Файл: Кнтізбелік таырыпты жоспар пн Биология Сынып 10 Баыт оамдыгуманитарлы.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 12.01.2024

Просмотров: 28

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

КҮНТІЗБЕЛІК ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР

Пән: Биология

Сынып: 10

Бағыт: Қоғамдық-гуманитарлық

Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі


Тақырып/ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны


Оқу мақсаты

Сағат саны

1-тоқсан




10.1А

Молекулалық биология және биохимия

(11 сағат)

Жердегі тіршілік үшін судың маңызы.


10.4.1.1 Жердегі тіршілік үшін судың іргелі маңызын түсіндіру




Көмірсуларды жіктеу: моносахаридтер, дисахаридтер, полисахаридтер. Химиялық құрылымы. Көмірсулардың қасиеті және қызметтері..

10.4.1.2 көмірсуларды құрылымы, құрамы және қызметтері бойынша жіктеу

2

Липидтердің құрылымдық компоненттері. Майлардың химиялық құрылысы мен қызметтері.

10.4.1.3 майлардың химиялық құрылысы мен қызметтерін сипаттау




Нәруыздарды құрамы (жай, күрделі) және қызметі бойынша жіктеу. Нәруыздардың құрылымдық деңгейлері мен құрылысы. Нәруыз денатурациясы мен ренатурациясы. Зертханалық жұмыс «Нәруыздардың құрылымына әр түрлі жағдайлардың әсері (температура, pH)».

10.4.1.4 нәруыздарды олардың құрылымы, құрамы, атқаратын қызметтері бойынша жіктеу




10.4.1.5 түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін зерттеу

2

Биологиялық нысандарда нәруыздың болуы. Зертханалық жұмыс «Биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау».

10.4.1.1 биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау




Репликация механизмі. ДНҚ. Мезелсон мен Сталь тәжірибесі. Чаргафф ережесі.

10.4.1.2 ДНҚ репликациясы үдерісін сипаттау




РНҚ молекуласының құрылысы мен қызметтері. Матрицалық (ақпараттық) РНҚ. Рибосомалық РНҚ. Транспорттық РНҚ.


10.4.1.3 РНҚ типтерінің құрылысы мен қызметтерін ажырату




РНҚ және ДНҚ молекулалары құрылысынның ұқсастықтары мен айырмашылықтары.

10.4.1.4 РНҚ және ДНҚ молекулаларының құрылысын салыстыру




10.1B Жасушалық биология

(4 сағат)

Жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктері. Жасушаның негізгі компоненттері: жасуша қабырғасы, плазмалық мембрана, цитоплазма және оның органоидтары (мембранасыз, бірмембраналы және қосмембраналы). Ядро. Жасушаның негізгі компоненттерінің қызметтері.

10.4.2.1 электронды микроскоп арқылы көрінетін жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктерін түсіндіру

2

Жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланыс. Жасуша мембранасының сұйық -мозаикалық моделі. Мембраналық нәруыздардың, фосфолипидтердің, гликопротеиндердің, гликолипидтердің, холестеролдың қызметі. Зертханалық жұмыс «Жасуша мембранасына әр түрлі жағдайлардың әсері».

Бактерия, саңырауқұлақ., өсімдік және жануар жасушаларының құрылым ерекшеліктері мен қызметтері.

10.4.2.2 жасуша мембранасының сұйық кристалды моделін пайдаланып, жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланысты орнату

2




ІЖБ




1




Барлығы




18

2-тоқсан




10.2 А Заттардың тасымалдануы

(5 сағат)

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері. Эритроцит жасушасы беттік аудан мөлшерінің, көлемге қатынасының маңызы.

Зертханалық жұмыс «Жасушаның беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасын анықтау».

10.1.3.1 беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептеу

2

Пассивті тасымалдау механизмі: қарапайым тасымал, мембраналық каналдар арқылы диффузия, жеңілдетілген диффузия. Белсенді тасымалдау механизмі

10.1.3.2 пассивті және активті тасымалдау механизмдерін салыстыру

2

10.2 В Тыныс алу

(6 сағат)

АТФ-тың құрылысы мен қызметі

10.1.4.1 АТФ-тың құрылысы мен қызметтерін сипаттау

1

АТФ синтезі: глюкозаның анаэробты және аэробты ыдырау кезеңдері.

10.1.4.2 анаэробты және аэробты тыныс алу барысындағы АТФ синтезін салыстыру

1

Метаболизм түрлері. Энергетикалық алмасу кезеңдері.


10.1.4.3 метоболизмнің түрлерін атау

1

10.1.4.4 энергетикалық алмасу кезеңдерін сипаттау

1

Митохондрияның құрылымы мен қызметтері. Митохондрия құрылымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысы.

10.1.4.5 митохондрия құрылымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысты орнату

1

10.2 С Бөліп шығару

(4 сағат)

Су мөлшерін реттеу. Нысана мүшелер. Әсер ету эффектсі. Гипофункция. Гиперфункция.

10.1.5.1 су мөлшерін бақылаудағы антидиуретикалық гормонның (АДГ) ролін түсіндіру

1

Адам денесіндегі қан мен басқа сұйықтықтарды жасанды тазарту. Диализ әсерінің себептері,. Диализ әдістері: перитонеальды, гемодиализ.

10.1.5.2 диализ механизмін түсіндіру

1

Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі. Диализ және бүйрек трансплантациясы. Артықшылықтары мен кемшіліктері.

10.1.5.3 бүйрек трансплантациясы мен диализдің артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау

1




ІЖБ




1




Барлығы




14

3-тоқсан




10.3А Жасушалық цикл

(4 сағат)

Өсімдіктер мен жануарлардағы гаметогенез. Гаметалар. Гаметогенез кезеңдері. Өсімдіктердегі спорогенез және гаметогенез.


10.2.2.1 өсімдіктер мен жануарлардағы гаметалардың қалыптасу ерекшелігін түсіндіру

1

Онкологиялық жаңа түзілулердің пайда болуы. Обыралды жағдайлардың туындауына әсер етуші факторлар

10.2.2.2 жасушалардың бақылауға бағынбайтын бөлінуі нәтижесінде обырдың түзілуін түсіндіру

1

Қартаю. Қартаю үрдісі туралы теориялар

10.2.2.3 қартаю үдерісін түсіндіру

1

10.3В Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары

(6 сағат)

Модификациялық өзгергіштік. Белгілердің өзгеруіндегі вариациялық қатарлар. Зертханалық жұмыс «Вариациялық қатар мен қисыққа құрылған модификациялық өзгергіштікті зерттеу».

10.2.4.1 модификациялық өзгергіштіктің заңдылықтарын зерттеу

2

Белгілердің тұқымқуалауындағы цитологиялық негіздер. Дигибридті будандастыру кезіндегі хромосомалардың тәуелсіз ажырауы Жыныспен тіркесіп тұқым қуалау. Есептер шығару.

10.2.4.2 дигибридті будандастыру; жыныспен тіркескен тұқым қуалаудың цитологиялық негіздерін есептер шығаруда қолдану

1

Аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуі. Комплиментарлық. Полимерия, көп аллелділік. Кодоминанттылық. Көп аллельділік.

10.2.4.3 аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуін салыстыру

1

Кенеттен және индуцияланған мутация. Гендік, хромосомалық, геномдық мутациялар.

Модельдеу «Адам кариограммасын құру. Геномдық мутацияны оқып білу».

10.2.4.4 мутагенез себептерін және мутация түрлерін зерттеу

1

Хромосомалар санының ауытқуына байланысты адамның хромосомалық аурулары

10.2.4.5 хромосомалар санының ауытқуымен байланысты адамның хромосомдық ауруларын (аутосомдық және жыныстық) сипаттау

1

10.3 C

Эволюциялық даму Селекция негіздері.

Тірі ағзалардың алуантүрлілігі

(9 сағат)

Тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланыс. Тұқымқуалайтын өзгергіштік – эволюция негізі. Комбинативтік өзгергіштік, мутациялар. Табиғи сұрыпталу. Тіршілік үшін күрес. Гендер дрейфі. Популяциялық толқындар.

10.2.6.1 тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланысты түсіндіру

2

Эволюцияның дәлелдемелері. Салыстырмалы-анатомиялық, молекулалық – генетикалық эмбриологиялық, палеонтологиялық, биогеографиялық, биохимиялық, дәлелдемелер.

10.2.6.2 эволюцияның дәлелдемелерін талдау

2

Түр түзілудің механизмі. Түр түзілудің оқшаулаушы механизмі. Түртүзілудегі репродуктивті оқшаулану. Полиплоидия және гибридизация.

10.2.6.3 түр түзілудің негізгі механизмдерін жіктеу

1

Антропогенез кезеңдері. Проантроптар. Архантроптар. Палеоантроптар. Неоантроптар

10.2.6.4 антропогенездің кезеңдерін атау

1

Селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдері. Гибридизация (будандастыру). Полиплоидия. Жасанды мутагенез.

10.2.5.1 селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдердің зерттеу

1

Кладограммалар. Түсінік «Соңғы әмбебап жалпы ата тек». Кладограммалар мен филогенетикалық ағаштардың айырмашылығы. Кладограммалар мен филогенетикалық ағаштардың эволюциялық маңызы.

10.1.1.1 Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін және сызбаларын сипаттау

10.1.1.2 кладограммалар мен филогенетикалық ағаштарды түсіндіріп беру

1




ІЖБ




1




Барлығы




20

4-тоқсан




10.4 А Координация және реттеу

(4 сағат)

Орталық жүйке жүйесінің құрылысы. Мидың құрылысы мен қызметтері. Жұлынның құрылысы мен қызметтері.

10.1.7.3 жұлын мен мидың құрылысы мен қызметтерін оқып білу

2

Холинергиялық синапстың құрылысы мен қызметі арасындағы байланыс. Холинергиялық синапстың мысалында синапстық берілудің механизмі

10.1.7.4 синапстың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты орнату

1

Механорецепторлардың түрлері. Пачини денешігі мысалында рецепторлардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беру реакциясы.

10.1.7.5 механорецепторлардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беруін сипаттау

1

10.4 В Қозғалыс

(4 сағат)

Көлденең жолақты бұлшықет ұлпаларының құрылысы. Миофибрилла құрылысы (саркомерлер, актин, миозин т.б.). Бұлшықет талшықтарының жиырылу механизмі.

10.1.6.1 көлденең жолақты бұлшықеттердің құрылымы мен бұлшықеттің жиырылу механизмінің өзара байланысын түсіндіру

2

Жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшықтарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысы.

10.1.6.2 жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшықтарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысының байланысын орналастыру

1

10.4 С

Биофизика

(3 сағат)

Биомеханиканы робототехникада қолдану. Инженерлік биомеханика (экзоқаңқа, робототехника т.б.). Медициналық биомеханика (протездеу т.б. Эргометриялық биомеханика (оптимизация т.б.)

10.4.4.1 биомеханиканы робототехникада қолдалынуын зерттеу

1

Жүрек автоматиясының механизмі. Жүректегі қозудың өту жылдамдығы. Жүрек бұлшықеттерінің жиырылғыштығы. Электрокардиография, оның диагностикалық маңызы.

10.4.4.2 электрокардиограмманы қолдана отырып жүрек автоматиясы механизмін түсіндіру

1

10.4 D Биотехнология

(4 сағат)

Микроағзаларды өндірісте, ауыл шаруашылығында, медицинада, тұрмыста қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері. Гендік инженерияның маңызы.

10.4.3.1 биотехнологияда қолданылатын тірі ағзалардың артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау

2

ПТР-ді қолдану. Медициналық диагностикалауда, әкелікті негіздеуде, тұлғаларды дербестендіру медицинасында , гендерді клондауда, ДНҚ секвенирлеуде мутагенезде полимеразды тізбекті реакцияның маңызы.

10.4.3.2 полимеразды тізбекті реакцияның таксономияда, медицинада мен криминалистикада және,маңызын сипаттау

2

Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың оң және теріс тұстары. Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтары.

10.4.3.3 гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылау

1




ІЖБ




1




Барлығы




16