Файл: Аты Жні.docx

Аты Жөні--------------------------------------------------

5 сынып «Жаратылыстану» пәні бойынша 3-тоқсанға жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар.

1. 
   (a) – суретке назар аударыңыз.
   

Суретті қолданып, өлі табиғатта жүретін өзгерістердің үдерісін анықтаңыз:

1. 
   Топырақтың түзілуі
   
2. 
   Таудың пайда болуы
   
3. 
   Топырақтың эрозиясы
   
4. 
   Табиғаттағы айналымы
   

[1]

(b) 1.1 суретте көрсетілген өзгерістің бір себебін және салдарын анықтаңыз:

[3]

2. 
   Тірі ағзалардың құрылымдық деңгейі иерархиялық тәртіпте ұйымдастырылған. Құрылымдық деңгейін ең кішісінен ең үлкеніне дейін дұрыс реттілігін анықтаңыз.
   

2. 
   суретте өсімдікте жүретін үдеріс бейнеленген.
   

---

1. 
   Суреттегі өсімдік үдерісін аңықтаныз
   

.............................................................................................................................................................

[1]

2. 
   Суреттегі үдеріске қатысатын заттарды жазыңыз
   

.............................................................................................................................................................

[1]

3. 
   Суреттегі үдерісте пайда болатын өнімдерді жазыңыз
   

...........................................................................................................................................................

[1]

2. 
   Жылу энергиясы - бұл барлық заттар мен денелерді құрайтын бөлшектердің қозғалуымен байланысты энергия түрі.
   

суретте су молекулаларының әртүрлі жылдамдықпен қозғалатыны көрсетілген.

1. 
   Молекулалардың қозғалу жылдамдығы қай ыдыста жоғары екенің аңықтаныз.
   

…………………………………………………………………………………………………

[1]

2. 
   Бөлме температурасындағы күміс қасықтар суретте көрсетілген екі ыдыстағы суға салынды.
   

Әр ыдыстағы қасықтың температурасы қалай өзгереді?

1 ……………………………………………………………………………………………………

2……………………………………………………………………………………………………

[2]

2. 
   суретте Асанның термометр арқылы температураны анықтаған көрсеткіштері берілген.
   

1. 
   A, B, C жағдайларындағы қатесін анықтап, дұрыс көрсеткішті жазыңыз.
   

................................................................................................................................................................

[1]

2. 
   D және E термометр көрсеткішін анықтаңыз.
   

D ......................................................................................

E ......................................................................................

---

[2]

2. 
   
   
   Жер, құс, тышқан, су
   Өлі және тірі табиғат кестеде бірілген:
   

1. 
   Кестеде берілген өлі және тірі табиғат үшін қозғалыстың бір мысалын келтіріңіз:
   

Тірі табиғат үшін [1]

Өлі табиғат үшін [1]

2. 
   Келтірілген тірі және өлі табиғат мысалын пайдалана отырып, қозғалыстағы маңыздылығын сипаттаңыз.
   

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................
[2]

Балл қою кестесі 20 балл

№ тапсырма	Жауаптары	Балл	Қосымша ақпарат
1 (а)	C	1
	Себебі:	1	Кез келген дұрыс
1 (b)	Аңызақ желдіңәсері,		жауапқа 1 балл
	судыңшаюуыәсерінен,		беріледі.
	Салдары:
	- Топырақтың құнарлы (гумус) қабатының	1
	жоюлуына апарады,
	- Өсімдіктердің өсуі тежеледі/ жойылады/	1
	нашарлайды/ саны азаяды
2	D	2
3	Микропрепаратты дайындаудың реттілігі : 1→2→4→3→5 →7→6	1	Толық жауапқа 1 балл беріледі
4(а)	Фотосинтез үдерісі / фотосинтез	1
4(b)	Көмірқышқыл газы Жарық көзі/күн энергиясы/ күн/ күн сәулесі/ күн жарығы Су	1	Толық 3 жауапқа 1 балл беріледі
4 (с)	Шығатын өнімдер: оттегі, глюкоза/крахмал/қант(көмірсу).	1	Толық 2 жауапқа 1 балл беріледі
5	а) екінші ыдыс	1	Курсивпен
	b) біріншіыдыста қасықтың температурасы	1	жазылған кілтті
	төмендейді, екіншіыдыста - ол	1	сөздерді
	көтеріледі/жоғарылайды		қабылдаңыз.
6	(a) C. 5o C	1	Қатесі және
			көрсеткішін дұрыс
	(b) D. 44o C	1	анықтаған кезде 1
			балл беріледі.
	E 22o C	1
7 (а)	Өлі табиғат: жер шары: жер өз осінің айналасында қозғалуы су зат айналымға қатысады Тірі табиғат: Құстар қозғалу мүшелері: қанаттарының көмегімен ұшады тышқан қозғалу мүшесі: аяқтарымен секіреді, жүгіреді.	1 1	Әр жауап дұрыс түсіндірілсе 1 балл беріледі. Оқушының басқа да берілген жауаптары шындыққа жанасса қабылданады.
(b)	Мағынасы: су айналымы - су қоймалары аз аймақтардағы жауын-шашын - тұщы су көзі,	1	Кез келген тірі және өлі

---

жауын-шашын топыраққа еніп, өсімдіктердің тамырымен қоректенуін қамтамасыз етеді. / Мағынасы: Жердің өз осі мен Күнді айналуы - күн мен түннің өзгеруі, жерде тіршілік еткен әр ағза үшін маңыздылығы. Мағынасы: Құс мен тышқандардың қозғалуы - қоректену / қорек іздеу / жыртқыштардан қорғану / көбею.

1 1 Max [2]

табиғаттың бір мысалын сипаттаса 1 балл беріледі. Оқушының басқа да берілген жауаптары шындыққа жанасса қабылданады.

---