Файл: 1. Бізді заманымыза дейінгі жазу сызулар мен аыз жырлар.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 03.12.2023

Просмотров: 951

Скачиваний: 4

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
(«Кедей»)

С.Торайғыровтың өзін бай баласы Жақыппен салыстырып ,ескі өмірден безінетін кейіпкері бар туындысы: («Кедей»)

С.Торайғыров аяқталмаған поэмасы: («Айтыс»)

С.Торайғыровтың романы: («Қамар сұлу»)

Проза мен поэзияның араласуымен жазылған С.Торайғыровтың шығармасы : («Қамар сұлу» романы)

С. Торайғыровтың «Қамар сұлу» романы қандай туынды ? (Әлеуметтік роман)

С. Торайғыровтың «Қамар сұлу» романының кейіпкерлері : (Қамар 15 жаста ); Омар –Қамардың әкесі; Қасен –Қамардың ағасы ; Ахмет –Қамардың сүйген жігіті ; Жорға Нұрым-Қамардың күйеуі (50жаста); Қалтай қажы ,Оспан би-Нұрымның жемтіктес достары)

«Қамар сұлу»романындағы көтерілген мәселе : (әйел теңсіздігі)

Қамар сұлудың бейнесі : (Өмір шындығынан қорытылып алынған бейне )

Жаңашылдықты көксеген Қамар,Ахмет,Омар ,Қасен сияқты кейіпкерлері бар С. Торайғыровтың шығармасы:(«Қамар сұлу»)

С. Торайғыровтың бір шығармасындағы қай қызды жынданған деп ,соққыға жығып ,басын тесіп өлтіреді? («Қамар сұлу»,Қамарды)

С.Торайғыровтың бақсы-балгерге сенудің қажеті жоқтығын дәлелдейтін шығармасы : («Қамар сұлу»)

Тойда айтылатын «Жар-жар» жыры «Зар-зар» болып өзгертіле айтылатын туынды: («Қамар сұлу»)

«Қамар сұлу» романындағы Қамар мен Қасеннің әкесі: (Омар)

Қамарды Нұрымға беруге қарсы шыққан ,көзі ашық адам, мейірімді әке : (Омар)

«Қамар сұлу» романындағы ауқатты ортадан шыққан ,аса сұлу , шешен ақын қыз: (Қамар)

«Қамар сұлу» романындағы кедей ортасынан шыққан ,аздап оқыған жігіт ,жаңа дәуірдің өкілі : (Ахмет)

«Қамар сұлу»романындағы жасбуынның жаңашыл өкілі : (Ахмет)

«Қамар сұлу » романындағы Қамардың сүйген жігіті ,басты кейіпкердің бірі: (Ахмет)

«Қамар сұлу » романындағы ұнамды кейіпкерлер: (Ахмет,Омар,Қасен)

«Қамар сұлу»романында ұнамды ойларымен ,турашыл іс-әрекетімен есте қаларлық бейне :(Қасен)

Қамарды зорлықпен тоқалдыққа алған ұнамсыз бейне :(Жорға Нұрым)

С.Торайғыровтың «Қамар сұлу » романындағы Нұрым деген кейіпкердің Қамарға қатысы: (Айттырған адам)

«Қамар сұлу» романындағы Бәйтік молда , Көңілбай бақсы : (Дін иелері )

«Қамар сұлу» романындағы Жорға Нұрымның жақтастары : (Қалтан қажы , Оспан би )

«Бұқа мойын,өгіз құрсақ,алақан көз,жайын ауыз,дорба сақал,тоқпақ мұрын,бір түрлі нысаналы жануар еді.» Берілген портрет: (Нұрымның бейнесі)

«Қамар сұлу» романындағы Қамардың «Ататай ,ашық болдым мұрныңа» өлеңі қарата айтылатын кейіпкер
: (Жорға ,Нұрым)

С. Торайғыровтың «Қамар сұлу» романындағы Қамардың өлеңі арналған :

«Ататай,болдым ғашық мұрныңа,

Көк бурыл иектегі құрымыңа .

Кірпідей аяқ-қолы жиырылған,

Қосылар күн болар ма тұлыбыма?» (Жорға Нұрым)

С. Торайғыровтың Құрбан қажыдан естіген әңгіме ,аңыздарды қандай атпен баспасөз бетінде жариялады? («Жалаңаш баба») (және «Ескі сөз », «Ақ найман Ойсынбай», «Елден» деген атпен)

С.Торайғыровтың Құрбан қажының ауылында жүріп жазған көрнекті шығармасы: («Кім жазықты ?» (1915-1916ж.)

