ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 06.12.2023
Просмотров: 106
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
А) жапырақтың сыбдыры
В) майда әуен
С) әжесінің даусы
Д) сары шымшықтың үні
2. Қарамен жазылған табиғат құбылысының сипаттамалары
А) өзен-көл суларының арнасынан асып жайылуы
В) жердің үстіңгі қабатының теңселуі
С) тау шыңынан қардың төмен сырғуы
Д) өзен мен көл бетіндегі мұз кесектерінің қозғалуы
3. Мәтіндегі асты сызылған теңеу сөздің мағынасы
А) үлкен
В) әсем
В) әдемі
С) кішкентай
4. Мәтіндегі негізгі ойды анықтайтын мақал
А) Ай туғанда алдымен кішкентай көрінер
В) өнер алды- қызыл тіл
С) Төренің баласына әнші менен көз керек
Д) Талаптыға нұр жауар
Тіл
(Асирий ертегісі)
Бір бай дос-жарандарын қонаққа шақырады.Жалшысын шақырып: «Жұрт таңқаларлықтай қонақасы дайындау үшін қажетті нәрсенің барлығын сатып әкел», -деп бұйрады.
Жалшысы базарды ұзақ аралайды. Қажет деген азық – түліктердің бәрін байқап-пайымдап жүріп, ақырында біріңғай тіл әкеледі де, одан әр түрлі тағамдар жасайды.
Қонақтары жиналған соң табақтар тартылып, олар арнайы даярланған асты сүйсіне жей бастайды. Жалшысы келесі тағамды әкеледі. Бұл тағам тек сиыр тілінен жасалғандықтан, ешқайсысының тәбеті болмай, олар тамақтан бас тартады.
Қожасы ашуланып:
-Әй, бері қара! Мен саған тағамның барлығын тек тәуір еттен даярла деген жоқпа деп едім?- дейді,
-О, тақсыр, әрине, солай дедіңіз.
-Олай болса мынауың не? Сен неге ылғи тіл сатып алғансың?
-Кешіріңіз, мырзам! Бірақ, мен ғұмырымда тілден дәмді тағам көрген емеспін. Тіл адам мен адамды жақындастырады, онда ғылымның кілті бар, соның көмегімен халық өмір шаттығын мадақтайды!
Келесі рет тамақ келгенде астың барлығы өткендегідей тек сиыр тілінен даярланғандығын бірден біледі. Қожасы қаһарына мініп, жалшысын аяусыз жазаламақ болады. Қонақтар жалшысының енді қалай ақталарын білгісі келеді.
-Неге сонша ашуланасыз, мырзам?-деп сұрайды жалшысы
- Өмірде тілден оңбаған еш нәрсе жоқ. Бәле-жаланың бәрі осы тілден шықпай ма? Ол - өтірік пен күнәнің құралы.
Қонақтар жалшының сөзіне тағы риза болып, үй иесінің ашуын қайтарды
1. Байдың қонаққа шақырған адамдары
А) дос-жарандары
В) жалшысы
С) үй иесі
Д) жұрты
2. Жалшының тағамдар дайындау үшін сатып алғаны
А) тағам
В) азық
С) ас
Д) тіл
3. Асты сызылған сөйлемнің мағынасы
А) Тілден асқан байлық жоқ
В) Тіл – сезім мүшесі
С) Тіл – қатынас құралы
Д) Адамдар бір тілде сөйлейді
4. Мәтінде қарамен жазылған тіркестің орнына қолдануға болатын сөз
А) ашуланып
В) шаршап
С) мақтанып
Д) қуанып
Тәуелсіздік
Тәуелсіздік
Еркіндігім.
Қасиеттім.
Қастерлім.
Өзің барда өзегімде жоқ шер мұң!
Кеше сенің келбетіңді арман ғып,
Боданына бұғауландық басқа елдің.
Бабалардың басын тігіп бәйгеге,
Аналардың жанарына жас бердің!
Уа, Еркіндік,қош келдің!
Уа, Еркіндік!
Құның немен өлшенді!?
Сені көксеп боздақтарым өлсе өлді!
Сенсің менің ең ғажайып өлеңім,
Ең шуақты,
Ең шырайлы,
Ең шерлі!
Әр таңыңды сүйіншілеп тұрайын-
Құдай берген ғұмырымда өлшеулі!
