Файл: Бекітемін Псырманова. Г.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 12.12.2023

Просмотров: 41

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Бекітемін: Пұсырманова.Г

Білім беру ұйымының атауы

Қарақұдық НОМ

Пәні:

Ежелгі Қазақстан тарихы

Бөлім:

5.2. Ежелгі көшпелілер өмірі

Педагогтің аты-жөні:

Асқарбек.Н

Күні:

08.11.2022ж

Сынып: 5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қазақстан аумағында темірдің игерілуі.

Зерттеу сұрағы: Темір өндіру адамдар өмірін қалай өзгертті?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

5.4.2.2 металл өндірісі жетілуінің шаруашылық салаларына тигізген ықпалын түсіндіру

Сабақтың мақсаты

Алғашқы адамдардың кәсібі мен шаруашылығындағы,еңбек құралдары мен қару-жарақтарындағы,қоғамдық құрылысындағы)анықтайды

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру
5 мин
Өткен білімді еске түсіру

5 мин

БЫМ Сынып оқушыларына пеш-көрікте темір өндіру үдерісі туралы түрлі-түсті суретті көрсетіп, төменде көрсетілген сұрақтар аясында сыныппен талқылау ұйымдастырыңыз.


  • Сіздер нені көрдіңіздер?

  • Нені байқадыңыздар?

  • Адамдарқандай іс-әрекетпен айналысуда?

Оқушылардың болжамдарын тыңдап, сабақтың тақырыбы,оқу мақсаты және бағалау критерийлерімен таныстырыңыз.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу


мадақтау




Жаңа білім

25 мин



М Оқушыларға ерте темір дәуіріндегі металл өндірісі туралы ықшамдалған мәтін ұсынып, зерттеу жұмысын жүргізуді ұйымдастырыңыз.

Ж Оқушылар берілген мәтін негізінде темір мен қола дәуіріндегі ұқсастығы мен айырмашылығын анықтау мақсатында төмендегідей кестемен жұмыс жүргізеді. Мысалы,




Ұқсастықтары

Айырмашылықтары

Кәсібі мен шаруашылығын

да

1.

2.


1.

2.


Еңбек құралдарында

1.

2.


1.

2.


Қоғамдық құрылысында

1.

2.


1.

2.



ЖОқушылар бір-бірінің кестелерін алмастырып, толықтырулар енгізу арқылы талдау жасайды. Сондай-ақ, қола мен темір дәуіріндегі сабақтастықты анықтайды.
«Суретті жандандыр» деген тапсырма бойынша «Темір өндіру әдісі» туралы суреттерді ұсынып, әңгіме құрастыруды тапсырыңыз.





Дискрипторлары:

темір мен қола дәуірінде адамдардың кәсібі мен шаруашылығындағы кем дегенде екі ұқсастықты анықтайды;

темір дәуірінде адамдардың кәсібі мен шаруашылығындағы кем дегенде екі айырмашылықты анықтайды;

темір дәуірінің қоғамдық құрылысының кем дегенде екі айырмашылығын анықтайды;

Дискрипторлары:

темір дәуірі туралы кіріспе жасайды;

темір өндіру әдісін реттілігі бойынша түсіндіре алады;

темір өндірудің адам үшін маңыздылығын сипаттайды;

өз ойын қорытындылайды;

кем дегенде 50 сөз болуы керек;

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»

«Алақан-жұдырық»

«Жұлдызшалар»


Ақпараттық мәтін

Жұмаханов, Т.Жұматаев Б. Ежелгі Қазақстан.Алматы: Аруна, 2011.-224б.- (Қазақстан балалар энциклопедиясы)


Суреттер


Бекіту
5 мин


Сабақты қорытындылау

Сабақты қорытындылау мақсатында оқушыларды «Ойды аяқта» тапсырмасын беріңіз. Оқушы өз ойын кем дегенде 3 дәлел келтірулерін сұраңыз.

Темір өндірісі адам өмірін өзгертті. Өйткені ...

Темір өндірісі адам өмірін өзгертпеді. Өйткені .

Үйге тапсырма

Қазақстан аумағында темірдің игерілуі.

Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпараттық карточка


Кері байланыс

5 мин

Оқушыларға сабақ соңында кестені толтыру ұсынылады.

