Файл: Лексия Беморихои бугуми I. Артрити ревматоиди ii. Остеоартроз iii. Никрис Таснифи беморихои бугуми.ppt

Хангоми ОА остеопороз ва узурхои бугумхо,ки дар АР вомехураанд, нестанд.
-бо спондилити анкилози (бемории Бехтерев) –дар ин бемори сакроилит хос аст,ки дар АР вонамехурад.

Накшаи ташхис:

Накшаи ташхис:
Тахлили умумии хун тахлили биохимияви хун:фибрин, туршиии синовиали, алфа-2-глобулин
Тест ба фактори реамотоиди
Ташхиси рентгени бугумхои осебёфта
Табобат: -барои бехтар шудани табобат ба беморон тавсия медиханд то кори чисмониро махдуд кунанд.
-хангоми ОА сутунмухра бемор бояд болиштро дар таги гардан монда дар чойгахи дуруш хоб кунад.
-хангоми шиддати дард ба бемор дорухои зиддиилтихоби гайристероиди тавсия медиханд: индометасин 0,025 се бор , диклофенак-натрий (валтарен) 0,025 се бор, пироксилан 0,01 се бор.
Ба бугумхои осебёфта апликпсия бо димексид мегузаронанд.
-гузаронидани глюкокортикоидхо бадохили бугум
-барои сабукии дард ба дохили бугум 5мл 5% поливинилпирролидон мегузоранд.


Тавсия додан мумкин аст доруворихои биогениро-хондропротекторхо, ки мубодилаи моддаро дар тагояк бехтар карда, боиси чудошавии зиёди моеъи синовиал мегардад.
Артепарен 25-50мг д\м як хафта 2 маротиба, хамаги 40 инексия, румалон 2мл д\м дар як хафта як маротиба –хамаги 15 инексия
-табобати физиотерапи: парафин, озекарит ба бугумхои иллатёфта, ултразвук, маннитотерапия, электрофарез бо дилексид, лидаза, йодид калия.
-табобати санаториро дар чойхои мегузаронанд, ки манбахои радони, сернисти, лойхои шифобахшанда доранд.
Табобат бо чаррохи тез гузаронидан мумкин аст:ламинэктомия, остеотомия, эндопротеази бугум.

Никрис(Подагра)

Подагра беморие мебошад, ки дар натичаи вайроншавии мубодилаи пурин ба амал омада, ба баландшавии туруши пешоби дар хун, ктистализасияи турушии пешоби ва намакхои он дар пуст, бугумхо, устухонхо, гурдахо, ки ба илтихоби асептикиибугумхо оварда мерасонад.
Сабабхои пайдоиш: бемори аксар дар синусоли 45 сола сар мешавад. мардхо 20 маротиба зиёдтар гирифтори бемори мешаванд. Агар занхо гирифтори бемори шаванд, танхо баъд аз климакс.
Вобаста аз сабабхои пайдоиш 2 намуди бемори мавчуд аст
Подаграи якуминдарача
Подаграи дуюминдарача
Подаграи якуминдарача ё идиопатики-ин бемори дар натичаи нуксони генетики, кисинтези ферментхое, ки дар мубодилаи пуринхо иштирок мекунанд ба амал меояд.
Ба бемори гайр аз нуксони генетики боз сабабгор мешавад:

---

Истемоли зиёди хурокахое, ки мукдори барзиёди пуринхо доранд(махсулоти гушти, донаги) истемоли мумтазами машруботи сипирти
Подаграи дуюминдарача дар натичаи аз хад зиёд чамшавии туршии нуклеини ё вакте гурдахо бо душвори уратхоро мебароранд. Ба чунин беморихо диабети канд, гемобластозхо, омосхо, камхунии генетики, псориаз, саркоидоз, норасоии музмини гурдахо дохил машаванд-метавонанд дар бемороне, ки дурудароз баъзе доруворихо:эуфилин, кофеин, димедрол,аспирин, салуретикхо, ситостатикхо, кортикостероидхо, вит В12 кабул мекунанд, пайдо мешавад.

