Файл: 1. Бізді заманымыза дейінгі жазу сызулар мен аыз жырлар.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.12.2023
Просмотров: 949
Скачиваний: 4
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Арқырап келші кермеден.
Құтқаршы мені қамаудан,
Шынжырлап ерік бермеген» (С.Сейфуллин)
С.Сейфуллиннің туындысы: («Альбатрос» (1932)
С.Сейфуллиннің «Қызыл сұңқарлар» , «Тар жол,тайғақ кешу» шығармаларында баяндаған оқиғалармен үндес поэмасы: (Альбатрос)
С.Сейфуллиннің қызықты поэтикалық формасымен оқшауланатын ірі туындысы : («Альбатрос»)
С.Сейфулиннің ақын мен аттың айтысына құралған шығармасы: («Қызыл ат» (1933)
С.Сейфуллиннің поэмасы: («Қызыл ат»)
«Аққудың айырылуы», «Лашын туралы жыр» , « Ақсақ киік» атты лирикалық туындылардың авторы: (С.Сейфуллин)
С.Сейфуллиннің үлкен гуманистік идеяны насихаттаған романтикалық поэмасы: («Аққудың айырылуы»)
Қазақ ақындарының ішіндегі сұлу құстың қасіретін поэма арқауы еткен ақын : (С.Сейфуллин)
С.Сейфуллиннің «Аққудың айырылуы» атты поэмасы қандай шығарма? (Махаббат туралы романтикалық поэма)
С.Сейфуллиннің «Аққудың айырылуы» поэмасының жазылған жылы : (1925ж)
С.Сейфуллиннің аллегориялық тәсілмен жазылған ,мәңгілік махаббатты жырлаған шығармасы: («Аққудың айырылуы»)
Жалғыз қалған аққудың қиналысын суреттейтін С.Сейфуллиннің шығармасы: («Аққудың айырылуы»)
«Арқада бір жер бар еді,
Жібек самал саясы .
Саяда бір көл бар еді,
Сырлы кесе саясы,» -деген үзінді алынған Сәкеннің шығармасы: («Аққудың айырылуы»)
4 бөлім ,47 тараудан тұратын С.сейфуллиннің шығармасы :
(«Көкшетау» (1929)
«Көкшетау » поэмасындағы тарау саны (47)
С.Сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасындағы Адақ батырдың кескін-келбеті: (Солқылдақ көк құрыштай ,біткен тіп-тік ; Қара сұр ,ұзын бойлы ,емес палпақ)
С.Сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасындағы тараулар атаулары : («Жұмбақтас», «Оқжетпес», «Жеке батыр»)
Қара сұр, ұзын бойлы емес талпақ,
Денесі көк құрыштай ,өрдеш-шалқақ.
Қыр мұрын,қарагер көз , қара мұртты ,
Қақпақтай қозы жауырын ,топшы жалпақ.
Солқылдақ көк құрыштай,біткен тіп-тік,
Жаралған аш бөрідей белі жіптік.
Ыңғайлы ,сұлу сида сұңғақ дене ,
Жараған бәйге кердей ықшам,сыптық. (Адақтың)
«Сексен көл Көкшетаудың саясында ,
Әрқайсы алтын кесе аясында ,
Ауасы –дертке дауа ,жұпар иісті ,
Көкірек қанша жұтса тоясың ба?»Үзіндінің авторы (С.Сейфуллиннің «Көкшетау»)
Сол қыздың он жетіге келген жасы ,
Оралған аш беліне қолаң шашы .
