Файл: aзacтaн Pecпyбликacы Білім жнe ылым миниcтpлігі Aбaй aтындaы aзa лтты пeдaгoгикaлы yнивepcитeті Филoлoгия жнe кптілді білім бepy инcтитyты.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 26.10.2023
Просмотров: 142
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
6. .Ә.Қайдар. Қазақтар ана тілі әлемінде (этнолингвистикалық сөздік) І том.
Адам. Алматы: Дайк-Пресс, 2009. 784 б.
7. Хасанов Ә. Тіл білімі. –Алматы, 1996. – 416 бет
8. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. –Алматы, 1993. – 496 бет
9. Әбдірәсілов Е. Қазақ терминологиясының жүйесі. –Астана, 2005. – 208 бет
10. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. –Алматы, 1999. – 256 бет
11. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. –Алматы, 2017. – 8560 бет
12. Ахметов Ә. Түркі тілдеріндегі табу мен эвфемизмдер. –Алматы, 1995. – 498 бет
13. Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. –Алматы, 2008. – 968 бет
14. Ана тілі: ұлт газеті. 26 ақпан 2015 жыл
15. Әдістемелік қысқаша анықтағыш-сөздік. –Алматы, 2009. – 248 бет
16. Әбілқаев А., Бейсенбайқызы З. Қазақ тілін оқыту әдістемесі. –Алматы, 2007. – 248 бет.
17. Манкеева Ж – Қазақ тіліндегі этномəдени атаулардың танымдық негіздері. – Алматы, 2008. 19 – б .
18. Жанпейісов Е – Этнолингвистика – Ана тілі.1994. № 3. 21 – б.
19. Жанпейісов Е – Қазақ ескіліктері – Алматы. 2018, 352 – б
ҚОСЫМША
Қысқамерзімді жоспар А
Сабақтың тақырыбы: Этнографизмдер
| Бөлім: | Қазақ салт-дәстүрлері |
| Педагогтің аты-жөні: | Серікбол Айбол |
| Күні:20.02.2021 | |
| Сыныбы: 8 «Ә» | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы: | Той-халықтың қазынасы.Этнографизмдер |
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | Этнографизмдерді жаңғырту. Этнографизмдермен танысу,сабақ барысында қолдану |
| Сабақтың мақсаты: | Барлық оқушылар үшін: Этнографизмдермен танысу,сабақ барысында қолдану Көпшілік оқушылар үшін: Этнографизмдермен танысу,сабақ барысында қолдану Кейбір оқушылар үшін: Түркі тілдес елдер этнографизмдерінің ұқсастығын табу |
| Құндылықтарға баулу: | «Мәңгілік ел» жалпыұлттық идеясы бойынша «Жалпыға бірдей еңбек қоғамы» құндылығына баулу. Бұл арқылы оқушыларда шығармашылық және сын тұрғысынан ойлауы, функционалдық сауаттылығы, қарым-қатынас жасау қабілеті мен жауапкершілігі артады. Сонымен қатар өмір бойы оқуға, еңбеу етуге, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілікке деген дағдысы қалыптасады. |
Сабақтың барысы:
| Сабақ кезеңі/Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар | |
| Сабақтың басы Қызығушылықты ояту 7 мин. | І.Ұйымдастыру кезеңі: а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады. Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл күйін көтереді және бауырмалдығын оятады. Саралау: Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі қолданылады. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі. | ||||
| Жаңа сабаққа кіріспе  | (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастырының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады. | Қазақ салт-санасында балаға қатысты қандай той,мерекелерді білесіңдер? Қалта қарау салты жайлы не білесіңдер? | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. | Қалыптастырушы бағалау: Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. | |
| Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 26 мин. | | Жазылым: 5 этнографизм сөзге сөйлем құрау Осы тапсырманы орындау арқылы оқушылардың жазылым дағдысы қалыптасады. | Дескриптор: Жалпы – 4 балл. | Оқулық, жұмыс дәптері ДК | |
| Сабақтың соңы Ой толғаныс. Рефлексия 7 мин.  | «Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау: Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. | Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. | Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |   | |
| Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз? | Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? | Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау | |||
| «Диалог және қолдау көрсету», «Тапсырма», «Жіктеу». Саралау тапсырмаларды іріктеуді, белгілі бір оқушыдан күтілетін нәтижені, оқушыға жеке қолдау көрсетуде, оқу материалы мен ресурстарды оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып әзірлеуді қамтиды. | «Мадақтау сөз» әдісі. 1-10 баллдық жүйе бойынша бағаланады. | Денсаулық сақтау технологиялары. Сабақта сергіту жаттығулары мен белсенді жұмыс түрлерін қолданамын. Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары орындалады. | |||
| Жалпы бағалау Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек? 1: 2: | |||||