Патогенез

Дар меъёр консентрасияи туршии пешоби дар хун 0,12-0,24 ммол/л аст. Хангоми подагра гиперуремия мушохида мешавад. дар натича фагоситози уратхо бо нейтрофил ва натичаи он чудошавии микдори зиеди ферментхо.
Дар мархилаи чорим дуруштшави, деформасияи бугумхо мушохида мешавад.
Клиника: дар клиника 4 мархила чудо мекунанд:
Мархилаи латенти-дар ин мархила аломатхои клиникавии иллатёбии бугумхо, гурда, пуст нестанд.дар беморон хангоми муоинаи тасодуфи дар хун консентрасияи баланди турши пешоби ва уратхоро муайян кардан мумкин аст.
Мархилаи дуюм- артрити подаграгии шадид. Одатан бемори ногахон сар шуда одатан як бугум осеб мебинад. Пусти болои бугуми осебдида гарм, сурхчатоб. Температура 39-40
Мархилаи байни хуруч-баъд аз якум хуручи бемори бемор якчанд муддат худро каноатбах хис мекунад.бо хар хуручи оянда мархилаи хомушии бемори кутохтар мешавад. Дар ин мархала дар бугумхо тофусхо пайдо мешавад. Тофусхо гайр аз бугумхо дар гуш пешонипардаи луоби бини,найи


ахилов, пайдо мешавад,ки ранги зардчатоб дошта болои пуст чойгир шуда хангоми палмосидан бедарданд.
Хангоми вайроншавии тофусхо моуъи сафедчамонанд чудо мешавад.
Мархилаи чорум-артрити подаграгии музмин, ки мархилаи охири бемориро ташкил медиханд, ки тагиротхои даруни дар бугумхо пайдо шуда, беморонро ба пурраги кобилияти корро-сардангум мекунанд ва ба рии атрофиён ниёзманданд.
Ташхис: дар асоси анамнези бемори натичахои ташхисхои лаборатори ва аломатхои клиникави, рентгенологи, таркиби моеъи синовиали, ташхиси морфологии пунктати тофусхо гузошта мешавад. дар мархилаи аввали бемори тахлили умумии хун бе тагирот. Артрити шадиди подагри бо лейкоситоз нейтрофили бо майли ба чап бфланд СОЭ мегузарад.
Ташхиси биохимиявии зардоби хун- баландшавии консентрасияи туршии пешоби (дар меъёр на зиёда 0,23мкм/л). Хангоми осебёбии гурдахо ва НМГ мумкин аст дар хун баландшавии меъёри мочевина ва креатиниро мушохида кард.

---

Дар мархилаи шадиди артрити дар хун маркерхои реаксияи илтихоби- баландшавии меъёри фибрин дар хун, серомукоид, алфа-2-глобулинро кайд кардан мумкин аст.
Тахлили умумии пешоб дар мархилаи аввали бемори бетагирот. Дар тахшини пешоб мумкин аст ба микдори зиёд кристаллхои уратро мушохида намуд. Дар мархилаи охири бемори бемории санги гурда, нефрити интерстисанионали НМГ, пастшавии зичии нисбии пешоб, гематурии пешоби, протеинурия мушохида мешавад.

- Бо максади ташхис пунксия ва ташхиси биохимиявии моеъи синовиалиро мегузаронанд. Дар моеъ микдори зиёди лейкоситхо ба хусус нейтрофилхо (10-60х10⁹/л) муайян карда мешаванд, зери микроскоп намакхои туршии пешоби, нейтрофилхо, кристаллхои урати натрийро мушохида мекунанд - дар пунктати тофус хангоми микроскопия моеъи аморфи, ки дар он методи биохимияви, туршии пешоби ва намакхои он муайян мешаванд - Ташхиси рентгенологи метавонад нушокахои зерини осебёбии никрисро пайдо кунад Симптоим «дамиши» канори устухон -нуксони кисташакли эпифиз бо вайроншавии кабати кортикалии устухон -нуксонхои мудаввари «мухршакл»-и устухон бо андозаи 2-3 см хатман бо рохи рентгенопозитивии остеосклерози ихота шудааст -васеъшавии сояи бофтахои нарм дар минтакаи назди шараёни аз хисоби такшиншавии уратхо Бо тавсияи Ассотсиасияи ревматологони ИМА ташхиси никрис бо чунин критерияхо асоснок карда мешавад: - муайян кардани кристаллхои намакхои туршии пешоб дар моеъи синовали - тофусхои бо усули лаборатори муайяншуда - мавчудияти 6 ва зиёда аломатхои аз 12-то дар поён номбаршуда: 1. зиёдааз як хуручи шадиди артрит 2. дарди шадид ва реаксияи илтихоби хангоми артрити шадид дар якум шабонарузи бемори 3. Артрити шадиди як бугум (моноартрит) 4. Сурхшавии баръалои пусти бугуми осебёфта 5. дард ва варамкунии атрофи бугуми пешпанчаи ангушти калони панчаи пой 6. осебёбии яктарафаи ангуштикалони панчаи пой 7. осебёбии яктарафаи бугумхои пойпанча 8. гирехчахои монанд ба тофусхо 9. баландшавии меъёёри туршии пешоби дар хун 10. варамидагии асимметрикии бугумхои иллатёфта 11. Дар рентгенограммаи устухонхо пайдо кардани кистахои субкортикали бе эрозия 12. набудани микробхо дар моеъи синовиалие, ки аз бугумхои иллатёфта мегиранд
Ташхиси тафрикави бо беморихои артрит, хосилшавии гиреххо, бандаи деструктиви дар устухонхо. Мохияти ташхиси мукоисави дар тахлили чамъи клиникави, лаборатори ва нишонахои инструментали мебошад.
Хангоми остеоартроз остеоартрози гирехмонанди наздикии бугумхои байниангуштии даст, ки онхоро дагалона ба тофусхои подаграви монанд мекунанд, ёфт мешавад. хангоми остеоартроз аломатхои клиники ва лаборатории илтихоб вучуд надорад,двр пусти болои бугуми осебдида сурхи дида мешавад.

