Автомобильді басқару механизмі руль мен тежегіш жүйеден тұрады (барабан мен диск тежегіштері бар). Бұл сізге автомобильдің бағыты мен жылдамдығын өзгертуге, оны тоқтатуға және орнында ұстауға мүмкіндік береді.

Рульдік басқару-автомобильдің берілген бағытта қозғалуын қамтамасыз етеді.

Автомобильді басқару-бұл басқарылатын дөңгелектерді бұруға қызмет ететін, автомобильдің белгілі бір бағытта қозғалуын қамтамасыз ететін механизмдердің жиынтығы. Руль дөңгелегінің айналу Күшін басқарылатын дөңгелектерге беру рульдік жетекті қамтамасыз етеді. Көлікті басқаруды жеңілдету үшін рульдік күшейткіштер қолданылады, бұл рульді оңай және ыңғайлы етеді.

Рульдік басқару құрылғысы: 1 - көлденең тарту; 2 - төменгі рычаг; 3 - бұрылмалы цапфа; 4 - жоғарғы рычаг; 5 - бойлық тарту; 6 - руль жетегінің биподкасы; 7 - рульдік беріліс; 8 - руль білігі; 9 - руль дөңгелегі.

Рульдік басқару принципі.

Әрбір басқарылатын доңғалақ алдыңғы оське бекітілген бұралмалы білікке орнатылады, ол алдыңғы оське бекітілген. Руль дөңгелегін жүргізуші айналдырған кезде күш тартқыштар мен тұтқалар арқылы белгілі бір бұрышқа бұрылатын (жүргізуші орнатады), автомобильдің қозғалыс бағытын өзгертеді.



Рульдік басқару келесі механизмдерден тұрады:

1. Руль механизмі - руль білігінің айналуын бипод білігінің айналуына айналдыратын баяулататын беріліс. Бұл механизм руль дөңгелегіне қолданылатын драйвердің күшін арттырады және оның жұмысын жеңілдетеді.

2. Рульдік жетек-бұл автомобильдің рульдік механизмімен бірге жүзеге асырылатын жетектер мен тұтқалар жүйесі.

3. Рульдік күшейткіш (барлық автомобильдерде емес) - руль дөңгелегін бұру үшін қажет күшті азайту үшін қолданылады.

Рульдік басқару құрылғысы: 1 – руль дөңгелегі; 2 – білік мойынтіректерінің корпусы; 3 - мойынтірек; 4 – руль доңғалағының білігі; 5 – рульдік доңғалақ білігі; 6 – рульдік трапецияның білігі; 7 - ұшы; 8 - шайба; 9 – топсалы саусақ; 10 – картан білігінің крестовинасы; 11 – жылжымалы шанышқы; 12 – цилиндр ұшы; 13 – тығыздағыш сақина; 14 – ұштық гайкасы; 15 - цилиндр; 16 –өзегі бар поршень; 17 – тығыздағыш сақина; 18 – тірек сақина; 19 - манжета; 20 – өзекті сақина; 21 - гайка; 22 – қорғаныс муфтасы; 23 – рульдік трапецияның тарту күші; 24 - май; 25-өзекшенің ұшы; 26-бекіткіш сақина; 27 – бітеуіш; 28 – серіппе; 29 – серіппе құрсамасы; 30 – тығыздағыш сақина; 31 – жоғарғы жапсырма; 32 – шарлы саусақ; 33 - төменгі жапсырма; 34 – жапсырма; 35 – қорғаныс ілінісі; 36 – бұрылмалы жұдырықтың тұтқасы; 37-бұрылмалы жұдырықтың корпусы.

---

Руль жетегінің құрылғысы: 1 – орауыш корпусы; 2 – тығыздағыш сақина; 3 – жылжымалы плунжерлер сақинасы; 4 - манжета; 5 – рульдік механизмнің иінді білігі; 6 - сектор; 7 – құю тесігінің ашасы; 8 - құрт; 9 – Картердің бүйір қақпағы; 10 - қақпақ; 11 – ағызу тесігінің тығыны; 12 – аралық жең; 13 – ине мойынтірегі; 14 – рульдік бипод; 15 – рульдік биподтың тарту күші; 16 – рульдік механизмнің білігі; 17 - золотник; 18 - серіппе; 19 - плунжер; 20 – золотник корпусының қақпағы.

