Файл: арахан мемлекетінде Хсрау мсн Шырын шыармасыны авторы Кутб Абылай аза даласына лы істер тындыру шін жіберілген діретті билеуші болды.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 140
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Франк империясының ыдырауы
Б
«Біз барлық халықтар мен патшалықтарға үстемдік етуге жаралғанбыз», деген Рим папасы: III Инокентий
Батыс пен Шығыс шіркеулері біржолата бөлінді: 1054 ж
Қ
Қасиетті Рим империясы құрылғаннан кейін папалар тағайындалды: тек герман императорларының қалауы бойынша
Ш
Шығыс шіркеуі: рәсімдерді әр ұлттың өз тілінде аткаруына рұқсат берді
Мәнмәтіндік тапсырмалар
XIX ғасырдың 20-30 жж. реформалардың кемшілігін Осман империясының билеушілері арасындағы терең ойлы, көреген қайраткерлер жақсы түсінді. Олардың арасында еуропалық қоғам құрылымымен жете таныс, білімді мемлекет қайраткерлері де болды. Сондай қайраткерлердің бірі II Махмұдтың сеніміне ие болған Мұстафа Решид паша (1800-1858) еді. Мұстафа Решидтің жетекшілігімен жаңа реформаның жоспары жасалынды.
Сан және ғасыр
1865 жылы кұрылған «Жаңа османдар» жасырын ұйымының жетекшісі: Намык Кемал
1876 ж. оқиғаның белгісі ретінде 1895 ж. шығарылған түрік ашық хаты. Ортада сұлтан II Абдул-Хамид, Ұлы уәзір және ичперияның жоғарғы дәрежелі шенеуніктері. Ортадағы әйел адам шыншыр буғаулардан босанып, құлдықтан құтылған Түркияны бір белгісі ретінде берідген. Аспанда ұшып жүрген періште Француз революциясына меңзеп тұр. Оның ұраны: «Бостандық, теңдік, бауырластық». Бұл оқиға Стамбул қаласында болып жатыр.
Танзимат реформаларының бірінші кезеңі: 1839-1853 жж
М
Мустафа Решид паша Мустафа Решидтің мақсаты: түрік өкіметінің еуропалық державаларға тәуелділігіне тежеу қою
Т
Танзимат реформаларына дейін мұсылман емес халықтар: мемлекеттік қызметке алынбады
Танзимат реформаларының кейбір идеяларына мұсылмандардың наразы болу себебі: діні басқа халықтардың мұсылман түріктермен теңестірілуі
Мәнмәтіндік тапсырмалар
Тегі жағынан бір-біріне жақын тайпалардан қалған жазба шығармалар:
Е
«Ер Көкше», «Базар батыр» поэмалары қазақ халқының арасына тарады: Керей тілінде
К
«Кодекс куманикус»: Қыпшақ тілінде тараған
Н
«Наһжи эл Фарадис» қазақ халқының арасына тарады: Кердері тілінде
Т
«Талас ескерткіштері»қазақ халқының арасына тарады: Дулат-үйсін тілінде
Тіл ғылымын зерттеуінілердің пікіріне қарағанда ,«Едіге», «Ерсайын» жырлары қазақ халқының арасына тарады: Алшындар арқылы
Мәнмәтіндік тапсырмалар
Табиғи шаруашылықтың үстемдік жасауы, феодалдық Киев Русі мемлемлекетінде ішкі байланыстың әлсіреуі орыс жерінің бірнеше кінәздіктерге бөлінуіне жеткізгені белгілі. Сөйтіп, XII ғасырдың 30-жылдарынан бастап ежелгі Киев Русі мемлекеті Киев, Владимир-Суздаль, Чернигов-Смоленс " т.б. кінәздіктерге бөлініп кетті.
Киев Русінің ыдырауы
Сан және ғасыр
1147 жылы бүгінгі Ресейдің астанасы Мәскеу қаласын салдырған кінәз: Юрий Долгорукий
А
А. Васнецов. «Двор удельного князя. Кінәз ауласы». Всеволод Юрьевич Большое Гнездо (1176-1212) тұсында орыс жерінің саяси дамуына әсерін тигізген кінәздік: Владимир-Суздаль
Г
Галич-Волынь кінәздігінің оңтүстік-батысында орналасқан ел:
Литва кәніздігі
Ұ
Ұлы Новгород кінәздігі жерінде орналасқан қала: Псков
Я
Ярослав Осмомысл (1153-1187). Галич-Волынь кінәздігі ЯрославОсмомысл дүниеден өткеннен кейін: Галич және Волынь болып екіге бөлінді
Мәнмәтіндік тапсырмалар
Қортық Пипин
Пипин Короткий (плод художественного воображения Нового времени).
