Файл: Затты тыыздыы іі. й жмысын тексеру сйкестедір Жаа саба.ppt

Заттың тығыздығы

ІІ. Үй жұмысын тексеру:сәйкестеңдір

Жаңа сабақ.

Жаңа тақырыпты өз бетіңмен меңгеріп көр. (Төмендегі жетелеуші сұрақтар арқылы.)


1 кг мақта ауыр ма әлде 1 кг темір ауыр ма?


болат


ағаш


Екі дененің ұқсастығы мен айырмашылығы неде?


Массалары әр түрлі болады


Көлемдері бірдей денелердің


болат


ағаш


Ал мына денелердің ұқсастығы мен айырмашылығы неде?


қорғасын


Мыс


болат


Алюминий


1 кг


1 кг


1 кг


1 кг


Массалары бірдей денелердің


Көлемдері әр түрлі болады.

№	Негізгі ұғымдар	Анықтамасы	Формуласы	Өлшем бірлігі
1	Заттың тығыздығы
2	Дененің массасы
3	Көлем

1.Тығыздық	m = ρ* V
2.Масса	V= m /ρ
3.Көлем	ρ= m / V

Анықтамалық кесте.


Сәйкестендіру.


Заттың тығыздығы деп сол заттың көлем бірлігіндегі массасына тең физикалық шаманы айтады.


- заттың тығыздығы


- дененің массасы


- дененің көлемі


m
ρ V


Заттың тығыздығының бірлігі үшін бірліктердің Халықаралық жүйесінде (SI) килограмның метр кубқа қатынасы (кг/м3) алынған.


Молекулалардың орналасуы

«Дайрект» жеке жұмыстар орындау І-деңгей: №1. Тығыздықтың сан мәндерін кг/м3-пен өрнекте: 2,5 г/см3=2500 кг/м3 0,8 кг/л=800 кг/м3 №2.Ұзындығы 9 см, ені 5см, қалыңдығы 4см алтын кесегінің массасын анықтаңдар. №3. Кірпіштің тығыздығы 1800 кг/м3,өлшемі 0,25х0,1х0,6 м екені белгілі болса, онда бұл кірпіштің массасы неге тең болады? ІІ деңгей: №1.Сумен толтырылған ыдыстың массасы 70г.Осы ыдысқа массасы 15г метал кесегін салғанда жалпы оның массасы 83,5г болды.Метелдың тығыздығы қандай? №2.Пішінікүрделі ыдыстың көлемін табу үшін оны өлшейді, сонан соң оны суға толтырып, қайта өлшейді. Сонда бос ыдыстың массасы10кг, суы бар ыдыстың массасы 20кг болады. Судың тығыздығы 1000 кг/м3 . Ыдыстың көлемін табыңдар.

---

ІІІ деңгей: №1.Массасы 860г шыныдан жасалған текшенің толық бетінің ауданы 300см2 болса, шынының тығыздығы қандай? №2.Көлемі 1 л өсімдік майының массасы 920 г. Майдың тығыздығын тап. Дескриптор: -Есеп шартына сәйкес есептің берілгенін жазады -Есепте берілген шамаларды бір жүйеге келтіреді. -Формуласын қолдану арқылы есептің шешімін табады.

Талдау

Сұраққа жауап бере отырып бос нүктені толықтыр.
... деп сол заттың көлем бірлігіндегі массасына тең шаманы айтады.
Заттың тығыздығын табу үшін ...
Тығыздықтың формуласы ...
Үшбұрыш әдісімен масса мен көлемді тап.
Тығыздықтың өлшем бірлігі ...
Неге бу, мұз, судың тығыздықтары әр түрлі?


Қызық екен!


Жұмыртқаның ескіргенін оның орташа тығыздығы арқылы білуге болады екен.ұзақ сақталған жұмыртқаның белгілі бір сұйықтың мөлшері буланып оның қабығы арқылы ұшып кетеді және орнын ауа басады. Орташа тығыздығы азаяды да жұмыртқаның салмағы азаяды.Жаңа жұмыртқа суға батады екен да, ескірген жұмыртқа судың бетіне қалқып шығады екен.


Бұл қызық
Әдетте қатты денелер өздерінің ертінділерінде батады.
Бірақ! Қыстың күні су бетіндегі мұз батпайды, себебі мұздың тығыздығы аз суға қарағанда.
Ареометр (грек. araios – сұйық және metrio - өлшеу) – шыны қалтқы тәрізді шкаласымен және салмағы бар дене. Ареометрлер- сұйықтардың және ұнтақ заттардың тығыздығын анықтау үшін.
Ареометрлер қолданылады:
аккумулятордағы электролиттердің тығыздығын анықтау үшін;
сүттің, мұнайдын майлығын анықтау үшін;
цемент, бетон, тұздардың, қышқылдардың тығыздығын анықтау үшін.

Үйге тапсырма:

Заттың тығыздығы

---