ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 23.11.2023
Просмотров: 102
Скачиваний: 3
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
А) Қайың ормандағы шырша. +
В) Ағаштар мен микоризаласаңырау құлақтар.
С) Акула және жабысқақ балық.
Д) Қыналар.
Е) Барлық келтiрiлген мысалдар.
-
Жыртқыштардың табиғаттағы рөлi қандай?
А) Барлық аталандар. +
В) Құрбандықтарының популяцияларының саны мен құрамы оптималды деңгейде ұстаптыру.
С) Өзiне қорегiн тауып жеуге қабiлетсiз жануарларды терiп жеу.
Д) Құрбандықтарының популяцияларының санын кемiту.
Е) Ауру жануарларды жою.
-
Төмендегi ағзалардың iшiндегi консументтерге жатпайтынын атаңыз.
А) Дәрiлiк алтей. +
В) Құмырсқа.
С) Жылан.
Д) Қиқоңыз.
Е) Бақа.
-
Берiлген нұсқалардың қайсысы паразитизмге мысал бола алады?
А) Бит, кене, саңырау құлақ. +
В) Шаян мен актиния.
С) Шыршалы ормандағы қайың.
Д) Қына.
Е) Барлық аталғандар.
-
Қасқырлар жыл сайын бұғылардың 25%-ға жуығын өлтiредi. Бұл құбылыс өзара әсердiң қандай формасына жатады?
А) Жыртқыштық. +
В) Бәсекелестiк.
С) Нутуализм.
Д) Паразитизм.
Е) Атағандардың барлығы.
-
Әртүрлi түрге жататын даралардың өздерiнiң арасында немесе бiр түрдiң iшiндегi қорек, мекен етуi ареалы үшiн күрес қалай аталады?
А) Бәсекелестiк. +
В) Жыртқыштық.
С) Паразитизм.
Д) Мутуализм.
Е) Барлық аталғандар.
-
Әрбiр түр басқа түрлермен қарым-қатынасынан пайда алатын бiрлесiп тiршiлiк етуi қалай аталады?
А) Мутуализм. +
В) Нейтрализм.
С) Бәсекелестiк.
Д) Паразитизм.
Е) Жыртқыштық.
-
Төменде аталған өзара әсерлердiң қайсысы симбиозға жатады?
А) Күйiс қайтаратын жануарлардың кұрделi асқазанының бiр бөлiгiнде бiр неше килограм бактериалар мекендейдi. +
В) Көкек ұсақ торғай тәрiздiлерiнiң ұясына жұмыртқасын салып кетедi.
С) Торғай құртпен қоректенедi.
Д) Инелiк масаның дернәсiлдерiмен қоректенедi.
Е) Барлық атаулар.
-
Бәсекелестiктiң болуын не анықтайды?
А) Ортақ ресурстардың шектелуi. +
В) Ортақ ресурстардың жеткiлiктi болуы.
С) Ресурстардың тәуелсiз тiршiлiк етедi.
Д) Тек қоректiң ресурстарымен анықталады.
Е) Аталғандардың барлығы.
-
Төменде аталған бейiмделу мысалдарының iшiнен жыртқыштарға ең тән бөлiгiн атаңыз?
А) Жылдам реакция. +
В) Баспаналарды пайдалану.
С) Тiкен ине сауыттарының болуы.
Д) Қорғаныштық рең.
Е) Аталғандардың барлығы.
-
Аллелопатия дегенiмiз не?
А) Метабодизм өнiмдерiнiң көмегiмен өсiмдiктердiң бiр-бiрiмен химиялық өзара әсерi. +
В) Екi түрдiң мiндеттi түрде бiрiгiп тiршiлiк етуi мен өзара пайдалы әсерi.
С) Иесiнiң тамақтарының қалдықтарымен қоректену.
Д) Өзара пайдалы, бiрақ бiрлесiп тiршiлiк ету мiндеттi емес.
Е) Барлық аталғандар.
-
Табиғи биогеоценоздарда қандай факторлар өзара әсерлеседi?
А) Абиотикалық және биотикалық. +
В) Биотикалық.
С) Биотикалық және антропогенттiк.
Д) Абиотикалық және антропогенттiк.
Е) Барлық аталғандар.
-
Өсiмдiктер бiрлестiгi қалай аталады?
А) Фитоценоз. +
В) Зооценоз.
С) Биоценоз.
Д) Биогеоценоз.
Е) Экожүйе.
-
Сукцессиялардың нәтижесi қандай?
А) Бiр бiрлестiктiң басқасымен ауысуы. +
В) Бiрлестiктiң кұрделi iшкi құрлымын сақтау.
С) Бiрлестiктiң қоршаған ортаға бейiмделуi.
Д) Түрлердiң қоршаған ортаға бейiмделуi.
Е) Барлық аталғандар.
-
Тундра бiрлестiгiне тән дұрыс қоректену тiзбегiн табыңыз?
А) Өсiмдiк – тышқан +
В) Мүк – бұғы — үкi.
С) Тырбық қайындар – саңырау қлақтар – бұғы.
