Файл: Реферат Таырыбы арыматынастаы психологиялы кедергілер жне оларды жеу Орындаан Дйсенлов Мрагер.docx
Добавлен: 22.11.2023
Просмотров: 101
Скачиваний: 5
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ
ИНЖЕНЕРИЯ-ТЕХНИҚАЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТІ
Реферат
Тақырыбы: Қарым-қатынастағы психологиялық кедергілер және оларды жеңу
Орындаған: Дүйсенқұлов Мұрагер
Группа: ИЭС_22_07К
Тексерген: Сембеткулова Назира
ЖОСПАР:
I КІРІСПЕ
II НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАҒЫ НЕГІЗГІ КЕДЕРГІЛЕР
2. ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС КЕДЕРГІЛЕРІН ЖЕҢУ
III ҚОРЫТЫНДЫ
IV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
I КІРІСПЕ
Біз бәріміз үнемі қарым-қатынаста боламыз-үйде, жұмыста, көшеде, көлікте, жақындарымызбен және мүлдем бейтаныс адамдармен. Және, әрине, адам күн сайын алатын көптеген байланыстар одан басқа адамдарға қатысты жеке қадір-қасиеті мен қашықтығын сақтай отырып, қарым-қатынас жасауға мүмкіндік беретін бірқатар шарттар мен ережелерді орындауды талап етеді.
Қазіргі уақытта барлық деңгейдегі байланыстардың үнемі кеңеюі байқалады, бұл үлкен әлеуметтік ұтқырлықты білдіреді. Көптеген сарапшылар қателеспеу үшін серіктестеріңіздің, әріптестеріңіздің, бағыныштыларыңыздың, бәсекелестеріңіздің психологиялық ерекшеліктерін зерттеу қажет деп санайды.
Қарым-қатынастың функциялары. Өзiнiң мiндетi бойынша қарым-қатынас көп функциялы. Қарым-қатынастың 5 негiзгi функциясын бөлiп көрсетуге болады.
1. Прогматикалық функция – адамдардың бiрiккен iс-әрекетi процесiнде өзара әрекеттесуде жүзеге асады.
2. Қарым-қатынастың қалыптастырушы функциясы – бұл адамдық тұлға ретiнде дамуы және қалыптасу процесiнде танылады. Шындығында үлкен мен қарым-қатынас жасамай болмайды.
3. Растау функциясы – бiз өзге адамдармен қарым-қатынас жасағанда ғана өзiмiздiң қандай екенiмiздi танып түсiнiп растай аламыз. Өз құндылығыңды мойындалатынына көз жеткiзу үшiн адам өзге адамдардың қолдауын iздегенде осы функция көрiнедi. Ульям Джеймс өзi адам үшiн қоғамда өзiмен өзi қалдырылып мүлде ескерусiз қалғанан артық жаза жоқ дейдi. Мұны психология тұрғысынан растамау деп атаймыз. Қарапайым сенiкi дұрыс емес немесе сен жамансың деген сөздермен бiлiнетiн және растаудың белгiлi бiр бөлiгi бар жоққа шығарумен салыстыруда яғни растамау деп аталады.
4. Тұлғааралық қатынастарды ұйымдастыру және қолдау функциялары. Кез-келген адамдардың қарым-қатынасы өзге адамдарды бағалаумен және белгiлi бiр жақсы немесе жаман эмоцияналды қатынастарды орнатумен, байланысты тiптi адамдардың өзiмен әртүрлi жағыдайда қатынс жасауға болады.
5. Тұлғаның iшiндегi қарым-қатынас формасы. – бұл маңыздылардың бiрi. Өз-өзiмен жүргiзiлген диалогтың негiзiнде бiз белгiлi бiр шешiмдер қабылдап маңызды әрекеттерге барамыз. Мұндай iшкi қарым-қатынасты адам ойлауының әртүрлi тәсiлi ретiнде қарастыруға болады
Қарым-қатынастың сәттілігі ортақ: сөйлеуші де, тыңдаушы да қарым-қатынастың өнімділігіне ықпал ете алады.
II НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. ҚАРЫМ – ҚАТЫНАСТАҒЫ НЕГІЗГІ КЕДЕРГІЛЕР
Қарым-қатынас процесін бағалаудағы әдеттегі қателік келесідей тұжырымдалады:"мен айтқым келген нәрсені айттым, ол менің айтқанымды түсінді". Бұл елес. Шындығында, серіктес бәрін түсінеді, біріншіден, басқаша, екіншіден, өзінше.
