Файл: Диплoмды жoбa мaмaндыы 6B07303 Санды аэрофототсірілім.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.12.2023
Просмотров: 178
Скачиваний: 5
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Әбілқас Сағынов атындағы Қaрaғaнды техникaлық университеті КеАҚ
Елеусызбай Нұрсұлтан Нұрбайұлы
«Орман шаруашылығына арналған аэрофотограмметриялық түсірілімінің өндіру технологиясы»
ДИПЛOМДЫҚ ЖOБA
мaмaндығы 6B07303 «Сандық аэрофототүсірілім»
Қaрaғaнды 2023Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті КеАҚ
«Қoрғaуғa жіберілді»
МІ және Г кaфедрa меңгерушісіХмырова Е.Н. __________
«____» ____________ 20___ ж
ДИПЛOМДЫҚ ЖOБA
Тaқырыбы: «Орман шаруашылығына арналған аэрофотограмметриялық түсірілімінің өндіру технологиясы»
мaмaндығы 6B07303 «Сандық аэрофототүсірілім»
Oрындaғaн: Елеусызбай Н.Н.
Жетекші
аға оқытушы, т.ғ.м. Ханнанов Р.Р.
Қaрaғaнды 2023
Әбілқас Сағынов атындағы Қaрaғaнды техникaлық университеті КеАҚ
Тaу-кен фaкультеті «Маркшейдерлік іс және геодезия» кaфедрaсы
6B07303 «Сандық аэрофототүсірілім» мaмaндығы
(шифры атауы)
Бекітемін
МІ және Г кaфедрa меңгерушісі
Хмырова Е.Н
__________
«____» ____________ 20___ ж
Студенттің диплoмдық жoбaсы бoйыншa
ТAПСЫРМA
Елеусызбай Нұрсұлтан Нурбайұлы
(аты-жөні)
1. Жoбa тaқырыбы: «Орман шаруашылығына арналған аэрофотограмметриялық түсірілімінің өндіру технологиясы»
университет бойынша ________________ №______бұйрығымен бекітілді.
бұйрықпен бекітілді
2. Студенттің жoбaны тaпсыру мерзімі
3. Жобаның (жұмыстың) бастапқы мәліметтері
Есептік материалдары, диплом жетекшісінің нұсқаулары.
4. Есептік-түсініктеме жазбахат мазмұны(әзірлеуге жататын сұрақтар тізімі)
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. Графиктік материал тізімі (міндетті сызбалардың нақты көрсетілуімен):
-
Аэрофототүсірілімнің техникалық құралдары -
Ормандарды қашықтықтан зондтауда аэрофотосуреттерді пайдалану -
Жер үсті және декодталған бағалаудың үйлесімі негізінде орманды түгендеу -
Аэрофототүсірілім негізінде орман жоспарлары мен карталарын жасау -
Ғарыштық фотосурет -
Ормандарды қашықтықтан зондтаудың ғарыштық жүйелері -
Қашықтықтан зондтау деректерін өңдеу
6. Жoбa бoйыншa кеңесшілер (oлaрғa қaтысты жoбa бөлімдері көрсетілуі қaжет)
| Бөлімі | Кеңесшілер | Қолы, күні | |
| Тапсырманы берді | Тапсырманы қабылдады | ||
| 1. Аэрофототүсірілімнің техникалық құралдары | Ханнанов Р.Р. | 22.02.2023 | 09.03.2023 |
| 2. Ормандарды қашықтықтан зондтауда аэрофотосуреттерді пайдалану | 22.02.2023 | 09.03.2023 | |
| 3. Жер үсті және декодталған бағалаудың үйлесімі негізінде орманды түгендеу | 09.03.2023 | 16.03.2023 | |
| 4. Аэрофототүсірілім негізінде орман жоспарлары мен карталарын жасау | 17.03.2023 | 26.03.2023 | |
| 5. Ғарыштық фотосурет | 17.03.2023 | 05.04.2023 | |
| 6. Ормандарды қашықтықтан зондтаудың ғарыштық жүйелері | 17.03.2023 | 05.04.2023 | |
| 7. Қашықтықтан зондтау деректерін өңдеу | 05.04.2023 | 12.04.2023 | |
Жетекшісі
Ханнанов Р.Р.