Қысқамерзімді жоспар Б
Сабақтың тақырыбы: Этнографизмдер
| Тақырыбы: Киім түрлері және сән туралы түсінік | Мектеп: | |||||||||
| Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | |||||||||
| Сынып: 5 | Қатысқандар: | Қатыспағандар: | ||||||||
| Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары | Тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау (Т\А4) Қазақ тілінің дыбыстар жүйесін, үндестік заңын, емілелік ерекшеліктерін ескере отырып орфографиялық нормаға сай жазу.( ӘТН1) | |||||||||
| Сабақ мақсаттары | Барлық оқушылар орындай алады: | |||||||||
| Мәтіндерге дыбыстық талдау жасай алады | ||||||||||
| Оқушылардың көпшілігі орындай алады: | ||||||||||
| Тірек сөздер арқылы мәтіннің көркемдік ерекшелігін анықтайды | ||||||||||
| Кейбір оқушылар орындай алады: | ||||||||||
| Сөздерді үндестік заңына сай қолдануын біледі | ||||||||||
| Критерий | 1 Тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтайды 2.Берілген сөздер негізінде дыбыстық талдау жасайды. 4. Орфографиялық норманы сақтайды. | |||||||||
| Тілдік мақсаттар | Оқушылар орындай алады: | |||||||||
| Берілген мәтіннен тірек сөздерді тауып, түсініп, сұрақтарға жауап береді Қазақ тілінің дыбыстар жүйесін, үндестік заңын, емілелік ерекшеліктерін ескере отырып орфографиялық нормаға сай жазуды орындайды | ||||||||||
| Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: | ||||||||||
| Киім, Сән, талғам, стиль | ||||||||||
| Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: | ||||||||||
| Талқылауға арналған сұрақтар: | ||||||||||
| 1.Талғамның қалыптастыруына не әсер етеді? 2.Талғам мен қызығуының арасындағы байланыс барма? 3.Кез келген киімді кие бересің ба? | ||||||||||
| Не себепті... деп ойлайсыз? | ||||||||||
| Не себепті адамдар талғаммен киіну керек деп ойлайсыз? | ||||||||||
| Сабақтың құндылығы | Мәңгілік Ел- біз үшін ортақ тағдыр | |||||||||
| Алдыңғы оқу: | Талғам, киіну жайлы ақпарат білу. | |||||||||
| | Жоспар | |||||||||
| Сабақтың кезеңдері | Жоспарланған жаттығу түрлері | | Ресурстар | |||||||
| Басы 5 мин | Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін көңіл-күй қалыптастыру. Ұйымдастыру кезеңі: Шаттық шеңберін құрамыз,жылы лебіздерін білдіреді. Топқа бөлу:
3 Талғам. | | ||||||||
| 5 мин | «Миға шабуыл» «Қазақстанның сән әлемі» | Видеоматериал | ||||||||
| Ортасы 15 мин | Мәтін -Мұқасан аға сізді қазақ эстрадасындағы жоғары талғаммен киінетін әншілердің қатарына жатқызады.Өзіңіздің ойыңызша қалай? -Мен өзін сыйлаған,өзін жақсы көрген әрбір адам дұрыс киінеді деп ойлаймын. Оның үстіне өнер жолында жүргеннен кейін,халықтың алдында жүреміз. Дұрыс киініп жүрмесе,онда адам өз-өзін сыйламағандығы.Өзіме келер болсам сәнмен, талғаммен,киінуге бала кезден құштармын. Себебі анам тігінші болған.Кеңес үкіметінің кезінде ақшаң болған күннің өзінде киім тапшы болған. Сондықтан анама әртүрлі сән журналдарындағы киімдерді тіктіртіп алатын едім. 1-тапсырма Берілген аралас буынды сөздерді бағандарға бөліп жазу
2-тапсырма Мәтін бойынша берілген сұрақтарға сауап бер.
3-тапсырма Берілген сөздерге сөйлем құра. Тақия, баскиім, сырып, кестелеп, барқыт, мата, тымақ қысқы, малақай, малдың терісі, жүн, бөрік, камзол, жалбағай, құлақшын, кәмшат. 4-тапсырма Диалогті керекті сөздермен толықтырыңдар. Киім неден тігіледі? Киім ..., ..., ..., тігіледі. Киім адамды неден қорғайды? Адамды ..., ..., ..., қорғайды. Баскиім неше түрге бөлінеді? Баскиім ... және ... баскиімі болып екіге бөлінеді. Әйелдердің баскиімдер қалай ерекшеленеді? Әйелдердің баскиімдері ... және ... байланысты ерекшеленеді. | Стикер Флипчарт Маркер | ||||||||
| | Сергіту сәті. «Ұшты,ұшты» | | ||||||||
| Соңы 10мин | Кері байланыс  Гүлдің суретін толық бояса, тақырыпты толық меңгердім. Гүлдің тек ортасын бояса, сұрағым бар. Гүлдің тек сабағын бояса, ештеңе түсінбедім | | ||||||||
| Үйге тапсырма 5 мин | Сән көрсетіліміне хабарландыру жасау. 10-жаттығу | Стикер Флипчарт Маркер | ||||||||
| | Дескриптор:
| | ||||||||
| Қосымша ақпарат | | | ||||||||
| Саралау – оқушыға мейлінше қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілетті оқушыға тапсырманы қалай түрлендіресіз? | Бағалау - оқушы білімін тексеруді қалай жоспарлайсыз? | Пәнаралық байланыс – Денсаулық және қауіпсіздік, АКТ-мен байланыс. Құндылықтармен байланыс (тәрбие элементі) | ||||||||
| Рефлексия Сабақтың мақсаты мен оқу міндеттері орындалды ма ? Бүгін оқушылар не үйренді? Сабақ қалай өтті, қандай деңгейде өтті? Жоспарларға саралау жақсы іске асты ма? (тапсырмалар сәйкес болды ма?) Уақытты қалай пайдаландым? Жоспарыма қандай өзгеріс енгіздім және неге? |     | |||||||||