«+» сабақта ұнаған нәрсе жазылады: ақпарат, жұмыс түрлері, т.с.с.

«-» сабақтың ұнамаған немесе түсініксіз сәттері, оқушы пікірі бойынша оған ешқандай қажеттілігі жоқ ақпарат жазылады.

«Қызықты»

сабақта естіген қызықты мәліметтерді жазады, оған қоса тақырып бойынша білгісі келетін мәселелер бойынша мұғалімге сұрақтар жазуға болады.




Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект





Білім беру ұйымының атауы




Пәні:

Ежелгі Қазақстан тарихы

Бөлім:

5.2. Ежелгі көшпелілер өмірі

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қазақстан аумағында темірдің игерілуі.

Зерттеу сұрағы: Темір өндіру адамдар өмірін қалай өзгертті?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

5.4.2.2 металл өндірісі жетілуінің шаруашылық салаларына тигізген ықпалын түсіндіру

Сабақтың мақсаты

Қола дәуірі мен темір дәуірінің суреттер арқылы ерекшеліктерін салыстыра алады.Адамдардың темірді қалай өндіргенін анықтайды.Темірдің игерілу маңыздылығы туралы шығармашылық тапсырма орындай алады

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру


І. Психологиялық ахуалын қалыптастыруда «Көңіл күй» стратегиясы


«Мозайка» әдісі


Ой түрткі: Адамдар темірді қалай өндірді?


.


Дескриптор:

1.Суреттердің әрқайсысына жеке сипаттама береді.

2.Адамдар темірді қалай өндіргенін анықтау.

3.Тақырыппен байланыстырып түсінік береді


Мадақтау


"Үш шапалақ"

Тақырып

тық суреттер

Жаңа білім


Мәтінмен жұмыс

1-тапсырма:

"Венн диаграммасы" . Қола дәуірі мен темір дәуірін


Талдау

2-тапсырма: «Өкіл әдісі» арқылы

  1. «Темір дәуіріне саяхат»

  2. «Адамдар пеш көрікті қалай ойлап тапты?» атты мәтінмен жұмыс.

3-тапсырма: Әр түрлі деңгейдегі тапсырмалар

І-топ. Берілген суреттер бойынша үш сұрақ құрастыру.

«Ұстаханадағы бір күн» әңгіме құрастыру.
«Тарихи ақпарат»деген газетке темірді игерудің маңыздылығы туралы мақала жазу.

Дескриптор:

1. Суреттерді салыстыру арқылы екі-үш ұқсастығы мен айырмашылығын анықтау.

2. ортақ қасиетін жазу

3. Өз ойларын саралау

Дескриптор:

1.Берілген уақытты тиімді пайдалану.

2.Құрдасын тыңдау.

3.Өз пікірін дәлел арқылы білдіру.

4.Өзгенің пікірін құрметтеу.

Дескриптор:

1. Сұрақ көлемі үшеу болады.

2. Шағын әңгіме 50-70 сөзден тұрады.

3. Темірдің игерілу маңыздылығы.



ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Қалыптастырушы бағалау: алтын,темір,қола медальдар арқылы мадақтау


«Алақан-жұдырық»

«Жұлдызшалар»



Оқулық 48-49 бет, флипчарт, маркерлер

Интер

белсенді

тақта,слайд

Флипчарт, маркер

Интер

белсенді тақта

Суреттер,

слайд

Бекіту


Сабақты қорытындылау

Қола мен темір дәуірінің арасындағы сабақтастық қандай?

Үйге тапсырма

Қазақстан аумағында темірдің игерілуі.

Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпараттық карточка


Кері байланыс

«Табыс ағашы» арқылы оқушылар сабақтан алған білімдерін жинақтайды.

«Жасыл алма»- сабақ ұнады,тақырыпты меңгердім.

«Сары алма»-тақырыпты түсіндім,тапсырмалар кезінде қиналдым.

«Қызыл алма»-сабақ маған түсініксіз.


Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект




Бекітемін: Пұсырманова.Г

Білім беру ұйымының атауы




Пәні:

Ежелгі Қазақстан тарихы

Бөлім:

5.2. Ежелгі көшпелілер өмірі

Педагогтің аты-жөні:

Асқарбек.Н

Күні:




Сынып: 5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы.

