Файл: азастан тарихы жне оамды пндер кафедрасы азастан тарихы пні бойынша дістемелік нсау Мамандыы.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 23.11.2023
Просмотров: 183
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
5.Сабақты қорытындылау: 5мин(6 %)
1. Оқушыларды бағалау:
2. Сабақтың тақырыбы: Патшаның көші қон саясаты. Кеңес өкіметі кезіндегі депортация, оның Қазақстандағы демографиялық жағдайға әсері.
6. Үй тапсырмасы:
1. Жоғарыда көрсетілген әдебиеттерден үй жұмысына дайындалу.
2. Қосымша жұмыс:
Реферат тақырыбы:
1. 1867-1868 жылдардағы реформалардың енгізілуі.
2.ҰОС жылдарындағы депортация.
№ 8 сабақ
І.Сабақтың тақырыбы: Қазақстан халықтар Ассамблеясы және оның қызметтері. Сағат саны - 2 90мин(100% )
ІІІ. Сабақтың түрі: теориялық
ІY. Сабақтың мақсаты:
оқыту: оқушыларға елімізде халықтар арасында татулық пен достықты сақтау керектігін түсіндіру.
тәрбиелік: ұлтымызды, тілімізді құрметтеуге тәрбиелеу.
дамыту: оқушыларды еліміз үшін қызмет жасайтын адал азаматы болуға тәрбиелеп, отанға деген сүйіспеншілігін арттыру.
Ү. Материалды- техникалық жабдықталуы:
а) техникалық құралдар: құрылғы компьютерлер, интерактивті тақта, мультимедиялық құрылғы.
ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.
б)оқыту орны: аудитория.
Ү. Әдебиеттер:
негізгі: М. Қ. Қозыбаев «Қазақстан тарихы» 10- кл.
Қазақстан тарихы 11- кл А 2002 ж.
қосымша: Қазақстан тарихы очерктер А. 1994 ж.
Қазақстан тарихы әдістемелік нұсқау А. 2009 ж.
ҮІ. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин ( 6% )
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
ҮІІ.Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру.
15 мин (16%)
1.Саяси қуғын – сүргін мен халықтар депортациясы демографиялық ахуалға қалай әсер етті?
2.Қазақстан көп ұлтты мемлекет болып қалыптасуына қандай жағдайлар әсер етті?
3.Қазақстанға қай уақытта қандай халықтар көшірілді?
4.Тың және тыңайған жерді игеру депортацияға қандай әсерін тигізді?
5. Депортация ұғымы нені білдіреді?
3.Жаңа тақырыпты түсіндіру: 40 мин (44%)
1.3 Тақырып жоспары:
1. Қазақстан көп ұлтты мемлекет.
2. Қазақстандағы мәдени орталықтардың алатын орны.
3. Қазақстан халықтар Ассамблеясының тарихи маңызы.
4. Ассамблеяның атқаратын қызметі.
Ақпараттық –дидактикалық бөлім.
Қазастанда 130 ұлт пен ұлыс өкілдері тұрады. Сондықтан да саяси тұрақтылықты сақтауға, ұлт саясатына, ұлтаралық қатынастарға елімізде ерекше мән беріледі. Республика Конститутциясында: «қоғамдық ұйымдардың мемлекет ісіне араласуына, мемлекеттік органдардың қызметін қоғамдық бірлестіктердің билігіне беруге жол бермейді» делінген.
Конститутция бойынша әрбір ұлттың өз тілін, мәдениеті мен салт-дәстүрін дамытуға жағдай жасалып отыр. Осындай мақсатпен құрылған отызға жуық мәдени орталық жұмыс істейді. Олар: әзірбайжан, беларусь, грек, күрд, корей, қырғыз, неміс,поляк, ұйғыр т. б. мәдени орталықтары. Бұлардың барлығы өздері жасаған жоспары бойынша жұмыс істейді. Мұндай ұйымдар Қазақстан Халықтар Ассамблеясының жұмысына да белсене араласып келе жатыр.Заңның бірінші бабында Қазақстан Республикасы тәуелсіз мемлекет деп жарияланып, басқа ұлт өкілдері де қазақтармен бірдей тең құқылы деп жарияланды.