Қап-қара қарлығаштың қанатындай
Иілген ақ маңдайда екі қасы . Үзінді қай шығармадан ? («Көкшетау»)
С.Сейфуллиннің шығармасында әсемдіктің ғаламат символына айналған зеңгір тау : (Көкшетау)
С.Сейфуллиннің күрделі композициялы ,полифониялық ,көп әуезді шығарма деп бағалауға болатын поэмасы: («Көкшетау»)
С.Сейфуллиннің күрделі композициялы ,бірнеше сюжет желісі бар шығармасы: («Көкшетау»)
С.Сейфуллиннің қызықты поэтикалық формасымен оқшауланатын ірі туындысы: («Көкшетау»)
Сәкеннің әдебиет тарихынан ерекше орын алатын тұлғалы туындысы : («Көкшетау»)
С.Сейфуллиннің қазақ аңыздарының желісіне құралған шығарма : («Көкшетау»)
С.Сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасының бір тарауының аты: («Жұмбақтас»)
«Жеке батыр» тарауы неше шумақтан тұрады? (Үш шумақтан)
С.Сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасындағы үш шумақ өлеңмен қайырылыатын бөлім аты: («Жеке батыр»)
«Абылай батырларын алды жиып,
Үлеске ажарларын салды жиып.
Сол жерде бір сұлуға талас болды
Бере алмай біреуіне бірі қиып,»--деген үзінді алынған «Көкшетау» поэмасындағы бөлім: («Оқжетпес»)
«Қалмақ қызы»тарауы алынған поэма : («Көкшетау»)
«Көкшетау» поэмасында ерлердің өнерін сынау үшін ,қалмақ қызының қанша шарт қойды: (Үш шарт: 1.Шың басындағы жаулықты атып түсіру; 2. Төрт жігітті арқалап жартасқа жүгіріп шығу; 3.Өлеңмен айтылған жұмбақты шешу: )
«Батырлар апырақтап,зорланысып,
Қамалды қалың әскер қорланысып...» тармақтары алынған С. Сейфуллиннің шығармасы:
(«Көкшетау»)
С.сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасындағы тұтқын қыздың ата-анасының аллегориялық бейнесі: (Кептер)
«Көкшетау» поэмасында қыз нені жұмбақтайды? (өз өмірін)
С.Сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасындағы қалмақ қызының жұмбағын шешкен адам: (Адақ)
С.Сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасындағы тұтқын қызға риза болған Адақтың еліне қайту үшін мінгізген тұлпары : (Керкөжек)
С.Сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасындағы кейіпкерлер : (Адақ, Қасым төре , Абылай)
С.Сейфуллиннің «Көкшетау » поэмасының «Бой жазу» бөлімінде болатын жағдай: (Өнер психологисынан сыр шертіледі)
С.Сейфуллиннің қазақтың белгілі сал-серілері мен әншілері –ақындары сөз болатын поэмасы: («Көкшетау»)
Үкілі Ыбырай,Балуан Шолақ , Қажымұқан, Біржан сал , Ақан серінің портрет галереясынан жасайтын шығарма: («Көкшетау»)
С. Сейфуллиннің «Көкшетау» поэмасындағы Көкшетау сипаттарын қандай эпик ақынның шығармасымен салыстыруға болады? (І.Жансүгіров «Құлагер»)
Абылай хан бейнесі қарама –қарсы образдарда суреттелетін екі шығарма : (М.Жұмабаев «Батыр Баян», С.Сейфуллин «Көкшетау»)
С. Сейфуллиннің повестері : («Жер қазғандар» (1928), «Сол жылдарда», «Айша» )
С.Сейфуллиннің жұмысшылардың психологиялық ,динамикалық сырын ,мінез қалыбын шебер бейнелеген туындысы: («Жер қазғандар»)