Д) Мүк — үкi – бұғы.
Е) Өсiмдiк – тышқан – бұғы.
-
Жануарлар бiрлестiгiн қалай атайды?
А) Зооценоз. +
В) Фитоценоз.
С) Биоценоз.
Д) Биогеоценоз.
Е) Биосфера.
-
Популяцияда бiр айда, жылда немесе он жылда туылған даралардың санын қалай атайды?
А) Туылу. +
В) Көшiп келу (имеграция)
С) Өлiм.
Д) Көшiп кету (эмиграция).
Е) Миграция.
-
Әртүрлi ағзалардың арасындағы байланыстар қалай аталады?
А) Бәсекелестiк. +
В) Тiкелей.
С) Биотикалық.
Д) Жанама.
Е) Қоректiк.
-
Дайын органикалық заттармен қоректенетiн ағзаларды қалай атайды?
А) Гетеротрофтар. +
В) Автотрафтар.
С) Хемотрофтар.
Д) Фототрофтар.
Е) Барлық аталғандар.
-
Популяцияның тығыздығы дегенiмiз не?
А) Тiршiлiк кеңiстiгiнiң аудан бiрлiгiне келетiн даралар саны. +
В) Берiлген кеңiстiктердегi даралардың белгiлi бiр саны.
С) Жалпы саны.
Д) Кiшкене жердегi әртүрлi даралардың саны.
Е) Барлық аталғандар.
-
Толеранттылық диепозоны кең ағзларды қалай атайды?
А) Эврибионт. +
В) Стенобионт.
С) Голофит.
Д) Супулент.
Е) Гелиофит.
-
Су экожүйесi дегенiмiз не?
А) Көлдiң биотикалық және амбиотикалық компоненттерiнiң жиынтығы. +
В) Көлдiң өсiмдiктер бiрлестiгi.
С) Көлдiң жануарлар бiрлестiгi.
Д) Фитопланктон.
Е) Зоопланктон.
-
Шөп қоректi жануарлар биоценозда қай топқа жатады?
А) Консументтер. +
В) Өндiрушiлер.
С) Автотрафтар.
Д) Фототрафтар.
Е) Редуценттер.
-
Ағзаның қоршаған орта жағдайларына төзе алу қабiлетiн қалай атайды?
А) Толяранттылық. +
В) Мамандану.
С) Вируленттiлiк.
Д) Тұрақтылық.
Е) Сезiмталдық.
128 . Бiрiншi реттi консументтерге қайсы жатады?
А) Шөп қоректiлер. +
В) Жыртқыштар.
С) Қорек талғамайтын.
Д) Етқоректiлер.
Е) Паразиттер.
-
Бiрдей уақыт аралығында қайталанатын ортаның өзгерiстерiн қалай атайды?
А) Тұрақсыз. +
В) Хауысты.
С) Бағытталған.
Д) Тұрақты.
Е) Циклдi.
-
Жер бетiндегi жасыл өсiмдiктердiң бiрiншi реттi өнiмнiң биомассасының жиналуының энергетикалық көзiне не жатады?
А) Күн сәулесi. +
В) Ультра кұлгiн сәулелерi.
С) Инфра қызы сәулелер.
Д) Ренген сәулелерi.
Е) Аталғандардың барлығы.
-
Биосфера терминiн ғылымға алғаш енгiзген кiм?
А) Н. Вавилов. +
В) Ю. Либих.
С) Э. Зюсс.
Д) С. Швартс.
Е) В. Вернардский.
-
Төмендегi белгiлердiң қайсысы популяцияларға тән белгi?
А) Барлық аталғандар. +
В) Даралар саны.
С) Жастық құрамы.
Д) Туу.
Е) Өлiм.
-
Экологиялық сукцесиясының соңғы тепе-теңдiк күйi қалай аталады?
А) Климакс. +
В) Бiрiншi реттi сукцессия.
С) Екiншi реттi сукцессия.
Д) Экологиялық тепе-теңдiк.
Е) Үшiншi реттi скуцессия.
-
Биосера қашан пайда болды?
А) 1-2 милиард жыл бұрын. +
В) 5 милиард жыл бұрын.
С) 10 милиард жыл бұрын.
Д) 50-100 милион жыл бұрын.
Е) 10 милион жыл бұрын.
- 1 2 3 4 5
Сукцессияның толық анықтайтын анықтаманы атаңыз?
А) Барлық аталғандар. +
В) Экожүйенiң өздiгiнен қалпына келу процесi.
С) Бiрлестiктiң өздiгiнен даму процесi.
Д) Табиғаттағы адамның қызметi.
Е) Бiрлестiктердiң алмасу процесi.
-
Жыртқыштардың жемтiгiнiң санының кұрт өсуiнiң алдын алуға қабiлетiнiң болмауы неге байланысты?
А) Жыртқыштардың тiршiлiк циклi аз. +
В) Жыртқыштардың популяциясының өсу жылдамдығы жемтiгiмен салыстырғанда төмен.
С) Жемтiгiнiң санының кұрт артуы жыртқыштардың өнiмдiлiгiнiң кемуiне сәйкес келедi.
