ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 18.01.2024
Просмотров: 70
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Энергия
| Бөлімі: | |
| Мұғалімнің аты-жөні: | |
| Күні: | |
| Сыныбы: 7 | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы: | Энергия. Кинетикалық және потенциалдық энергия |
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 7. 2.3.4 кинетикалық энергияның екі түрлерін атау: кинетикалық, потенциалдық; 7. 2.3.5. кинетикалық энергияның E k =mv2 /2 формуласын қолдану; |
| Сабақтың мақсаты: | Барлық оқушылар істей алады: - энергия дененің немесе денелер жүйесінің күйіне тәуелді екенін түсінеді Көптеген оқушылар істей алады: - энергия бір күйден екінші күйге ауысқанда өзгеруі жасалған жұмыстың шамасымен анықтайды Кейбір оқушылар істей алады: - есеп шығару кезінде кинетикалық энергия формуласын қолданады; |
| Бағалау критерийлері | - механикалық жұмыстың физикалық мағынасын түсіндіреді; - дененің энергиясы қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін түсінеді; - кинетикалық энергия формуласын қолданып есептер шығарады; |
| Құндылықтарға баулу | Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету. |
Сабақтың барысы:
| Сабақ кезеңі/ Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар |
| Сабақтың басы 10 минут | Оқушыларды тақырыппен, мақсаттарымен және сабақ мақсатымен таныстыру Өтілген тақырыптарды қайталау: 1. Механикалық жұмыс дегеніміз не? 2. Механикалық жұмыстың өлшем бірлігі қандай? 3. Жұмыс қалай анықталады? 4. Қай жағдайда механикалық жұмыс 0-ге тең болуы мүмкін? 5. Жұмысты графикалық түрде қалай анықтауға болады? 6. Қуат дегеніміз не? 7. Қуаттың өлшем бірілігі қандай? 8. Егер күш пен жылдамдықтың бағыттары сәйкес келетін болса, қуат қалай анықталады? 9. Автомобиль жолда бірқалыпты қозғалып келеді. Автомобильге әрекет ететін теңәсерлі күштің жұмысы қандай? 10. Автомобильдың тарту күшінің жұмысы неге тең? | Оқушылар өткен сабақтар бойынша сұрақтарға жауап береді, және бүгінгі тақырыптың мақсатымен танысып, мұғаліммен бірге сабақ соңында күтілетін нәтижелерді талдайды. | Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады. | Презентация немесе таратпа материал |
| Сабақтың ортасы 15 минут 10 минут 5 минут | Энергия түрлері
Механикалық энергия - дененің жұмыс істеу қабілеттілігін сипаттайтын физикалық шама. Механикалық энергия екі топқа бөлінеді : кинетикалық және потенциалдық. | Оқушылар энергия түрлерімен танысады. | Дескриптор: -Кинетикалық энергияны ажырата алады -потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі | Сабаққа дидактикалық материалдар |
| Есеп шығару мысалы: 1. Есептеңіз a) 25 м/с жылдамдықпен қозғалып келе жатқан массасы 600 кг көліктің кинетикалық энергиясын b) егер (а) бөлігінде автомобиль жылдамдығы 12 м/с кемітетін болса, кинетикалық энергия қаншалықты азаяды? 2. Массасы 10 г оқ винтовкадан 800 м/с жылдамдықпен ұшып шықты және тақтайды тесіп шыққан мезетте жылдамдығы 400 м/с болды. Тақтайдың бөгетін жеңу үшін атқарылған жұмысты есептеңіз. (FО) 1. Массасы 4,5т Африкалық піл 40 км/сағ жылдамдықпен жүгіретін болса, оның энергиясын анықтаңыз. Кері байланыс | ||||
| Тапсырма 3 Суретте кескінделген денелердің қайсысы кинетикалық энергияға, қайсысы потенциалдық энергияға ие болады?  Дескриптор - кинетикалық және потенциалдық энергияларды анықтайды. Кері байланыс | Презентация | |||
| Сабақтың соңы. 5 мин Рефлекция Бағалау Үй тапсырмасы | Рeфлексия пирамидаcы: Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр:  Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау -Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу. | Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады. | Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл | Үлестірме стикерлер Дескриптор Оқулық |
| Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз? | Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? | Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау | ||
| Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып, Мотивациясы жоғары оқушылар: Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады. Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін. «Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді | Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін. Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады | Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады. | ||
| Жалпы бағалау Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек? 1: 2: | ||||
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Энергияның сақталуы және айналуы
| Бөлімі: | |
| Мұғалімнің аты-жөні: | |
| Күні: | |
| Сыныбы: 7 | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы: | Энергияның сақталуы және айналуы |
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 7.2.3.5 – энергияның түрленуіне мысалдар келтіру; 7.2.3.6 – механикалық энергияның сақталу заңын есептер шығаруда қолдану |
| Сабақтың мақсаты: | Барлық оқушылар істей алады: - энергия дененің немесе денелер жүйесінің күйіне тәуелді екенін түсінеді Көптеген оқушылар істей алады: - энергия бір күйден екінші күйге ауысқанда өзгеруі жасалған жұмыстың шамасымен анықтайды Кейбір оқушылар істей алады: - есеп шығару кезінде кинетикалық энергия формуласын қолданады; |
| Бағалау критерийлері | - механикалық жұмыстың физикалық мағынасын түсіндіреді; - дененің энергиясы қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін түсінеді; - кинетикалық энергия формуласын қолданып есептер шығарады; |
| Құндылықтарға баулу | Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету. |
Сабақтың барысы:
| Сабақ кезеңі/ Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар |
| Сабақтың басы 10 минут | Оқушыларды тақырыппен, мақсаттарымен және сабақ мақсатымен таныстыру Т  апсырма 1. Массалары m1=40г, m2=60г және m3=80г үш қорапша суреттегідей орналасқан. Бірінші қорапша үстелден 0,5м биіктікте орнласқан сөреде тұр. Екінші қораша еденнен биіктігі 1м үстелде тұр. Үшінші қорапша еденде жатыр. Әр қорапшаның еденге, үстелге және сөреге қатысты потенциалдық энергиялары қандай? g=9,8Н/кг)Кері байланыс | Оқу мақсатымен танысады Қорапшалардың потенциалдық энергияларын анықтайды және салыстырады | Оқушылардың сұрақтарға дұрыс жауап беруіне байланысты бағаланады. Формулаларды дұрыс жазады және потенциалдық энергияларын дұрыс есептей алады Дескриптор бойынша бағаланады | Презентация немесе таратпа материал |
| Сабақтың ортасы 15 минут 10 минут 5 минут | Тапсырма 2. Массасы 10 г оқ қалың қабырғалы тақтайды тесіп өтіп өзінің жылдамдығын 900 м/с тан 500 м/с шамасына дейін кемітеді. Оқтың тақтайға соғыларға дейінгі және соғылғаннан кейінгі кинетикалық энергиясын есептеңдер. Кері байланыс | Кинетикалық энергияларды есептеп олардың айырмашалығын түсінеді | Дескриптор: -Кинетикалық энергияны ажырата алады -потенциалдық энергияның қандай шамаларға тәуелді екендігін біледі | Сабаққа дидактикалық материалдар |
| Тапсырма 3. (жұптық жұмыс) Суретте әткеншектегі бала көрсетілген. Оның массасы 35 кг. Бала А нүктесіне дейі көтеріліп, кейін төмен түседі. Ол төмен қарай В нүктесі арқылы тербеледі. і) А және В нүктелерінің қайсысында баланың кинетикалық энергиясы көп ? і  і) А және В нүктелерінің арасындағы баланың потенциалдық энерергияларының өзгерісін табыңыз. А нүктесінің жерден биіктігі 1,5 м, ал В нүктесінің жерден биіктігі 0,8 м. iii) Ауаның кедергісін ескермейтін жағдай үшін баланың В тепе-теңдік жағдайдан өткен кездегі жылдамдығын есептеп табыңыз. Кері байланыс | ||||
| Тапсырма 4. «Джигсо әдісі» Суретте баланың көлбеу жазықтықпен скейтбордтың көмегі арқылы жоғары көтерілгені көрсетілген. Баланың массасы 60 кг және бастапқы жылдамдығы 8 м/с. Баланың жоғары көтерілу мезетіндегі үш жағдайы көрсетілген. 