Күшейту механизмінің сорғысы. 1-сорғы қақпағы; 2 - статор; 3 - ротор; 4 – корпус; 5 - ине мойынтірегі; 6 - аралық; 7 - шкаф; 8 - ролик; 9 – коллектор; 10-тарату дискісі.

Тежегіш жүйесі-жылдамдықты төмендету және автомобильді толық тоқтату немесе оны орнында ұстау.

Қозғалатын көлікті тежеу процесі-бұл қозғалысқа жасанды қарсылық жасау. Әдетте автомобильдің жылдамдығын оның толық тоқтауына дейін төмендету доңғалақтардың қозғалысқа қарама-қарсы жаққа бағытталған жолмен байланыста тежеу Күштерін құру арқылы жүзеге асырылады. Тежегіш күштер автомобильді орнында ұстау үшін де қажет.

Тежеу күші дөңгелекті арнайы, әдетте үйкеліс құрылғысымен — тежеу механизмімен тежеу арқылы жасалады. Төтенше жағдайларда тежеудің ең жоғары тиімділігі қажет. Тежегіш жүйесін пайдаланудың жалпы санының 1-3% - ынан аспаса да, тежегіш жүйесі дәл осыған есептелуі тиіс.

Автомобильдің электр жабдығы жүйесі-бұл қозғалтқыштың, трансмиссияның, автомобильдің жүріс бөлігінің тұрақты жұмысын қамтамасыз ете отырып, автомобильде электр энергиясын өндіретін, беретін немесе тұтынатын, сондай-ақ автомобиль процестерін автоматтандыруға, қозғалыс қауіпсіздігіне және жүргізуші мен жолаушылардың жайлылығына әсер ететін құрылғылар. қозғалтқыш жұмыс істеуге мүмкіндік береді, машинаның ішін жарықтандырады және жылытады, қараңғыда және қолайсыз ауа-райында еш қиындықсыз қозғалуға мүмкіндік береді, ұрлыққа қарсы жүйені қолдайды, жолдағы қауіпсіздігімізге қамқорлық жасайды, автомобильді концерт залына немесе тіпті кинотеатрға айналдырады және көптеген басқа пайдалы және өте маңызды функцияларды орындайды.

Автомобиль электр жабдықтарының құрылғысы:

• 
  Ток көздері;
  
• 
  Токты тұтынушылар;
  
• 
  Басқару элементтері;
  
• 
  Электр сымдары.
  

Электр жабдықтарының барлық аталған элементтері автомобильдің бір борттық желісіне біріктірілген.

Автокөліктің электр жабдықтарын төмен кернеу тізбегі мен Жоғары кернеу тізбегіне бөлуге болады.

---

Төмен кернеу тізбегі тұтынушыларды жарықтандыру мен сигнализацияны, сондай-ақ іске қосу жүйесінің жұмысын қамтамасыз етеді.

Қозғалтқышты іске қосу жүйесі иінді біліктің бастапқы айналуын және оны іске қосу кезінде қозғалтқыштың жұмысын қамтамасыз етеді.

Электр стартерімен қозғалтқышты іске қосу ең көп таралған. Стартер ретінде редуктормен құрылымдық түрде біріктірілген сериялық немесе аралас қозуы бар жоғары жылдамдықты тұрақты электр қозғалтқыштары қолданылады. Қозғалтқышты іске қосу жүйесінің құрылғысын жылдам және конструктивті зерттеу үшін іске қосу жүйесінің схемасын пайдаланыңыз.

Жарықтандыру және сигнализация-жол құрылғыларымен жарықтандыру және автомобиль өлшемдерін белгілеу, маневрлер туралы сигнал беру үшін қолданылады.

Жоғары кернеу тізбегі тұтану жүйесіне байланысты цилиндрлердегі жұмыс қоспасын тұтату үшін қолданылады.

Тұтану жүйесі жанғыш қоспаны тұтату үшін қолданылады және бензин қозғалтқыштарында қолданылады. Жанғыш қоспаның тұтануы тұтану ұшқыны цилиндрлерге түскен кезде пайда болады, сондықтан ұшқын тұтату жүйесінің атауы. Басқаша айтқанда, тұтану жүйесі жоғары вольтты токты құруға, оны қозғалтқыш цилиндрлеріне таратуға және белгілі бір уақытта жану камерасында жұмыс қоспасын тұтатуға қызмет етеді. Қазіргі заманғы автомобильдерде контактілі-транзисторлық және байланыссыз тұтану жүйелері қолданылады. Толығырақ зерттеу үшін-автомобильдің тұтану жүйесінің құрылғысы. Автокөліктің электр жүйесінде ток көзі және оның тұтынушысы болуы керек. Олардың өзара байланысты жұмысы электр сымдарының көмегімен жүзеге асырылады.