Серіктестер арасындағы іскерлік қатынастарда өте нақты кедергілер болуы мүмкін. Олардың пайда болу себептері әртүрлі. Стрессті болдырмау үшін Сіз қарым-қатынастағы кедергілердің алдын алуды үйренуіңіз керек және егер олар бұрыннан бар болса, оларды сәтті жеңуіңіз керек. [1]
Жемісті қарым-қатынас жолында туындайтын негізгі кедергілерді қарастырыңыз.
Өзара әрекеттесу кедергілері. Мотивациялық тосқауыл серіктестердің қарым-қатынас жасау үшін әртүрлі мотивтері болған кезде пайда болады, мысалы: біреуі ортақ бизнесті дамытуға мүдделі, ал екіншісі бірден пайда табуға мүдделі. Бұл жағдайда бір-бірінің ниетін басынан бастап нақтылап, ынтымақтастықтың себептерін келіскен дұрыс. Егер бұл сәтсіз болса, ынтымақтастық сәтсіздікке ұшырайды.
Қабілетсіздікке төзімділік. Серіктестің қабілетсіздігі тітіркену сезімін, уақытты ысырап ету сезімін тудырады. Егер серіктес мәселені мүлде түсінбесе, әңгімені сыпайы түрде "бұрап" алған дұрыс; егер ол проблеманы ішінара иеленсе және оған жүгінетін ешкім болмаса, оны қазіргі заманға жеткізу керек, оның үлкен хабардарлығын көрсетпеу керек.
Этикалық кедергі серіктеспен қарым-қатынасқа олардың сіздің ұстанымыңызға сәйкес келмейтін моральдық ұстанымы кедергі болған кезде пайда болады. Әркім стоитаға келу керек пе, жоқ па, соны өзі шешеді,
бірақ серіктесті қайта тәрбиелеу немесе ұятқа қалдыру ұсынылмайды.
Әр адамның өзіндік қарым-қатынас стилі бар. Бұл темпераментке, мінезге, дүниетанымға байланысты және тәрбиенің, ортаның, кәсіптің әсерінен қалыптасады. Сондықтан іскерлік қарым-қатынаста қарым-қатынас стиліне кедергі жиі туындауы мүмкін. Қарым-қатынас стилінің мазмұны:
- қарым-қатынастың басым мотиві (өзара әрекеттесу, өзін-өзі растау, әңгімелесушіні эмоционалды қолдау және т. б.);
- басқа адамдарға деген көзқарас (жұмсақтық, мейірімділік, төзімділік, қатыгездік, рационализм, өзімшілдік, алалаушылық және т. б.);
- өзіне деген көзқарас (нарциссизм, өзінің кемшілігін мойындау, "форманың абыройы", өз пікірін таңу және т. б.);
- адамдарға әсер ету сипаты (қысым, мәжбүрлеу, манипуляция, ынтымақтастық, жеке мысал, араласпау және т.б.).
Серіктестің қарым-қатынас стилі онымен қарым-қатынасқа кедергі келтірмейтініне қалай көз жеткізуге болады? Егер бұл мәселеге араласпаса, біздің көзқарасымыз қандай болса да, оны қабылдау керек.
Қабылдау мен түсінудегі кедергілер. Эстетикалық тосқауыл серіктес ретсіз, кездейсоқ киінген кезде немесе жұмыс үстелінің сыртқы түрі сөйлесуге жарамсыз болған кезде оның кеңсесіндегі жағдай пайда болады. Әңгімені жалғастыру үшін ішкі тосқауылдан өту қиын, бірақ егер бұл байланыс қажет болса, бізді бір нәрсе мазалайтынын көрсетпеуіміз керек.
Серіктестердің әртүрлі әлеуметтік жағдайы, әсіресе олардың біреуі биліктен қорқатын болса, ыңғайлы қарым-қатынасқа кедергі келтіруі мүмкін. Сұхбат алдында келесі жағдай мұндай көзқарастан арылуға көмектеседі: "көшбасшы Мен сияқты адам. Менде алаңдауға негіз жоқ. Мен түсіністікке сенемін, сабырлы және қарапайым сөйлеймін. Мен өзімді және бизнесімді құрметтеймін, ол оны сезінеді.