Д) Дұрыс жауап жоқ.
Е) Барлық аталандар.
-
Төмендегi аталған факторлардың қайсысы жасанды ластану көздерiне жатады?
А) Вулкандар. +
В) Автомабилдердiң газдары смок.
С) Шаңды дауылдар.
Д) Жер сiлкiнуi.
Е) Барлық аталған факторлар.
-
Қорықтың ұйымдастыруын қандай экологиялық факторға жатқызуға болады?
А) Биотикалық. +
В) Антропогенттiк.
С) Абиотикалық.
Д) Биотикалық және антропогенттiк.
Е) Абиотикалық және антропогенттiк.
-
Қоршаған ортаның жағдайын бақылау, байқау, бағалау мен болжаудың комплекстi жүйесiн қалай атайды?
А) Экологиялық картографиялау. +
В) Маниторинг.
С) Домпинг.
Д) Кадастр.
Е) Дұрыс жауап жоқ.
-
Қорық дегенiмiз не?
А) Жартылай қорғау режимiмен сипатталатын територия. +
В) Жеке табиғи объектiлер (сарқырамалар, үңгiрлер және т.б).
С) Шаруашылық қызметiне мүлдем алынған териториялар немесе акваториялық бөлiктерi.
Д) Табиғатты сауықтыру және эстетикалық мақсатта қорғау үшiн бөлiнген териториялар.
Е) Дұрыс жауап жоқ.
-
Демэкология ненi зерттейдi?
А) Тип. +
В) Популяция.
С) Нәсiл.
Д) Түр.
Е) Класс.
-
Қазiр бiздiң планетамыздағы адамдардың саны қанша?
А) 6-7 милиард адам. +
В) 3-4 милиард адам.
С) 4-5 милиард адам.
Д) 5-6 милиард адам.
Е) 2-3 милиард адам.
-
Биологиялық алуан түрлiлiктiң кедейленуi себебi қандай?
А) Өлтiру. +
В) Химиялық ластану.
С) Физикалық ластану.
Д) Мекен ету ортасын бұзу.
Е) Барлық аталғандар.
-
Оңтұстiк Қазақстанда “Ақсу – Жабағылы” қорығы қай жылы ұйымдастырылды.
А) 1926.+
В) 1925.
С) 1927.
Д) 1928.
Е) 1929.
145.Ортаның өзіне тән ерекшеліктерін әр түрлі ағзалардың көмегімен анықтау.
А. Биоиндукциясы. +
В. Аймақтық мониторинг.
С. Жергілікті мониторинг.
Д. Лихеноиндикация.
Е. Модельдеу.
-
ОРтаның жалпы ластану дәрежесін анықтау.
А. Лихеноиндикация. +
В. Аймақтық мониторинг.
С. Биоиндукциясы.
Д. Жергілікті мониторинг.
Е. Модельдеу.
-
Қандайда бір интенсивті антропогенді қысымға ұшыраған жекелеген объектілерге қатысты мониторинг.
А. Жергілікті мониторинг. +
В. Аймақтық мониторинг.
С.Ғаламдық мониторинг.
Д.Авиациялық мониторинг.
Е.Аталғандардың барлығы.
148.Көршілес табиғат жағдайларынан ерекшелінетін үлкен кеңістікті алып жатқан аудандар мониторинг.
А.Аймақтық мониторинг. +
В.Жергілікті мониторинг.
С.Ғаламдық мониторинг.
Д.Авиациялық мониторинг.
Е.Аталғандардың барлығы.
-
Биосфера туралы немесе жекеленген биосфералық процестер туралы мәліметтер алуды мақсат етіп қоятын мониторинг.
А. Аталғандардың барлығы. +
В.Жергілікті мониторинг.
С.Ғаламдық мониторинг.
Д.Авиациялық мониторинг.
Е. Аймақтық мониторинг.
-
150. Жеке организмнің қоршаған ортада тіршілік етуінің шекараларын анықтап, организмнің орта факторларының әсеріне жауап беруін және олардың орта жағдайларына бейімделушілігін зерттейтін экология.
А.Аут экология. +
В.Дем экология.
С.Син экология.
Д.Гео экология.
Е.Ноо экология.
-
151. Папуляциялардың құрылымы мен санының динамикасының жалпы заңдылықтарын зерттейтін экология.
А. Дем экология. +
В. Аут экология.
С.Син экология.
Д.Гео экология.
Е.Ноо экология.
-
Әр түрлі түрлерге жататын папуляциялар жиынтығын біртұтас организмдер
деңгейінде зерттейтін экология.
А. Син экология. +
В.Дем экология.
С. Аут экология.
Д.Гео экология.
Е.Ноо экология.
-
Экологиялық жүйелерді биосфералық деңгейде қарастыратын экология.
А. Гео экология. +
В.Дем экология.
С.Син экология.
Д. Аут экология.
Е.Ноо экология.
154.Абиотикалық факторларға жататын жағдайлардың бірі.
А. Радиациялар. +
В.Жануарлар.
С. Өсімдіктер.