Ток көздеріне мыналар жатады: Батарея және генератор.

Батарея төмен тізбектегі тұтынушыларды қозғалтқыш жұмыс істемеген кезде электр тогымен, қозғалтқышты іске қосумен, сондай-ақ қозғалтқыштың төмен жылдамдықта жұмыс жасауымен қамтамасыз етеді.

Генератор аккумулятор батареясын (АКБ) қайта зарядтауға және автокөлік қозғалысы кезінде барлық аспаптарды электрмен қоректендіруге арналған. Сондықтан генератор электр тогының негізгі көзі болып табылады.

2. Көлік техникасын өндіру және жөндеу технологиясы негіздері
Машина жасау технологиясы.
Машина жасау технологиясы- машина жасау процесінде байланыстарды зерттеумен және заңдылықтарды орнатумен айналысатын техникалық ғылым саласы. Машина жасау технологиясын зерттеу объектісі технологиялық процесс, ал тақырыбы — сыртқы және ішкі байланыстарды, технологиялық процестің заңдылықтарын құру және зерттеу.

---

Машина жасау технологиясының негіздері-машиналарды өндіру және жобалау саласындағы болашақ мамандардың кәсіби білімін, іскерлігін, дағдылары мен құзыреттерін қалыптастыратын негізгі пәндердің бірі болып табылады.

Технология-бұл машина бөлшектерін өндіру әдістері, сонымен қатар машина түйіндерін құрастыру және түйіндерден машиналарды құрастыру туралы ғылым.

"Технология" сөзі грек сөздерінен шыққан:" техно "шеберлік және" логос " ғылым. Бірақ "технология" сөзі ғылымның өзін ғана емес, сонымен қатар өнімнің қасиеттерін, формасы мен сыртқы түрін өзгертуге бағытталған барлық процестердің белгілі бір тәртібін де білдіреді. Бұл процестер технологиялық деп аталады. Технологиялық процесс сызбаларда көрсетіледі және технологиялық карталарға жазылады.

Бөлшектерді жасау технологиясын ойластыру бұл көп жұмыс уақыты мен материалдарды үнемдеуді білдіреді. Технологиялық машиналарды өндіру және пайдалану оңай, оларды жөндеу оңай, сондықтан технологиялық мәселелерді шешу дизайн мәселелерін шешуден гөрі маңызды рөл атқарады. Технолог материалдардың қасиеттерін және оларды өңдеу әдістерін білуі керек.

Өнімді жасау технологиясын жасау кезінде, материалдарды өңдеудің барлық мүмкін әдістерінің технологы, ең алдымен, қолда бар құралмен және қол жетімді машиналардың көмегімен жасалуы керек.
Автомобиль өнеркәсібі (автомобиль жасау) - негізінен іштен жану қозғалтқыштары бар рельссіз Көлік құралдарын (мысалы, автомобильдер, мотоциклдер мен арбалар) өндіруді жүзеге асыратын өнеркәсіп саласы.
Ішінара қосалқы салаларды қамтиды:

• 
  моторостроение;
  
• 
  құрамдас бөліктер өндірісі (аса маңызды өнеркәсіп);
  
• 
  технологиялық жабдықтар өндірісі (станок жасау және робот жасау);
  

Автомобиль өнеркәсібінде күрделі шығындардың, сондай-ақ жұмыс күшінің үлесі үлкен.

Алғашқы кезден бастап автомобиль жасау қара металлургия өнімдерінің үлкен тұтынушысы болды-суықтай илектелген табақ, шойын және болат құймалары және т.б.; түсті металлургия — радиаторлар, карбюраторлар, арматура және т. б. өндірісі; химия өнеркәсібі — резеңке (ең алдымен шиналар) және пластмасса бұйымдары, бояғыштар және т. б.; электротехникалық — тұтану жүйелері, аккумулятор батареялары, генераторлар, стартерлер, электр сымдары, жарықтандыру жүйелері; шыны өнеркәсібі.

Автомобиль өнеркәсібінде 1910 жылдардың ортасынан бастап ХХ ғасырдың индустриясын төңкерген конвейерлік құрастыру жүйесі кең таралды.

