Файл: Амола облысы оралжын ауданы Жантеке ауылыны жалпы орта білім беретін мектеп кмм ылыми жмысты таырыбы.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 04.12.2023
Просмотров: 59
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Қазақстан Республикасы Оқу Ағарту Министірлігі
Ақмола облысы Қорғалжын ауданы
«Жантеке ауылының жалпы орта білім беретін мектеп» КММ
Ғылыми жұмыстың тақырыбы: «Тағылымы мол тарихи тұлға Кенжебек Күмісбековтың өнегелі өмірі мен еңбек жолы»
Бағыты: Қазақстанның тарихи тұлғасы
Секциясы: тарих
Орындаған: Зейнолла Диляра Сынып: 8- сынып оқушысы
Пән мұғалімі: Досымбекова Жанар Шалкарбаевна
2022-2023 оқу жылы
Аннотация
Зейнолла Диляра «Тағылымы мол тарихи тұлға К.Күмісбековтың өнегелі өмірі мен еңбек жолы» тақырыбындағы жұмысын үш тарауға бөліп қарастырған. Бірінші бөлімде тағылымы мол тарихи тұлға Кенжебек Күмісбековтың жастық шағы туралы мәліметтер жинап, ол кісінің өмірлік ұстанымын, хоббиін т.б. қасиеттерін ерекше атап көрсеткен. Жұмыстың екінші тарауында ел ағасы Кенжебек елге тигізген қаншама еңбегін айтып өткен. К.Күмісбеков- композиторлық . педагогикалық қызметтерімен қатар , республикамыздың музыка мәдениетінің даму жолында белсенді атсалысып жүрген жандардың бірі. Жалпы К.Күмісбеков -ХХ ғасырда қазақ өнерін, халықтын музыкалық мұрасын кәсіби дәрежеге көтерген, оның дамуына үлкен үлес қосқан өнер тарланы. Үшінші тарауды айбарлы азамат елім деп, жерім деп өмір сүрген Кенжебек Күмісбеков еліне, жас ұрпаққа айтқандары, нақылға айналған сөздерімен бастай отырып, замандастарының пікірлерін, көз- қарастарын жинап, оқушылар бұл тарауда өз ізденімпаздығын көрсетті. Қайтыс болған жылын айта отырып, қазіргі күнде Күмісбековке жазылған естеліктерді де көрсете білген. Ғылыми жұмыс қорытындымен аяқталады. Келешекте бұл жұмысты дамыту арқылы оқушылар елінің тарихи тұлғаларын ұмыттырмай, ел мұрасының дамуына өз үлестерін қосады.
Аннотация
Свой труд на тему «Нравственная жизнь и трудовой путь великого композитора К.Кумисбекова» Зейнолла Диляра разделила на три главы. В первой части мы собрали информацию о молодости К.Кумисбекова , хорошо образованного исторического деятеля, его жизненной позиции, увлечениях и т.д. выделил особенности. Во второй главе произведения народного деятеля, и о том , как много он сделал для страны. К.Кумисбеков -композитор. Помимо своей педагогической деятельности
, он является одним из тех, кто активно участвует в развитии музыкальной куоьтуры нашей республики. В целом К.Кумисбеков – художник, поднявший в ХХвеке казахское искусство и музыкальное наследие народа на профессиональный уровень и внесший большой вклад в его развитие. Начав третью главу спословичных слов Кенжебека Кумисбекова, который жил как знатный гражданин, свою страну и свою землю , студенты проявили в этой главе свою любознательность. Назвав год своей смерти, он смог показать воспоминания , написанные К.Кумысбекову в наши дни. Научная работа заканчивается заключением. В дальнейшем , развивая эту работу студентыы будут способствовать развитию наследия страны, не забывая пр этом об исторических деятелях страны.
Аnnotation
Zeinolla Dilyara divided her work on the topic “The moral life and work of the great composer K. Kumisbekov” into three chapters. In the first part, we collected information about the youth of K. Kumisbekov, a well-educated historical figure, his life position, hobbies, etc. highlighted features. In the second chapter of the work of a national figure, and how much he did for the country. K. Kumisbekov - composer. In addition to his teaching activities, he is one of those who actively participate in the development of the musical culture of our republic.
Zeinolla Dilyara divided her work on the topic “The moral life and work of the great composer K. Kumisbekov” into three chapters. In the first part, we collected information about the youth of K. Kumisbekov, a well-educated historical figure, his life position, hobbies, etc. highlighted features. In the second chapter of the work of a national figure, and how much he did for the country. K. Kumisbekov - composer. In addition to his teaching activities, he is one of those who actively participate in the development of the musical culture of our republic. In general, K.Kumisbekov is an artist who raised the Kazakh art and musical heritage of the people to a professional level in the 20th century and made a great contribution to its development. Starting the third chapter of the proverbial words of Kenzhebek Kumisbekov, who lived as a noble citizen, his country and his land, the students showed their curiosity in this chapter. Having named the year of his death, he was able to show memoirs written to K. Kumysbekov in our days. The scientific work ends with a conclusion. In the future, developing this work, students will contribute to the development of the country's heritage, without forgetting about the historical figures of the country.