Біздің Ата заңымызда Қазақстанда басқа ұлттардың мәдениеті мен тілдерінің дамуына жағдай жасалатынына кепілдік берілген.
1991 жылы 16 желтоқсанда « Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі туралы» Заң қабылданды.
«Қазақ тілі» қоғамымен қатар республикада барлық ұлт өкілдерінің басын қосатын «Қазақстан халықтары Ассамблеясы». Ассамблеяның құрылуын біз Қазақстанда тұрып жатқан әртүрлі ұлт өкілдерінің тату- тәтті өмір сүруінің белгісі ретінде түсінуіміз керек. Ассамблея Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы жарлығымен құрылды. Ол - еліміздің Президенті жанындағы кеңесші орган. Ассамблея өз жұмысын Конститутцияға сәйкес түрлі ұлт өкілдерінің тең құқылы екендігін ескере отырып, ережеге сәйкес жүзеге асырады. Халықтың ұсынысымен Ассамблеяны басқаруға Н. Ә. Назарбаев ұсынылды. Қазір Ассамблея
құрамында 300- ден астам адам бар. Олар – қазақ халқы мен диаспораның өкілдері, атап айтқанда: қазақ, орыс, корей, неміс, украйн, татар, еврей, ұйғыр, беларусь, т.б.
Ассамблея елдегі ұлттық келісім мен саяси тұрақтылықтың сақталуынаықпал етіп, еліміздегі әр түрлі ұлт өкілдері арасындағы достық қарым- қатынасты нығайтуға, олардың рухани- мәдени жағынан қайта өркендеуі мен дамуына азаматтардың өркениетті және демократиялық нормаларға негізделген саяси мәдениетін қалыптастыруға пайдасы тиетін ұсыныстарды әзірлейді.
Қазір республикамызда тұратын барлық ұлт өкілдерінің орталықтары мен қауымдастықтары бар. Атап айтқанда, республикалық «Қазақ тілі» қоғамы, Орыс қауымы, Украин мәдени орталығы . Неміс қоғамы, Өзбектер қауымдастығы, Белларусь мәдени ұлттық орталығы, Ұйғыр мәдени ұлттық орталығы, Корей ұлттық мәдени орталықтарының қауымдастығы, шешен және ингуш халықтарының «Вайнах» мәдени қауымдастығы. т.б. Бүгінде осы орталықтардың белсенділігі арқасында түрлі ұлт өкілдері тарихи отандарымен байланысын нығайтты. Сонымен қатар әр ұлттың әдет- ғұрпы, салт – дәстүрі жанданды. Ассамблея – республикада тұрып жатқан барлық этностар мен ұлттық топтардың мүдделерін көздейтін ондаған қоғамдық бірлестіктер, фестивальдар, байқаулар, қайырымдық шаралары, ағарту бағдарламалары болып табылады. Этностық топтың жас өкілдері Ассамблея квотасы бойынша жоғары оқуға түсуге мүмкіндік алған.
Сонымен, Ассамблея қоғамдағы азаматтық келісім, ұлтаралық үйлесім және саяси тұрақтылық сияқты ұлы мұраттарға белсене араласып келеді.
4.Жаңа тақырыпты бекіту: 20 мин(22%)
1. Жаңа тақырыптар бойынша негізгі түйінге тоқталу.
2.Негізгі терминдер мен тезистерді практика дәптеріне түсіру.
5.Сабақты қорытындылау: 5мин(6 %)
1. Оқушыларды бағалау:
2. Сабақтың тақырыбы: Қазақстан халықтар Ассамблеясы және оның қызметтері.
6. Үй тапсырмасы:
1. Жоғарыда көрсетілген әдебиеттерден үй жұмысына дайындалу.
2. Қосымша жұмыс:
Реферат тақырыбы:
1. Қазақстан көп ұлтты мемлекет.
2. Қазақстан халықтар Ассамблеясының құрылуы.
№ 9 сабақ
І.Сабақтың тақырыбы:Қазақстан КСРО-ның құрамдас бір бөлігі.
Қазақстандағы коммунистік партияның қызметі.
Сағат саны - 2 90мин(100% )
ІІІ. Сабақтың түрі: теориялық
ІY. Сабақтың мақсаты:
оқыту: оқушыларға халқымыздың өткен тарихын оқи отырып ендігі жерде қателіктерді қайталамауға үйрету.