(қолы)
Тапсырманы орындауға қабылдады
Елеусызбай Н.Н.
(студент қолы)
КҮНТІЗБЕЛІК ЖOСПAР
| Бөлімі | Кеңесшілер | Қолы, күні | |
| Тапсырманы берді | Тапсырманы қабылдады | ||
| 1. Аэрофототүсірілімнің техникалық құралдары | Ханнанов Р.Р. | 22.02.2023 | 09.03.2023 |
| 2. Ормандарды қашықтықтан зондтауда аэрофотосуреттерді пайдалану | 22.02.2023 | 09.03.2023 | |
| 3. Жер үсті және декодталған бағалаудың үйлесімі негізінде орманды түгендеу | 09.03.2023 | 16.03.2023 | |
| 4. Аэрофототүсірілім негізінде орман жоспарлары мен карталарын жасау | 17.03.2023 | 26.03.2023 | |
| 5. Ғарыштық фотосурет | 17.03.2023 | 05.04.2023 | |
| 6. Ормандарды қашықтықтан зондтаудың ғарыштық жүйелері | 17.03.2023 | 05.04.2023 | |
| 7. Қашықтықтан зондтау деректерін өңдеу | 05.04.2023 | 12.04.2023 | |
Дипломды жазатын студент_________________________Елеусызбай Н.Н.
Жоба жетекшісі___________________________________ Ханнанов Р.Р.
АННОТАЦИЯ
Ұсынылған жоба орман шаруашылығына арналған. Орман шаруашылығына арналған аэрофотограмметриялық түсірулерді өндіру технологиясы тақырыбына арналған. Қарастырылып отырған дипломдық жұмыс бес бөлімнен тұрады.
Бірінші бөлімде орман орналастыру мақсатындағы аэрофототүсірілім материалдарының сапасына қойылатын талаптар берілген.
Екінші бөлімде, жергілікті әдістермен ормандарды түгендеу кезінде аэрофотосуреттерді пайдалану, аэрофототүсірілімдерді контурлық интерпретациялау және салық салуға аэрофотосуретті (фотоконтур) дайындау қарастырылады.
Үшінші тарауда, жер және дешифрлеу салық салу комбинациясы негізінде ормандарды түгендеу қарастырылады.
Орманның республика халық шаруашылығының барлық салаларында, қоршаған ортаны жақсартуда, халықтың әл-ауқаты мен мәдени деңгейін көтеруде маңызы зор. Ормандарды тиімді пайдалану – орман шаруашылығын жүргізудің басты мақсаты. Осы мәселелерді ғылыми тұрғыда шешу үшін орман қорын зерттеудің, оның жағдайын бағалау мен бақылаудың сенімді және жедел әдістері мен құралдары қажет. Қазіргі уақытта үлкен аумақтарда (шамамен 9,2 млн. га, орман жамылғысы 38%) орманды тұрақты түгендеу және орман шаруашылығын жүргізу аэроғарыштық зерттеу материалдарынсыз мүмкін емес.
Төртінші бөлімде, аэрофототүсірілімдер негізінде орман жоспарлары мен карталарын дайындау қарастырылады.
Бесінші бөлім EOSCAN станциясын басқару бағдарламалық құралын пайдалана отырып, қашықтықтан зондтау деректерін өңдеу жүйесінде қашықтықтан зондтау деректерін өңдеуге арналған.
Дипломдық жоба 53 беттен тұрады.
Дипломдық жобада пайдаланылған әдебиеттер тізімі пайдаланылады.
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Осы дипломдық жобада мынадай нормативтік құжаттар пайдаланылды:
СТ РК ИСО 9001 – 2009 Сапа менеджменті жүйелері. Талаптар.
ИСО 9000: 2005 Сапа менеджменті жүйелері. Негізгі ережелер мен сөздік.