Зерттеу сұрағы: Көшпелі мал шаруашылығы неліктен Қазақстанның ежелгі тұрғындары шаруашылығының негізгі түріне айналды?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

5.4.1.2 көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын түсіндіру;

5.2.2.6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін білу

Сабақтың мақсаты

Қазақстан аумағында көшпелі мал шаруашылығының қалыптасу себебін түсіндіру;Көшпелі өмір салтының отырықшылықтан айырмашылығын анықтау;

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру


Ой салу

Оқушыларға төмендегідей суреттер топтпмасын ұсыныңыз.Олар бұрыңғы білімдеріне сүйене отырып мал шаруашылығы мен егіншілікті "өнімді еңбек" түрлері екендігін анықтап, терімшіліктің егіншілікке, аңшылықтың мал шаруашылығына алып келгендігін түсіндірулері керек.Оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойыңыз.

  • Не көріп отырсыздар?

  • Қандай шаруашылық түрі бейнеленген?

  • Мал шаруашылығы қандай кәсіптен бөлініп шықты?

  • Егін шаруашылығы қандай кәсіптен бөлініп шықты?

  • Бұл шаруашылық түрлерін өнімді еңбекке жатқызуға болады ма?



Оқушылардың болжамдарын тыңдап, сабақтың тақырыбы, оқу мақсаты және бағалау критерийлерімен таныстырыңыз.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу


мадақтау




Жаңа білім


Сынып оқушыларына мал шаруашылығы мен егін шаруашылығына байланысты мәтін ұсыныңыз.

Берілген мәтінге сүйене отырып, мынадай сұрақтарға жауап негіздеуді тапсырыңыз. Әр сұраққа кем дегенде 2 дәлел келтіруді сұраңыз.

  • Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасу себебі неде?

  • Көшпелі өмір салтының отырықшылықтан айырмашылығы қандай?

  • Көшпелі мал шаруашылығы қаншалықты маңызды?

Оқушыларды жұптастырып сұрақтарға келтірген дәлелдеріне өзара талдау арқылы бір-бірін толықтырады. Келесі қадам төрт оқушы топтасып, дәлелдер бойынша талдау жасап, өзгертулер мен толықтырулар келтіреді. Осыдан кейін берілген сұрақтар негізінде сыныптық талқылау ұйымдастырыңыз. Бұл іс-әрекет оқушыға өз ойын негіздеуге ықпал етеді.

Оқушыларға Қазақстан аумағындағы шаруашылық түрлері туралы кестедегі ақпараттар негізінде түсінік беріңіз. Мұндай ақпаратты мәтін түрінде де беруге болады.



Оқушылар Қазақстанның кескін картасын қолданып, темір дәуірінде кең дами бастаған көшпелі мал шаруашылығы мен егіншілік аумақтарды көрсетуді, тапсырыңыз.


Мәтінмен жұмыс

Дискрипторлары:

Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуына кем дегенде екі дәлел келтіреді;

Көшпелі өмір салтының отырықшылықтан айырмашылығына кем дегенде екі дәлел келтіреді;

Көшпелі мал шаруашылығының маңыздылығына кем дегенде үш дәлел келтіру арқылы сипаттайды;

Дискрипторлары:

көшпелі мал шаруашылығы дамыған аймақтарды арнайы шартты белгілер бойынша көрсетеді;

жартылай көшпелі мал шаруашылығы дамыған аймақтарды арнай шартты белгілер бойынша көрсетеді;

отырықшы шаруашылық дамыған аймақтарды арнайы шартты белгілер бойынша көрсетеді;


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»

«Алақан-жұдырық»

«Жұлдызшалар»


Феномен кочевничества в истории Евразии. Номадизм и развитие государства

(Сборник материалов Международной научной конференции ). Дайк пресс. 2007
http://www.madenimura.kz/kk/culture-legacy/excavations-madenimura/excavation/excavation-list/
Жұмаханов, Т.Жұматаев Б. Ежелгі Қазақстан.Алматы: Аруна, 2011.-224б.- (Қазақстан балалар энциклопедиясы).


