Файл: 1. Тапсырма. Тмендегі сызбансаны толтыру анны клемі жне рамы.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 18.01.2024

Просмотров: 95

Скачиваний: 4

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


ҚАН ТҮЗУШІ ЖҮЙЕ ФИЗИОЛОГИЯСЫНАН

1 ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ

Тақырыбы: Қанның құрамы және қасиеттері: Қызыл қанның анатомия және физиологиясы. Гемолиз.Қан топтары. Резус фактор.

Хаттама құрастыру:
1. Тапсырма . Төмендегі сызбанұсқаны толтыру «Қанның көлемі және құрамы»




2. Тапсырма Кестені толтыру «Қанның физико химиялық қасиеттері».


Қасиеттері

Қалыпты көрсеткіштері

Түсі



эритроциттер iшiндегi гемоглобиннің

әртүрлі газдармен, басқа заттармен реакцияга түсіп, тиiстi қосындылар түзуіне байланысты.

Дәмі


тұзды, құрамында NaCI көп болуына

байланысты.

Иісі


кұрамында тез буланатын май қышқылдарына байланысты.

Қанның меншікті салмағы қан құрамындагы эритроциттердiң аз-көптiгiне байланысты (физиологиялық және патологиялық).


Қанның меншiктi салмагы - 1,050-1,064 плазманың меншікті салмағы - 1,024-1,032 формалық элементтердің меншікті салмағы- 1,089-1,098

Қанның тұтқырлығы

4-5 (қан жасушалары мен плазмадағы ірі молекулалық заттардың деңгейіне

байланысты).

Осмостық қысымы

290-310 мосм/л

Қанның құрамындағы тұздар (электролиттер) мөлшерiне байланысты туындайтын қысым.Қанның осмостық қысымы негiзiнен NaCl иондарына байланысты.

Онкотикалық қысымы



3,0-4,0 мосм/л

Қанның құрамындағы белок молекулары тудыратын кысым.Қанның онкотикалық кысымы аз, бiрак оның қан мен тін арасындағы су алмасу үрдістерін реттеуде маңызы зор.

Қан реакциясы (pH)

вена қанында -7,36

артерия қанында - 7,42
Қан құрамындағы сутегі (Н) мен гидроксил (ОН) иондарының ара-қатынасына байланысты. Өте тұрақты көрсеткiштердiң бiрi, 0,1-0,2 мөлшерге өзгерсе қауiптi.


3 Тапсырма .Кестені толтыру «Қан плазмасынның құрамы»

Су 90-92%

Құрғақ заттар 8-10%

Органикалық заттар 7-9%

Бейорганикалық заттар 1%

Азотты

Азотсыз




Белоктар - 60-80 г/л

Билирубин - 8-20 ммоль/л

Na+ - 130-150 ммоль/л

Альбумин - 35-45 г/л

Липидтер - 4,0-8,0 ммоль/л

К+- 3,0-8,0 ммоль/л

Глобулин – 20-35 г/л

Холестерин (жалпы) –3,0-7,0 ммоль/л

Ca²+ -2,5-2,75 ммоль/л

Фибриноген – 3-5 г/л

Глюкоза – 3,3-5,6 ммоль/л

CI- - 95-110 ммоль/л

Қалдық азот-14,3-28,6ммоль/л




Mg²+- 1 ммоль/л-ге дейін

Мочевина – 3,0-8,0 ммоль/л








4. Тапсырма кестені толтыру «Гемоглобиннің газдармен әрекеттесуі»

Гемоглобиннің газдармен қосындысы

Физиологиялық

Патологиялық

НbO2- оксигемоглобин

НЬСО-карбоксигемоглобин

НbСО2- карбогемоглобин

HbOH - метгемоглобин

Ннb – тотықсызданған гемоглобин

HbS - сульфгемоглобин








7 Тапсырма .Эритроциттер гемолизі


Гемолиздің түрі

Мысалдары

Биологиялық гемолиз - ішек құрттары мен жануарлар бөліп шығаратын не өсімдіктерден алынатын улы заттар –гемолизиндердің әсерінен болады. 

