Файл: азастан Республикасы Оуаарту министріні 2022 жылы 30 желтосандаы 533 бйрыы.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 269
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Басшының ақпараттандыру жөніндегі орынбасары қызметінің тиімділік көрсеткіштері (статистикалық деректерді ақпараттық жүйеден түсіреді немесе білім беру ұйымы білім беру ұйымының басшысы куәландырған қағаз форматта ұсынады)
Басшының ғылыми-әдістемелік жұмыс жөніндегі орынбасары қызметінің тиімділік көрсеткіштері (статистикалық деректерді ақпараттық жүйеден түсіреді немесе білім беру ұйымы білім беру ұйымының басшысы куәландырған қағаз форматта ұсынады)
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының оқу жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері (статистикалық деректерді ақпараттық жүйеден түсіреді немесе білім беру ұйымы білім беру ұйымының басшысы куәландырған қағаз форматта ұсынады)
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері (статистикалық деректерді ақпараттық жүйеден түсіреді немесе білім беру ұйымы білім беру ұйымының басшысы куәландырған қағаз форматта ұсынады)
№ | Өлшемшарттар | Көрсеткіштер | Балдар | Өзін-өзі бағалау | Комиссия мүшелерінің ұпайлары |
Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі | |||||
1 | Білім беру ұйымының ашықтығы: - сайтта орналастыру; - әлеуметтік желілер парақтарында; | Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші ішінара бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ. | 1 балл 0,5 балл 0 балл | | |
2 | - YouTube каналының болуы және толықтырылуы | Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші жартылай бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ. | 1 балл 0,5 балл 0 балл | | |
3 | Басшы орынбасарының ақпараттандыру бойынша ақпараттық-талдамалық материалдарды, мақалаларды жариялауы,бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында баяндама жасау | БАҚ жарияланымдары мен баяндамалары бар; Жарияланымдары немесе басылымдары бар; Көрсеткіші жоқ | 2 балл 1 балл 0 балл | | |
Білім беру ұйымдарын ақпараттандыру, цифрландыру үшін жағдай жасаудың тиімділігі | |||||
4 | Білім беру ұйымдарын ақпараттандыру, цифрландыру бойынша бағдарламаның болуы | Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ; | 1 балл 0 балл; | | |
5 | Цифрлық құзыреттілік бойынша іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу | Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ; | 1 балл 0 балл; | | |
6 | Уәкілетті органмен келісілген бағдарламаға сәйкес қашықтан оқыту бойынша біліктілігін арттыру курстарын өткен педагогтердің үлесі | 70% - 100% 50% - 69% 30% - 49% 30% кем | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
7 | Білім беру ұйымдарының ақпараттық ортасын басқару | Ақпараттық ортаны дамытудың болуы; Ақпараттық ортаны дамытудың болмауы; | 1 балл 0 балл | | |
8 | Электронды журналдың белсенділігінің мониторингі | Мектептің 100% белсенділігі; 85-тен 99%-ға дейін; 30-дан 84-%-ға дейін; 0-ден 29 %-ға дейін | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
9 | Киберқауіпсіздік бойынша жұмыстарды ұйымдастыру | Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ; | 2 балл; 0 балл | | |
Цифрлық сауаттылық бойынша жұмыстардың тиімділігі | |||||
10 | Әлеуметтік желілерде өзінің білім беру арнасы бар немесе білім беру ұйымының беттерінде білім беру материалдарын тарататын педагогтердің үлесі | 40% және жоғары 20%-39% 10%-19% 1%-9% Көрсеткіш жоқ | 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
11 | Өзінің цифрлық білім беру ресурстарын дамытатын оқытушылардың үлесі. | 30% және жоғары 10%-29% 1%-9% Көрсеткіші жоқ | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі | |||||
12 | Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша кемінде 72 сағат менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы | Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ; | 2 балл; 0 балл | | |
13 | Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе авторлық куәлігі бар болуы | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ; | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
14 | Басшы орынбасарының педагогтармен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыстағы бастамаларының тиімділігі | Бастамалар мен олардың тиімділігі көрсетілген; Тек бастамалар көрсетілген; Бағаланған көрсеткіші жоқ; | 2 балл 1 балл 0 балл | | |
