Нан және нан-тоқаш өнімдерін өндіретін тәжірибелік- өндірістік цех.

2. 
   Майлы дақылдарды қайта өңдеуге арналған тәжірибелік-өндірістік цехы
   

Май цехына тоқталсақ, май цехы университетімізде 2017 жылы құрылған.

Мақсаты: білім беру қызметінің сапасын жоғарылату, өсімдік майын өндіру, университет ғалымдарының ғылыми жетістіктерін өндіріске енгізу және коммерцияландыруға ықпал беру.

Міндеттері: өсімдік майы өндірісін жүргізу; студенттердің практикалық дағдыларын, кәсіби құзыреттерін дамыту; майлы дақылдарды өңдеу және өсімдік майларын өндіру технологиясы бойынша қолданбалы зерттеулердің басым бағыттары бойынша ғылыми жобалар мен конкурстарға және халықаралық жобаларға қатысу;

Майлы дақылдардың және өсімдік майының сапасын талдау үшін зертханалық аспаптар:кептіру шкафы, муфта пеші, колориметр, су моншасы, рН көрсеткіші, ұсақтағыш, техникалық таразылар, дистиллятор, магниттік араластырғыш.

Ғылыми жұмыстардың негізгі бағыттары:

• 
  түрлі майлыдақылдарды өңдеу;
  
• 
  өсімдік майларын тазарту әдістерін жасау: ылғалдандыру, бейтараптандыру, ағарту;
  
• 
  өсімдік майларына негізделген биологиялық белсенді заттарды алу;
  
• 
  өсімдік майының май қышқылының физико-химиялық құрамын зерттеу;
  
• 
  өсімдік майын әртүрлі мақсаттарда өндіруге арналған қалдықтарды қолдану.
  

Өсімдік май өндіретін эксперименттік-тәжірибелік цехтың қондырғылармен қамтамасыздандырылуы

• 
  Қуырғыш
  
• 
  Май шығаратын пресс
  
• 
  Вакуумдық сүзгі
  
• 
  Гидратацияға арналған сыйымдылық
  
• 
  Бейтараптандыруға арналған сыйымдылық
  
• 
  Ағартуға арналған сыйымдылық
  
• 
  Дезодоризацияға арналған сыйымдылық
  
• 
  Бу генераторы
  
• 
  Бөтелкеге май құю
  
• 
  Жабу
  
• 
  Кептіру шкафы
  
• 
  Муфта пеші
  
• 
  Су моншасы
  
• 
  рН көрсеткіші
  
• 
  Ұсақтағыш
  
• 
  Техникалық таразылар
  
• 
  Дистиллятор
  
• 
  Магниттік араластырғыш
  

5-сурет.Май цехының сызбасы

Ішкі көрінісі:Өндірістік учаске,киім шешетін орын,компрессор,дайындау цехы,зертхана,шикізат қоймасы,дайын өнім сақталатын қойма.

1.5 Өндірістегі техникалық қауіпсіздік ережелері:

• 
  Өндірістік жұмысқа медициналық қараудан өткен және қауіпсіздік ережесін оқып білген адамды жібереді.
  

---

• 
  Өндірістік жұмыс кезінде арнайы жұмыс киімі болуы керек. Халат, бас киім,қолғап,аяқ киім жабындары.
  
• 
  Өндірістік жұмыстан кейін жақсылап қолды сабындап жуу қажет.
  
• 
  Арнайы жұмыс киімін киіп, шашты жинап, қалпақтың астына жинау қажет.
  
• 
  Ет тартқышпен жұмыс жасаған кезде ет және басқа өнімдерді қолымен итеруге болмайды.
  
• 
  Үстелді, ыдыстарды, жұмыс құралдарын жуу керек.
  

КҮНБАҒЫС МАЙЫ - ДЕНСАУЛЫҚ ЖӘНЕ ҰЗАҚ ӨМІР СИМВОЛЫ

• 
  Ата-бабалар ұмытқан күнбағыс гүлі күнмен байланыстырылған сәндік өсімдік болып саналған, оған табынған, байлықты, денсаулықты және құнарлылықты білдіретін киелі гүл саналған.
  

Күнбағыс майы қанықпаған және қаныққан май қышқылдарының ерекше үйлесіміне ие. Омега-3 деп аталатын альфа-линолен қышқылы (ALC) әсіресе пайдалы. Ол организм синтезделмейді. Оның құрамында шамамен 60% күнбағыс майы бар. Оның емдік қасиеттері линол және олеин қышқылдарының болуымен түсіндіріледі.

6-сурет. Күнбағыс дәндері
Күнбағыс майының пайдалы қасиеттері:

• 
  Дәрілік мақсаттар үшін жоғары сапалы тазартылмаған күнбағыс майын, жеңіл хош иісті және жағымды дәмді қолданған дұрыс.
  
• 
  Күнбағыс майында шөгінді бар болса, бұл ол стандартты емес дегенді білдірмейді;
  
• 
  екінші жағынан, құмнан байланысты фосфатидтерді жоғары мазмұнына оған пайда болуы мүмкін – жасуша мембранасының құрылысы үшін қажетті заттар, және фосфор қышқылының көзі болып табылатын, сонымен қатар, онсыз біздің ағза жұмыс емес еді.
  
• 
  көп фосфатидтер әрқашан бар, өйткені, сондықтан, диетаны үшін, тазартылмаған күнбағыс майы таңдау жақсы.жақсартады, көру, теріні кетіреді, шашты нығайтады;
  

Күнбағыс майының құрамы

7-сурет.Күнбағыс майының құрамы

Күнбағыс майы (Подсолнечное масло) — күнбағыс дәнін сығымдау арқылы алынады.Иісі кетірілген, қоспадан тазартылған, гидрадталған және қоспадан тазартылмаған түрлері шығарылады. Иісі кетірілген, қоспадан тазартылған, гидрадталған майлар мөлдір, сары, ашық-сары түсті болып келеді. Сонымен бірге олар тұнғанда су жиналмалы. Қоспадан тазартылмаған майдың түсі ашық-сары келеді, өзіне тән иісі болады. Тұнғанда аздап су жиналады. Ал иісі кетірілген май әйнек немесе полимерлік герметикалы ыдысқа құйылып шығарылады. Күнбағыс майының құрамында ағза үшін өте бағалы, толық қаныққан қышқыл зат (60—70%) болады. Бұл майды салаттарға, соустарға, тұздықтарға қосады, ет, балық, көкөністер мен қамырдай әзірленетін кейбір тағамдарды қуыруға пайдаланылады.

---

Күнбағыс майы болып табылады ұшпа май басылған тұқымдар туралы күнбағыс (Helianthus annuus). Әдетте күнбағыс майы қолданылады тамақ қуырылған май ретінде және косметикалық формула ретінде жұмсартқыш. Күнбағыс майының әлемдегі жалпы өндірісі 2014 жылы шамамен 16 млн тонна, бірге Украина және Ресей ірі өндірушілер ретінде.Энциклопедия site:kk.wikicsu.ru Күнбағыс майын тек ересектерге ғана емес, балаларға да қабылдау ұсынылады.Күніне бір-екі ас қасық (30-40 г) май ағзаны осы май қышқылдарының күнделікті қажеттілігімен қамтамасыз етеді: таңғы ас алдында және кешкі ас алдында аш қарынға 15-20 минут ішіңіз.

Бөтелкені ашқаннан кейін майды қараңғы бөтелкеде жақсы жабық 4-8°C температурада сақтаңыз. Ол жоғары немесе төмен температураға ұшырамауы керек.
Күнбағыс майын өндіру әдістері:


Күнбағыс майын өндірудің екі негізгі технологиясы бар: престеу әдісі және арнайы еріткіштерді қолданатын экстракция әдісі.

Престеу әдісі майлы дақылдардан май алу үшін шикізатқа қысымды қолдануды қамтиды. Бұл технологияның басты артықшылығы - ол химиялық еріткіштерді қолдануды қажет етпейді және анағұрлым табиғи өнімді өндіруге мүмкіндік береді. Престеу арқылы алынған күнбағыс майы барлық полиқанықпаған май қышқылдарын, ақуыздарды, тағамдық талшықтарды, витаминдерді, микроэлементтерді және басқа да пайдалы заттарды сақтайды.

Бұл технологияның екі түрі бар: суық престеу әдісі және ыстық престеу әдісі.

Бұл технологияның екі түрі бар: суық престеу әдісі және ыстық престеу әдісі.

Ыстық өңдеу арқылы май өндіру технологиясы келесі кезеңдерді қамтиды:

Күнбағыс тұқымын жинау және електен өткізу;

• 
  Шикізатты тазарту;
  
• 
  Пиллинг;
  
• 
  Ұнтақтау;
  
• 
  Ыстық өңдеу;
  
• 
  Терең сүзгілеу;
  
• 
  дегумизация;
  
• 
  қызару;
  
• 
  Сусыздандыру;
  
• 
  Түссіздену;
  
• 
  Дезодорация;
  
• 
  Соңғы өнімді құю.
  

1-сұлба. Май өндіру технологиясының сұлбасы



8-сурет.Өсімдік майын өңдеудің технологиялық сұлбасының схемасы.

Май цехындағы құрал-жабдықтары.


9-сурет. Қуырғыш

---

10-сурет.Май шығаратын пресс


11-сурет.Басқару шкафы



12-сурет.Гидратацияға арналған сыйымдылық,Бейтараптандыруға арналған сыйымдылық,Ағартуға арналған сыйымдылық,Дезодорацияға арналған сыйымдылық


13-сурет.Жақтау сүзгісі



14-сурет.Бөтелкеге май құю



15-сурет.Бөтелкеге құйылған май
Бұл өндіріс әдісінің негізгі артықшылықтары өнімнің айқын дәмін,сонымен қатар шикізатты тиімді пайдалануды және майдың жоғары шығымдылығын қамтиды. Кемшілігі - жоғары температураның әсері әлдеқайда аз қоректік заттарды қамтитын соңғы өнімнің құрамына теріс әсер етеді.

Өсімдік май пресс арқылы да өндіріледі, бірақ шикізат төмен температурада өңделеді. Жоғары температурада өңдеуден бас тарту күнбағыс тұқымдарының құрамындағы қоректік заттардың көп мөлшерін үнемдеуге мүмкіндік береді.Полимер түзетін қасиеттерінің арқасында күнбағыс майын өздігінен қолдануға немесе басқа майлардың қосындыларымен араластыруға болады, шайырлар немесе еріткіштер импрегнатор ретінде, кептіру майы немесе лак жылы ағаш өңдеу, сияқты пигмент байланыстырушы майлы бояулар, сияқты пластификатор және қатайтқыш шпаклевка, және өндірісінде линолеум. Күнбағыс майын қолдану синтетикалық қол жетімділіктің жоғарылауымен соңғы бірнеше онжылдықта азайды алкид шайырлар - олар ұқсас жұмыс істейді, бірақ сарыға қарсы тұрады.Майдың әртүрлі түрлері туралы мақалада айтылғандай, оның құрамында көп қанықпаған май қышқылдары бар. Дәнінен сұйық күнбағыс майы алынады. Өсімдік майының 90%-ы осы өсімдіктің дәнінен алынады, сыққаннан кейінгі дәніне қант қосып, сығымдап, тамаққа қолданылатын тәтті тағам жасалынады. Сары желегін медицинада пайдаланады. Күлінен сахар алады, онда 30 — 36% 

---

калий тотығы бар. Күнбағыс күнжарасында — құнарлы мал азығы, онда 38%-дан астам ақуыздық зат, 20 — 22% көмірсу және 6%-дай май бар.
Күнбағысты бұршақ өсімдіктерге қосып сүрлемдік дақыл ретінде өсіреді. 100 кг көктей орылған Күнбағыс құрамында 18 азық өлшемі, 1,4 кг сіңімді протеин бар. Көктей шабылған Күнбағыс га-нан 400 — 500 ц балауса азық алынады. Қазақстанның солт., шығыс аудандарында ерте және тез пісетін саратовтық 10; 169, шортандылық — 41, қостанайлық — 91, т.б. сұрыптары аудандастырылған. Осы сұрыптардың 1 га-нан 10 — 12 ц күнбағыс майы алынады. К-тың негізгі зиянкестері: сым-құрт, күнбағыс қан көбелегі, т. б.; аурулары: боз шірік, сұңғыла, т. б.

Күнбағыс майының тазарту әдістері:

Тазартылған күнбағыс майы	Тазартылған ағартылған дезодорацияланған	Тазартылмаған күнбағыс майы	Гидратталған күнбағыс майы
май мөлдір және иіссіз келеді. Өндірісте оны толықтай тазартады, сол себепті оның құрамында нашар қосылыстар да, табиғи пайдалы заттар да аз қалады. Бұл майды қуырып қолдануға болады: ол көбіктенбейді, тұнба мен жағымсыз иіс бермейді.	тазартудан басқа, ағартуға және дезодорациялауға ұшырайды. Ағартқыш майдың ағартылған жерлермен (сазмен) өңделіп, содан кейін активтендірілген көмір арқылы сүзіледі	май да пайдалы майлардың бірі екендігі белгілі. Рафинацияланбаған май белгілі бір өңдеу сатыларынан өтеді. Оның тұнбасын түсіріп, түрлі сүзгілерден өткізеді. Бірақ бұндай майда бастапқы шикізаттың бөлшектері қалып қоюы мүмкін, сол себепті кішкентай балаларға (3 жасқа дейін) оны бермеген жөн.	майға тұнба беретін фосфатидтерді кетіру үшін сумен өңделеді. Бұл май тазартылмаған майдың қасиеттерін сақтайды және тұнбаны бермейді;

Күнбағыс тұқымынан алынған күнбағыс майы ең пайдалы табиғи майлардың бірі болып табылады. Ол ағаш, бетон үшін консервант және бояулар, лактар ​​және дақтардың ингредиенті ретінде қолданылады. Бұл аз болғандай, ол сабын, сия, линолеум өндірісінде де қолданылады!

---

Смотрите также файлы

• Протокол от 2017г. 2017г. Тесты по дисциплине.docx

• Теория абстрактных идей Дж. Локка 5 Заключение 10.docx

• Неопределенность и риски логистической деятельности. Опыт хеджирования рисков.pptx

• Истоки происхождения педагогики.docx

• Задание 1 к теме 15 Исходные данные.docx