Қортық Пипин франктер мемлекетіндегі жаңа әулеттің негізін қалады. Бірақ ол Пипиннің емес, оның әкесі Карл Мартелдің атымен Каролингтер (Карлдың латынша аты Карлоус болатын) әулеті деп аталды.
Ж
Жан Фуке. «Үлкен француз хроникасынан» миниатюра. Шамамен 1460 ж. Каролингтер әулетінің ең атақты королі: Ұлы Карл
Қ
Қортық Пипин король атағына қол жеткізді: Құдай атымен сөйлеуге құқы бар Рим папасын пайдалану арқылы
П
«Пипин сыйлығының» жұрнағы болып табылатын мемлекет: Ватикан
Ұ
Ұлы Карл. Франк империясы. 843 жылы Карлдың кіші ұлына тиесілі болтан империя бөлігі: батыс
Ф
Франк империясының астанасы: Ахен
Мәнмәтіндік тапсырмалар
XII ғасырда Сайрамнан шыққан діндар, шайқы Қожа Ахмет Йассауи Түркістан өңіріндегі кішкене ғана шаһарға қоныс тепті. Йассауи мекендеген шаһарда қылует мешіт ашылғаннан бастап мұсылман дінінің сопылық ағымының орталығына айналды. Қожа Ахмет бүкіл мұсылман халқын ынтымақ пен бірлікке шақырған тамаша діни шығармаларын сонда жазды. Йассауй қайтыс болғаннан кейін оның денесі қойылған қабірдің басына кішігірім кесене салып, шаһарға Иассы аты берілді. ХІҮғасырда Тоқтамыс Йассыны шауып, Ахмет Йассауидің кесенесін талқандап, ішіндегі құнды да, қасиетті мұраларын тонап кетеді. Бірақ көп ұзамай оның ізімен қуып барған Әмір Темір Алтын Орданың астанасы Сарайды талқандап, тонаудан жиналған қазынаға Қожа Ахметтің басына зәулім кесене тұрғызады. Кесененің жалпы құрылысы:
А
Ахмет Йасауи кесенесі бөлмелерінің ішіндегі негізгісі: Кітапхана
Ахмет Йасауи кесенесінің биіктігі: 37,5 м
Ахмет Йасауи кесенесінің ішіндегі үлкенді-кішілі бөлмелер саны: 35
З
Залдың ортасында тұрған тайқазанның жасалған мерзімі: 1399 жылы
К
Көрхананың үстіне қатпарлы күмбез орнатылған. Күнбездің барабандарында салынған өрнек: Араб жазуымен өрнектелген
Мәнмәтіндік тапсырмалар
Леонардо да Винчи (1452-1519 жж. немесе 1456-1519 жж.) – Италияның қайта өркендеу дәуірінің аса ірі қайраткері және оның негізін қалаушылардың бірі. Оның жан-жақты ғылыми және көркем шығармашылық қызметінің маңызы кейін оның қолжазбаларын жинақтап, үңіле түскенде ашыла түсті. Леонардо да Винчи тек ұлы суретші ғана емес, ұлы математик, физик, астраном, архитектор және инженер болған.
А
Аждаһа қалқаны
Ұлы суретшінің алғашқы қарымы туралы мынандай аңыз бар. Әлдебір шаруашылықтың қожайыны Леонардонын әкесіне інжір ағашынан жасалған қалқанын табыстап тұрып, тәуірлеу суретші тауып, қалқанның бетіне өрнек салдырып беруге өтініш қылады-мыс. Ал басы артық жұмысқа бола бас қатырғысы келмеген Пьеро бұл шаруаны ұлына тапсырады. Содан, қалқанға көзі түскен кісінің зәресі зәр түбіне кетсе деген ой иектеп, Леонардо, жылан мен құбыжық кейіпті құрт-құмырысқаларға қарай отырып қалқанның бетіне қиял ғажайып аждаһаның суретін салған екен. Ертесіне расында баласының қолынан шыққан дүниені көріп, қайран қалған әкесі.............: оны бейнелеу өнеріндегі кватроченто тәжрибесін ұстанушы Андрео дель Верроккьоға жетектетіп қоя береді. Сөйтіп бозбала жігіт сол замандағы мен деген суретшінің шеберханасынан бір-ақ шығыпты
Қ
Қайта өркендеу дәуірінің суретшілері мен олардың туындыларын сәйкестендіріңіз: 1-С, 2-В, 3-А
А - Леонардо да Винчи
В - Микеланджело Буонаротти
С - Рафаэль Санти
Л
Леонардо да Винчидің туындысына қатысты берілген мәтінді оқи отырып, ұлы суретшінің шығармасын белгілеңіз.