БАРЛЫҒЫ "үшінші санатты басшының орынбасары" - 2-ден 3-ке дейінжәне одан да көп балл; "екінші санатты басшының орынбасары" - 4-тен 5-ке дейінжәне одан да көп балл; "бірінші санатты басшының орынбасары" - 6-дан 7-ге дейінжәне одан да көп балл; |
Басшының ғылыми-әдістемелік жұмыс жөніндегі орынбасары қызметінің тиімділік көрсеткіштері (статистикалық деректерді ақпараттық жүйеден түсіреді немесе білім беру ұйымы білім беру ұйымының басшысы куәландырған қағаз форматта ұсынады)
№ | Өлшемшарттар | Көрсеткіштер | Балдар | Өзін өзі бағалау | Комиссия мүшелерінің ұпайлары |
Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі | |||||
1 | Білім беру ұйымының ашықтығы: - сайтта орналастыру; - әлеуметтік желілер парақтарында; | Бағаланатын көрсеткіші бар; Бағаланатын көрсеткіші ішінара бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ. | 1 балл 0,5 балл 0 балл | | |
2 | Басшы орынбасарының ақпараттық-талдамалық материалдарды, мақалаларды жариялауы, бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында баяндама жасау | БАҚ жарияланымдары мен баяндамалары бар; Жарияланымдар немесе баяндамалар бар; Көрсеткіш жоқ, | 2 балла 1 балл 0 балл | | |
Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі | |||||
3 | Ғылыми/академиялық дәрежесі бар педагогтер үлесі | 30% кем емес; 20-29%; 15 — 19%; 1 — 14%; Жоқ | 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
4 | "Педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің динамикасы | Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ. | 2 балл 0 балл | | |
5 | Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында уәкілетті органмен келісілген бағдарлама бойынша кемінде 72 сағат менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы | Бағаланатын көрсеткіш бар Бағаланатын көрсеткіш жоқ | 2 балл; 0 балл. | | |
6 | Кәсіби шеберлік байқауларының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтердің саны | Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; | 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл | | |
7 | Білім беру ұйымдарында оқу-әдістемелік кеңесімен келісілген әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ. | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
8 | Басшы орынбасарларының әзірлеген бағдарламасы немесе оқу-әдістемелік кешені немесе оқу- әдістемелік кеңесімен келісілген әдістемелік ұсынысы/құралы немесе авторлық куәлігі бар болуы | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
9 | Эксперименттік бағдарламалар, пилоттық жобалар, инновациялық алаңдар; әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысуы | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
10 | Әр түрлі деңгейдегі білім беру ұйымдарымен, басқа елдермен, әлеуметтік серіктестермен ынтымақтастық | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ Әлеуметтік серіктестік | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл + 2 балл | | |
11 | Басшы орынбасарының мұғалімдермен, оқушылармен, ата -аналармен және т.б. жұмыс жасаудағы бастамаларының тиімділігі | Бастамалар мен олардың тиімділігі көрсетілген Тек бастамалар көрсетілген Бағаланған көрсеткіші жоқ | 2 балл 1 балла 0 балл | | |
12 | Білім беру ұйымдарын инновациялық дамыту бағдарламасын (жоспар) әзірлеу | Бағдарлама жүйелік инновацияны қамтиды; Бағдарлама локальды инновацияны қамтиды; Бағдарлама тек білім беру ұйымдарының қызметіне бағытталған | 3 балл 2 балл 0,5 балл | | |
БАРЛЫҒЫ "үшінші санатты басшының орынбасары" - 10-нан 17-ге дейін және одан да көп балл; "екінші санатты басшының орынбасары" - 18-ден 28-ге дейін және одан да көп балл; "бірінші санатты басшының орынбасары" - 29-дан 35-ке дейін және одан да көп балл; |
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының оқу жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері (статистикалық деректерді ақпараттық жүйеден түсіреді немесе білім беру ұйымы білім беру ұйымының басшысы куәландырған қағаз форматта ұсынады)
№ | Өлшемшарттар | Көрсеткіштер | Балдар | Өзін өзі бағалау | Комиссия мүшелерінің ұпайлары |
Білім беру ұйымының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі | |||||
1 | Білім беру ұйымының ашықтығы: - сайтта орналастыру; - әлеуметтік желілер парақтарында; | Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ. | 1 балл 0,5 балл 0 балл | | |
Білім беру сапасын қамтамасыз етудің тиімділігі | |||||
2 | Соңғы үш оқу жылындағы колледж білім алушыларының білім сапасы (орта арифметикалық көрсеткіш соңғы үш жылмен есептеледі) | Білім сапасының өсу динамикасы-3%-дан аз Білім сапасының өсу динамикасы-3% Білім сапасының өсу динамикасы-4% Білім сапасының өсу динамикасы-5% Білім сапасының өсу динамикасы - 6-ға% | 0 балл 1 балл 2 балл 3 балл 4 балл | | |