тәрбиелік: ұлтымызды, тілімізді құрметтеуге тәрбиелеу.
дамыту: оқушыларды еліміз үшін қызмет жасайтын адал азаматы болуға тәрбиелеп, отанға деген сүйіспеншілігін арттыру.
Ү. Материалды- техникалық жабдықталуы:
а) техникалық құралдар: құрылғы компьютерлер, интерактивті тақта, мультимедиялық құрылғы.
ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.
б)оқыту орны: аудитория.
Ү. Әдебиеттер:
негізгі: М. Қ. Қозыбаев «Қазақстан тарихы» 10- кл.
Қазақстан тарихы 11- кл А 2002 ж.
қосымша: Қазақстан тарихы очерктер А. 1994 ж.
Қазақстан тарихы әдістемелік нұсқау А. 2009 ж.
ҮІ. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин ( 6% )
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
ҮІІ.Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру.
15 мин (16%)
1. Қазақстан көп ұлтты мемлекетке қалай айналды?
2. Қазақстандағы мәдени орталықтардың алатын орны.
3. Қазақстан халықтар Ассамблеясының тарихи маңызы.
4. Ассамблеяның атқаратын қызметі қандай?
5. Қазақстан халықтар Ассамблеясы қалай құрылды?
ҮІ. Ұиымдастыру кезеңі: 5 мин ( 6% )
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
3.Жаңа тақырыпты түсіндіру: 40 мин (44 %)
1.3 Тақырып жоспары:
1.Кеңес Одағы Коммунистік партиясының құрылуы, оның мақсаты мен
міндеттері.
2. Партияның бағдарламасы мен Жарғысы.
3. Қазақстан Коммунистік партиясының құрылуы.
4.Қазақстандағы КП-ның басқару жүйесі.
Ақпараттық –дидактикалық бөлім.
Коммунистік партияның негізін салған К. Маркс пен Ф. Энгельс.Олар өздерінің «Коммунистік партияның манифесті» деген еңбектерінде партияның жобасын жазған. 1880 жылдан бастап Ресейде марксизм тарай бастады. Қазан, Самара қалаларында маркстік ілімді оқыған В.И. Ленин маркстік жолға түсті. Осылайша Самара қаласында алғаш рет «Маркстік үйірме» ұйымдастырды.
В. И. Ленин 1883 ж. Петроградқа келіп маркстік үйірме ұйымдастырды.
РСДРП – ның екінші сьезі Лондонда болып, партияның бағдарламасы қабылданды. Ленинді жақтаушылар большевиктер деп аталса, қарсы шыққандар меньшевиктер деп аталды. Сөйтіп РСДРП –ның құрылуы Қазақстанға да өз әсерін тигізді. 1905-1907 жылдары революция кезінде Семей, Ақмола, Қазалы, Қостанай, Көкшетау, Павлодар т.б. қалаларда 50- ден астам социал-демократиялық партиялар құрылды.
Революцияның жеңіліске ұшырауы социал –демократиялық топтардың ыдырауына алып келді. Қазақстанда революциялық жұмыстарды енді қазақ жеріне жер аударғандар жүргізді. Қазақстанда 1917 жылғы революциядан кейін большевиктік ұйымдар мен топтар жылдам құрыла бастады. 1918 жылы Түркістанда Коммунистік партияның құрылуы Оңтүстік Қазақстан үшін маңызы зор болды. Сонымен Азамат соғысы жылдарында да Кеңес өкіметі Қазақстанның әр аймағында әр түрлі құрыла бастады. 1920 жылы олардың саны жиырма мыңға жетіп, Қырғыз бюросы болып қайта құрылды. 1920 жылы Сырдария мен Жетісу облыстарында Жастар одағы құрылған. Ғ. Мұратбаев жастармен жұмыс жүргізу бөлімінің меңгерушісі болып бекітілді.
Қазақ халқының тарихи атауы 1925 жылы сәуірде Қаз АКСР кеңестерінің V сьезінде қалпына келтірілген еді. 1936 жылы Қаз КСР – нің қайта құрылуына байланысты Қазақстан КП болып өзгертілді.