Бекіту


Сабақты қорытындылау

Тақырып бойынша алған білімдерін қортындылау мақсатында «Ия және Жалған» тапсырмасын ұсыныңыз.
Б Оқушылар кестедегі жауаптарға «ия немесе жалған» деп дәлел келтіру арқылы жауап береді.




Тапсырма

Ия

Жалған

1

Ерте темір дәуірінде Қазақстан аумағында көшпелі мал шаруашылығы қалыптасты







2

Ерте темір дәуірінде көшпелілердің басты кәсібі егіншілік болған







3

Қазақстан аумағында көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуына ауа-райы тікелей әсер етті.







Үйге тапсырма

Көшпелі мал шаруашылығы Сурет салу


Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпарат

тық карточка


Кері байланыс

«Сұрақ конверті» әдісі. Мұғалім конверт сыртына бір сұрақ жазады, мысалы:

  • «Қазақстан аумағында көшпелі және егіншіліктің қалыптасу себебі неде?»

  • «Көшпелі мал шаруашылығының тиімділігі неде?»

  • «Жаңа тақырыптың қай тұсы саған түсініксіз болып қалды?».

Оқушылар конверті бір-біріне беріп, әрқайсысы жеке өз жауаптарын парақтарға жазып, конвертке салады. Мұғалім сабақтан соң жазуларды қарап шығып, қорытынды жасайды

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект





Білім беру ұйымының атауы




Пәні:




Бөлім:

5.2. Ежелгі көшпелілер өмірі

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы.

Зерттеу сұрағы: Көшпелі мал шаруашылығы неліктен Қазақстанның ежелгі тұрғындары шаруашылығының негізгі түріне айналды?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

5.4.1.2 көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын түсіндіру;

5.2.2.6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін білу

Сабақтың мақсаты

көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын түсіндіру;

көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін білу

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру


БЫМ Оқушыларға төмендегідей суретті ұсыныңыз.



Олар бұрыңғы білімдеріне сүйене отырып өз ойларын түсіндірулері керек.

  • Нені көрдіңіздер?

  • Бұл сурет қай кезде салынуы мүмкін?

  • Бұл сурет бізге қандай ақпарат береді?

М Оқушылардың болжамдарын тыңдап, сабақтың тақырыбы, оқу мақсаты және бағалау критерийлерімен таныстырыңыз.Бұл суретті ежелгі адамдардың салғанын және олардың жабайы жануарларды қолға үйрету арқылы төрт түлік малды асырағандығы жайында қысқаша мәлімет беріңіз.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу


мадақтау




Жаңа білім


Оқушыларғатемір дәуірінде кең дами бастаған көшпелі мал шаруашылығы мен егіншілік туралы ықшамдалған мәтін ұсыныңыз.

Оқушылар берілген мәтін бойынша төмендегідей нұсқаулықты басшылыққа алып өз ойларын негіздейді.

  • қөшпелілердің маусымдық көшу бағыттарын;

  • қыстау неге көктеуге жақын болғанын;

  • жайлаулар неге алыс болғанын;

  • мал шаруашылығының адамдар үшін тиімді болғанын;

  • шаруашылықтың Қазақстан жерінде үш бағытта дамығанын;

Өз ойларын толықтыру мақсатындакөшпелі мал шаруашылығы негізгі шаруашылық түріне айналғандығына кем дегенде 2 дәлел келтіреді.

М Оқушыларға өз дәлелдерін сынып алдында оқытып, сыныптық талқылау ұйымдастырыңыз.

Сынып оқушылары төрт түлік мал туралы мәтін ұсыныңыз. Барлық топтар мәтінді оқып, мынадай сұрақтарға жауап берулерін сұраңыз.

  • Неліктен көшпелілер төрт түлік малды өсірген?

  • Көшпелі мал шаруашылығының негізгі шаруашылық түріне айналу себебі неде?

  • көшпелілермал шаруашылығынан қандай өнімдер алған?

  • Көшпелілердің өндірген өнімдері арқылы әлемдік өркениетке қалай үлес қоспақ?

«ПТМС» әдісі арқылы дәлелдейді.

  • Позиция (біз солай санаймыз,....)

  • Түсіндіру(....себебі...)

  • Мысал (біз мұнымынадаймысаларқылыдәлелдей аламыз....)

  • Салдар (айтылғанмәселебойыншамынандай қорытынды жасаймыз....)