ГОСО РК 5.04.019 – 2008 Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты. Жоғары білім. Бакалавриат. Негізгі ережелер.
ГОСТ 2.104 – 2006 ЕСКД. Негізгі жазулар.
ГОСТ 2.105 – 95 ЕСКД. Мәтіндік құжаттарға қойылатын жалпы талаптар.
ГОСТ 2.106 – 96 ЕСКД. Мәтіндік құжаттар.
ГОСТ 2.109 – 73 ЕСКД. Сызбаларға қойылатын негізгі талаптар.
ГОСТ 2.301 – 68 ЕСКД. Форматтар.
ГОСТ 2.303 – 68 ЕСКД. Сызықтар.
ГОСТ 2.304 – 81 ЕСКД. Сызбалы қаріптер.
ГОСТ 2.308 – 79 ЕСКД. Сызбаларда беттердің пішіні мен орналасуына төзімділікті көрсету.
ГОСТ 2.316 – 2008 ЕСКД. Сызбаларға жазулар, техникалық талаптар мен кестелер салу ережесі.
ГОСТ 2.321 – 84 ЕСКД. Әріптік белгілер
ГОСТ 2.702-75 ЕСКД. Электр тізбектерін орындау ережелері.
ГОСТ 8.417 – 2002 ГСИ. Физикалық шамалардың бірліктері.
ГОСТ 21.101 – 97 СПДС. Жобалық және жұмыс құжаттамасына қойылатын негізгі талаптар.
СМК СО 1.1.02–2011 Оқу құжаттамасын ресімдеу ережелері. Мәтіндік құжаттарға қойылатын жалпы талаптар.
СМК СО 1.1.03–2011 Оқу құжаттамасын ресімдеу ережелері. Графикалық құжаттарға қойылатын жалпы талаптар.
СМК СО 1.1.04–2011 Оқу құжаттамасын ресімдеу ережелері. Негізгі қолтаңбалар.
АНЫҚТАМАЛАР
Осы дипломдық жобада мынадай анықтамалар қолданылады:
Биіктік желі
Геодезиялық пункт – жерге төселген орталық және оның үстіне орнатылған белгі арқылы жер бетінде жойылатын геодезиялық желі пункті.
Геометриялық нивелирлеу – нивелир көмегімен алынған көлденең көздеу сәулесінің көмегімен нүктелердің биіктіктерінің айырмашылығын анықтау әдісі.
ГАЖ (геоақпараттық немесе географиялық ақпарат жүйесі) – ГАЖ-да ұсынылған объектілер туралы кеңістіктік деректерді және олармен байланысты ақпаратты жинауға, сақтауға, талдауға және графикалық визуализациялауға арналған ақпараттық жүйе.
Қайта құру – ескірген объектіні жаңа жағдайларда пайдалану үшін жаңарту процесі.
Трилатерация – триангуляция сияқты, барлық жақтарының ұзындығы мен бастапқы бағыттың азимуты өлшенетін үшбұрыштар жүйесі.
Полигонометрия – геодезиялық желілерді салу үшін жер бетіндегі нүктелердің өзара орналасуын анықтау әдістерінің бірі, ол топографиялық түсірістерге, қалаларды жоспарлауға және салуға, инженерлік құрылыстардың жобаларын табиғатқа көшіруге негіз болады.
GPS – Global Positioning System. Спутниктік навигация жүйесі. Жердің кез келген жерінде (полярлық аймақтарды қоспағанда), кез келген дерлік ауа-райында, сондай-ақ планетаға жақын ғарыш кеңістігінде объектілердің орналасуы мен жылдамдығын анықтауға мүмкіндік береді.
БЕЛГІЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР
Бұл дипломдық жобада келесі қысқартулар қолданылады:
ҒГАГЖ – ғарыштық геодезияның астрономиялық-геодезиялық нүктелері желілер;
АГЖ – астрономиялық геодезиялық желі;
АЦФЖ – автоматтандырылған цифрлық фотограмметрия жүйесі
ГАЖ – географиялық ақпараттық жүйелер;
ЕҚ – еңбекті қорғау;
ҚЕ – қауіпсіздік ережесі;
ҚНмЕ – құрылыс нормалары мен ережелері;
ЖГЖ – жоғары дәлдіктегі геодезиялық желі;
МемС – мемлекеттік стандарт;
МГЖ – Мемлекеттік геодезиялық желі;
АМГЖ – арнайы мақсаттағы геодезиялық желілер;
МНЖ – мемлекеттік нивелирлеу желісі;
дБ – децибел;
ДГЖ – доплерлік геодезиялық желі;
ЭБЖ – электр беру желілері;
БЖ – байланыс желілері;
ІЖҚ – іштен жану қозғалтқышы;
ЖКО – жол-көлік оқиғасы;
ПГ – пайдаланылған газдар;
ББЗ – беткі белсенді заттар;
ШРК – шекті рұқсат етілген концентрация;
ШРКот – шекті рұқсат етілген орташа тәуліктік концентрация;
ПДКмр – бір реттік ең жоғары шекті рұқсат етілген концентрация;
ЖСҚ – жобалық-сметалық құжаттама;
ТЭЕ – техникалық-экономикалық есептеулер;
ТЭН – техникалық-экономикалық негіздемелер;
АЖЖ – Автоматтандырылған жобалау жүйесі;
СГЖ – спутниктік геодезиялық желі;
КЖ – координаттар жүйесі;
GPS – Global Positioning System (Ғаламдық Навигация жүйесі);
РМКК – Республикалық мемлекеттік коммуналдық кәсіпорны.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 АЭРОФОТОТҮСІРІЛІМНІҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛДАРЫ
1.1 Аэрофототүсірілім жабдығы. Аэрофототаспа және фотоқағаз
1.2 Орманды орналастыру мақсатында аэрофототүсірілім материалдарының сапасына қойылатын талаптар
2 ОРМАНДЫ ҚАШЫҚТЫҚТАН ЗОНДТАУДА АЭРОФОТОСУРЕТТЕРДІ ПАЙДАЛАНУ
2.1. Орман кадастрында аэрофотосуреттерді жерүсті әдістерімен пайдалану
2.2 Аэрофотосуреттерді контурлық дешифрлеу
2.3 Аэрофотосуретті (фотоабрис) таксацияға дайындау
2.4 Таксациялық-шифрды ашу жаттығулары
3 ЖЕР ҮСТІ ЖӘНЕ ДЕКОДТАЛҒАН БАҒАЛАУДЫҢ ҮЙЛЕСІМІ НЕГІЗІНДЕ ОРМАНДЫ ТҮГЕНДЕУ
3.1 Жер үсті және шифрды ашу таксациясының үйлесімі
3.2 Радиациялық ластану жағдайында ормандарды түгендеу
3.3 Ғарыштық суреттер бойынша орман қорындағы өзгерістерді анықтау және есепке алу
3.4 Ормандарды түгендеудің фотостатистикалық әдісі
4 АЭРОФОТОТҮСІРІЛІМ НЕГІЗІНДЕ ОРМАН ЖОСПАРЛАРЫ МЕН КАРТАЛАРЫН ЖАСАУ
4.1 Геодезиялық негіздеме және аэротүсірілімдерді байланыстыру
4.2 Аэротүсірілімдерді түрлендіру. Түрлендіру құралдары және түрлендірудің бағдарламалық құралдары
4.3 Фотосхемалар мен фотопландарды құрастыру
5 ҚАШЫҚТЫҚТАН ЗОНДТАУ ДЕРЕКТЕРІН ӨҢДЕУ
5.1 Қашықтықтан зондтау деректерін өңдеу жүйелері
5.2 ЕОСКАН станциясын басқарудың бағдарламалық құралдары
5.3 Ғарыштық суреттер мен компьютерлік ГАЖ технологияларын қолдана отырып, орман карталарын жасау
5.4 Ормандардың көп деңгейлі мониторингі