Суретте екі кейіпкер - Ана мен бала. Күн сәулесі түскен қос терезеден тау жоталары мен аспан әлемін торлаған бұлттар көрінеді. Суреттегі кейіпкер - жас ана. Оның албырт жүзі сабырлы, екі көзін баладан алмай, бізге белгісіз ой дариясына шомылғандай. Оймақ ауыз, қыр мұрынды әйел жүзінде сәл ғана күлкі ізі бар. Бірақ өзін-өзі тоқтатып, ұстамдылық пен сабырлылық көрсетіп отырған ананың ішкі дүние сыры бізге жұмбақ сияқты: «Мадонна Литта»
Т
Төменде ұлы суреішінің қылқаламынан туған туындысы берілген. Туындының аты: «Өлім»
Ұ
Ұрланып, үш жылдан кейін кездейсоқ жағдайлардын әсерінен музейге қайта оралған Леонардо да Винчидің көркем суреті: «Мона Лиза»
Мәнмәтіндік тапсырмалар
Ертеде Алтайдан бастап, батыста Каспий теңізіне дейінгі жерлерді алып жатқан Түрік қағаны Бумын Қытай елімен бейбіт қарым-қатынас орнатады. Алайда ұзақ уақыт бойы Жужандардың қол астында тәуелді болады. Жужандардың тепкісін көрген түріктер енді оларға қарсы бой көтере бастауға бел буады.
Түрік қағаны Бумын мен Жужан билеушісінің арасындағы әрекет.
Ж
Жужан қағанаты билеушісінің түріктермен соғыстан кейінгі тағдыры: Қол астындағы құлдарынан жеңілген масқараға шыдамай, өз-өзіне қол жұмсайды
Жужан мемлекетінің билеушісі: Анағұй
Т
Түрік қағанаты мен жужандардың арасындағы соғыс болған жыл: 552 жыл
Түріктердің жужандарға қарсы соғысудың амалын табу үшін Бумынның жужан билеушісіне елші жіберудегі мақсаты: Қызын әйелдікке беруін талап етуі
Түріктердің жужандарға қарсы соғысудың амалын табу үшін жіберген елшісіне Жужан билеушісінің берген жауабы: «Менің есігімде темір балқытып жүрген құлдың қызымды сұрауға қалай дәті барды»
Мәнмәтіндік тапсырмалар
VII ғасыр ислам дінінің өрлеп, христиан дінінің дағдарысқа ұшырау кезеңі болды. Келесі екі жүзжылдықта Батыстағы өмірдің барлық саласына Рим папасының жоғарғы билігі орнады. Мұндай тоталитарлық билік христиан әлемінің дағдарысын онан сайын күшейтті. Ислам беделінің өсуі христиандықтың көзіне шыққан сүйелдей болды.
Сан және ғасыр
1095 жылы II Урбан папа дінбасылар мен халықтың алдында сөйлеген сөзінде: Иса табыты жатқан Иерусалимді мұсылмандардан азат етуге шақырды
1270 ж. сегізінші крест жорығынан кейін Батыс Еуропа басқыншылары: Мұсылман елдеріндегі барлық иеліктерінен айырылды
К
Кресшілердің құдайдың мүрдесін азат ету үшін күресушілер емес, өздерінің баюын ғана ойлайтын тонаушы басқыншылар екенін анық көрсеткен крест жорығы:
Б
«Біз барлық халықтар мен патшалықтарға үстемдік етуге жаралғанбыз», деген Рим папасы: III Инокентий
Батыс пен Шығыс шіркеулері біржолата бөлінді: 1054 ж
Қ
Қасиетті Рим империясы құрылғаннан кейін папалар тағайындалды: тек герман императорларының қалауы бойынша
Ш
Шығыс шіркеуі: рәсімдерді әр ұлттың өз тілінде аткаруына рұқсат берді
Мәнмәтіндік тапсырмалар
XIX ғасырдың 20-30 жж. реформалардың кемшілігін Осман империясының билеушілері арасындағы терең ойлы, көреген қайраткерлер жақсы түсінді. Олардың арасында еуропалық қоғам құрылымымен жете таныс, білімді мемлекет қайраткерлері де болды. Сондай қайраткерлердің бірі II Махмұдтың сеніміне ие болған Мұстафа Решид паша (1800-1858) еді. Мұстафа Решидтің жетекшілігімен жаңа реформаның жоспары жасалынды.