Ренжіген адаммен қарым-қатынаста жағымсыз эмоцияларға тосқауыл болады. Егер әдетте сізбен сыпайы серіктес сізді ұнамсыз қарсы алса, көзіңізді көтермеңіз және т. б., оны өз есебінен қабылдауға асықпаса: мүмкін ол өз істеріне, отбасылық қиындықтарға және т. б. байланысты жаман параметрлермен тарала алмайды. кездесуге алдын-ала келді, сіз не екенін анықтауға тырысуыңыз керек компаниядағы жағдай, іскери серіктес қандай көңіл-күйде. Кейде әңгімені басқа уақытқа ауыстырған дұрыс. Егер бұл мүмкін болмаса, әңгіменің басында серіктеске эмоционалды жағдайын жақсартуға көмектесу маңызды.
Адамның физикалық немесе рухани денсаулық жағдайы адамның қарым-қатынасына да әсер етеді. Бақылаушы адамдарға сыртқы белгілері бойынша адаммен не болатынын болжау, оған сәйкес тонды, сөздерді таңдау немесе науқас сұхбаттасушыны шаршатпау үшін сөйлесу уақытын қысқарту қиын емес.
Іскери серіктес жасаған психологиялық қорғаныс қарым-қатынасқа үлкен кедергі болып табылады.
Ыңғайсыз қызметкермен немесе серіктеспен қарым-қатынас жасаудағы кедергі оның өзін қорғауға деген ұмтылысынан туындайтынын түсініп, оған деген көзқарасыңызды өзгертуге тырысыңыз және мұндай адаммен қарым-қатынастағы қиындықтар біртіндеп жойылады.
орнату кедергісі. Сіздің іскери серіктесіңіз сізге немесе сіз ұсынатын фирмаға теріс көзқараспен қарауы мүмкін. Егер сіз орнатуға кедергі келтірсеңіз, серіктесіңізді сендіруге тырыспағаныңыз жөн. Дұшпандықты надандықтың, әлсіздіктің, мәдениетсіздіктің, қарапайым надандықтың көрінісі ретінде байыпты қабылдаңыз. Сонда әділетсіз көзқарас сізге зиян тигізбейді және ол көп ұзамай толығымен жойылады, өйткені сіздің әрекеттеріңіз бен әрекеттеріңіз серіктесіңіздің ойын өзгертуге мәжбүр етеді.
Қос тосқауыл-біз әр адамды өзіміз бағалаймыз, іскери серіктестен оның орнында не істейтінін күтеміз. Бірақ ол басқаша. Бұл жағдайда оның ұстанымы оның моральдық нормалары мен көзқарастарымен анықталады.
байланыс кедергілері. Семантикалық тосқауыл іскери серіктестер мүлдем басқа нәрселерді білдіру үшін бірдей белгілерді (сөздерді қоса) қолданған кезде пайда болады. Бұл кедергінің себептері әртүрлі. Семантикалық кедергіні жеңу үшін серіктестің ерекшеліктерін түсіну керек, оған түсінікті сөздік қорын пайдалану керек; әр түрлі мағынадағы сөздер, сіз қандай мағынада бір немесе басқа сөзді қолданғаныңызды түсіндіріңіз.
Өзіңізді білдіре алмау (логикалық кедергі) қарым-қатынасқа үлкен кедергі жасайды. Гельветиус: "өз ойларын жеткізу үшін оларға ие болудан гөрі көп ақыл қажет...
Мұны өздерін ақылды деп санайтын, бірақ өте нашар шығармалар жазатын көптеген адамдар дәлелдейді".
Компаниядан қажетті ақпаратты алу үшін сіз шыдамды болуыңыз керек, тыңдау, сұрақтар қою үшін барлық қабілеттеріңізді пайдалануыңыз керек.
Нашар сөйлеу техникасы (фонетикалық тосқауыл) тиімді қарым-қатынасқа үлкен кедергі келтіреді. Бірақ егер сіз осы серіктеспен сөйлескіңіз келсе, олардың сөйлеу мәнеріне бейімделмеуіңіз керек және сіз бір нәрсеге риза емес екеніңізді көрсетпеуіңіз керек.