3 | Өткен оқу жылының қорытындысы бойынша жұмыспен қамтылған және бос емес түлектердің жалпы санынан үлесі | Жұмыспен қамтылған және бос емес – 95%; Жұмыспен қамтылған және бос емес – 75%; Жұмыспен қамтылған және бос емес – 60%; Жұмыспен қамтылған және бос емес –60% төмен | 5 балл 4 балл 3 балл 2 балл | | |
4 | Соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізім бойынша облыстық, республикалық, халықаралық олимпиадалардың, байқаулардың, жарыстардың жеңімпаздары (жүлдегерлері) атанған оқушылардың/ студенттердің болуы *Ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі (осы өлшем бойынша ең жоғары балл 10) | Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ. | 4 балл 3 балл 2 балл 0 балл | | |
Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі | |||||
5 | Білім беру ұйымдарындағы педагогтердің жалпы санынан жоғары кәсіби білімі бар педагогтердің үлесі | 91 – 100% 81 – 90% 70 – 80% 70% төмен | 4 балл 3 балл 2 балл 0 балл | | |
6 | Ғылыми/академиялық дәрежесі бар педагогтердің үлесі | 15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%; Жоқ | 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
7 | Білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санынан "педагог-сарапшы" "педагог-зерттеуші", "педагог-шебер" біліктілік санаты бар педагогтердің үлесі | 15 % жоғары; 8-15%; 4-7%; 1-3%; Жоқ | 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
8 | Білім беру ұйымы басшысының орынбасарында басқару қызметі бойыншакемінде 72 сағат біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы | Бағаланатын көрсеткіш бар Бағаланатын көрсеткіш жоқ | 2 балл; 0 балл | | |
9 | Соңғы үш жылда кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/ жүлдегерлері болған педагогтер саны *ескертпе: Жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан, әр деңгей үшін баллдар бөлек беріледі. | Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 4 балл 3 балл 2 балл 0 балл | | |
10 | Білім беру ұйымдарында соңғы үш жылда тиісті деңгейдегі оқу-әдістемелік кеңесімен келісілген әзірленген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы *ескертпе: балдар әр деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлердің санына қарамастан жеке беріледі | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 3 балл 2 балл 0 балл | | |
11 | Соңғы үш жылда жетекшілік ететін бағыты бойынша оқу-әдістемелік кеңесімен келісілгенбасшының орынбасары әзірлеген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе авторлық құқық сертификаты бар болуы. *ескертпе: баллдар жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан әр деңгей үшін жеке беріледі | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 3 балл 2 балл 0 балл | | |
12 | Жетекшілік ететін бағыты бойынша колледжішілік бақылау жоспарларын іске асырудың тиімділігі | Қол жеткізілді Қол жеткізілген жоқ | 2 балл 0 балл | | |
13 | Басшы орынбасарының педагогтермен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамалары жүзеге асырылуы | Көрсеткіш бар Көрсеткіш жоқ | 2 балл 0 балл | | |
14 | Білім беру ұйымдарының халықаралық жобаларға қатысуы | Бірнеше жобаға қатысу; Бір жобаға қатысу; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 5 балл 3 балл 0 балл | | |
15 | Оқыту процесіне жаңа технологиялар мен білім беру формаларын енгізу (модульді, кредиттік,дуальді) | Бірнеше технологияларды енгізу Бір технологияларды енгізу Бағаланған көрсеткіші жоқ | 5 балл 3 балл 0 балл | | |
16 | Білім беру ұйымы ұйымдастыратын семинарлар, конференциялар арқылы кәсіби қоғамдастықта жетекшілік ететін бағытта білім беру ұйымының педагогикалық тәжірибесін тарату *ескертпе:баллдар жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан әр деңгей үшін жеке беріледі | Республикалық деңгей Облыстық деңгей Бағаланатын көрсеткіш жоқ | 3 балл 2 балл 0 балл | | |
БАРЛЫҒЫ "үшінші санатты басшының орынбасары" - 33-тен 44-ке дейін және одан да көп балл; "екінші санатты басшының орынбасары" - 45-тен 55-ке дейін және одан да көп балл; "бірінші санатты басшының орынбасары" - 56-дан 70-ке дейін және одан да көп балл; |
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарының қызметінің тиімділігінің көрсеткіштері (статистикалық деректерді ақпараттық жүйеден түсіреді немесе білім беру ұйымы білім беру ұйымының басшысы куәландырған қағаз форматта ұсынады)