---

Машина жөңдеу

Қазіргі заманғы автомобиль маркалары соншалықты тез дамып келеді, сондықтан қазіргі заманғы автомобильдердің құрылымын зерттеуге уақыт жоқ . Бірақ бұл жаман емес, өйткені қазіргі заманғы автомобильдердің дамуы біздің өмірімізді жеңілдетеді, атап айтқанда: көлік жүргізу оңай, қауіпсіз және ыңғайлы болады. Соңғы уақытта үздік автоөндірушілер отын шығыны мен экологияға назар аударуда, осыған байланысты жаңа, заманауи жаңа буын қозғалтқыштары жасақталуда . Сенімді жаңа машинаны жобалау және есептеу оны жасайтын инженердің басты міндеті.

Көлікке техниклық қызмет көорсету түрлері:

• 
  Автокөлік корпусын бояу технологиясы-бұл автомобильді бояу технологиясы өте күрделі және көп уақытты қажет ететін процесс, онда оң және сапалы нәтижеге қажетті технологияларды сақтай отырып және осы мәселеде тәжірибесі болған жағдайда ғана қол жеткізуге болады.
  
• 
  Автокөлікті сапалы бояудың негізгі әдісі-дененің зақымдалған бетіне жөндеу жүргізетін суретшінің кезең-кезеңмен дайындалуы және нақты реттілігі.
  
• 
  Мотор майын ауыстыру. Әр 10 мың км немесе жылына бір рет (ол ертерек келеді) қозғалтқыштағы мотор майы мен май сүзгісін ауыстыру қажет. Неліктен май мен сүзгіні өзгерту керек? Мотор майы (мотор майы) қартаюда, ластануда, тұтқырлықты жоғалтады, бұл қозғалтқыштың мерзімінен бұрын тозуына әкеледі.
  
• 
  Құрал-саймандар.
  

Фаралар мен шамдарды жылтырату.Заманауи автомобиль фаралары – Жарық құрылғыларында әйнек пластикті ауыстырды, ол уақыт өте келе бұлтты болады, бетінде сызаттар, чиптер және басқа да зақымдар пайда болады. Нәтижесінде жолды жарықтандыру 30% - ға дейін төмендейді, бұл сіздің түнгі жолдағы қауіпсіздігіңіз және көлігіңіздің сыртқы түрі нашарлайды.

• 
  Автокөлікті жөндеу кезінде қолданылатын қосалқы бөлшектер. Жөндеу жұмыстарын жүргізудегі басты рөлді қолданылатын шығын материалдары - түпнұсқа қосалқы бөлшектер мен шығын материалдары атқарады
  
• 
  Май сүзгісі. Сүзгі-мотордың "жүрегі", май-"қан".
  

3.Авто-көлiктердi диогностикалаудың әдiстерi
Машина диагностикасы.
Автокөліктің диагностикасы-бұл машинаны жоспарлы тексеру, оны сынау және белгілі бір жүгірістен кейін әртүрлі электронды жүйелер мен жетек механизмдерін талдау, бұл белгілі бір уақытта оны бөлшектемей, автомобильдің техникалық жағдайын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл машинаны тез және тиімді қалпына келтіруге, ақауларды уақтылы анықтауға, сондай-ақ проблемалардың себептері мен оларды сапалы түрде жоюға мүмкіндік береді. Нормаға келтіру бөлшектер, агрегаттар, тораптар және басқа да толымдаушылар. Диагностика кезінде жұмыс істеу ыңғайлы болу үшін автомобильдің барлық электронды компоненттері өзіндік жады бар диагностикалық жабдықтармен жабдықталған. Олардың арқасында электронды блоктар мен борттық механизмдердің жұмыс параметрлерін үздіксіз бақылауға қол жеткізіледі.

---

Смотрите также файлы

• 1 Кез келген энергия трiн механикалы энергияа трлендiретiн (айналдыратын) машина алай аталады.docx

• Отчет обучающегося по прохождению практики в период с 31 мая 2023 г по 14 июня 2023 г. Ознакомительной практики.doc

• Прежде всего, любой грамотный человек должен знать историю своего отечества, жизнь и дела своих отцов, дедов и прадедов.docx

• Отчет по лабораторной работе 2 Косвенные однократные измерения по дисциплине Метрология, стандартизация и сертификация.docx

• Проект японский кулинарный мир суши и роллов.docx