Тыңдай алмау серіктес өзі туралы сөйлесуді тоқтатып, бастайды немесе өз ойларына еніп, сіздің сөздеріңізге мүлдем жауап бермейді (толығырақ, қараңыз) іскерлік қарым-қатынастағы тыңдау). Сіз серіктесіңіздің тек сөйлеу өнерімен тыңдай алмауының орнын толтыра аласыз. [4]
Модальды араласу адам ақпаратты қабылдаудың басым арнасы туралы ойланбаған кезде пайда болады (толығырақ ақпаратты қараңыз) ауызша қарым-қатынас құралдары). Әр адамның басымдықты қабылдаудың белгілі бір арнасы бар екенін білу бізді төзімдірек етеді және оны анықтай білу Белгілі бір сұхбаттасушымен барабар қарым-қатынас тілін табуға, онымен жанжалсыз ғана емес, сонымен бірге қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді. тиімді. Қарым-қатынастағы модальды кедергілерді болдырмау үшін ақпаратты өзіне түсінікті түрде беру керек, оны серіктес оңай қабылдай алады.
Мінездің кедергісі қарым-қатынаста қиындықтар туғызады. Әр адамның өзіндік мінезі бар, бірақ білімді адамдар мінез жанжал тудырмайтындай әрекет етуді біледі. Алайда, бәрі де өзін-өзі түсінуді және өзін-өзі басқаруды қаламайды және білмейді. Темперамент ерекшеліктері бар адамдар ыңғайсыз әңгімелесушілер болуы мүмкін. [5]
Ұятсыздық-бұл сіздің серіктесіңізді дұрыс қабылдауға, оның айтқанын түсінуге және онымен қарым-қатынас жасауға кедергі болатын кедергі. Өкінішке орай, іскерлік қарым-қатынаста да жаман мінез-құлықтың көрінісі сирек емес. Ұятсыздықты тыныштықпен, тітіркенусіз, өзінің сыпайылығымен тоқтатуға болады. Әділ немесе әділетсіз наразылықты тыңдауға мәжбүр болатын кездер болады. Есіңізде болсын, сіздің мақсатыңыз-жанжал емес, ынтымақтастық. Адам дөрекі болған кезде, оны бірден орнына қоюға деген ұмтылыс пайда болады. Бірақ бұл шатасуға әкелуі мүмкін. Суық, тыныш тонмен жауап берген дұрыс. Көптеген адамдар үшін бұл әлсіретеді. Ашуланған сұхбаттасушыны тыныштандырудың басқа жолдары бар:
- "бөтен рөлді" қабылдаңыз: егер әңгімелесуші ашуланса немесе айқайласа, оның позициясына кіріп көріңіз, жағдайға оның көзімен қараңыз; адамға "Мен сені түсінемін" деп айту керек - және сындарлы түрде сөйлесуге мүмкіндік бар;
- серіктеске деген жанашырлық: әңгімелесушінің дұрыстығын мойындау және оған деген жанашырлық әдетте ашудың отын сөндіретінін ұмытпаңыз;
- шиеленісті жағдайды әзілмен шешуге болады, бірақ бұл сіздің серіктесіңізде әзіл сезімі бар екеніне сенімді болған кезде ғана қажетті нәтиже береді;
- жою техникасы: сіз оның костюміндегі немесе шаш үлгісіндегі кішкене нәрсеге назар аудара отырып, айқайлаушыны байқамай тексере аласыз; сіз оның жасын, отбасылық жағдайын, сүйікті ісін қарастыра аласыз; сөйлеуді талдау да пайдалы: сөздердің айтылу ерекшеліктері, сөздік қорының байлығы, интонация, сөйлеудің сәтті бұрылыстары, сөздердің айтылуындағы қателіктер және сөз тіркестерін құрастыру.
Бұл әдістер теріс әсерлерге стресссіз қарсы тұруға мүмкіндік береді. Сізді жұмыстан шығарып, қоспаған кезде, серіктес әдетте өзін жайсыз сезінеді, тіпті өзін кінәлі сезінеді. Бұл жағдайда ол байланысын жалғастыруға дайын. Енді бәрі сіздің осы адаммен тіл табысуға деген ұмтылысыңызға байланысты.
Сізбен қарым-қатынаста ұятсыздыққа кедергі келтірмеу үшін әңгіменің бірінші минутынан бастап серіктесіңізге мұқият болыңыз.[2]
2