Большевиктік партияның бағдарламасында ұлттық мәселе әрбір ұлттың өз еркінде , өздерінің жеке мемлект болып, бөлініп кетуіне толық құқылы деп көрсетілді. Бірақ большевиктер билікті қолдарына алғаннан кейін бұл мәселе толық орындалмай қалды. Осыдан кейін тәуелсіздік жолында қазақ
зиялыларының арасында күрес күшейді.
Қазақстанда ұлттық мемлекет үшін күрес майданында ұлт зиялылары –Ә. Бөкейханов, А. Байтұрсынов, М. Шоқай, Ж. Досмұхамедов, С. Асфендияров, С. Қожанов аянбай күрес жүргізді.Қазақстанда партиялық әміршіл жүйе 1925 жылы Голощекиннің келуімен күшейе бастады. Партияның бесінші сьезінде қазақ зиялылары жер, су мәселесін тағы да көтерді. Осыны пайдаланып, зиялы қауымға «жікшілдер» деген айып тағып, қуғын-сүргін бастады.
Қазақстанда Коммунистік партияның әміршілдігі ең күшейген кезі ұжымдастыруға тура келді.
Ф. И. Голошекиннің «Кіші Қазан» саясатының зардаптары қазақ халқы үшін өте ауыр болды. Қазақстанда бір партиялық жүйе қалыптасып, бар билік бақылауға алынды. Сталин өлгеннен кейін бұрынғы жүргізілген жүйе тағы да өз жалғасын тапты. Тың және тыңайған жерлерді игеру салдарынан, ядраолық сынақтың әсерінен , 1955 жылы Байқоңырдың салынуынан, Арал теңізінің тартылуынан экологиялық жағдай нашарлай берді. Қазақстанды патша өкіметі тұсында ашық отарласа, Кеңес өкіметі тұсында отарлау құпия түрде жүргізілді.
Пионерлер ұйымы комсомолдық ұйымға өтетін жастарды тәрбиелейтін ұйым болды. Пионерлер ұйымы 1922 жылы 19 маусымда құрылды. Қазақстанда Пионер журналы 1925 ж. жарық көрді. Ал «Қазақстан пионері» газеті 1930 жылы ашылды. Пионерлер ұйымы коммунистік партияның жойылуына байланысты өмір сүруін тоқтатты.
Патша өкіметі тұсында отарлау ашық түрде жүргізілсе, Кеңес өкіметі тұсында отарлау құпия түрде жүргізілді.
Кеңес өкіметінің 70 жылдық өмірінде партияның билік жүргізу формасы жеке басқа табыну болды.
Одақ бойынша Коммунистік партияның ішіндегі қайшылық шиленісіп жатты. Бұл қайшылықтар М. С. Горбачев отырғанда біліне бастады. Мәселені шешу үшін М. С. Горбачев « Қайта құру» реформасы арқылы шешпек болды. Қайта құру реформасын Қазақстаннан бастамақ болып 1986 жылы 16 желтоқсанда Д. А. Қонаевты орнынан алу арқылы бастамақ болды. Бірақ бұл шараладың барлығы партияны сақтап қалуға жол бермеді.1991 жылы КСРО –ның ыдырауына байланысты Коммунистік партияның рөлі төмендеді.
4.Жаңа тақырыпты бекіту: 20 мин(22%)
1. Жаңа тақырыптар бойынша негізгі түйінге тоқталу.
2.Негізгі терминдер мен тезистерді практика дәптеріне түсіру.
5.Сабақты қорытындылау: 5мин(6 %)
1. Оқушыларды бағалау:
2. Сабақтың тақырыбы:
І.Сабақтың тақырыбы: Қазақстан КСРО-ның құрамдас бір бөлігі. Қазақстандағы коммунистік партияның қызметі.
6. Үй тапсырмасы:
1. Жоғарыда көрсетілген әдебиеттерден үй жұмысына дайындалу.
2. Қосымша жұмыс:
Реферат тақырыбы:
1. Коммунистік партияның құрылуы.
2. Ғ. Мұратбаевтың қоғамда алатын орны.
№ 10 сабақ
І. Сабақтың тақырыбы: Қоғамның саяси және әлеуметтік өміріндегі қайшылықтары. 1986 жылғы Желтоқсан көтерілісі.