Бағалау: Әр пунктті дұрыс орындағаны үшін 1 балл қойылады Кері байланыс | Презентация | |||
| Сабақтың соңы. 5 мин Рефлекция Бағалау Үй тапсырмасы | Рeфлексия пирамидаcы: Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр: / Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау -Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу. | Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады. | Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл | Үлестірме стикерлер Дескриптор Оқулық |
| Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз? | Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? | Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау | ||
| Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып, Мотивациясы жоғары оқушылар: Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады. Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін. «Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді | Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін. Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады | Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады. | ||
| Жалпы бағалау Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек? 1: 2: | ||||
Сабақ жоспары
| Сабақтың тақырыбы: Жылулық сәуле шығару. Абсолютті қара дененің сәулеленуі. Люминесценция | Пән: физика | |||||||||
| Күні: | Мұғалім: | |||||||||
| СЫНЫП: | Қатысқан оқушылар саны: | Қатыспаған оқушылар: | ||||||||
| Оқу мақсаттары | 9.6.1.1 жылулық сәуле шығару энергиясының температураға тәуелділігін сипаттау | |||||||||
| Сабақтың мақсаты | Жылулық сәуле шығару заңдарын оқып, олардың көмегімен есептерді шешуді үйрену. | |||||||||
| Тілдік мақсаттар | Пәнгетән лексика және терминология: Температуралық сәулелену, дененің шығару қабілеті, Вин , Стефан-Больцман заңдары, Диалогқа/жазуға қажетті сөз тіркестері Жылулық сәуле шығару ... Жылу тепе-теңдігі Стефан-Больцман Заңы… Планк Гипотезасы… Абсолют қара дене | |||||||||
| Алдыңғы білім | Оқушылар 9 сынып курсында оқыған Планк гипотезасын қайталау | |||||||||
| Сабақтың барысы | ||||||||||
| Жоспарлан-ған сабақ кезеңі | Сабақтағы жоспарланған іс-шаралар | Ресурстар | ||||||||
| Басталуы 0-2 мин 2-5 мин 5-15 мин 15-25мин 25-35 мин 35-45мин | Мұғалімнің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ноутбуктер, Интернет/ таратпа қағаздары, Физика оқулығы 9 https://physics.ru/courses/op25part2/content/chapter5/section/paragraph1/theory.html#.XO0TZxYzbIU Қосымша 1 Абсолютті қара дененің сәулеленуі https://phet.colorado.edu/sims/blackbody-spectrum/blackbody-spectrum_en.html | ||||||
- оқушылардың зейінін шоғырландыру, - оқушылармен бірге ОМ анықтап алу Мұғалімнің түсіндірмесі. 2000 жылдың желтоқсанында әлемдік ғылыми қоғам жаңа ғылымның пайда болуының жүз жылдық мерейтойын атап өтті – кванттық физика және Планк тұрақтысы жаңа іргелі физикалық константасының ашылуы. | Оқушы оқу мақсатымен танысады, жаңа тақырыпқа қатысты мәлметтерді оқиды. Бұрынғы білімдерін еске түсіріп жаңа сабақты талдайды | Қалыптастырушы бағалау | ||||||||
| Планк тұрақтысы. Бұл тұрақты ұлы неміс физигі Макс Планкаға тиесілі еді. Ол классикалық физика әлсіз болған қыздырылған денелермен сәулеленетін жарықтың спектрлік таралу мәселесін шеше алды. Планк бірінші болып классикалық физика принциптерімен үйлеспейтін осциллятор энергиясын кванттау туралы гипотезаны айтты. Кейіннен көптеген көрнекті физиктердің еңбектерімен дамыған бұл гипотеза кванттық физиканы құрумен аяқталған ескі ұғымдарды жою және қайта қарау процесіне түрткі болды. Мәселені түсіну үшін виртуальды лабораториялық жұмыс жасаймыз PhET Colorado interactive simulations, " Black body Spectrum» (f) (P) Виртуалды зертханалық жұмысты орындау "Абсолют қара дененің сәулеленуі".