С.Сейфуллиннің соңғы шығармасы : («Жемістер» (1935)
С.Сейфуллиннің «Жемістер» хикаясының оқиғасы қамтиды: (15жыл)
Ғайып, Нияз, Танабай ,Боранбек- С.Сейфуллиннің қай шығармасының кейіпкерлері? («Жемістер»)
С. Сейфуллиннің «Жұбату»деген шығармасы жататын жанр : (Қысқа лирикалық әңгіме)
«Жұбату»әңгімесінің тақырыбы: (әйел азаттығы)
С.Сейфуллиннің «Бандыны қуған Хамит» әңгімесіндегі оқиға болған жыл: (1921 жылдың күзі)
С.Сейфуллиннің «Бандыны қуған Хамит» әңгімесінің кейіпкерлері: (Ақсақ ,Ақан ,Сейсенбаев)
С. Сейфуллинніңбандымен алысып ,ұстай алмай қапыда қалған кейіпкер : (Хамит)
С.Сейфуллиннің «Ай-ай , Қажымұқан-ай !» деп қатты өкінетін кейіпкері: (Хамит)
«Бандыны қуған Хамит» әңгімесіндегі Хамит бейнесінің Сәкен сейфуллинге ұқсастығы бар-жоғы: (Ұқсатығы бар)
Киноға түсірілген шығарма: (С.Сейфуллин «Бандыны қуған Хамит»)
«Темір торлы тас сандықтың ішінде шынжырланып байлаулы қызыл сұңқарлар жатты ,»-деген үзіндінің авторы: (с.Сейфуллин)
«Ақжолтай батыр» романының авторы: (С.Сейфуллин)
Қазақтың тұңғыш мемуарлық романын жазған жазушы
: (С. Сейфуллин)
С. Сейфуллиннің романы: («Тар жол, тайғақ кешу» (1922)
С.Сейфуллиннің Қазан төңкерісі тұсындағы аумалы –төкпелі кезең шежіресін баяндаған прозалық туындысы: («Тар жол, тайғақ кешу» )
М. Тәтімов, С.Шәріповтердің бастарынан оқиғаларды қосалқы эпизодтар арқылы суреттеген С.Сейфуллиннің шығармасы : («Тар жол, тайғақ кешу» )
«Әупілдек» қай романның үзіндісі: («Тар жол, тайғақ кешу» )
«Әупідек», «Тұлып», «Шұбарда » деген бөлімдер бар С. Сейфуллиннің шығармасы: («Тар жол, тайғақ кешу» )
Ағаш арбаға тезек тиеп бара жатқан қазақ ,балапандарын ерткен қаз, түрме терезесі алдынан өтетін есімі белгісіз көк өрім қыз суреттелетін С.сейфуллиннің шығармасы : («Тар жол, тайғақ кешу» )
С.Сейфуллиннің революционер жолдастарымен бірге қамалған азап вагоны : (Анненковтікі)
Сәкеннің ақтар түрмесіндегі азаптан неше ай дегенде босап шыығады? (6 айда)
С.Сейфуллиннің «Тар жол, тайғақ кешу» романы басталатын оқиға : (Жас Сәкеннің Россияда өтіп жатқан сынақ жұмысына араласуынан)
С.Сейфуллиннің «Тар жол, тайғақ кешу» романы аяқталады: (Сәкеннің Әулие атаға келіп, Шуда кеңес өкіметін орнату әрекеттерімен)
С.Сейфуллиннің «Тар жол, тайғақ кешу» романын шартты түрде неше бөлімге жіктеуге болады? (Төрт бөлімге)
(1-бөлім. «Революцияның алғашқы жылдары», новеллалық сипаты бар,әрқайсысы аяқталған сюжетті 4 әңгіме;
2-бөлім : Естіген жайттар,оқыған нәрселер , баспасөзден алынған материалдар;
3-бөлім; чехославактар лаңы,Ақмолада Кеңес өкіметінің құлауы,түрмеге түсу;
4-бөлім: Омбы лагерінен қашып шыққаннан кейінгі шырғалаңдар)
С.Сейфуллин шығармаларының көбінде оқиға түнде басталып ,таң ата аяқталуының себебі: (Түн мен күнді қарама-қарсы алу тәсілі тудырған жаңа символ )
С.Сейфуллиннің пьесасы : («Қызыл сұңқарлар»)
Терлікбай,Жәмила ,Мүслима, Ермек деген кейіпкерлер кездесетін шығарма: («Бақыт жолына» (1917)