Қазақ әдебиетіндегі өлеңмен жазылған тұңғыш роман: («Кім жазықты?»)

С. Торайғыровтың «Кім жазықты ?» романының кейіпкерлері : (Тосболат-бай;Әжібай- Тасболаттың баласы; Жақып-Тасболаттың үлкен баласы; Жаңыл (Жақыптың жесірі), Жәмила,Зылиқа,Рысты-Әжібайдың әйелдері; Күлтай –Әжібайдың Жаңылдан туылған қызы; Қабыш-Әжібайдың баласы; Байбол-орта шаруа ; Әнуар-мұғалім жігіт; Әппақай –қаланың жаңашыл қызы )

Сұлтанмахмұттың қазақ ауылындағы тәрбиесіздік ,қоғамдық мешеулік тудырған жалқаулық , талапсыздық ,шаруаға қырсыздықты сынайтын шығармасы : («Кім жазықты?»)

«Кім жазықты?» деген туындысы арқылы 5жастағы балаға 11 жастағы қызды айттыратын өрсекелдікті көрсеткен ақын : (С. Торайғыров)

С. Торайғыровтың «Кім жазықты?» романында суреттелген оқиға : (Тасболат байдың үш буын ұрпағының тағдыры )

С.Торайғыровтың «Кім жазықты?» романындағы көтерілген мәселе : (Ұрпақ тәрбиесі)

Жаңыл, Жәмила, Зылиха, Рысты атты бақытсыз әйел кейіпкелері бар С.Торайғыров туындысы : («Кім жазықты?»)

С.Торайғыровтың «Кім жазықты?» романындағы жаңашыл қыздардың аттары: (Аппақай ,Күлтай)

Әжібай –қай шығарманың кейіпкері: («Кім жазықты?»)

Тасболат бай Сұлтанмахмұттың қай шығармасынан ? («Кім жазықты?»)

Он бес жыл болыс болған Тасболаттың биліктен айырылу себебі: (орысша тіл білмегендіктен)

С.Торайғыровтың жазуынша ,жасында алғыр,шешен, зейінді Әжібайды бұзған : (Тәрбиесіздік)

Байбол. Берілген кейіпкер қандай шығармадан ? («Кім жазықты?» романынан)

С.Торайғыровтың «Кім жазықты?» романындағы Байбол: (Сұлтанмахмұттың жақсы ,әділ ел басшыларын армандағанынан туған бейне)

«Кім жазықты ?» романында Әжібайға:

«Мазаны алмай ,таңдашы сүйгеніңді,

Әзер болса ,бір жылғы төлі малдың ,»-деп айтқан: (Тасболат)

С.Торайғыров ХХ ғасыр басында әдебиеттің қандай саласын қалыптастырған

? (Лирикалық азаматтық үнін)

«Сұлтанмахмұт Торайғыров –терең ойлы ,ұшқыр сөзді ,сұлу талғамды ақын еді,»- деген пікірдің авторы: (Б.Кенжебаев)

Жақсылық көрсем-өзімнен,

Жамандық көрсем-өзімнен. Авторы: (С. Торайғыров)

Сәбит Дөнентаев (1894-1933)

Сәбит Дөнентаев –ақын ,журналист ,ірі сатирик ақын .

Туған жері: Бұрынғы Семей губерниясы (қазіргі Павлодар облысы) ,Кереку уезі , Ақсу болысы

Тұңғыш жариялаған өлеңі : «Қиялым» (1913ж. «Айқап» журналы).

Тұңғыш кітабы: «Уақ-түйек»(1915ж.Уфа)

Бар оқуы Павлодардағы Қасым қажының медресесімен аяқталған ,1894-1933 жылдардың арасында өмір сүрген қазақ ақыны: (С.Дөнентаев)

Сәбит Дөнентаевтың туған жері : (Семей губерниясы,Кереку уезі ,Ақсу болысының 4-ауылы)

С. Дөнентаев 1907-1908 жылдары Маралдыда дәріс алған молда: (Нұрғали)

С. Дөнентаевтың «Уақ-түйек»атты өлеңдерижинағы қашан, қайда жарияланған ? (1915жылы ,Уфа қаласында)

Сәбит Дөнентаевтың әйел теңсіздігі айтылған өлеңдері : («Ерікті Айша» , «Жәмила қыз»)

С. Дөнентаевтың сатиралық өлеңдерінің қайсысында ирония көбірек қолданылған ? («Жәмила қыз»)