Сан және ғасыр
1865 жылы кұрылған «Жаңа османдар» жасырын ұйымының жетекшісі: Намык Кемал
1876 ж. оқиғаның белгісі ретінде 1895 ж. шығарылған түрік ашық хаты. Ортада сұлтан II Абдул-Хамид, Ұлы уәзір және ичперияның жоғарғы дәрежелі шенеуніктері. Ортадағы әйел адам шыншыр буғаулардан босанып, құлдықтан құтылған Түркияны бір белгісі ретінде берідген. Аспанда ұшып жүрген періште Француз революциясына меңзеп тұр. Оның ұраны: «Бостандық, теңдік, бауырластық». Бұл оқиға Стамбул қаласында болып жатыр.
Танзимат реформаларының бірінші кезеңі: 1839-1853 жж
М
Мустафа Решид паша Мустафа Решидтің мақсаты: түрік өкіметінің еуропалық державаларға тәуелділігіне тежеу қою
Т
Танзимат реформаларына дейін мұсылман емес халықтар: мемлекеттік қызметке алынбады
Танзимат реформаларының кейбір идеяларына мұсылмандардың наразы болу себебі: діні басқа халықтардың мұсылман түріктермен теңестірілуі
Мәнмәтіндік тапсырмалар
-
Ата, біздің қазақ тіліміз қалай қалыптасқан? -
Балам, Қазақ тілі Қазақстан жерін мекен еткен, тегі жағынан бір-біріне жақын қаңлы, үйсін, қыпшақ, арғын, найман, керей, алшын т.б. тайпалардың тілдері негізінде қалыптасқан. Бұл кездегі тайпалардың ауызекі сөйлеу тілімен қатар әдеби жазба тілі де болған. Қазақтың тілі қогамдық өмірге байланысты туған жаңа сөздердің есебінен байи түсті. ХҮ ғасырда қазақ тілі өзіне тән ерекше белгілері бар, дербес тілге айналды. Осы ғасырларда қазақ даласында өмір сүрген тайпалар әдеби туындыларды өздерінің тілдерінде де жазып таратыпты. Бірақ, басты рөл атқарған «көне қыпшақ тілі» болған екен.
Тегі жағынан бір-біріне жақын тайпалардан қалған жазба шығармалар:
Е
«Ер Көкше», «Базар батыр» поэмалары қазақ халқының арасына тарады: Керей тілінде
К
«Кодекс куманикус»: Қыпшақ тілінде тараған
Н
«Наһжи эл Фарадис» қазақ халқының арасына тарады: Кердері тілінде
Т
«Талас ескерткіштері»қазақ халқының арасына тарады: Дулат-үйсін тілінде
Тіл ғылымын зерттеуінілердің пікіріне қарағанда ,«Едіге», «Ерсайын» жырлары қазақ халқының арасына тарады: Алшындар арқылы
Мәнмәтіндік тапсырмалар
Табиғи шаруашылықтың үстемдік жасауы, феодалдық Киев Русі мемлемлекетінде ішкі байланыстың әлсіреуі орыс жерінің бірнеше кінәздіктерге бөлінуіне жеткізгені белгілі. Сөйтіп, XII ғасырдың 30-жылдарынан бастап ежелгі Киев Русі мемлекеті Киев, Владимир-Суздаль, Чернигов-Смоленс " т.б. кінәздіктерге бөлініп кетті.
Киев Русінің ыдырауы
Сан және ғасыр
1147 жылы бүгінгі Ресейдің астанасы Мәскеу қаласын салдырған кінәз: Юрий Долгорукий
А
А. Васнецов. «Двор удельного князя. Кінәз ауласы». Всеволод Юрьевич Большое Гнездо (1176-1212) тұсында орыс жерінің саяси дамуына әсерін тигізген кінәздік: Владимир-Суздаль
Г
Галич-Волынь кінәздігінің оңтүстік-батысында орналасқан ел:
Литва кәніздігі
Ұ
Ұлы Новгород кінәздігі жерінде орналасқан қала: Псков
Я
Ярослав Осмомысл (1153-1187). Галич-Волынь кінәздігі ЯрославОсмомысл дүниеден өткеннен кейін: Галич және Волынь болып екіге бөліндіМәнмәтіндік тапсырмалар
Қортық Пипин
Пипин Короткий (плод художественного воображения Нового времени).