С.Сейфуллиннің «Бақыт жолына»пьесасы жазылған жыр : (1917жыл)
Сәкен Сейфуллиннің Ақмола жастарының күшімен 1918 жылы сахнаға қойылған шығармасы : («Бақыт жолына» )
С.Сейфуллиннің пьесасы: («Бақыт жолына» )
«Төңкерісшіл драманың басы –Сәкеннің «Қызыл сұңқарлар» мен «Бақыт жолына» пьесасы,»-деген пікірдің иесі: (М. Әуезов)
С.Сейфуллиннің әдеби қызметінің 20 жылдығы тойланған уақыт: (1936ж)
Қазақ совет әдебиетінің классигі ретінде «Еңбек Қызыл Ту» орденімен наградталса да, жазықсыз жазалауға ұшыраған ақын :
(С. Сейфуллин)
Әдебиеттану ғылымының негізін салушы : (С. Сейфуллин)
С.Сейфуллиннің зерттеу еңбектері жазылған сала : (Қазақ фольклоры)
С.Сейфуллиннің зерттеу еңбегі: («Қазақтың ескі әдебиет нұсқалары»)
«Ахмет Байтұрсынов елуге толды» деген арнаулы мақаланы жазған : (С. Сейфуллин)
«Желісі үзілмей келген жиырма жылдық ақын жолы жеңіл жол емес. Күш-қуат... барлығын Сәкен басынан мол кешті,»-деген пікірдің иесі: (М. Әуезов)
«Сәкеннің шыншылдығы –қызып,жанып отыратын, бұл білініп тұратын ,барынша шын сезім ,шын жүрек шыншылдығы ...»- деген пікірдің иесі : (М. Әуезов)
«Мен Сәкенді жақын білдім ,дос тұттым ,бұны өзіме мәртебе көремін ... Мен таныған С.Сейфуллин Қазақстанның бір бөлшегі сияқты ,»-деген пікірдің авторы: (Г.Серебрякова)
Еркебұлан деген кейіпкер кездесетін шығарма: («Кездеспей кеткен бір бейне » Ғ. Мүсіірепов (Прототипі –Сәкен Сейфуллин)
Абайдан кейінгі ақындардан таза алты буынды өлеңді бірінші рет қолданған ақын : (С. Сейфуллин)
«Ақын» деген өлеңінде Абайды «Сөздің нақышын қиыннан қиыстырған »ұлы ақын деп бағалаған ақын: (С. Сейфуллин)
«Сәкен туралы бірер сөз» деген мақала авторы: (Ғ.Мұстафин)
С.Сейфуллинге қатысты ақпараттардың реті:
1.Әдеби қызметінің 20жылдығына Еңбек Қызыл Ту ордені берілді.
2. «Бақыт жолына » драмасы ақмола жастарының күшімен сахнада қойылды.
3. «Өткен күндер» жинағы Қазан қаласында басылып шықты .(3.2.1.)
Ілияс Жансүгіров (1894-1938)
Ілияс Жансүгіровтің ірі поэмалары : «Дала», «Күйші», «Құлагер» .
Ілияс туралы ойлар :
М.Әуезов:- «Осы үш поэма тұсында қазақтың Абайдан кейінгі поэзиясы да аса биік ірі сапа табады.»
-«Мен Ілиясты бұрыннан да білуші едім.Бірақ оның шын мағынасында дарынды ақын екенін мойындадам «Жетісу суреттері» өлеңін оқығаннан кейін»
Ә.Тәжібаев: «Ілияс Жансүгіров – қазақ әдебиетінің көгіндегі аз ғана жарық жұлдыздардың бірі »
Сағат Әшімбаев :« Ілияс Жансүгіров- өртеңге шыққан құдіретті өрт ақын. Ақындық бауырын Құлагерше жазып үлгере алмай, Құлагерше қапыда опат болды»
М.Қаратаев: «Қазақ поэзиясының Құлагері»
Қ.Жұмалиев: «Тілінің көркемдігі,сөз образдарының байлығы жағынан І.Жансүгіров қазақ әдебиетінде айрықша орын алады.
Туған жері: бұрынғы Қапал уезі,Ақсу болысы(қазіргі Алматы облысыАқсу ауданы), Жетісу өлкесінің перзенті.
1927жылы «Беташар» деген тұңғыш өлеңі,1928 жылы Қызылордада «Сағанақ» деген тұңғыш өлеңдер кітабы шықты.