---

Гирехчахои Гебердени ваБушара назар ба тофусхо сохти мустахкам доранд. Хангоми остеоартроз манбаи штамнавие, ки ба подагра хос аст, дар эпифизи устухонхо ёфт намешавад.
Артрити подаграви бо хамрохии тофусхо бо АР- мукоиса кардан зарур аст.дар байни чунин гурухи беморон фаркиятхои сунусоли вучуд доранд.
АР дар чавонон дида мешавад. хусусан занон, аммо подагра хос аст да синну соли калон ва мардон.
Хангоми подагра дар хун титри баланди фактори ревматоидиро, нуксонхои мухрашакл дар эпифизхои устухон, ки бо рахи остеосклерози ихота шудааст, кристалхои турши пешобаро дар моеъи синовиали ёфтан гфйримумкин аст.
Дар мукоиса бо тофусхо, гиреххои ревматоиди дуруштанд ва ягон бор кушодашавии онхо ба назар намерасад.


АР узурасияи ва анкилози бугумхои осебдидаро ба вучуд меорад, дар подагра чунин тагиротхо мушохида намешавад.
Хангоми ташхиси тафрикави бо полиартрити шадиди ревматоиди чунин холатро ба назар мегиранд, ки полиартрити подагри одатан дар одамони калонсол мушохида мешавад. ба полиартрити ревматоиди одатан одатан чавонон гирифтор мешаванд.
Хангоми подагра нуксони дарготхои дил ба амал намеояд ва дар хун антителахои мукобили срептакокк хосил шуда муайян карда намешавад.
Хангоми бемории Рейтер илтихоби ассиметрии бугумхо ангушти якуми пой бо дард, варам , сурхшавии он мушохида мешавад(артрити псевдоподагри). Вале дар кийс бо бемории Рейтер: хангоми подагра конивит, уретрит, осебёбии пуст ва тестхои серологии сирояти хламидиоз муайян мекунад, манфи мебошад.
Накшаи муоина:
тахлили умумии хун


Тахлили биохимияи хун турушии пешоби, серомукоид, гаптоглобинхо, фибрин, алфа-2-глобулин, сафедаи хун, мочевина,креатинин.
Тахлилу умумии пешоб.
Санчиши бо усули Земниский.

ТАБОБАТ Тарзи табобати беморони никрис вазифахои зеринро дар бар мегирад: -баркароркунии мубодилаи муътадили пурини: фурунишонии синтез ва дохилкунии урати сермахсул -несткунии хамалаи шадиди артрити никриси -муоличаи артрити никриси музмин -устуворкунии метаболизми пурин ба тарики воия хурока ичро карда мешавад, Манъкунии дорухои фармакологи, ки барои инкишофи никрис мусоидат мекунанд -махсулоте, ки дар таркибаш микдори пурини баланд аст, истеъмолаш камтар ё ки тамоман манъ карда шавад. Инхо гушти хайвоноти чавон, паррандахо, чигар, гурда, шуш. Гизохои нахуди ё ки боднок -беморон бояд донанд, ки истеъмоли зидди кахва ва арак ба мубодилаи пурин таъсири манфи мерасонанд -ба беморони никрис дорухои пешоббарори тиазиди тавсия дода намешаванд: туршии асетилсалисилат, эуфиллин, димедрол, ки хамлаи шадиди никрисро тахрик мекунанд - Дар варианти никриси метаболики синтези аз меъёр зиёди кислотаи карбамид тавсияи аллопуринолро фуру менишонад. Табобатро бо истеъмоли 100 мг дору дар як шабонаруз сар мекунанд - хангоми урикемияи зиёда аз 0,6 ммоль/л, дар холати мавчуд будани тофусхо, сангхо уоати дар хавзани гурда,норасогии гурда, микдори дору 100 мг хар хафта то 600 мг/шр баланд мекунанд - хангоми норасогии гурда микдори аллопуринол набояд аз 100 мг/шр зиёд шавад - Барои барориши интенсивии уратхо аз гурдахо антуранро бо 0,2-0,4 дар як ш/р тавсия мекунанд.Бо хамин максадпробенецид (бенемид)-ро бо 0,25 2 бор/шр аввали хафта бо зиёдкунии микдор то 0,5 2 бор/шр истеъмол мекунанд - хангоми натичаи нокифоя ва тахаммулкунии каноатбахш микдори пробенецидро то 0,5/шр хар 4 хафта то дарачаи нихоят баланд -3 г/шр баланд мекунанд. Дорухои зикршуда реабсорбсияи намакхои туршии карбамид дар каналхои гурда фуру менишонад - Барои пешгирии хосилшавии сангхои пешобгузаристеъмолионхо бояд бо истеъмоли 2-3 л об/шр анчом ёбад. Антуран ва парабенецидро ба бемороне, ки нефропатияи никрис ва беморихои санги пешобгузар истеъмол номумкин аст - тартиботи муътадил кам намуди таркиби туршии карбамид дар бадани бемор мувофик мебошад - Аллорпуринол, антуран,пробенецид ва дигар маводхое, ки ба дарачаи