Қортық Пипин франктер мемлекетіндегі жаңа әулеттің негізін қалады. Бірақ ол Пипиннің емес, оның әкесі Карл Мартелдің атымен Каролингтер (Карлдың латынша аты Карлоус болатын) әулеті деп аталды.
Ж
Жан Фуке. «Үлкен француз хроникасынан» миниатюра. Шамамен 1460 ж. Каролингтер әулетінің ең атақты королі: Ұлы Карл
Қ
Қортық Пипин король атағына қол жеткізді: Құдай атымен сөйлеуге құқы бар Рим папасын пайдалану арқылы
П
«Пипин сыйлығының» жұрнағы болып табылатын мемлекет: Ватикан
Ұ
Ұлы Карл. Франк империясы. 843 жылы Карлдың кіші ұлына тиесілі болтан империя бөлігі: батыс
Ф
Франк империясының астанасы: Ахен
Мәнмәтіндік тапсырмалар
XII ғасырда Сайрамнан шыққан діндар, шайқы Қожа Ахмет Йассауи Түркістан өңіріндегі кішкене ғана шаһарға қоныс тепті. Йассауи мекендеген шаһарда қылует мешіт ашылғаннан бастап мұсылман дінінің сопылық ағымының орталығына айналды. Қожа Ахмет бүкіл мұсылман халқын ынтымақ пен бірлікке шақырған тамаша діни шығармаларын сонда жазды. Йассауй қайтыс болғаннан кейін оның денесі қойылған қабірдің басына кішігірім кесене салып, шаһарға Иассы аты берілді. ХІҮғасырда Тоқтамыс Йассыны шауып, Ахмет Йассауидің кесенесін талқандап, ішіндегі құнды да, қасиетті мұраларын тонап кетеді. Бірақ көп ұзамай оның ізімен қуып барған Әмір Темір Алтын Орданың астанасы Сарайды талқандап, тонаудан жиналған қазынаға Қожа Ахметтің басына зәулім кесене тұрғызады. Кесененің жалпы құрылысы:
А
Ахмет Йасауи кесенесі бөлмелерінің ішіндегі негізгісі: Кітапхана
Ахмет Йасауи кесенесінің биіктігі: 37,5 м
Ахмет Йасауи кесенесінің ішіндегі үлкенді-кішілі бөлмелер саны: 35
З
Залдың ортасында тұрған тайқазанның жасалған мерзімі: 1399 жылы
К
Көрхананың үстіне қатпарлы күмбез орнатылған. Күнбездің барабандарында салынған өрнек: Араб жазуымен өрнектелген
Мәнмәтіндік тапсырмалар
Леонардо да Винчи (1452-1519 жж. немесе 1456-1519 жж.) – Италияның қайта өркендеу дәуірінің аса ірі қайраткері және оның негізін қалаушылардың бірі. Оның жан-жақты ғылыми және көркем шығармашылық қызметінің маңызы кейін оның қолжазбаларын жинақтап, үңіле түскенде ашыла түсті. Леонардо да Винчи тек ұлы суретші ғана емес, ұлы математик, физик, астраном, архитектор және инженер болған.