С. Дөнентаевтың шағын өлеңге поэманың жүгін сыйғызған ,шеберлігін байқатқан туындысы: («Жәмила қыз»)

С.Дөнентаевтың әдебиетті ермек ,оңай іс деп көретіндерді өткір сынаған өлеңі: («Драмашыға»)

С.Дөнентаевтың аллитерация қолданылған өлеңі: («Қазақтарға қарап»)

Сәбит Дөнентаевтың мысалы: («Ауырған арыстан»)

С.Дөнентаевтың қай шығармасында адам бойындағы кішіпейілділік,қанағатшылық айтылады? («Екі теке», «Көзі тоймаған ит»)

С.Дөнентаевтың үстем тап өкілдерін тырнақтылар мен тістілер кейпінде бейнеленген өлеңі:(«Бозторғай»)

С.Дөнентаевтың «Бозторғай» өлеңінде көтерілген мәселе : («Қоғамдағы келеңсіз жағдай»)

С.Дөнентаевтың Абайдың үлгісімен жазған өлеңдері: («Жүрекке», «Темірге», «Ерікті Айша»)

Сәкен (Сәдуақас) Сейфуллин (1894-1934)

Туған жері: бұрынғы Ақмола облысы,Ақмола уезі,Нілді болысының бірінші ауылы (қазіргі Қарағанды облысы ,Жаңаарқа ауданы)

Еңбектері: «Өткен күндер» (Қазанда 1914), «Асау тұлпар»(Орынбор ,1922), «Домбыра» (1924), «Экспресс» (Қызылорда,1926), «Тұрмыс толқынында» жинақтары (1928)

Поэмалары : «Көкшетау» (1929), «Альбатрос» (1933) , «Қызыл ат» (1933) , «Социалстан» (1927), «Аққудың айырылуы» (1925)

Повестері: «Жер қазғандар» (1928), «Айша» (1922), «Жемістер» (1935), «Біздің тұрмыс» , «Сол жылдарда» .

Әңгімелері:
«Жұбату», «Бандыны қуған хамит», «Қыр балалары» т.б.

Драмалық шығармалары: «Бақыт жолында» (1917), «Қызыл сұңқарлар» (1920)

Романы : «Тар жол тайғақ кешу» (1922), («Ақжолтай батыр» романы)

Әндері: «Біздің жақта» , «Тау ішінде», т.б.

Зерттеу еңбектері : «Қазақтың ескі әдебиет нұсқалары», (1931) , «Қазақ әдебиеті» (1932) , «Батырлар» (1933)

Бір жылы туып ,бір жылы қайтыс болған үш қаламгер: (Сәкен, Ілияс, Бейімбет, 1894-1938ж)

Сәкен Сейфуллиннің туған жері: (Ақмола облысы, Ақмола уезі,Нілді болысының 1-ауылы)

Сәкен Сейфуллиннің туған жеріндегі өзендер: (Нұра,Есіл)

С. Сейфуллиннің туып -өскен өлкесі: (Сарыарқа)

С.Сейфуллиннің азан шақырып қойған есімі : (Сәдуақас)

С. Сейфуллиннің өр, қайсар ,әділ болып өсуіне ықпал еткен адамдар: (Әкесі Сейфулла)

С. Сейфуллиннің орысша үйренуіне ықпал еткен : (Сейфолла)

С. Сейфуллинге қатысты нұсқалар : (бұрынғы Ақмола ,қазіргі Қарағанды облысында туған , Шын аты –Сәдуақас, Әкесі саятшы , домбырашы болған)

«Әкем саятшы ,аң аулағыш ,домбырашы,ақ жарқын адам болған ,шешем әңгімеші еді ,»-деп ата-анасы туралы естелік айтқан : (С.Сейфуллин)

С.Сейфуллиннің жарының аты: (Гүлбаһрам)

Ақмоладағы Приходская школада ,қалалық училищеде ,Омбы мұғалімдер семинариясында оқыған ақын-жазушы: (С.Сейфуллин)

С.Сейфуллиннің Омбы семинариясында оқыған жылдары: (1913-1916)

Еңбек жолын Сілеті –Бұғылы деген жерде бастағанм Сәкен Сейфуллиннің алғашқы қызметі: (мұғалім)

«Орысша тіл үйрен, орысша оқу үйрен » деп ,Нілді зауытына жіберілген 9 жасар баланың кім екендігі: (С.Сейфуллин)

Ақындық тырнақалды қадамын Нілді зауытында бастаған С.Сейфуллиннің бірінші туындысы: (Қалжың өлең)

