ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 06.12.2023
Просмотров: 29
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан
аграрлық-техникалық университеті
«Экономика,ақпараттық технологиялар және кәсіби білім беру » институты Экономика және аудит жоғарғы мектебі
Баяндама
Тақырыбы: «Іскерлік қарым-қатынас»
Тапсырған: Ергенов Мейрамбек Жасталапұлы
Группа:БУА-11
Қабылдаған:«Экономика және аудит» жоғарғы мектебінің аға оқытушысы, э.ғ.м., Нұрсапина Ханбиби Утешовна
Орал, 2023ж.
Қарым-қатынас
Ең бірінші Іскерлік қарым -қатынастың түрлері туралы айтпастан бұрын қарым қатынас не екенің, іскерлік қарым қатынас терминің қарастырғаннан кейін ғана оның түрлеріне көшуге болады.
Қарым-қатынас дегеніміз бірлескен қызмет қажеттілігінен туындайтын және ақпарат алмасуды, өзара іс-қимылдың бірыңғай стратегиясын әзірлеуді, басқа адамды қабылдау мен түсінуді қамтитын адамдар арасындағы байланыстарды орнату мен дамытудың күрделі көпжоспарлы процесс. Тұлға өмірінде қарым-қатынас табиғи қажеттіліктермен деңгейлес. Себебі, адам өзі әлеуметтік жаратылыс. Қарым-қатынассыз адамның тек өзін-өзі танып білу, әлеуметтену яғни индивидтің жеке тұлға ретінде дамуы, әлеуметтік тәжірибені адамнан адамға, ұрпақтан ұрпаққа тарату, әлеуметтік топтардың қауымдастықтар мен мемлекеттердің өмір сүруінің өзі, сондай-ақ, индивидтің (дара адамның) психикалық іс-әрекеті де мүмкін емес.
Қарым-қатынастың формалары мен түрлері, функциялары әр-алуан. Қарым-қатынас түрлерге байланысты 6-ға бөлінеді. Олар: Маскілі қарым-қатынас, Формалды рөлдік қарым-қатынас, Іскерлік қарым-қатынас, Достардың рухани және тұлғалық қарым-қатынас, Маникулятивтік қарым-қатынас, Вербалды және вербалды емес қарым қатынас. Оларды қарастыратын болсақ:
1. Маскiлi қарым-қатынастар– бiр күннiң iшiнде бiрнеше маска кию.Формалды қарым-қатынас, яғни мұнда маскiлердi пайдаланып сұхбаттасушылардың тұлғалық ерекшелiгiн түсiнiп ескеруге талпынамыз (сыпайлық, қаталдық, тұйықтық). Шынайы сұхбаттасушыға деген сезiмдерiн, эмоцияларын қарым-қатынас барысында көрсетпейдi. Мысалы,жағымпаздану,өз жұмысын істетіп алу мақсатында өтірік қошеметтеуді жатқызуға болады.
2. Формалды рөлдiк қарым-қатынас – мұнда сұхбаттасушының тұлғасы мен әлеуметтiк рөлi маңызды болып табылады.
3. Iскерлiк қарым-қатынас – мұнда сұхбаттасушының iске деген тұлғалық ерекшелiгi, мiнезi, жасы, көңiл-күйi ескерiледi. Сонымен бiрге оның iске деген қызығушылығы мәндiк маңызды орын алады.
4. Достардың рухани және тұлғалық қарым-қатынасы – мұнда кез келген тақырыпқа әңгiме қозғауға болады, тек сөз арқылы ғана емес жест, мимика арқылы бiрiн-бiрi жақсы түсiнедi.
5. Маникулятивтiк қарым-қатынас – сұхбаттасушыдан белгiлi бiр пайда табуға бағытталған. Ол үшiн сұхбаттасушының тұлғалық ерекшелiгiне байланысты түрлi әдiстер пайдаланады.
6. Вербалды және вербалды емес қарым-қатынас. Коммуникациялық жүйе – бұл алынатын және берiлетiн ақпаратты түсiнудi қамтамасыз ету мақсатында адамдар арасындағы хабар алмасу.
Ал формалары бойынша 3 ке бөлінеді: Олар Тікелей, Жанама және Тұлға-аралық қарым-қатынас. Оларды қарастыратын болсақ.
1.Тікелей қарым-қатынас - табиғи бетпе-бет, сөздік және бейсөздік (ым, қимыл) құралдар көмегімен жасалынатын толық психологиялық контакт, кері байланыс бір мезгілде өтеді. Бұл - адамдардың бір-бірімен қатынас жасау тарихындағы бірінші формасы.
2.Жанама қарым-қатынас —қатысушылардың кері байланыс уақытын ұзартатын, не кешіктіретін жазу және техника құралдары арқылы жасалынатын толықсыз психологиялык контакт. Хат жазу, кітап шығару, радиодан сөйлеу т.с. адами қарым-қатынасты күрделеңдіріпжіберді.
3.Тұлғааралық қарым-қатынас - екі не құрамы өзгермейтін топ ішіндегі таныс адамдардың тікелей контактылары. Тұлғааралық қарымқатынастың белгілері: қатысушылардың психологиялық жақындығы,бір-бірінің ерекшеліктерін білуі, бірігіп күйзелуі, өзара түсінушілігі,ортақ қызметтестігі.
Ендігі қарым-қатынастың соңғы қарастыратын тақырыбы оның функциялары.