А
Аждаһа қалқаны
Ұлы суретшінің алғашқы қарымы туралы мынандай аңыз бар. Әлдебір шаруашылықтың қожайыны Леонардонын әкесіне інжір ағашынан жасалған қалқанын табыстап тұрып, тәуірлеу суретші тауып, қалқанның бетіне өрнек салдырып беруге өтініш қылады-мыс. Ал басы артық жұмысқа бола бас қатырғысы келмеген Пьеро бұл шаруаны ұлына тапсырады. Содан, қалқанға көзі түскен кісінің зәресі зәр түбіне кетсе деген ой иектеп, Леонардо, жылан мен құбыжық кейіпті құрт-құмырысқаларға қарай отырып қалқанның бетіне қиял ғажайып аждаһаның суретін салған екен. Ертесіне расында баласының қолынан шыққан дүниені көріп, қайран қалған әкесі.............: оны бейнелеу өнеріндегі кватроченто тәжрибесін ұстанушы Андрео дель Верроккьоға жетектетіп қоя береді. Сөйтіп бозбала жігіт сол замандағы мен деген суретшінің шеберханасынан бір-ақ шығыпты
Қ
Қайта өркендеу дәуірінің суретшілері мен олардың туындыларын сәйкестендіріңіз: 1-С, 2-В, 3-А
А - Леонардо да Винчи
В - Микеланджело Буонаротти
С - Рафаэль Санти
Л
Леонардо да Винчидің туындысына қатысты берілген мәтінді оқи отырып, ұлы суретшінің шығармасын белгілеңіз.Суретте екі кейіпкер - Ана мен бала. Күн сәулесі түскен қос терезеден тау жоталары мен аспан әлемін торлаған бұлттар көрінеді. Суреттегі кейіпкер - жас ана. Оның албырт жүзі сабырлы, екі көзін баладан алмай, бізге белгісіз ой дариясына шомылғандай. Оймақ ауыз, қыр мұрынды әйел жүзінде сәл ғана күлкі ізі бар. Бірақ өзін-өзі тоқтатып, ұстамдылық пен сабырлылық көрсетіп отырған ананың ішкі дүние сыры бізге жұмбақ сияқты: «Мадонна Литта»
Т
Төменде ұлы суреішінің қылқаламынан туған туындысы берілген. Туындының аты: «Өлім»
Ұ
Ұрланып, үш жылдан кейін кездейсоқ жағдайлардын әсерінен музейге қайта оралған Леонардо да Винчидің көркем суреті: «Мона Лиза»
Мәнмәтіндік тапсырмалар
Ертеде Алтайдан бастап, батыста Каспий теңізіне дейінгі жерлерді алып жатқан Түрік қағаны Бумын Қытай елімен бейбіт қарым-қатынас орнатады. Алайда ұзақ уақыт бойы Жужандардың қол астында тәуелді болады. Жужандардың тепкісін көрген түріктер енді оларға қарсы бой көтере бастауға бел буады.
Түрік қағаны Бумын мен Жужан билеушісінің арасындағы әрекет.
Ж
Жужан қағанаты билеушісінің түріктермен соғыстан кейінгі тағдыры: Қол астындағы құлдарынан жеңілген масқараға шыдамай, өз-өзіне қол жұмсайды
Жужан мемлекетінің билеушісі: Анағұй
Т
Түрік қағанаты мен жужандардың арасындағы соғыс болған жыл: 552 жыл
Түріктердің жужандарға қарсы соғысудың амалын табу үшін Бумынның жужан билеушісіне елші жіберудегі мақсаты: Қызын әйелдікке беруін талап етуі
Түріктердің жужандарға қарсы соғысудың амалын табу үшін жіберген елшісіне Жужан билеушісінің берген жауабы: «Менің есігімде темір балқытып жүрген құлдың қызымды сұрауға қалай дәті барды»
Мәнмәтіндік тапсырмалар
VII ғасыр ислам дінінің өрлеп, христиан дінінің дағдарысқа ұшырау кезеңі болды. Келесі екі жүзжылдықта Батыстағы өмірдің барлық саласына Рим папасының жоғарғы билігі орнады. Мұндай тоталитарлық билік христиан әлемінің дағдарысын онан сайын күшейтті. Ислам беделінің өсуі христиандықтың көзіне шыққан сүйелдей болды.
Сан және ғасыр
1095 жылы II Урбан папа дінбасылар мен халықтың алдында сөйлеген сөзінде: Иса табыты жатқан Иерусалимді мұсылмандардан азат етуге шақырды
1270 ж. сегізінші крест жорығынан кейін Батыс Еуропа басқыншылары: Мұсылман елдеріндегі барлық иеліктерінен айырылды
К
| Крест жорықтары | жылдары | |
| Бірінші | 1096 | 1099 |
| Екінші | 1147 | 1149 |
| Үшінші | 1189 | 1192 |
| Төртінші | 1202 | 1204 |
| Бесінші | 1217 | 1221 |
| Алтыншы | 1228 | 1229 |
| Жетінші | 1248 | 1254 |
| Сегізінші | 1270 | |
Кресшілердің құдайдың мүрдесін азат ету үшін күресушілер емес, өздерінің баюын ғана ойлайтын тонаушы басқыншылар екенін анық көрсеткен крест жорығы: