Процессор екілік санау жүйесінде жұмыс істейді. Екілік санау жүйесі 0 және 1 санынан ғана тұрады.

Мысалы А әрпінің Ascii коды 65-ге тең, екілік санау жүйесінде  былай 1000001 болып көрсетеледі.
Арифметикалық амалдар
Екілік санау жүйесіндегі қосу кестесі

0	+	0	=	0
0	+	1	=	1
1	+	0	=	1
1	+	1	=	10

Екілік санау жүйесін ондық санау жүйесі келтірудің ең қарапайым жолы:

64(1 немесе 0*2⁶)+32(1 немесе 0*2⁵)+16(1 немесе 0*2⁴)+8(1 немесе 0*2³)+4(1 немесе 0*2²)+2(1 немесе 0*2¹)+1(1 немесе 0*2⁰) осы сандарды косындысы  бизге ондық сандар нәтижесі шыгады.

Мысалдар:

01(екілік) ондыққа ауыстырғанда 1*2⁰=1
10(екілік) ондыққа ауыстырғанда 1*2¹=2
11(екілік) ондыққа ауыстырғанда 1*2*¹+1*2*⁰=3
100(екілік) ондыққа ауыстырғанда 1*2*²=4
101 (екілік) ондыққа ауыстырғанда 1*2²+0*2¹+1*2⁰=5

Екілік санау жүйесін ондық ауыстырганда кағаз немесе жаттап алыныздар.

64	32	16	8	4	2	1
1	0	0	0	0	0	1	65-ке , 0 болган катарларды қоспайбыз, 1 болган катарларды қосамыз.
1	1	0	1	0	0	0	106 - ға тең, 0 болган катарларды қоспайбыз, 1 болган катарларды қосамыз.

Келесі сандар өздерін есептеп көріндер:

---

111111, 10100110, 1010110, 111001, 101101, 101010

2-0,1

8-0....7

10-0....9

16 -0.....9

ЖӘНЕ ABCDEF

Мысалы:

4FA5₁₆=4*16³+15*16²+10*16¹+5*16⁰
2 тапсырма:

Тапсырма

1. 
   Римдік және ондық санау жүйелерінде жазылған сандарын салыстырыңыздар
   

III(3) 111₂ =

2. 
   Римдік санау жүйесімен жазылған сандарды табыңыздар:
   

а) MCMXCIX; б) CMLXXXVIII; в) MCXLVII?

3. 
   Римдік санау жүйесімен өзіңіздің туған жылыңызды, айыңызды, күніңізді жазыңыздар
   

3. 
   Топта 1111₂ қыз бала және 1100₂ бар. Топтағы барлық студенттер саны қанша?
   

3. 
   Топта 36_q студент бар, олардың 21_q қыздар және 15_q ұлдар. Студенттердің есебі қандай санау жүйесінде жүргізілген?
   

3. 
   Арифметикалық амалдарды орындаңыздар:
   

а) 1110₂ + 1001₂₌

ә) 67₈ + 23₈=1000111
б) 1110₂ -1001₂=

в) 1110₂ × 1001₂=

г) 1010₂ : 10₂=

ғ) 67₈ - 23₈=110111₂-10011=100100
д) 67₈ × 23₈

е) 74₈ : 24₈

ж) AF₁₆ + 97₁₆

з) AС₁₆ - 27₁₆

и) 4F₁₆ × 97₁₆

к) 5A₁₆ : 1E₁₆


7. Төмендегі берілген сандардан кейін орналасқан сандарды табыңыздар:

а) 9₁₀;

ә) AF₁₆;

б) 677₈;

в) 101₂.

8. Төмендегі берілген сандардың алдында орналасқан сандарды табыңыздар:

а) 10₁₀;

ә) 56₈;
б) 9A₁₆;

в) 110₂.

9. Өрнектерді есептеңіздер:


а) (1111101₂ + AF₁₆) / 36₈;

б) 125₈ + 11101₂ × A2₁₆ - 1417₈.
Бақылау сұрақтары:


1. Санау жүйесі деп нені айтады?
2. Позициялық санау жүйесінің позициялық емес санау жүйесінен айырмашылығы неде?
3. Позициялық санау жүйесінің негізі деп нені айтады?
4. Санды екілік жүйеден ондық санау жүйесіне қалай ауыстырады?
5. Он алтылық санау жүйесінде санды жазу үшін қандай цифрлар қолданылады?
6. Бүтін ондық сандарды екілік санау жүйесіне ауыстыру үшін қандай ереже қолданамыз?
7. Ондық бөлшекті екілік санау жүйесіне ауыстыру ережесі қандай?
8. Қандай жағдайда периодты бөлшек алынуы мүмкін?
9. Ондық сандарды сегіздік, оналтылық санау жүйесіне ауыстыру үшін қандай амалдар орындаймыз?
10. Сандарды екілік жүйеден сегіздік, оналтылық санау жүйесіне ауыстыру үшін не істейміз?

---

---

Смотрите также файлы

• Контрольная работа по географии учащегося(учащейся)6а (6Б)класса мбоу Средняя школа 15.docx

• Что обозначают буквы Е, Ё, Ю, Я. (Двойная роль букв Е, Ё, Ю, Я.).docx

• Административнопроцессуальные аспекты деятельности органов внутренних дел в области профилактики насилия в семье.docx

• Отчёт о финансовых результатах.docx

• Заведующий складом дал задание сотрудникам разобрать пятый зал, навести там порядок и выполнить переучёт хранящихся товаров.docx