1. Коммуникациялық - адамдардың өзара ақпарат алмасуы
2. Интерактивті - адамдардың өзара әрекеттесуін ұйымдастыру;
3. Перцептивті - адамдардың бір-бірін қабылдауы және оның негізінде өзара түсінушіліктің орнауы
Іскерлік қарым-қатынас
Іскерлік қарым-қатынас дегеніміз бұл белгілі бір нәтижеге қол жеткізуді, нақты проблеманы шешуді немесе белгілі бір мақсаттарды іске асыруды көздейтін іс-әрекет, Ақпарат және тәжірибе алмасу жүргізілетін өзара байланыс және өзара іс-қимыл процесі. Жалпы іскерлік қарым-қатынас әдеттегі (бейресми) процесте өз шешімін талап ететін мақсат пен нақты міндеттер қойылуымен ерекшеленеді. Іскерлік қарым-қатынаста біз серіктеспен өзара іс-қимылды тоқтатпаймыз (кем дегенде екі тарап үшін шығынсыз).
Іскерлік қарым-қатынас ең алдымен мәміленің барлық қатысушылары арасында толыққанды серіктестік орнатуға ықпал етеді. Қызметтік байланыстарды құру ортақ мүдделер мен қажеттіліктерді ескере отырып, құрметті негізде жүзеге асырылады. Себебі іскерлік қарым-қатынаста сөздің әсерлілігі, сөйлеушінің дауыс ырғағы, сөйлеу әдебі жұмыстың атқарылу барысына өз әсерін тигізеді. Қоғамдағы ғылым мен техниканың дамыған кезеңінде тілімізге енген жаңа ұғымдар, атаулар, терминдердің атқаратын қызметі де ерекше. Кейбір жаңа сөздер әлеуметтік-тұрмыста қолданылса, кейбір терминдер белгілі бір салада айналысқа түседі. «Қоғамдық қызметі өскен тілдің сөз байлығы өсіп, тіл стилдік тұрғыдан сараланып, мағыналық өзгерістерге түседі. Олай болса, мемлекеттік тіл өмірдің әрқилы салаларына тәкелей қатысты болып келетін іс жүргізу саласында кеңінен қолданылуы тиіс. Саланың арнаулы сөздері мен терминдері, кейбір құжатқа тән сөз саптау ерекшеліктері тіліміздің дамуына өз әсерін тигізеді.
Іскерлік қарым-қатынастың психологиялық сипаттамалары іскерлік табысқа жетудің маңызды аспектісі болып табылады. Осындай өзара әрекеттестіктің көмегімен шығармашылық және еңбек белсенділігі айтарлықтай артады, бұл түпкілікті нәтижеге оң әсер етеді. Әңгімелесу кезінде адамдармен өзін ұстай білуден бастап, диалог құру дағдылары, қызметтік, кәсіпкерлік қызметте табысқа жету, мансаптық өсу мүмкіндігіне байланысты. Ғылым мен техникадағы табыс тек 15% кәсіби білімге байланысты болса, қалған 85% басқа адамдармен тіл табыса білуге байланысты.
Іскерлік қарым-қатынастың түрлері
Әр түрлі өмірлік жағдайларға сәйкес келетін іскери қарым-қатынастың бірнеше түрлері мен формалары бар. Оларға мыналар жатады:
-
Іскер қатынасхаттар. Бұл әріптер арқылы жүзеге асырылатын байланыстың жанама тәсілі. Бұл тапсырыстар, өтініштер, тапсырыстар және т.б. Іскерлік хатты - ұйымнан және ұйымнан, сондай-ақ жеке ресми хаттан - ұйымдардың арасындағы бірдей хат алмасуды, бірақ белгілі бір тұлғаның атынан бөлу. -
Іскерлік әңгіме. Байланыстың бұл түрі маңызды шешім қабылдау немесе бөлшектерді талқылау мақсатында түрлі жұмыс процестерін талқылауды қамтиды. -
Іскерлік кездесу. Кездесу барысында ең маңызды мәселелерді шешу және тапсырмаларды қою мақсатында фирманың немесе оның жетекші бөлігінің барлық ұжымы жиналады. -
Жалпыға ортақ сөйлеу. Бұл жағдайда іскерлік кеңестің кіші түрі, оның барысында бір адам көшбасшылық ұстанымға ие болады және белгілі бір адамдар тобымен маңызды ақпаратпен бөліседі. Баяндамашының әңгімелесу тақырыбына толық және жан-жақты қарауы және жеке қасиеттері болуы керек, Ол тыңдаушыларға айтқан сөздерінің мағынасын жеткізуге мүмкіндік береді. -
Іскерлік келіссөздер. Мұндай жағдайда, байланыстың міндетті нәтижесі шешім табу және қабылдау болып табылады. Мұндай келіссөздер барысында әрбір тараптың өз көзқарасы мен бағыты бар, ал нәтиже мәміле немесе келісім жасалды деп уәде берді. -
Дау. Іскерлік қарым-қатынастардағы барлық мәселелерді дау-дамайсыз шешуге болмайды, бірақ дау көбінесе жағдайды қиындатады, себебі адамдар өздерін кәсіби емес және көзқарасын қорғауға ынталы.
Бұл қарым-қатынас жолдары барлық жұмыс жағдайларын қамтиды және бизнес-ортаны ішінде барлық қарым-қатынас процесін ұйымдастыруға мүмкіндік береді.