(G) (f)II. Топтық жұмыс: оқушылар төменде көрсетілген тақырыптардың бірі бойынша презентация дайындап, одан кейін оларды қорғайды. 1.Жылулық сәуле шығару. Интегралдық энергетикалық жарықтылық. 2. Дененің сәле шығару қабілеті. Абсолют қара дене. 3. Стефан-Больцман Заңы 4. Вин Заңы 5. Планк Гипотезасы (W)(F). Топтардың есебі. Өзара бағалау. Зертханалық жұмыс нәтижелерін талқылау. 1. Жылулық сәулелену дегеніміз не? 2. Дененің сәле шығару және жұту қабілеті дегеніміз не? 3. Абсолют қара дене деп аталады? 4. Стефан-Больцман Заңын тұжырымдаңыз 5. Вин зЗаңы 6. Бір кванттың энергиясы неге тең? VI Рефлексия. сабақтың қорытындысын шығару. VII. Үй тапсырмасы | ||||||||||
| Қосымша ақпарат | ||||||||||
| Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз? | Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз | Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы | ||||||||
| Рефлексия Сабақ бойынша рефлексия Сабақмақсаттары/оқумақсаттары дұрыс қойылғанба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткіздіме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрысжүргізілдіме? Сабақтың уақыттықкезеңдері сақталдыма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен? | Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз. | |||||||||
| | ||||||||||
| Жалпы баға Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: 2: Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: 2: Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет? | ||||||||||
| Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 4А Атом құрылысы. Атомдық құбылыстар Күні: Сынып: 9 | Мектеп: Мұғалімнің аты –жөні: Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны: | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақ тақырыбы | Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 9.6.1.2 Планк формуласын есептер шығаруда қолдану | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақ мақсаттары | Оқушылар сабақ барысында абсолют қара денені анықтауды, Стефан-Больцман заңын; Вин заңын меңгереді. Фотоэффект құбылысын сипаттайды, толқынның ұзындығын есептейді, шығу жұмысын есептейді және Планк тұрақтысын анықтау үшін тәжірибелік өлшеулерді қолданады. | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Бағалау критерийлері | Дұрыс терминдерді қолдана отырып (яғни, шектік жиілік, фотон энергиясы және шығу жұмысы) фотоэлектрлік эффектіні және әрбір сипаттаманы түсіндіреді. | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Тілдік мақсаттар | Оқушылар өздерінің түсініктерін көрсететін жаңа сөздерді пайдаланулары керек. Олар терминдерді түсіну және қолдану керек. Арнайы пәндік лексика мен терминология: Сөздік
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Құндылықтарды дарыту |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Пәнаралық байланыстар | Математика, химия | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| АКТ қолдану дағдылары | Есептер мысалын АКТ көмегімен ұсыну | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Бастапқы білім | Жарықтың толқындық қасиеті | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақ барысы | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың жоспарланған кезеңдері | Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет | Ресурстар | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Ой шақыру 5 мин | Мұғалімнің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Оқушылар хабарламасы Ауызша сұрақтар қояды | |||||||||||||||||||||||||||||
