Файл: М. Е. Сухова, А. Б. Жекенов, Н. В. Рогова, В. А. Сухов.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 03.12.2023

Просмотров: 425

Скачиваний: 2

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.





141


ГЛОССАРИЙ
Автоматты тежегіш - құрылғысын қамтамасыз ететін поездың автоматты тоқтауын ажыраған немесе үзілген жағдайда ауа айдайтын магистралы немесе ашу кезіндегі тоқтату краны.
Қысым зарядтау - машинист краны басқарушы органның және жетекші локомотив немесе вагонның моторвагонды поездың кезінде толығымен зарядталған тежегіш желісінде белгіленген қысым тежегіш желісі.
Жоғары қуатты қысым – белгіленген қысыммен салыстырғанда ТМ локомотивтың жоғары қысымы.
Тежеудің қосымша сатысы – қысымның төмендеуі ТМ орындалатын сатысы кейін бірінші және кейінгі сатылар тежеу күшейту үшін тежегіш әсері.

Дөңгелеу жұбының сынылануы - доңғалақ жұбының айналу кезінде айналудың болмауы.

Ажыратылған кран - ауаны тоқтатуға арналған құрылғы

Поезд – қалыптастырылған және сцепленный вагондар құрамы бір немесе бірнеше жұмыс істейтін локомотивтермен немесе моторлы вагондары бар, белгіленген сигналдары, сондай-ақ жіберілетін жүзіп жүрген аралықта вагондары жоқ локомотивтер және арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрам.
Сырғақ – жергілікті тозуы бетінде сырғанау дөңгелектер сипатталатын білімі бар жазық алаңдар.
Тежеу желісі - көлемі толтырылатын сығылған ауамен қуатталған және жіберілген күйде тежегіш орналасқан, кейін машинист краны.
Басты түсіру – ең үлкен құламасы бойынша кем болмайтын ең түсіру (қисық кедергіні ескере отырып), ұзындығының тежеу жолы.
Тежеу сатысы – тежегіш күштеріне құралған кран машинисінің көмегімен ТМ қысымын азайту көлемі.
Қызметтік тежеу - алдын ала көзделген жерде бірқалыпты жылдамдығын азайту немесе тоқтату.
Шұғыл тежеу – қолданылатын талап ететін жағдайларда шұғыл түрде пойызды тоқтату, жететін арқылы жедел бәсеңдету магистралі және босануы бойынша барынша тежегіш күші.

Тежегіш (тежегіш құрылғысы) – пойыздарда қозғалысқа қарсы жасанды күште қолданатын құрылғы.
Тежеуіш жолы – толықтай тоқтау жағдайында кран машинсінің қолмен ауыстыру уақытындағы ара қашықтық.



142

Қорытынды
Бұл иллюстрацияланған оқу құралында авторлар студенттерді кәсіптік пәндерді ойдағыдай меңгеру үшін қажетті білімдер мен біліктерді қамтамасыз ететін тежелу негіздері, тежегіштердің сыныптамалары, сондай-ақ тежегіштерді басқару аспаптарының топтарына кіретін тежегіш аспаптардың құрылысы мен әрекеті бойынша барлық негізгі мәселелерді қарастыруға ұмтылды.


Оқу құралы «Темір жол жылжымалы құрамын пайдалану, жөндеу және техникалық қызмет көрсету (түрлері бойынша)» мамандығы жөніндегі орта арнайы оқу орындарының студенттері үшін арналады.
Осы оқу құралының ерекше айырмашылығы түрлі-түсті иллюстрациялардың көп мөлшерінің болуы болып табылады, олар, авторлардың пікірі бойынша, тежегіш аспаптардың құрылысы мен жұмысын зерделеу процесін жеңілдетуге мүмкіндік береді.

Авторлар техникалық құжаттаманың негізінде осы аспаптар мен жүйелердің құрылысы мен жұмысын анағұрлым толық сипаттауға ұмтылды. Авторлар түрлі-түсті иллюстрацияланған оқу құралы осы тақырып жөніндегі қолдағы бар техникалық әдебиетке пайдалы толықтыру болады деп есептейді.
Оқулық авторларының ұжымы оқуы құралының «Темір жол жылжымалы құрамын пайдалану, жөндеу және техникалық қызмет көрсету (түрлері бойынша)» мамандығы бойынша орта, техникалық және кәсіптік білім студенттері үшін студенттердің өз бетінше қызметін теориялық және тәжірибелік базасын қамтамасыз етуге, тежегіш жабдықтардың құрылысы мен әрекетінің қағидатын зерделеуге, тежегіш процестердің мәнін түсінуге көмектесетіндігіне кәміл сенеді..
Оқу құралы кәсіптік модуль бойынша оқыту нәтижелеріне жету мақсатында «Темір жол жылжымалы құрамын пайдалану, жөндеу және техникалық қызмет көрсету (түрлері бойынша)» мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік білім берудің типтік оқу жоспарына және бағдарламасына сәйкес әзірленді.

143

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ


  1. Крылов В.И., Крылов В.В. «Автоматические тормоза подвижного состава», AKADEMA, 2005 – 360 б.




  1. «Қазақстан темір жолы» Ұлттық Компаниясы» акционерлік қоғамының 17.10.2012 жылғы №120-Ц3 Жылжымалы құрамның тежегіштерін пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар, Астана.

  2. Крылов В.И., Петров А.Н., Озолин А.К., Климов Н.Н. «Справочник по тормозам», Транспорт, 1990 – 446 б.




  1. Иноземцев В.Т.,Казаринов В.М., Ясенцев В.Ф. «Автоматические тормоза», Көлік, 1991 – 342 б.




  1. Иноземцев В.Т., Гребенюк П.Т. «Нормы и методы расчета автотормозов», Транспорт, 1991 – 316 б.

  2. Асадченко В.Р. «Автоматические тормоза подвижного состава: учебное пособие для вузов железнодорожного транспорта», Маршрут, 2006 –


392 б.

  1. Галай Э.И., Галай Е.Э. «Тормозные системы железнодорожного транспорта. Конструкция тормозного оборудования», Гомель, БелГУТ, 2010

– 315 б.

  1. Афонин Г.С., Барщенков В.Н., Кондратьев Н.В. Устройство и эксплуатация тормозного оборудования подвижного состава. – М.: «Академия» баспа орталығы, 2006. – 304 б.





  1. Иноземцев В.Г., Абашкин И.В. Тормозное и пневматическое оборудование подвижного состава. – М.: Транспорт, 1984. – 342 б.




  1. Крылов В.И., Клыков Е.В., Ясенцев В.Ф. Тормоза подвижного состава. – М.: Транспорт, 1980. – 271 б.

  2. Крылов В.И., Крылов В.В., Ефремов В.Н., Демушкин П.Т. Тормозное оборудование железнодорожного подвижного состава: анықтамалық. – М.: Транспорт, 1989. – 487 б.




  1. Осипов С.И. Основы электрической и тепловозной тяги. – М.: Транспорт, 1985. – 408 б.




  1. Пархомов В.Т. Устройство и эксплуатация тормозов. – М.: УМК МПС России, 2000. – 208 б.

  2. Пархомов В.Т. Устройство и эксплуатация тормозов. – М.: Желдориздат, Трансинфо, 2005. – 788 б.

  3. Удальцов А.Б., Крылов В.В., Барщенков В.Н., Кондратьев Н.В. Тормоза подвижного состава. – ИГЩ «Желдориздат». 2003. – 150 б.




  1. Приказ Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан №625 от 9 августа 2013 года.



144