---

туршии карбамиди дохили хун таъсир мерасонанд, хангоми хамлаи шадиди никрис истифода бурдан мумкин нест - тагьироти консентратсияи уратхо дар хун давомнокии хамларо зиёд мекунад. Азин сабаб, агар артрити шадид аз сабаби истифодабурдани маводхои гипоурикемики ба вучуд ояд,дар ин холат чунин маводхоро ба микдори пештара давом додан мумкин аст - Яке аз воситахои фоидаоваре, ки микдори туршии карбамидро дар баданкаммекунад, бензбромарон мебошад. Чунин мавод фоидаи дучанд дорад. Ин мавод хосилшавии туршии карбамидро кам карда, хоричшавии онро зиёд мекунад ва реабсорбсияи каналии уратхоро кам мекунад. Ин мавод дорои фоидаи гипоурикеми буда,назар ба аллопуринол таъсироти манфиаш камтар мебошад - Хамлаи шадиди артрити никрисиро бо истеъмоли маводхои зиддиилтихобии гайристероиди бо микдори зиёд нест кардан мумкин аст. Индометасинро бо микдори 0,075 ва баъд бо микдори 0,05 хар як 6 соат то пайдоиши аломатхои бехтаршавии холати бемор ва баъд табобатро бо истеъмоли 0,025 3 бор/руз давом медиханд. Чунин натичаро хангоми табобати артрити никрисии шадид бо натрий диклофенак (волтарен) ва бутадион ба даст овардан мумкин аст - Колхисин ё, ки «нитроглисерин»-ро то нестшавии хамлаи шадиди артрити никриси истеъмол мекунанд.Ин яке аз бехтарин маводое, ки дард ва дигар аломатхои илтихобро босуръат кам мекунад. Колхисинро 1 мг-и хар як ду соат ( на кам аз 4 мг/шр) истеъмол мекунанд. Дар рузи дуввум бемор 3 мг ва дар рузи сеюм – 2 мг маводро истеъмол мекунанд. - дар холати шадид барои осон намудани холати бемор дохили бугуми осебдида аз 10-40 мг метилпреднизолонро гузаронидан мумкин аст - Хангоми дарди бенихоят сахт истеъмоли 30-60 мг кадеин ё 50-100 мг меперидин тавсия дода мешавад - бо максади баркарор намудани бугуми осебдидаи беморихои бо артрити никрисии музмин бояд табобати чисмони гузаронанд. Ба чунин беморхо осоишгоххои табобатие, ки дар наздикии обхои сулфиди ва радони чойгиранд,тавсия дода мешавад - дар рузхои аввали табобати санатори шадидияти илтихоби бугуми осебдида, мумкин аст. Аз ин сабаб дар 1-2 хафтаи аввали табобати санатори беморон бояд бо микдори зиёд маводхои зиддиилтихобии гайристероидиро (индометасин, бутадион, диклофенаки натрий) истеъмол намоянд - тофусхои калон ва инфилтрати уратии нихоят баланди бугумхо, ки бо вайроншавии тагояки эпифизи устухонхо меоварад, бо табобати дорувори натичаи мусби намедихад. Дар ин холат табобати чаррохи ки бо кандани тофусхо ва артропластика анчом меёбад, тавсия дода мешавад

---