Мазмұны
Кіріспе .............................................................................................................
Аннотация.......................................................................................................
І тарау
-
К.Күмісбековтың жастық шағы ………………………………......
А) Композтордың өмірбаяны
II тарау
1. К.Күмісбеков - Қазақстанның көрнекті композиторы ...................
А) шығармашылық ізденісі ………………..............................................
III тарау
1. К.Күмісбековтың қызметі ........................................................................
2. Жанұясы туралы мәлімет.........................................................................
3. Қайтыс болған жылы...................................................................................
4. К.Күмісбековтын атындағы көше аталуы ..........................................
Қорытынды .......................................................................................................
Пайдаланылған әдебиеттер.............................................................................
Кіріспе
Ғылыми жұмыстың тақырыбы: Тағылымы мол тарихи тұлға К.Кенжебековтың өнегелі өмірі мен еңбек жолы
Ғылыми жұмыстың мақсаты: Қазақстанның мемлекет және қоғам қайраткері К.Күмісбековтың өнегелі өмір жолы мен қызметін, елі үшін еткен еңбегін айта отырып ұлтжандылыққа, саяси-патриотизмге үйрену. К.Күмісбековтың мемлекет және қоғам алдындағы сіңірген еңбегін үлгі тұтуды көрсету.
Ғылыми жұмыстың өзектілігі: Қазақ нақылында «Жақсының аты өлмейді, ғалымның хаты өлмейді» деген тәрбиелі сөзі бар. Қазақтың маңдайында жарық жұлдыздай жарқырай біткен тұма талант иесі композитор , күй шежіресіне өзінің өнерін тарту еткен Кенжебек ағамыздың есімі тарихта ұрпақтан ұрпаққа мирас болып қалғаны баршамызға мәлім. К.Күмісбеков кім, қандай адам? К.Күмісбековтың зерттеу жұмысының негігзі өзегі қылып алуымыздың мәні осыда.
Ғылыми жұмыстың жаңалығы: К.Күмісбековтың өмір дерегі.
Дарынды дара тума Кенжебек Күмісбековтің қазақтың музыка мәдениетіне , оның ішінде ұлт-аспаптар оркестрінде бұрын-сонды болмаған өзінше бір ерекше ұлттық гармониялық үн, саз, ырғақтың жаңа бір түрін табуға қосқан үлесі зор екенін аңғаруға болады.
К.Күмісбековтің көп ғасырлық дәстурлі халық музыка өнер саласындағы дау тудырмас беделі, қазақ халық аспаптар оркестрінің қыр-сырын жетік білуі, үлкен шығармашылық тәжірибесі, еңбекқорлығы, оның педагогикалық қызметінің жоғары нәтижесің айқындайды. Ұстаздық еңбек еткен жылдары Кенжебек Күмісбеков ғылыми-әдістемелік жұмыстар да жазды.
К.Күмісбеков- композиторлық . педагогикалық қызметтерімен қатар , республикамыздың музыка мәдениетінің даму жолында белсенді атсалысып жүрген жандардың бірі.
К.Күмісбеков -ХХ ғасырда қазақ өнерін, халықтын музыкалық мұрасын кәсіби дәрежеге көтерген, оның дамуына үлкен үлес қосқан өнер тарланы.
К.Күмісбеков атындағы Қорғалжын аудандық мәдениет үйі 1977 жылы 7 қазанда ашылып, аудан жұртшылығына айқара құшағын ашқан. 45 жыл ішінде көптеген жетістіктерге қол жеткізді. 2018 жылы мәдениет үйіне белгілі композитор К.Күмісбековтың аты берілді.
I тарау
1. К.Күмісбековтың жастық шағы
Кенжебек Күмісбеков 1927-1998 жылдар аралығында өмір сүрген. Қорғалжын көлінің төңірегі Ащыкөл, Тұщыкөл, Құмкөл деп келетін Ботагөз көлдерге толы шырайлы өңірінде Кенжебек атамыздың балалық шағы өтті. Жай өткен жоқ. Арқаның айыр көмей, жез таңдай әнші-күйлері Үкілі Ыбырай, Балуан Шолақ,Жарылғапберді, Естай,Дайрабай,Ғазиз секілді жүйріктердің қанатты өнерін бесік жырындай көкірегіне қонақтатып өсті. Өйткені, бұл өнер қазақтың рухани аспаны нұрландырған қалын шоғыр дарынды топтың сайран салған дүбірлі ортасы еді. Кенжебек белгілі домбырашы , жыршы , 1934 жылы халық шығармашылығы қайраткерлерінің бірінші Бүкілқазақстандық слетіне қатысқан , өгей әкесі Ілияс Әубәкіровтың тәрбиесінде болады. Бала кезінен домбыра тартып, тамаша ән салады.
«Кенжебек Күмісбекұлының 1947 жылы Қарағандыда көмір шахтасының жанынан ашылған училищиде оқуы, сол училище жанынан көркемөнерпаздар үйірмесін ұйымдастыруға белсене қатысуы, ол үйерменің жеке әншісі ретінде Москваға барып өнер көрсетуі, одан келісімен Алматыда өткен Республикалық жастар олимпиадасына ән шырқап , Ахмет Жұбанов, Латиф Хамиди сияқты музыка майталмандарының ілтипатына бөленуі, 1948 жылы комсомолдық жолдамамен Өскемен қаласындағы Бүкілодақтық екпінді – құрылыс -Ертіс су электр станциясын салысуға аттануы, сонда жүргенде Ахмет Жұбановтың іздеп жүріп тауып алуы, онан соң консерватория қабырғасынан алған тағлымы...- міне , соның бәрін тек қана маңдайға жазылған өмірбаянының қасан хронологиясы деп қарауға болмас.
Бұл Кенжебектің , онымен қанаттас шыққан толқынның өмірмен өзектес, уақытпен үзеңгілес есейіп, біте қайнасқан тағдыры болатын»,-деп сазгердің өмір дерегінен «Арқа ажары» газетінде жариялаған мақаласында Ақселеу Сейдімбек ағамыз деректер келтірген болатын. Сөйтіп, ол академик А.Жұбановтың назарына ілігіп , консерваторияның вокал факультетіне түседі. Студенттік жылдарда Құрманғазы атындағы ұлт-аспаптар оркестрінде жұмыс атқара жүріп, халқымыздың күй жанрының қыры мен сырына жете қанықты. Әрине , домбыра класында және оркестр құрамында қызмет жасаған оны шығармашылыққа еріктен тыс бейімдегені және рас. Соның әсері болар, Кенжебек Күмісбеков кейннен профессор Е.Брусиловскийдің композиция класына қабылданып, оны да көңілдегідей тәмәмдап шығады.
II тарау
-
К.Күмісбеков - мемлекет қайраткері
Шығармашылық ізденіс.
Консерваторияда оқып жүрген жылдары Күмісбеков өзінің музыкалық бейімділігін қайта ойластырды (халық музыкасына адал болғанымен ), егер бұрын вокалдық шығармашылыққа тәнті болса, кәзір ол халық аспаптық музыкасына толықтай қаныққан.Бірақ композитор тек халық аспаптарына ғана емес, классикалық аспаптарға: фортепианоға, виолончельге және басқаларына да бейімделген музыка жазғанын, яғни тұтас симфониялық шығармаларды жасағанын айта кеткен жөн. Күмісбеков партитурамен жұмыс істегенде әлемдік еуропалық классиктердің тәжірибесіне сүйенген. Қазақстандық музыкатанушылар атап өткендей, композитордың шығармалары ерекше әуезділігімен, философиялық құрамдастығымен ерекшеленіп, мұңға толы болды. Осы шығармалардың бірі: виолончельге арналған «Поэма», «Жастық» деп аталатын фортепианолық сюита, олар композитордың алғашқы шығармаларына жатады. Ол халық аспаптар оркестріне де, симфонияға да вальс жазды.
Күмісбеков консерваторияны бітіргеннен кейін Қазақ мемлекеттік филармониясына музыкалық редактор , кейін туған консерваториясында дирижерлық оқытушы болып қызмет атқарады. Бірақ оның композиторлық ізденістері мұнымен бітпейді. Кейіннен Кенжебек Әубәкірұлы екі түрлі музыкалық мәдениетті біріктірудің күрделі міндетін таңдайды: әуезді күйлері бар қазақтың халық мәдениеті мен өзінің ауқымдылығы мен академиялық сипатымен классикалық еуропалық мәдениет. Тынымсыз еңбектің нәтижесінде екі туынды дүниеге келді. «Шалқым» және «Дала сыры» шығармалары. Бұл шығармалардың нақты сюжеті жоқ , тыңдаушының нәзік әлеміне, оның асоциацияларымен мен образдарына бағытталған. «Дала сыры» шығармасында қазақтың кең даласын жан-жақты көреміз. Сезімді де асқақ әуен бізді өткен ғасырларға алып барады. Даладағы жыл мезгілдерінің ауысуынан бастап көшпелі өмірге дейінгі алуан түрлі бейнелер алдымызда туады.
Философиялық толғаулар алдынғы орынға шығады. Кей жерлерде музыка Абай Құнанбаев (шығармаларының мотивтерімен астасып жатады, бұл автор мен ұлы ойшылдың тығыз байланысын көрсетеді). Күмісбековтің екінші шығармасы «Шалқым» (басқа авторлардың шығармаларымен шатастырмау керек). Бұл «Дала сыры» сияқты туған жерді, халықты жырлайтын жарқын , ауқымды , аянышты музыкалық туынды.Музыкатанушылар композитор Күмісбеков шығармаларының бұл кезеңің автордың жаңа формалар іздеп, ұлттық бастауларға бет бұру кезеңі деп атайды. Ал қазақ күйлері оның шығармаларында жүйе құраушы буынға айналады. Дәл осы жылдары Кенжебек Күмісбеков әбден жетілген тұлға бола отырып, қазақ музыкасының көрнекті жасаушысы ретінде танымал болды.