ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 05.12.2023
Просмотров: 119
Скачиваний: 8
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Симметриялық және біртекті қасиеттерді қолдану
№7 Теңсіздікті дәлелде:
Дәлелдеуі:
Теңсіздікті түрлендіре отырып келесі түрге көшеміз
x, y, z айнымалы арқылы симметриялық теңсіздік аламыз, бұдан x y z
2.5 Математикалық индукция тәсілін қолдану
Теңсіздіктерді дәлелдеуде математикалық индукция тәсілін қолдануға болады. Математикалық индукция принциптерін келесі берілген тұжырымдамада барлық натурал n сандары p-дан кіші емес үшін ақиқат, егер:
1) n=p үшін тұжырымдама ақиқат болса,
2) n=k(k p) тұжырымдама ақиқат деп, n=k+1 үшін тұжырымдама ақиқат екенін дәлелдеу керек.
№8. Дәлелдеу керек:
мұндағы n>1, n N
Дәлелдеуі:
n=2 , ақиқат
n=k тұжырымдама ақиқат деп алып
n=k+1 тұжырымдаманың ақиқат екенін дәлелдейміз
n(n>1)
Бір теңсіздікті бірнеше рет қолдану тәсілі
№9. Қос теңсіздікті дәлелдеу керек:
,
a>0, b>0, c>0, d>0.
Дәлелдеуі:
x>0, y>0
осы теңсіздікті бірнеше рет қолданып дәлелдейміз
2.6 Туынды мен интегралды қолданып дәлелдеу тәсілі
Егер функция f(x) және g(x) І аралығында анықталса, және үздіксіз болса, онда, f(x) g(x) теңсіздігін [a,b]=I немесе [a, +∞)=I аралығында дәлелдеу үшін, келесі теореманы қолдануға болады:
Теорема: Егер f(x) және g(x) І аралығында дифференциалданса,
f(a) g(a) осы аралықта және h’(x) 0, мұндағы h(x)= f(x) – g(x), онда
f(x) g(x) теңсіздігі осы аралықта орындалады.
№1. 2x+1>x+2, x 1 теңсіздікті дәлелде.
Дәлелдеуі: функция h(x)=2x+1-x-2 [1,+∞) аралығындағы функцияны қарастырамыз.
h(1)=1 және h/(x)=2x+1ln2-1 функциясы y=2x [1, + ) аралығында өспелі болады, ендеше h/(x) 4ln2-1>0 бұдан x 1, h(x) h(1) болса немесе
2x+1
x+3,
2x+1>x+2 онда орындалады.
3.Олимпиадада теңсіздіктерді шешу және дәлелдеу
әдістері
3.1 Мектепішілік олимпиада
№1.Теңсіздікті дәлелдеңдер.
(a+в+c)( + + )≥9 (мұндағы а>0, в>0,с>0)
Теңсіздіктің сол бөлігін түрлендірейік:
(a+в+c)( + + )=1+ + +1+ + + + +1=3( + )+( + )+( + )≥
≥3+2+2+2=9 (себебі әр жақшаның ішіндегі қосынды 2-ге тең немесе одан үлкен).
№2.
≥а1 а2 а3 а4 (мұндағы а1 >0,а2>0, а3>0, а4 >0 )
Нұсқау.Екі оң санның арифметикалық орташасы мен геометриялық орташасын екі рет салыстыруды қолданамыз.
№3.Егер а2+в2 =1 болса , │а+в│≤ онда екенін дәлелдеңіздер.
және екені есептің шартынан шығады. Сондай –ақ а2+в2 =1 болғандықтан, а мен в-ны синуспен және косинуспен ауыстыруға болады: a=sinα , в=cosα. Ондаа+в=sinα+cosα=sinα+sin = =2sin cos = cos .
cos ≤1.Демек , │а+в│≤ .
Басқаша талқылап көрелік: 1=а2+в2≥2 =2 ; 2≥а2+в2+2 = ;
≥ .
3.2 Аудандық олимпиада
11-сынып
№1.Теңсіздікті шеш:
>0
Теңсіздіктің сол жағын ортақ бөлімге келтіріп ықшамдап жазайық.
>0
онда берілген теңсіздікке мәндес теңсіздік >0 болады.
-7 -5 0 5 7
.
№2.Теріс емес, а,в,с сандары үшін теңсіздікті дәлелдеңдер:(а+в)(в+с)(с+а)≤8
Нұсқау:Мынадай үш теңсіздікті көбейту керек .
10-сынып.
№1.х-кез-келген сан болсын, дәлелдеңдер:
Дәлелдеуі: x(x+3)(x+1)(x+2)=(x2+3x)(x2+3x+2)=((x2+3x+1)-1)((x2+3x+1)+1)=(x2+3x+1)2-1≥-1
3.3 Облыстық олимпиада
10-сынып
№1.Теңсіздікті дәлелдеңдер.
Шешуі:
11-сынып
№2.Теңсіздікті дәлелдеңдер.
>
Дәлелдеуі:Теңсіздікті К≤999 натурал сандар үшін дәлелдейік:
>
>
Сондықтан,