Қазақстанда Жоғарғы Үкімет аппаратында басшылық қызмет атқарған қаламгер : (С.Сейфуллин)

С.Сейфуллин Қазақстан Халық Комиссарлары Кеңесінің торағасы болып тағайындалды: (1922 жылдың қазанында )

Аллегориялық әдіспен Қазақстанда коллективтендіру кезінде кеткен трагедиялық қиындықтарды астарлай айтқан ақын : (С.Сейфуллин)

Қару-жарақ аттары ,теңізшілік терминдері және түрлі неологизмдерді шығармаларында көп пайдаланған ақын : (С.Сейфуллин)

С.Сейфуллинге тағылған айып : (Халық жауы)

С.Сейфуллиннің Омбы лагерінен қашып шыққан кездегі бүркеншік аты: (Дүйсенбі)

Сәкеннің жасырынып жүргендегі бүркеншек аты. (Дүйсенбі)

«Дүйсенбі» деген жалған ат жазылған құжатпен жаяу Павлодар ,Баянауыл арқылы туған еліне жеткен жазушы:
(С.Сейфуллин)

Сәкеннің басқа атпен жасырынып жүрген кезінде шығарған туындысы : («Тау ішінде»)

«Түрмеден қашып шыққанда » : (С. Сейфуллиннің туындысы)

«Қазақ сабағы» , «Оқымаған қазақ» , «Інішегіме» атты өлеңдердің авторы: (С.Сейфуллин)

Сәкеннің халықты өнер-білім үйренуге шақырған өлеңі : («Қазақ сабағы»)

С.Сейфуллиннің туындысы: («Жас қазақ марсельезасы»)

С.Сейфуллиннің қазақ әдебиетінде ең алғашқы төңкерістік жыр деп есептелетін өлеңі : («Кел,жігіттер»)

С.Сейфуллиннің саяси лирикалық өлеңдері : («Асығып тез аттандық», «Тергеген болсаң айтайын», «Кел,жігіттер»)

1920 жылдардағы қазақ поэзиясында революцияшыл бағыттың топ бастаушысы : (С.Сейфуллин)

«Жайлауға көшу», «Сыр сандық» өлеңдерінің авторы : (С.Сейфуллин)

Өз-өзімен әлек болар кей жастар

Көшке мінген асаулары туласып . С.Сейфуллиннің қай шығармасынан ? («Жайлаудан көшу»)

«Сым пернені басып қара ,

Басып қара ,жырласын...»-тармақтары алынған С.Сейфуллиннің өлеңі : («Сыр сандық»)

Досқа арнап жазған хат түріндегі сыршыл өлеңі : (С.Сейфуллин «Сыр сандық»)

Сәкеннің адал достық идеясын терең қоятын өлеңі : («Сыр сандық»)

Сәкеннің «Сыр сандық » өлеңінің түрі : (Хат)

«Туғалы қапас көрмеген ,

Көкіректе кектер кернеген

Талпынып құлаш сермеген ,

Айтайын ішкі сырымды,»-деп сырын ақтарғысы келетін С.Сейфуллиннің өлеңі : («Сағындым»)

С.Сейфуллиннің «Өткен күндер» атты өлеңдер жинағы басылып шыққан жыл : (1914ж)

С.Сейфуллиннің Қазан қаласындағы «Матбуғат Каримия» баспасында басылған жинағы: («Өткен күндер»)

С.Сейфуллиннің революцияға дейінгі жазған өлеңдер жинағы : («Өткен күндер»)

С.Сейфуллин өзінің алғашқы өлеңдер жинағы-«Өткен күндер» басылып шыққанда неше жаста болған : (20жаста)

С.Сейфуллин шығармаларында символ дәрежесіне көтерілген тұрақты образдар : (Аққу, қызыл сұңқар, сыр сандық)

С.Сейфуллиннің адамның оғынан жапа шеккен қай жануарларды жырға қосқан : (Аққу,ақбөкен)

С.сейфуллин «Түс» өлеңінде ескі өмірді бейнелейді: (Қорғансыз бақша күйінде ,қазақ халқын сол бақшадағы қураған ағаштар түрінде)

С.Сейфуллиннің 1922 жылы басылып шыққан өлеңдер жинағы: («Асау тұлпар»)

Сәкеннің табиғаты Отан байлығы бейнесінде суреттейтін өлеңдері: («Орман», «Туған ел», «Сұлу терек»)

Өлең жолдарының авторы:

«Темір торлы тас үйде ,

Көкірегім толы шерменен.

Қанатты тағы тұлпарым,