1. Ақын өлеңді қандай сезімде жазған
А) сүйсіну
В) мақтаныш
С) тебірену
Д) еліктеу
2. Қарамен белгіленген дауыссыз дыбыстардың ерекше мәнермен үйлесімді қайталануы
А) салыстыру
В) кейіптеу
С) теңеу
Д) аллитерация
3. Өлеңдегі «Бодан» сөзі қандай ұғымды білдіреді
А) қасиетті, қастерлі
В) арман, бағады
С) бағынышты, тәуелді
Д) еркін, тәуелсіз
4. Өлеңді қандай сезіммен оқыр едің?
А) бір сарынмен
В) көңілді
С) мақтанышпен
Д) мұңды
5. Еркіндік үшін кімге бас иеміз?
А) ақынға
В) бабаларға
С) аналарға
Д) әкелерге
Жаратылыстану сауаттылығы
1. Ақ аюлар мен морждар бір-біріне ұқсамайды, бірақ екеуі де өте қатты суыққа төзімді. Ақ аюдың терісі жылуды сақтауға көмектеседі морждардың терісі жоқ. Морждарға суықтан қорғануға не көмектеседі?
А) жүзбе қанаттары
В) денесіндегі май қабаты
С) мұртшалары
С) шығып тұратын азу тістері
2. Зерттеу жасау үшін жасалатын алғашқы қадамды анықта
А) қорытынды
В) болжам
С) бақылау
Д) мақсат
3. Күнге ең алыс орналасқан ғаламшар
А) Меркурий
В) Шолпан
Д) Юпитер
Е) Нептун
4. Ыстық затқа қол тигізгенде тартып алуды басқаратын жүйе
А) ас қорыту жүйесі
В) жүйке жүйесі
С) қанайналым жүйесі
Д) тыныс алу жүйесі
5. Табиғаттағы ауаның қозғалысы
А) жауын-шашын
В) боран
С) жел
Д) шық
6. Платина, алтын, мыс, күміс, темір, алюминий жылуды
А)нашар өткізеді
В) жақсы қорғайды
С) жақсы өткізеді
Д) әртүрлі өткізеді
7. Диаграммаға сүйене отырып, оқушылар жемістер тұқымының санын анықтады. Дұрыс орындаған оқушыны анықта
| Жеміс атауы | Асыл | Аман | Үміт | Әсем |
| Алма | 6 | 5 | 5 | 5 |
| Апельсин | 14 | 15 | 10 | 10 |
| Киви | 28 | 30 | 25 | 30 |
А) Үміт
В) Аман
С) Асыл
Д) Әсем
8. Оқушылар өсімдіктерді төменгі сатыдағы және жоғары сатыдағы деп 2 топқа бөліп, кестені толтырды. Нешінші оқушы тапсырманы дұрыс орындады?
1. Санжар
| Төменгі сатыдағы өсімдіктер | Жоғары сатыдағы өсімдіктер |
| Ламинария, ульва, итмұрын | қарағай, ошаған |
2. Арман
| Төменгі сатыдағы өсімдіктер | Жоғары сатыдағы өсімдіктер |
| Ламинария, ульва | қарағай, итмұрын, ошаған |
3. Айару
| Төменгі сатыдағы өсімдіктер | Жоғары сатыдағы өсімдіктер |
| Ламинария, ульва, итмұрын | Ошаған, ламинария |
4. Алан
| Төменгі сатыдағы өсімдіктер | Жоғары сатыдағы өсімдіктер |
| қарағай, итмұрын, ошаған | Ламинария, ульва |
А) 1
В) 3
С) 2
Д) 4
9. Ағзаға энергия беретін қоректік заттар саяхаты 18 сағатқа дейін созылады
А) қанайналым жүйесі
В) зәр шығару жүйесі
С) асқорыту жүйесі
Д) жүйке жүйесі
10. Өздігінен тарала алуға бейімделген өсімдік
А) 3
В) 1
С) 4
Д) 2
11. Күндізгі күн сәулесі түзу сызық бойымен таралып, алдымен жердің бетін қыздырады. Жер бетінің қызуы өзіне жақын ___________________. Жылынған ауа ___________________.
Тиісті сөздерді тап
А) тез салқындайды, ауа жылжиды
В) ауаны жылытады, жоғары көтеріледі
С) салқын болады, баяу жылжиды
Д) тезірек суынады, пайда болады
12. Ғарышкерлер орбиталық стансада жүргізетін эксперимент
А) реактивті қозғалтқыш орнату
В) иттерді ұшуға үйрету
С) күн энергиясын зерттеу
Д) ғылыми эксперименттер жүргізу
13. Бізге ең жақын орналасқан аспан денесі Жер Айды өзіне тартады. Дұрыс тұжырымдаманы анықта
А) Ай – жердің табиғи серігі
В) Күн жерді айналып қозғалады
С) Ай – Жердің жасанды серігі
Д) Күн – Жердің табиғи серігі
14. Өсімдіктің көрсетілмеген бөлігін тап
А) жеміс
В) тамыр
С) тұқым
Д) өскін
15. Картаны пайдаланып полиметалл кені орындары қай облыстарда кездесетінін анықта.
А) Солтүстік Қазақстан, Батыс Қазақстан
В) Орталық Қазақстан, Солтүстік Қазақстан
С) Шығыс Қазақстан, Оңтүстік Қазақстан
Д) Батыс Қазақстан, Шығыс Қазақстан
16. Қанқыздың даму сатысы бейнеленген бетіне сия тамған. Сия астындағы суретті анықта
А) 4
В) 1
С) 3
Д) 2
17. Сәйкестендір
1.Кенсіз а) көмір
2.Жанғыш в)ас тұзы
3. Кенді с) алюминий
А)1-а, 2-с, 3-в
В) 1-с, 2-в, 3-а
С) 1-в, 2-с, 3-а
Д) 1-в, 2-а, 3-с
18. Желдің зиянын табыңыз?
А) Желдің электр энергиясын алу
В) Желдің көмегімен қайықтадың қозғалуы.
С) Желдің әсерінен ауаның алмасуы
Д) орман өрттерінің тез таралуы
19.Күннен энергия алатын ағза
А) Бүркіт В) қасқыр С) өсімдік Д) шегірке
20.Зәр шығару жүйесінің мүшелеріне сипаттама беріңіз
А) 1-несепағар , 2-бүйрек, 3-қуық
В) 1-қуық, 2-несепағар, 3-бүйрек
С) 1-бүйрек, 2-қуық, 3-несепағар
Д)1-бүйрек , 2-несепағар, 3-қуық
21.Кемелер дыбыс тереңдігін анықтау үшін эхолот құралын пайдаланады . Эхолоттың жұмысы қандай дыбыс қасиетіне негізделген?
А) Жұтылу В) Шағылу С ) Бөгеттен өту Д) Сөну
22.Температураны өлшейтін құрал қалай аталады?
А) Термометр В) Электроскоп С)Түтік Д) Метал
23. Температурасы 30 С бөлменің қайнап тұрған шәйнекті қойса , шәйнектің температурасы неше градусқа суытылады? Судың қайнау температурасы 100С болса
А) 0 С В) 100 С С) 30 С Д) 70 С
24. Қоректік тізбек берілген. Әр қатардағы артық сөзді тап
| Бүркіт | Тиін | Ағаш | Балық |
| Қоян | Түйе | Бүркіт | Сәбіз |
| Жылқы | Түлкі | Бидай | Тышқан |
| Тауық | Жапырақ | бақа | Жұлдызқұрт |
А) ағаш – сәбіз – түлкі – жұлдызқұрт
В) балық – түйе – жылқы – тауық
С) балық – қоян – түлкі – бақа
Д) түйе – бүркіт – бидай – бақа
25. Ауа көпіршіктерінен құралған тыныс алу мүшесі қалай аталады?
А) мұрын
В) кеңірдек
С) ауатамыр
Д) өкпе
26. Жылуөткізгіштік қасиеті жоғары зат
А) газ
В) темір
С) ағаш
Д) пластик
27. Зерттелетін нысан мен өнертабыстың арасындағы сәйкестікті орналастыр
А) 1-Б, 2-А, 3-Г, 4-В
В) 1-А, 2-Г, 3-Г, 4-Б
С) 1-Е, 2-А, 3-Б, 4-В
Д) 1-Б, 2-Е, 3-В, 4-Б
28. Ермексаз неден жасалады?
А) мұнайдан
В) асбесттен
С) бордан
Д) әктастан
29. Ауаның ластануына байланысты суретті анықта
А) e, f
B) d, e
C)
30. Мұхит пен теңіз суының көтерілуі мен қайнауы неге байланысты болады?
А) Жердің өз осінен айналуына
В) Жердің күнді айналуына
С) Жер мен Айдың қозғалуына
Д) Айдың Күнді айналуына
31. Суретте көрсетілген затты үй салғанда пайдаланады. Қабырғалардың ортасына, терезенің қуыстарына салады. Бұл затты не үшін қолданады?
А) жылуды сақтайды
В) жұмсақ болу үшін
С) сәндік үшін
Д) қуыстарды толтыру үшін
32. Картадағы шартты белгілердің көмегімен еліміздегі ірі мұнай кен орындары орналасқан аймақты анықта
А) Шығыс қазақстан
В) Батыс Қазақстан