№ | Өлшемшарттар | Көрсеткіштер | Балдар | Өзін өзі бағалау | Комиссия мүшелерінің ұпайлары |
Білім беру ұйымдарының ашықтығын қамтамасыз етудің тиімділігі | |||||
1 | Білім беру ұйымының ашықтығы: - сайтта орналастыру; - әлеуметтік желілер парақтарында; | Бағаланатын көрсеткіш бар; Бағаланатын көрсеткіш жоқ. | 1 балл 0 балл | | |
2 | Басшы орынбасарының тәрбие жұмысы мәселелері бойынша ақпараттық-талдамалық материалдар, мақалалар жариялауы, бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында сөз сөйлеуі. | БАҚ жарияланымдары мен баяндамалары бар; Тек жарияланымдары немесе тек баяндамалары бар; Көрсеткіш жоқ | 3 балл 1 балл 0 балл | | |
Білім алушылардың денсаулығын және қауіпсіздігін сақтау үшін жағдай жасаудың тиімділігі | |||||
3 | Салауатты өмір салтын және өмір қауіпсіздігін қалыптастыру бойынша бағдарламалардың болуы | Бағаланатын көрсеткіш бар Бағаланатын көрсеткіш жоқ | 2 балл 0 балл | | |
4 | Оқушылардың психикалық және физикалық денсаулығын сақтауға және қалпына келтіруге әсер ететін іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу (Денсаулық күні және т.б.) | Бағаланатын көрсеткіш бар Бағаланатын көрсеткіш жоқ | 2 балл 0 балл | | |
Тұлғаны тәрбиелеу және әлеуметтендіру бойынша жұмыстың тиімділігі | |||||
5 | Оқушылардың әртүрлі деңгейдегі шығармашылық, интеллектуалдық және спорттық конкурстарда қатысуының нәтижелілігі *ескертпе:баллдар жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан әр деңгей үшін жеке беріледі | Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 4 балла 3 балл 2 балл 0 балл | | |
6 | Оқушылардың қоғамдық бірлестіктерін ұйымдастыру | Бағаланатын көрсеткіш бар Бағаланатын көрсеткіш жоқ | 2 балл 0 балл | | |
7 | Кәмелетке толмағандардың ісі бойынша комиссия есебінде тұратын оқушылардың болуы | Санның кемуі (өткен оқу жылымен салыстырғанда) Өткен оқу жылының санымен тең Санның артуы | 3 балл 1 балл 0 балл | | |
8 | Білім алушылармен жасалған құқық бұзушылықтар мен қылмыстар | 3 жыл ішінде болмауы Санның азаюы (өткен оқу жылымен салыстырғанда) Өткен оқу жылының санымен тең Санның артуы | 3 балл 2 балл 1 балл 0 балл | | |
Кадрлық әлеуетті, инновациялық қызметті дамытудың тиімділігі | |||||
9 | Білім беру ұйымы басшысы орынбасарларында басқарушылық қызмет бойыншакемінде 72 сағат біліктілікті арттыру курстары туралы сертификаттың болуы | Бағаланатын көрсеткіш бар Бағаланатын көрсеткіш жоқ | 2 балл; 0 балл | | |
10 | Жетекшілік ететін бағыт бойынша кәсіби шеберлік конкурстарының жеңімпаздары/жүлдегерлері болған педагогтер саны * ескертпе: балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі | Халықаралық деңгей; Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей | 4 балл 3 балл 2 балл | | |
11 | Басшының орынбасарынын әзірлеген оқу-әдістемелік кеңеспен келісілген бағдарламалардың немесе оқу-әдістемелік кешендердің немесе әдістемелік ұсынымдардың/құралдардың немесе авторлық куәлігі бар болуы * ескертпе:балдар әрбір деңгей үшін жеңімпаздар мен жүлдегерлер санына қарамастан жеке беріледі | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Аудандық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 3 балл 2 балл 0 балл | | |
12 | Жетекшілік ететін бағыт бойынша ЖББМ жоспарларын іске асырудың тиімділігі | Қол жеткізілді Ішінара қол жеткізілді Қол жткізілген жоқ Жұмыс тәжірибесі таратылды: облыс, республика | 2 балл 1 балл 0 балл 1 балл | | |
13 | Басшы орынбасарының педагогтермен, білім алушылармен, ата-аналармен және т. б. жұмыс істеудегі бастамаларының тиімділігі. | Бастамалар және олардың тиімділігі ұсынылды Тек бастамалар ұсынылды Бағаланатын көрсеткіштер жоқ | 2 балл 1 балл 0 балл | | |
14 | Басшы орынбасарының Облыстың білім басқармасы өткізетін кең ауқымды іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қатысуы | Республикалық деңгей; Облыстық деңгей; Бағаланған көрсеткіші жоқ | 4 балл 2 балл 0 балл | | |
Баллдарды төмендету көрсеткіштері | |||||
15 | Білім алушылардың жалпы санынан білім алушылардың кінәсінен болған жол-көлік оқиғалары (ЖКО) (өткен оқу жылы) жағдайларының болуы | Өткен жылдың деңгейінен жоғары | - 1 балл | | |
16 | Суицид жағдайларының болуы | Аяқталған суицид Аяқталмаған суицид | - 2 баллов - 1 балла | | |
БАРЛЫҒЫ "үшінші санатты басшының орынбасары" - 30-ан 34-ке дейін және одан да көп балл; "екінші санатты басшының орынбасары" - 35-тен 40-қа дейін және одан да көп балл; "бірінші санатты басшының орынбасары" - 41-тен 50-ге дейін және одан да көп балл; |