ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 29.11.2023
Просмотров: 451
Скачиваний: 6
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
(71 сөз)
Тапсырма:
-
1-ші сөйлемдегі етістіктерін өткен шаққа ауыстыр -
соңғы сөйлемнің етістіктерін келер шаққа ауыстыр
Сын есім.
Диктант.
Шахтада.
Менің шахтаны көргім келді. Оның қайда екенін білуші едім. Тау етегінде үлкен үй тұр. Шахтаға кірер ауыз сол жерде. Ақыры шыдамадым. Көкем сыйлаған фонарымды алдым да, шахтаға тарттым. Өйткені шахта жер астында. Ал жер астында күн болмайтынын көкем айтқан.
Үйге кірсем, іші толған шахтерлер екен. Ерсілі – қарсылы ағылып жатыр. Бір ағайдың соңынан ере бердім. Көп есіктен өтіп, үлкен бір залға келдік. Залдың ортасында темір тор тұр. Сол сәтте тор ішінен қоңырау шылдырлады. Мұртты ағай жүгіріп барды да, тордың есігін жапты. Міне, қызық! Темір есіктің арғы жағында тұрған шахтерлер әп-сәтте жоқ болып кетті. Залда мұртты ағай екеуміз қалдық. (94 сөз)
Тапсырма:
1)дара сын есімдерді тауып, астын сыз.
2) соңғы сөйлемді күрделі сын есімі бар сөйлемге айналдыр.
3) мәндес және қарама-қарсы сын есімдердге мысал келтір.
Сан есім
Бақылау диктанты.
Балапандар.
Майтан ағам бізге шұбар тауық, оның артынан ерген үш қара, бір қызыл сары, екі шұбар кішкентай балапандарды берді. Олар бізге бір күннен кейін үйреніп кетті. Шешесі оларды жақсы бақты. Біз балапандарға үлкен нан беріп қойсақ, шешесі оны балапандарына майдалап бөліп береді. Өзі арасында жеп жүреді. Көп күннен кейін шешесі балапандарын тастап кетті. Өйткені балапандары үлкейіп қалған еді. Алтауы бір-бірінен айрылмайды. Егер біреуі адасып қалса, бәрі шырылдай бастайды. Сонда олар бір балапанды қалдырып кеткендерін біліп, әлгі барған жақтарына қарай қанаттарын жайып жүгіре жөнелді.
(83 сөз)
Тапсырма:
-
мәтіннен сан есім және сын есімдерді тауып астын сыз. -
Есептік сан есімдерді реттік сан есімдерге айналдыр.
Көшіру диктанты.
Үйректі қорыған тауық.
Жадыра жаңадан сатып алған төрт үйректі тауық қораға қамап қойған болатын. Үйректер тауықтармен бірге ұядан сыртқа шығып, үйірден ұзамай, жайылып жүрді. Осы төрт үйректі аяқ астынан қайырып, қоритын қорғаушы табыла кетті. Ол шұбар тауық еді. Қанатын қомдап қойып, үйректердің қасынан бір шықпайды. Ұзап кетсе, үйректерді шоқып – шоқып алдына салып қуып келеді. Ұясынан кіргізіп алып, аузында қанатын қомдап кәдімгідей қоқиланып тұрады. Осы көріністі бірнеше рет тамашалаған Жадыра үйректерді қорыған шұбар тауыққа іштей риза болып жүрді.
(74 сөз)
Тапсырма:
-
мәтіндегі сан есімдерді тауып, сөйлем ойла. -
1-ші сөйлемді сөйлем мүшесіне талда
Көшіру диктанты.
Кітап саудасы.
Рауан мен Ержан кітап дүкеніне барды. “Қалжың есеп” кітабын сатып алғысы келген Рауан Ержаннан бір тиын сұрады. Қалтасында 18 тиыны бар еді. “Бұл кітапты сатып алуға менің 19 тиыным жетпей тұр. Егер екеуміздің ақшамызды қоссақ та біз бұл кітапты сатып ала алмас едік,” – деді. Себебі Ержанның қалтасында көк тиын жоқ еді (50 сөз)
Тапсырма:
-
Көрсетілген сандарды сөзбен жаз -
Екеуміздің, ақшамызды – деген сөздерді сөз құрамына талда.
Шылау
Көшіру диктанты
Гүлдер
Бір топ бала жалаң аяқ гүл теріп жүр.Балалар таласа жарысады.Оларды әрбір гүл “Маған кел ,мені ал,мені иіске” деп шақырып тұрғандай.Бір гүлден бір гүл әдемі көрінеді.Қызыға-қызыға ауылдан ұзап та бар жатты.Ұзаған сайын гүл де көбейе берді,гүлге қонған қонған көбелектер де көбейе берді.(46 сөз)
Тапсырма
Шылау сөздерді теріп жаз.
Үстеу
Диктант
Сауысқан
Балалар бірде маған сауысқанның кішкентай балапанын әкеліп берді.
Сары езу балапандарды қанаты қатып өз бетімен ұшуға жарағанша бағып-қағу өте қиынға соқты. Алдымен әбігерге түсіп жүріп жемге үйреттік. Өсе келе мен оны тор ішінде отыруға үйреттім.
Бірте-бірте біздің үй ішінен әр түрлі заттар жоғалып кетіп жатты.Бірде шай қасық,бірде қайшы,сағатым жоғалып кетті. Мұның бәрі сол сауысқанның ісі екендігін артынан түсіндім. (61 сөз).
Тапсырма
Үстеулерді тауып астын сыз.
Бақылау диктанты.
Улы гүлдер.
Жайлауға келіп, рақаттандық. Маусымның гүл жарған сарғыш, ақшыл, көк шөптері самал желмен тербеледі. Біз гүл теріп жүрміз. Самат қолындағы гүлдерін қайта-қайта иіскеп қояды. Бір мезгілде тұра оқалды да, тәлтіректеп барып құлап түсті. Жабылып басын көтердік. Жүрегі соғып тұр.
Айжан бірден біле қойды.
-
Ой, балалар, Самат уланып қалды, - деді шошынып. Біздер қорқып кеттік. Самат жарты сағаттай жатты да, тұрып кетті. Жаңағы жерде гүлі улы шөптер де бар екен.
(66 сөз)
Грамматикалық тапсырма:
-
3-ші, 4-ші сөйлемді сөйлем мүшесіне талда. -
Одағайдың астын сыз. -
Шылауларды теріп жаз.
.