Файл: . Абдуллин атындаы жалпы орта білім беретін мектебі коммуналды мемлекеттік мекемесі.docx

Скачать файл
Заказать решение

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 30.11.2023

Просмотров: 17

Скачиваний: 2

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


«Ғ.Абдуллин атындағы жалпы орта білім беретін мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі





Жұмыс авторы: Еменғали Ханшайым

(4 – сынып оқушысы)

Жетекшісі: Абдолова К.К

(бастауыш сынып мұғалімі)

2022 жыл
Мазмұны

  1. Кіріспе ...............................................................2 бет




  1. Негізгі бөлім................................................... 2-9 бет




  1. Қорытынды ...................................................... 10 бет




  1. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ................. 10 бет






Пайдаланған әдебиеттер.


  1. «Биология анықтамалығы» ғылыми педагогикалық журналы

  2. Интернет материалдары




Кіріспе бөлім
Халық ұғымында табиғат деген сөз Жер – Ана, туған жер, атамекен сөздерімен қатар тұрады. Ыбырай Жақаев мынадай даналық сөздер жазған: «Біз табиғаттың өзін қайта түлететін ұрпақпыз. Жер, су, ауа, адам баласының ұрпағынан ұрпағына мұра болып келе жатқан мол қазына... Әрбір ағашты, әрбір бұлақты, жалғыз дәнді де ыждаһаттылықпен сақтау, қамқор болу – басты міндеттің бірі». Жер бетіндегі әртүрлі экологиялық дағдарыстар мен апаттардың өріс алуы бүкіл адамзат баласына ой салып, халықаралық (әлемдік) деңгейде атап өтілетін айтулы экологиялық күндер белгіленді. Мұндай айтулы экологиялық күндердің өскелең ұрпақтар үшін танымдық және тәрбиелік мәні зор екендігі белгілі.

Экологиялық мәселелер адам баласын ерте кездерден бастап-ақ толғандырып келе жатқандығын арнайы атап өтіліп келе жатқан айтулы экологиялық күндерден айқын байқауға болады. Алғашқы кездерде мұндай күндер жекеленген адамдардың бастамасымен аталып өтілетін болса, кейіннен мұндай мәселелерге қоғамдық ұйымдар мен мемлекеттік мекемелер көңіл бөле бастады.
І. Негізгі бөлім.

Экологиялық айтулы күндер


Қаңтар

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс
















1
2

3
4
5
6
7
8
9

10
11
12
13
14
15
16

17
18
19
20
21
22
23

24
25
26
27
28
29
30

31



















11 қаңтар – Табиғи қорықтар мен ұлттық

табиғи саябақтар күні







ІІІ. Қорытынды бөлім
Осы орайда мен өз құрбыларыма мынадай ұсыныс

айтқым келеді:

    • қоршаған ортаға жауапсыздықпен қараушыларға жол бермеу;

    • жастардың бойында экологиялық мәдениет дағдысын қалыптастыру;

  • қоғамдық пайдалы еңбек және еңбек тәрбиесі арқылы табиғатты қорғау, күту және жақсарту;

    • экологиялық білімді насихаттау;

    • өмірде және нақты іс-әрекетінде экологиялық білімді қолдана білу, іскерлікке төселу;

    • табиғатты қорғау және өзгертуге байланысты оқушыларды жаппай қоғамдық пайдалы еңбекке қосу;

      • мектепте экологиялық білім және тәрбие құрамын ұйымдастыру;




Ақпан

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс




1
2
3
4
5
6

7
8
9
10
11
12
13

14
15
16
17
18
19
20

21
22
23
24
25
26
27

28




















19 ақпан - Киттер мен теңіз сүтқоректілерін

қорғау күні
Жұмбақ

Өзі алып кемедей,
Дауылдан ықпайды.
Су шашып,
Телегей
Мұхиттан шықпайды.

(Кит)



Наурыз

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс




1
2
3
4
5
6

7
8
9
10
11
12
13

14
15
16
17
18
19
20

21
22
23
24
25
26
27

28
29
30
31











22 наурыз - Әлемдік су күні

Мақал – мәтелдер

  1. Су анасы — бұлақ,
    Сөз анасы — құлақ    .

  2. Судың да сұрауы бар.

  3. Су бергеннің сауабы бар,
    Су төккеннің жауабы бар.



26 наурыз - Арал теңізі күні

Аралға қарап...

( Ғафу Қайырбеков)

Арал шеті айнала құм,
Арал суын сол ішкен.
Қайран теңіз, қайран ағын
Тұз бен нәрін бөліскен

Желтоқсан

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс













1
2
3

4
5
6
7
8
9
10

11
12
13
14
15
16
17

18
19
20
21
22
23
24

25
26
27
28
29
30
31

1 желтоқсан – ЖИТС – пен күресудің әлемдік

күні
ЖИТС (СПИД) –  жұқтырылған иммуна тапшылығының синдромы. Ол өте қауіпті ауру түрі. Қазіргі таңға дейін ол аурудың емделу жолдары нақты табылған жоқ.






Қараша

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс




1
2
3
4
5
6

7
8
9
10
11
12
13

14
15
16
17
18
19
20

21
22
23
24
25
26
27

28
29
30
31










21 қараша – Темекі шегуді тоқтатудың әлемдік

күні

Темекі  жапырағында танин,желім,шайыр,крахмал және алколоидер бар өсімдік. Темекі түтінінде 30-астам улы заттар бар: никотин, көмір қышқыл газы, көміртек тотығы, көгеретін қышқыл, аммиак, шайырлы заттар, органикалық қышқылдар және басқалары. Темекіден ауаға жылына 720 мың тонна күкірт қышқылы, 384 мың тонна аммиак, 180 мың тонна никотин, 660 мың тонна темекі майы, 550 мың тоннадай иісті газ шығады.
Мақал – мәтелдер

  1. Шылымды ермек етер-түбіне өзы жетер.

  2. Темекі тартқан бір кісі. Уланған бүкіл үй-іші.

  3. Ш ылымды әр тартқаның-табытыңа шеге каққаның.



Сәуір

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс













1
2
3

4
5
6
7
8
9
10

11
12
13
14
15
16
17

18
19
20
21
22
23
24

25
26
27
28
29
30




1 сәуір – Халықаралық құстар күні

Мақал – мәтелдер

  1. Құс қанатымен ұшады,

құйрығымен қонады.

  1. Ит тамағы үшін жүгіреді.
    Құс тамағы үшін ұшады.


22 сәуір – Жер күні

Жер

  (Әбділдә Тәжібаев)

Байланысын қара жер мен адамның,
Баяндайды баяғысы бабамның:

Жатыр мөрі тақырларды таңбалап,
Тірлік үшін тынбай басқан табанның.

Мамыр

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс



















1

2
3
4
5
6
7
8

9
10
11
12
13
14
15

16
17
18
19
20
21
22

23
24
25
26
27
28
29

30
31















Қазан

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс
















1
2

3
4
5
6
7
8
9

10
11
12
13
14
15
16

17
18
19
20
21
22
23

24
25
26
27
28
29
30

31



















3 мамыр – Күн күні

Жұмбақ

Қызыл күлше тау асады,
Ыстық нұрын шашады.
 (Күн)

12 мамыр – Экологиялық білім күні




20 мамыр - Әлемдегі метерология күні



4 қазан – Жануарлардың әлемдік қорғау күні

Жұмбақтар

  1. Ерiксе,
    Құйрығымен ойнайды.
    Зерiксе,
    Ұйқыға бiр тоймайды. (Мысық)

  2. Табанынан тыз етiп,
    Жүрсе дағы сыз өтiп.
    Күнi-түнi ерiнбей,
    Үйдi жүрер күзетiп. (Ит)

  3. Айбарлы сұсы бар,
    Қанжардай тiсi бар.
    Тұла бойында
    Тасыған күшi бар

  4. Күжiрейген жалды,
    Бiлсең айт бұл аңды? (Арыстан)

  5. Қаймықпайды күштi аңнан,
    Қорқады тек тышқаннан. (Пiл)




Қыркүйек

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс










1
2
3
4

5
6
7
8
9
10
11

12
13
14
15
16
17
18

19
20
21
22
23
24
25

26
27
28
29
30







25 қыркүйек – Әлемдік теңіздер күні
Мақал – мәтелдер


  1. Теңізді қасықтап төгіп
    Сарқа алмайсың.

  2. Тауды арқанмен жығуға болмайды,
    Теңізді қайықпен жабуға болмайды.

  3. Бұлаққа бұлақ қосылса,
    Егізбіз дейді.
    Көлге көл қосылса,
    Теңізбіз дейді.







Маусым

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс







1
2
3
4
5

6
7
8
9
10
11
12

13
14
15
16
17
18
19

20
21
22
23
24
25
26

27
28
29
30









5 маусым – Әлемдік қоршаған ортаны қорғау

күні

Табиғат


 (Асанова Ботагоз)

Алтын бесік табиғатты сүйемін,
Оның ыстық отына да күйемін.
Қырлы-сырлы бояуына көз тастап,
Жер-Ананы қастерлеумен өтемін
8 маусым – Мұхиттардың әлемдік күні

Мұхит туралы мәлімет

Мұхиттар Жер бетінің шамамен 72% құрайды және барлық судың 97% құрайды. Олар тұзды судың негізгі көздері және гидросфераның негізгі компоненттері. Барлығы бес мұхит бар: Арктика, Тынық мұхиты, Атлантика, Үнді және Антарктика.




Тамыз

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс

1
2
3
4
5
6
7

8
9
10
11
12
13
14

15
16
17
18
19
20
21

22
23
24
25
26
27
28

29
30
31














6 тамыз – Ядролық қаруды қолданбауға

қарсы әлемдік күні




28 тамыз – Байкал көлінің күні

Байкал - Шығыс Сібірдің оңтүстігіндегі әлемдегі ең терең көл және ең ірі тұщы судың табиғи сутоғаны болып табылады. Көл іші мен жағалауы өте бай флора мен фаунасымен ерекшеленеді. Жергілікті тұрғындар тарихи көлді «теңіз» деп атайды. Дүние жүзіндегі аса ірі көлдің
қатарына жатады. Ауданы 31,5 мың км²суының  көлемі 23,6 мың км3. Ұзындығы 636 км, ені орта есеппен 48 км.

Байкал — жер бетіндегі ең терең көл (1620 м), орташа тереңд. 730 м.




Шілде

Дс
Сс
Ср
Бс
Жм
Сб
Жс













1
2
3

4
5
6
7
8
9
10

11
12
13
14
15
16
17

18
19
20
21
22
23
24

25
26
27
28
29
30
31

29 шілде – Жаңбыр күні




Мақал – мәтел

  1. Жаңбыр жауса, жерге сый,
    Жігіт туса, елге сый.

  2. Жаңбырменен жер көгерер,
    Еңбекпенен ел көгерер.


Жұмбақ

  1. Көктен түседі,
    Жер ішеді.

(Жаңбыр)

  1. Сырылдатады шәйнегін,
    Ұнатпаса да жұрт, мейлі.
    Тереземіздің әйнегін
    Жуады, бірақ сүртпейді.

(Жаңбыр)


Смотрите также файлы