| Оқушылармен амандасу, түгендеу
| Оқушылар оқу мақсатымен танысады, Сабақ соңындағы күтілетін нәтижені талдайды Қойылған сұрақтарға жауап береді | Қалыптастырушы бағалау | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Ойлану/ Ақпарат 35 мин | Кванттық оптика - жарықтың корпускалалық қасиетін (бөлшек) зерттейтін оптиканың бөлімі. Жылулық сәулелену кезіндегі электромагниттік инфрақызыл толқындардың ұзындыңы көзге көрінетін қызыл түс жарығының толқын ұзындығынан кіші болғандықтан инфрақызыл толқындар деп аталады. Инфрақызыл толқындар адам көзіне көрінбейді.    Пішіні мен түсіне тәуелсіз жылулық сәуле шығару теориясын жасау үшін ғалымдар абсолют қара дене деген ұғымды енгізген. Бұл дене олардың толқын ұзындықтарына қарамастан оған түсетін барлық электромагниттік сәулелерді түгелімен жұтады. Басқаша айтқанда, қара дене сәулеленбейді.Пішіні мен түсіне тәуелсіз жылулық сәуле шығару теориясын жасау үшін ғалымдар абсолют қара дене деген ұғымды енгізген. Бұл дене олардың толқын ұзындықтарына қарамастан оған түсетін барлық электромагниттік сәулелерді түгелімен жұтады. Басқаша айтқанда, қара дене сәулеленбейді. Абсолют қара денеден таралған қуат, дененің абсолют температурасының төртінші дәрежесімен өзгереді. бұл қатынас Стефан-Больцман заңы деп аталады және мына теңдеумен анықталады:  немесе S абсолютті қара дененің ауданы, σ = 5,67×10−8 Вт/м2 K4, Стефан-Больцманнның тұрақтысы, RT - интегралдық энергетикалық жарқырауыАбсолют қара дене өзіне түскен электромагниттік сеулеленуді жұтады, сәулеленген толқын ұзындығына тәуелсіз, және берілген температура үшін қажетті максималды энергия таратады. Егер әр толқын ұзындығы үшін қуатты өлшейтін болсақ, олардың бір-бірінен айырмашылық барын байқаймыз. Абсолют қара дененің температурасы қандай болса да, пайда болатын зат температурасы мен λmax максимум толқын ұзындығына байланысты болып тұрақты болмай, шамамен 2,898 . 10-3 мК-ға тең болады. Бұл заң неміс физигі Вильгельм Венмен ашылып, сол себепті Вин заңы деп аталады.    Жұлдыздың электромагниттік сәулеленуінің спектрін талдау- бұл жұлдыздарды зерттейтін тек жалғыз жол. Мысалы, Винның ығысу заңы, жұлдыздар абсолютті қара денелер сияқты сәулеленетін болса ғана, жұлдыздың температурасын шамамен анықтауға болады. Астрономиялық бақылау кезінде, әр түрлі температурадағы жұдыздардың сәулелену қуатының графигіндегі төбелері әр түрлі жерде болады. Егер біз жұлдыздан таралған қуаттың төбесіне сәйкес толқын ұзындығын білетін болсақ, Винның ығысу заңын қолданып жұлдыздың температурасын анықтай аламыз |
||||||||||||||||||||||||||||||||
Фотоэффект деп түскен жарықтың әсерінен заттан (металдар мен сұйықтардан) элеткрондардың ұшып шығу құбылысын айтамыз.
Құбылысты 1887 жылы Г.Герц ашты,Фотоэффект құбылысын тәжірибе жүзінде зерттеген Столетов болды.
I ток күшін нөлге дейін кеміту үшін анод пен катодтың арасына Uж теріс потенциалдар айырымын түсіру керек. Оны тежеуші кернеу немесе жабушы потенциал деп атайды.
Фотоэффект заңдары:
б) Жарық ағынының интенсивтілігін (Ф) (ν−const) өзгертеміз
в) Сәуле шығарудың жиілігін (ν) өзгертеміз (Ф−const)
Фотоэффектінің қызыл шекарасы:
Жарықтың жиілігі белгілі бір минимал мәнімен кем болса, онда кезкелген затта фотоэффект бақалмайды
Фотоэффектінің теориясы:
1901 жылы М.Планк Планк гипотезасы: жарық жеке «порция» ‒ квант (фотон) түрінде жұтылады және шығарылады
Фотоэффектінің қолданылуы:
