ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 11.12.2023
Просмотров: 369
Скачиваний: 4
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
2NOг O2г заттардың концентрациясын 3 есе азайтса, тура реакцияның жылдамдық ӛзгерісі
Aлюминий – табиғатта кең таралған элемент. Периодтық жүйеде 3 периодта, ІІІ топтың негізгі топшасында орналасқан. Алюминий белсенді элемент болғандықтан табиғатта тек қосылыс түрінде кездеседі. Ӛнеркәсіпте алюминийді, әдетте, алюминий оксидін электролиздеп алады. Алюминий химиялық реакцияларда басқа металдар сияқты тотықсыздандырғыш қасиет кӛрсететін екідайлы металл. Алюминий қышқыл, сілті ерітінділерімен де әрекеттеседі. Алюминий электр тогын ӛте жақсы ӛткізеді. Электрӛткізгіштігі жағынан күміс пен мыстан кейінгі үшінші орын алады. Сондықтан таза алюминийден ӛткізгіш сымдар жасайды. Сонымен қатар, су тазалауда, қағаз ӛндірісінде және органикалық синтезде катализатор ретінде қолданылады.
Нұсқаулық: Контекстті мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.
Басқа сүтқоректілердегі сияқты адамда құлақ үш бӛлімнен тұрады: сыртқы құлақ, ортаңғы құлақ және ішкі құлақ. Сыртқы құлаққа құлақ қалқаны, сыртқы есту жолы және дабыл жарғағы кіреді. Ортаңғы құлақ қуысында ӛзара байланысқан үш есту сүйекшелері: балғашық, тӛстік және үзеңгі орналасқан. Ішкі құлақтағы қуыстар мен иірім ӛзекшелерден түзілген күрделі жүйені – шытырман деп атайды. Шытырманда ұлудене және вестибула аппараты болады.
Нейрондар – жүйке ұлпасының негізгі жасушалары. Әрбір нейрон дене және ӛсінділерден тұрады. Қысқа тармақталған ӛсінділері – дендриттер. Ұзын ӛсінді – аксон. Аксон басқа жасушалармен синапстар арқылы байланысады. Байланыс жүзеге асатын жасуша түрлері бойынша синапстың үш түрі болады. Егер синапс бір нейронның басқа нейронмен түйісу орнында түзілсе, бұл – нейрон-нейрон синапсы. Егер нейрон бұлшық ет жасушасымен байланысса, бұл – нейрон-бұлшық ет синапсы. Егер нейрон безді эпителий жасушасымен байланысса, бұл – нейрон-безді синапс. Бұл синапстар жүзеге асу үшін әртүрлі нейромедиаторлар қажет.
Нұсқаулық: Контекстті мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.
Tобыл – Солтүстік Мұзды Мұхит алабындағы ӛзен. Қазақстанның Қостанай облысы және Ресейдің Қорған, Түмен облыстары жерімен ағады. Жалпы ұзындығы 1591 км, Қазақстан жеріндегі ұзындығы 800 км. Негізінен қар және жаңбыр суларымен толысады.
Tобыл – тобылғы сӛзінің қысқартылған және бұрмаланған түрі. Кең жазық болып келген ӛзен жайылмасында шоқ қарағайлы орман ӛседі. Алабы тың және тыңайған жерлерді игерудің нәтижесінде басты астықты ӛңірге айналды. Ӛзен алабында темір, кӛмір, асбесттің мол қорлары анықталды.
Ӛзен аңғарында еліміздегі салалық ірі кәсіпорындар саналатын Соколов – Сарыбай кен байыту, Жітіқара асбест, Лисаков кен байыту комбинаттары орналасқан. Тобыл суын тиімді пайдалану үшін Жоғары Тобыл, Қаратомар, Амангелді, Желқуар, Қызылжар бӛгендері салынған. Ӛзен бойында облыс орталығы Қостанай қаласы орналасқан.
-
9 есе кемиді -
3 есе кемиді -
6 есе кемиді -
8 есе кемиді -
2 есе кемиді
Алюминий
Aлюминий – табиғатта кең таралған элемент. Периодтық жүйеде 3 периодта, ІІІ топтың негізгі топшасында орналасқан. Алюминий белсенді элемент болғандықтан табиғатта тек қосылыс түрінде кездеседі. Ӛнеркәсіпте алюминийді, әдетте, алюминий оксидін электролиздеп алады. Алюминий химиялық реакцияларда басқа металдар сияқты тотықсыздандырғыш қасиет кӛрсететін екідайлы металл. Алюминий қышқыл, сілті ерітінділерімен де әрекеттеседі. Алюминий электр тогын ӛте жақсы ӛткізеді. Электрӛткізгіштігі жағынан күміс пен мыстан кейінгі үшінші орын алады. Сондықтан таза алюминийден ӛткізгіш сымдар жасайды. Сонымен қатар, су тазалауда, қағаз ӛндірісінде және органикалық синтезде катализатор ретінде қолданылады.
-
Aлюминийдің валенттілік электрондарының конфигурациясы-
3s2 3p2 -
3s23p4 -
3s2 3p6 -
3s23p1 -
3s2 3p3
-
-
Қышқылдық қасиет кӛрсететін реакция-
AlOH3 2HCl AlOHCl2 H2O -
AlOH3 NaOH NaAlOH4 -
AlOH3 HCl AlOH2Cl H2O -
AlOH3 3HCl AlCl 3 3H2O -
AlOH3 3HBr AlBr3 6H2O
-
-
Aлюминийдің массалық үлесі ең кӛп қосылыс-
NaAlO 2 -
AlCl 3 -
Al2O3 -
Al2SO43 -
AlOH3
-
-
Ӛнеркәсіпте алюминийді электролиз әдісі арқылы алады. Массасы 54 г алюминий оксидінен алынған таза алюминийдің массасы-
25,9 -
27,5 -
24,6 -
28,6 -
23,6
-
Биология
Нұсқаулық: Контекстті мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.
Eсту мүшесінің құрылысы мен гигиенасы
Басқа сүтқоректілердегі сияқты адамда құлақ үш бӛлімнен тұрады: сыртқы құлақ, ортаңғы құлақ және ішкі құлақ. Сыртқы құлаққа құлақ қалқаны, сыртқы есту жолы және дабыл жарғағы кіреді. Ортаңғы құлақ қуысында ӛзара байланысқан үш есту сүйекшелері: балғашық, тӛстік және үзеңгі орналасқан. Ішкі құлақтағы қуыстар мен иірім ӛзекшелерден түзілген күрделі жүйені – шытырман деп атайды. Шытырманда ұлудене және вестибула аппараты болады.
-
5 санымен кӛрсетілген құлақ бӛлімі-
балғашық -
Евстахий түтігі -
тӛстік -
ұлудене -
дабыл жарғағы
-
-
Құлық бӛлінетін бездер орналасқан құлақ бӛлімі кӛрсетілген сан-
2 -
1 -
6 -
3 E) 4
-
-
Eкі қапшық пен үш жартылай иірім ӛзектерден тұратын құлақ бӛлімі-
дабыл жарғағы -
есту жолы -
вестибула аппараты -
есту жүйкесі -
балғашық
-
-
Сыртқы құлақтан келген дыбыс тербелісін бірінші қабылдайтын құлақ бӛлімі A) балғашық
-
тӛстік -
үзеңгі -
ұлудене -
шытырман
Жүйке жасушасының құрылысы
Нейрондар – жүйке ұлпасының негізгі жасушалары. Әрбір нейрон дене және ӛсінділерден тұрады. Қысқа тармақталған ӛсінділері – дендриттер. Ұзын ӛсінді – аксон. Аксон басқа жасушалармен синапстар арқылы байланысады. Байланыс жүзеге асатын жасуша түрлері бойынша синапстың үш түрі болады. Егер синапс бір нейронның басқа нейронмен түйісу орнында түзілсе, бұл – нейрон-нейрон синапсы. Егер нейрон бұлшық ет жасушасымен байланысса, бұл – нейрон-бұлшық ет синапсы. Егер нейрон безді эпителий жасушасымен байланысса, бұл – нейрон-безді синапс. Бұл синапстар жүзеге асу үшін әртүрлі нейромедиаторлар қажет.
-
Cуретте дендриттер кӛрсетілген сан A) 1-
4 -
3 -
5 -
2
-
-
Электр оқшаулайтын қабықшасы бар нейрон бӛлімі A) дендрит-
синапс -
нейрон денесі -
аксон -
нейрон ядросы
-
-
Синапс арқылы импульсті беруді жүзеге асыратын зат A) родопсин-
ретинол -
ацетилхолин -
липофуцин -
меланин
-
-
Тамақ исінен сілекей бӛлінуді түсіндіретін синапс түрі A) нейрон-миоцит-
нейрон-нейрон -
нейронаралық -
секреторлық -
нейрон-бұлшықет
-
География
Нұсқаулық: Контекстті мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.
Tобыл өзені
Tобыл – Солтүстік Мұзды Мұхит алабындағы ӛзен. Қазақстанның Қостанай облысы және Ресейдің Қорған, Түмен облыстары жерімен ағады. Жалпы ұзындығы 1591 км, Қазақстан жеріндегі ұзындығы 800 км. Негізінен қар және жаңбыр суларымен толысады.
Tобыл – тобылғы сӛзінің қысқартылған және бұрмаланған түрі. Кең жазық болып келген ӛзен жайылмасында шоқ қарағайлы орман ӛседі. Алабы тың және тыңайған жерлерді игерудің нәтижесінде басты астықты ӛңірге айналды. Ӛзен алабында темір, кӛмір, асбесттің мол қорлары анықталды.
Ӛзен аңғарында еліміздегі салалық ірі кәсіпорындар саналатын Соколов – Сарыбай кен байыту, Жітіқара асбест, Лисаков кен байыту комбинаттары орналасқан. Тобыл суын тиімді пайдалану үшін Жоғары Тобыл, Қаратомар, Амангелді, Желқуар, Қызылжар бӛгендері салынған. Ӛзен бойында облыс орталығы Қостанай қаласы орналасқан.
-
Ӛзеннің бойында орналасқан қала A) Хромтау B) Ақсу
-
Арқалық -
Рудный -
Аккӛл
-
Tобыл ӛзені ӛтетін табиғат зонасы-
тундра -
шӛлейт -
дала -
шӛл -
саванна
-
-
Tрансшекаралық ӛзен A) Ойыл
-
Нұра -
Тобыл -
Ырғыз -
Торғай
-
Tобыл ӛзенінің оң жақ саласы-
Торғай -
Обаған -
Бұқтырма -
Сарысу -
Шар
-
Өнеркәсіпті орналастыру факторлары
-
Hаубайхананы орналастырудағы басты фактор-
шикізатқа -
электр қуатына -
су ресурсына -
тұтынушыға -
еңбек ресурсына
-
-
Шикізаттық отын шешуші фактор болып табылатын сала A) мұнай ӛндіру
-
газ ӛндіру -
тоқыма -
нан пісіру -
балық шаруашылығы
-
Tұтынушыға жақын орналастыру қажеттілігі тӛмен салалар-
тоқыма, түсті металлургия -
мұнай ӛңдеу, газ ӛндіру -
балық шаруашылығы, кондитерлік -
нан пісіру, кӛмір ӛндіру -
тігін тігу, машина жасау
-
-
Тұтынушылық шешуші фактор болып табылатын ӛндіріс орталығы-
Қашаған мұнай ӛндіру -
Алматы қант жасау ӛнеркәсібі -
Балқаш балық ӛнеркәсібі -
Қарағанды металургия комбинаты -
Павлодар аллюминий зауыты
-