Файл: Саба масаттары.ppt

«Пирамида» ұғымымен, оның негізгі қасиеттерімен танысу
Пирамидалардың түрлерін қарастыру;
3. Формулаларды қолданып пирамиданың беттерінің аудандарын табуды үйрену.

Математикалық диктант.

Математикалық диктант.
1. Табаны параллелограм болатын призманы ______________ деп атайды.
2. Параллелепипедттің барлық диагоналдары бір нүктеде ______________ және осы нүктеде _____________.
3. __________________ деп аталады, егер параллелепипедтің бүйір қырлары табан жазықтығына перпендикуляр болса.
4. ________ - үш өлшемі бірдей тік бұрышты параллелепипед.
5. Бір төбесінен шығатын үш қырының ұзындығы ___________________________ деп атайды.

Пирамида

Анықтама – пирамида деп бір жағы кез келген көпбұрыш, ал қалған n жағы төбелері ортақ үшбұрыштардан тұратын көпжақты атайды.
Пирамида n – бұрышты деп аталады, егер оның табаны n – бұрышты көпбұрыш болса.
Суретте пирамида бейнеленген.

Пирамида элементтері:

Пирамида табаны –
көпбұрыш
Бүйір жақтар –
ұшбұрыштар

Бүйір қырлар

Төбесі

Бүйір жағы

Апофема – дұрыс пирамиданың бүйір жағының пирамида төбесінен түсірілген биіктігі пирамиданың апофемасы деп аталады.
(к деп белгілейміз)
Биіктік – пирамида төбесінен оның табан жазықтығына түсірілген ОО1 перпендикулярын пирамида биіктігі деп атайды.

Дұрыс пирамида

Егер табаны дұрыс көпбұрыш болып төбесінің проекциясы табанының центріне дәл түссе, онда пирамида дұрыс пирамида деп аталады.

Пирамида ауданы

Пирамиданың толық бетінің ауданы деп
оның табаны мен бүйір бетінің аудандарымен қосындысын атайды.
S пирамида = S табан. + S бүйір бет.

Дұрыс пирамиданың ауданы S бүйір беті = 1/2 P*к

Есептер шығару

Пирамида табаны – квадрат, оның биіктігі табының диагональдарының қиылысуына түседі. Егер табан қабырғасы 20 дм, ал бүйір қыры 21 дм болса, пирамиданың бүйір бетінің ауданын табыңыз.
Берілгені: АВСД – квадрат,
АВ = 20дм, АЕ =21дм.
Табу керек: S бүйір бет.
Шешімі: ?

А

В

С

Д

Е

М

Өзіңді тексер:

Сөйлемдерді жалғастырындар:
1. Пирамиданың биктігі деп…
2. Пирамиданың апофемасы…
3. Пирамиданың толық ауданы деп…
4. Дұрыс пирамиданың бүйір бетінің ауданы …