әсер алу әдістері
1 2 1 Мусиндерді окклюдатердер немесе артикуляторда гипстеу. Жасанды тістерді таңдау.
1 2 2 Алмалы-салмалы протездерді өндіруде пластмассаларды компрессиялық престеу. Протездердің балауыз композицияларын кюветтерге гипстеу әдістері. Олардың салыстырмалы сипаттамалары.
1 2 3 Адамның бет-бейнесі және оның жас ерекшеліктері. «Беттің төменгі бөлігі», «салыстырмалы физиологиялық тыныштық» биіктігі туралы түсінік, клиникалық анықтау әдісі.
1 2 4 Шайнау аппаратының биомеханикасын жазыңыз. Төменгі жақтың тік, сагитальды және көлденең жазықтықтағы қозғалыстары
1 2 5 Төменгі жақты көтеріп, тусіретын бұлшықеттер.
1 2 6 Тістердің түсуіне байланысты тіс-альвеолярлы жүйеде болатын өзгерістерді жазыңыз. «Салыстырмалы физиологиялық тыныштық» және «төменгі беттің биіктігі» түсінігі.
1 2 7 Жартылай алмалы-салмалы протездерді бекіту әдістері. Алмалы-салмалы протездердің биофизикалық және механикалық ұстау факторларының рөлі.
1 2 8 Бекіту цементтерінің түрлері (фосфат, стеклоиономер, карбоксилат), оларды қолдануға көрсеткіштер.
1 2 9 Жақтардың орталық арақатынасын анықтауда окклюзиялық валикларды бекітудегі мүмкін қателер, белгілердің пайда болу себептері және оларды түзету.
1 2 10 Тіс қатарындағы ақаулардың жіктелуі. Кеннеди және Гаврилов классификациясы.
1 2 он бір Протездеу үшін маңызды болып табылатын ауыз қуысының шырышты қабатының анатомиялық және физиологиялық сипаттамасы
1 2 12 Доғалы протездің артықшылықтары мен кемшіліктерін жазыңыз.
1 2 13 Жоғарғы және төменгі жақ сүйектерінің функционалдық анатомиясын жазыңыз. Жоғарғы және төменгі жақ сүйектерінің контрфорсы.
1 3 1 Неядің кламмер жүйесін атаңыз.
1 3 2 Шайнау аппаратының биомеханикасын жазыңыз. Төменгі жақтың тік, сагитальді және көлденең жазықтықтағы қозғалыстары.
1 3 3 Тіс қатарындағы ақауларды доғалы протездермен ауыстыруды жазыңыз. Көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштер.
1 3 4 Диагностика, диагностикалық процестің кезеңдері, ортопедиялық стоматология клиникасында диагнозды тұжырымдау. Клиникалық жағдайға мысал келтіріңіз.
1 3 5 Тістердің түсуіне байланысты тіс-альвеолярлы жүйеде болатын өзгерістерді жазыңыз. «Салыстырмалы физиологиялық тыныштық» және «төменгі беттің биіктігі» түсінігі.
1 3 6 Доғалы протездің қанқасын орнату. Бір бөліктен тұратын құйма қанқаға қойылатын талаптар.
1 3 7 «Алмалы-салмалы пластиналы протез» түсінігінің анықтамасы, құрылымдық элементтері, түрлері, олардың тағайындалуы.
1 3 8 Алмалы-салмалы протездердің сыну себептерін және оларды жою әдістерін сипаттаңыз.Алмалы-салмалы пластинкалы протездерді жөндеу және(перебазировка) орнын ауыстыру.
1 3 9 Пластмассадан жеке қасықтар тағайындау.
1 3 10 Суппле бойынша тіссіз ауыз қуысының шырышты қабатының түрлерін сипаттаңыз.
1 3 он бір Базисдің сыну себептері, бүгілген бір қолды кламмер, алмалы-салмалы пластинкалы протезде жасанды тістің жоғалуы: оларды жөндеудегі дәрігер тактикасы.
1 3 12 Аттачмены. Аттачмендердың түрлері, қолдану көрсеткіштері
1 3 13 Тіссіз жоғарғы және төменгі жақтардың құрылыс ерекшеліктері. Карілік прогениясы. Шредер, Келлер, классификациясы
2 1 1 Жүрек-қантамыр аурулары, жүйке-психикалық бұзылыстары бар науқастарда тіс протездеудегі ортопед-стоматологтың тактикасы.
2 1 2 Дәрігерлік кабинет пен стоматологиялық зертхананың санитарлық-гигиеналық нормаларын сипаттаңыз.
2 1 3 Дезинфекция жүйесі, емханада және зертханада зарарсыздандыру. Емхана мен зертханадағы қауіпсіздік қаидалары,
2 1 4 Артикуляция және окклюзия мәселелері. Толық адентия бар болғанда жасанды тістерді протезге орнату
2 1 5 Протездерді бекіту және тұрақтандыру туралы түсінік. Қатты қасық орнату және функционалдық қалып алу әдістері
2 1 6 Ауыз қуысын протездеуге дайындаудағы емдік және хирургиялық шаралар.
2 1 7 Физиологиялық және патологиялық тістем түрлері.
2 1 8 Сүтті және тұрақты тістем.Сүт және тұрақты тістердің шығу мерзімі.
2 1 9 Жасанды пластмассалы және фарфор тістер. Олардың пластмассалы негізмен байланысы.
2 1 10 Пластмассалы қамырды полимерлеу кезеңдері
2 1 он бір Біріктірілген және жиналмалы мусінді құю.
2 1 12 Ортопедиялық кабинетте, стоматологиялық зертханада жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік шаралары. Дәрігер-стоматолог-ортопедтің еңбек гигиенасы.
Тіс технигі адам ағзасына зиянды әсер ететін қышқылдың, бензиннің, негіздің, металметакрилаттың, сынаптың, қорғасыннң булары және дагы көптеген заттармен жұмыс істейді. Протезді өңдеу процесі кезінде металл және пластмассаның майда түйіршіктері адам ағзасында кері әсерін тигізеді.
Тіс техникалық зертханада жұмыс істеу кезінде тыйым салынады:
1)Технологиялық процестерді орындау.
2)Ақауы бар аппараттарда, аспаптарда, жарамсыз құрылғылары бар құрылғыларда жұмыс істеуге.
3)Спиртовка мен газ жанарғыларын, электр желісіне қосылған аппараттарды, аспаптарды, құрылғыларды қараусыз қалдыруға, оларға жақын жерде тез тұтанатын заттарды ұстауға.
4)Препараттарды зақымдалған қаптамада сақтау және қолдану.
5)Сумен жабдықтау, және желдету жүйелері ажыратылған кезде жұмыс істеу.
6)Арнайы киімсіз және сақтандыру құрылғыларынсыз жұмыс істеу.
Жұмыс аяқталғаннан кейін тіс техникалық зертханасының қызметкерлеріне қойылатын талаптар:
1)Жұмыс орнын ретке келтіру.
2)Электр жабдығы мен аспаптарын ажырату немесе оларды нұсқаулықта айтылған режимге көшіру.
3)Желдетуді өшіру.
4)Санитарлық киімді шешіп, оны белгіленген орынға қою керек.
Спиртпен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы:
1)Спиртті үстелдің шетіне қоюға болмайды.
2)Спиртті тек қақпақтың көмегімен қайнату.
3)Спиртпен жұмыс істеу кезінде шашты қалпақтың астына алып тастау керек.
4)Қолында дәке таңғыштары болмауы керек.
5)Толық спиртті құюға болмайды, тек жартысына дейін толтыру керек.
6)Металл спиртовкада спирт буының шығуы үшін тесік болуы тиіс.
7)Үстелде спирттің жанында жанғыш заттар болмауы керек.
Шлифоматормен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы:
1.)Шлифмотор бекітілуі және жерге тұйықталуы тиісиіс.
2)Қолдардағы бинтпен шлифмоторда жұмыс істеуге тыйым салынадыды.
3)Жеке қорғаныс құралдары: халат, бас киім, маска, көзілдірік болуы керек.
4)Шлифмоторда екі адам жұмыс істей алады, бірақ олардың іс-әрекеттері келісілуі болуыі керек.
Тесетін, кесетін және абразивтік материалдармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы:
1)Кесетін құралдарды жақсылап қайрау керек.
2)Құралды беру кезінде оны тұтқамен қабылдағышқа, ал пышақпен өзіңізге бұру керек.
3)Кесу құралдарын арнайы жағдайда сақтау керек.
4)Бұл құралды өндіруші ұсынған айналу жылдамдығынан асып, абразивті құралмен жұмыс істеуге болмайды.
5)Жеке қорғаныс құралдары: халат, бас киім, маска, қорғаныс көзілдірігі болуы керек.
9)Қолдардағы таңғышпен жұмыс істеуге тыйым салынады.
Пластмассамен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы:
1)Пластмассалармен жұмыс үстеген кезед желдету міндетті түрде орындалады.
2)Жұмыс кезінде жеке қорғаныс құралдарын (халат, бас киім, көзілдірік) пайдалану керек.
3)Мономерлер тығындары кептелген құтыда сақталуы тиіс.
4)Мономерлер ұшпа заттар, сондықтан пластикті араластырғаннан кейін ыдыс-аяқтарды әйнекпен жабу керек.
5)Пластика қалдықтары қайнаған суға тасталады.
6)Полимерлеу бөлмесіндегі медициналық акрил қышқылы эфирінің шекті рұқсат етілген концентрациясы 10 мг / м3 құрайды.
2 1 13
2 2 1 Ортопедиялық стоматология клиникасындағы нозологиялық формалар.
2 2 2 Ауыз қуысы ауруларының адамның басқа мүшелерімен байланысы.
2 2 3 Ортопедиялық стоматология клиникасында науқасты тексерудің қосымша әдістерін сипаттаңыз. Рентгендік, зертханалық және функционалдық зерттеу әдістері. Электродонтодиагностика.
2 2 4 Алынбалы протездердің сыну себептерін және оларды жою әдістерін сипаттаңыз. Алмалы-салмалы протездерді жөндеу және ауыстыру
2 2 5 Гипстеу, қалыптау және полимерлеу технологиясын сипаттаңыз.
2 2 6 Пластмассадан жеке қасықтар дайындау.