Улы жылан шағуы

Термиялық гемолиз - қанды біресе жылытып, біресе суытқан кезде болады.

Қан қатқанда эритроциттің ішінде мұз пайда болып, оның қабығы зақымдалады

Механикалық гемолиз - қанды шайқап араластыру, сілку салдарынан эритроцит мембранасы зақымданады 


Қанды бір лабараториядан екінші лабараторияға тасыған уақытта,центрифугада айналдырғанда.

Элетрлік гемолиз - электрдің әсерінен болады.

Бойында тогы бар заттар эритроцит қабыған жарып жібереді. 

Осмостық гемолиз - эритроциттің ішімен сыртындағы осмостық қысым айырмашылығынан тұрады.

Қанға осмостық қысым аз ерітінді құйса,эритроциттің ішіне су кіреді де, ол ісінеді,судың кіруі тоқтамаса эритроциттің қабығы жарылып,ішіндегі гемоглобин сыртындағы ерітіндіге шығады. Cөйтіп қан гемолизге ұшырайды


Физиологиялық гемолиз - сау адамда болады.

Денедегі ескірген эритроциттер жарылып,олардың орнына сүйек кемігінен шыққан жас эритроциттер қанға түседі.Эритроцит 120-130күн өмір сүреді.

Химиялық гемолиз- әртүрлі сілтілер , тұздар,қышқылдар әсерінен болады.

Эфир,хлороформ,формодегид.



9.Тапсырма «Қан топтарын және резус факторды анықтау» тәжірибелік дағдының әдісі мен жасалу техникасын көрсету.

Жұмысты орындау нұсқаулары:Қан топтарын және резус факторды анықтай, берілген сүретті толтыру

Жұмыс нәтижесі: Антисептик ,мақта ,спирт,қолғап,пипетка,пластикалық планшет,цоликвондар,реципиенттің қаны.

Температурасы +15+25градустағы кабинетте жасалынды.

Қолымды жуып антисептикпен өңдегеннен кейін қолғапты кидім. Антисептикпен қолғабымды да өңдедім.Қажетті құрал-жабдықтарды дайындап алдым. Планшетті спиртпен сүртіп ,құрғатып алдым.Планшеттің 1ұяшығына пациенттің аты-жөнін,2-3-4-5 ұяшықтардың шетіне цоликлондарды тамыздым.Жанына пациенттің қанын жарты тамшы тамызып шыны ыдыстың әр бұрышымен араластырдым. Егер қан қою болса NaCl жарты тамшы тамызуға болады.3минут күтеміз.
Цоликлондар анти-А анти-В анти -АВ анти-D


••••••••••••••••••

••••••••••••••••рорроо

•••••••••••••••


Абдрасил Мариям

Қорытындысы:

Агглютинация- арнайы агглютининдер әсерімен бір-біріне жабысуы және тұнба жасауы. Анти-А да агглютинация болды,Анти-В да болмады Анти-АВ агглютинация болды  ,Анти-Д да резус фактор оң болды.Яғни,бұл 3 қан тобы(В).Резус - факторы оң.

10. Тапсырма. Кестеде көрсетініз: қан топтарын және резус факторды анықтауында агглютинацияның пайда болуы

Цоликлон/

Қан тобы

анти-А

анти-В

анти -АВ

анти-D


I О (αβ)













+




II А (β)




••••••••







••••••••




-




III В (α)






•••••••




•••••••••




-




IV АВ (0)




•••••••••




••••••••




••••••••




+





Орындаған студент Жарасбекова Аружан топ22-039 факультет фармацевтикалық өндіріс технологиясы
Тақырып қабылданды, мерзімі10.10.22 оқытушының қолы __________________________