Мәтінмен жұмыс


Мәтіннен негізгі идеяны анықтайды

Дискрипторы:

көшпелілердің маусымдық төрт көшу бағыттарын түсіндіреді;

мал

шаруашылығының адамдар үшін тиімді болғанына кем дегенде екі дәлел келтіреді;

Қазақстан жерінде шаруашылықтың кем дегенде екі бағытын анықтайды;

Дискрипторы:

Көшпелі мал шаруашылығының негізгі шаруашылық түріне айналу себебіне кем дегенде екі дәлел келтіреді;

көшпелілер мал шаруашылығынан алынған өнімдердің маңыздылығына кем дегенде екі дәлел келтіреді;

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»


«Алақан-жұдырық»

«Жұлдызшалар»


Жұмаханов, Т.Жұматаев Б. Ежелгі Қазақстан.Алматы: Аруна, 2011.-224б.- (Қазақстан балалар энциклопедиясы).

Қалыптастырушы бағалау мүмкіндігі бар
Феномен кочевничества в истории Евразии. Номадизм и развитие государства

(Сборник материалов Международной научной конференции ). Дайк пресс. 2007
«ПТМС»



Бекіту


Сабақты қорытындылау

Оқушылар «Көшпелілердің көшпелі мал шаруашылығымен айналысу себебі неде» деген тақырыпта мынадай «көшпелілер, төрт түлік, егіншілік, мал шаруашылығы, ауа-райы» деген кілт сөздерді қолданып шағын эссе жазады.

Критерийлері:

Кіріспе сөз;

Барлық кілт сөздерді қолдану;

Эссе 50-70 сөз көлемін қамту;

Кем дегенде 2 дәлел келтіру;

Қорытынды ой;

Үйге тапсырма Оқушыларға эссенің кіріспе бөлімін сыныпта жазып, қалған білімін үйге тапсырма ретінде беріңіз


Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпараттық карточка


Кері байланыс

  • көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуы маңызды, себебі ...

  • көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуы маңызды емес, себебі ...

  • екі ойлымын ...




Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

1   2   3   4   5   6   7   8




Білім беру ұйымының атауы




Пәні:




Бөлім:

5.2. Ежелгі көшпелілер өмірі

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ежелгі көшпелілердің материалдық мәдениеті.

Зерттеу сұрағы:Көшпелілер баспанасының ерекшелігі неде?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

5.2.2.3 ежелгі тайпалардың қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттау

5.2.2.6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін түсіну

Сабақтың мақсаты

Көшпенділер баспанасының ерекшелігін анықтау

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Өткен білімді еске түсіру


Ұйымдастыру кезеңі

Үй жұмысын жетелеуші сұрақтар қою арқылы тексеру

Стимул тудыратын слайд көрсету немесе көшпенділердің тұрғын үйлерінің моделін көрсетіге болады.

-Сабақтың тақырыбың анықтау

-Оқу мақсатын анықтау

Берілген бірнеше сілтемеден қажеттісін таңдап алыңыз

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу


Мадақ

тау

Тақырып

тық суреттер

Жаңа білім


Оқушыларға алғашқы адамдар тұрған үнгір, андрондықтардың жартылай жертөлесі, күрке, киіз үй, қазіргі замандағы үй және көп қабатты үй суреттерін ұсыныңыз.

Оқушыларды жетелеуші сұрақтар арқылы сабақтың тақырыбын ашуға бағыттаңыз..

Оқушылармен диалог орнатыңыз.

Мысалы:

Баспана дегеніміз не?Тас, қола ғасырының адамдары қандай баспаналарда тұрған?Көшпенділерге тән қандай

Оқушыларға флипчартқа немесе А3 қағазына өздері білетін ерте замандардағы көшпенділердің баспана түрлерінің суретін салуды ұсыныңыз. Оқушыларға дайындыққа уақыт беріп әр жұмысын бақылаңыз.

Мұғалім оқушылардың жұмысына бағыт-бағдар бере отырып, қолданбалы өнердің ерекшеліктеріне назар аударуы тиіс

Бейне көрініс.

Киіз үйдің тарихы туралы видео

  1. https://www.youtube.com/watch?v=dm7TkFUX6-E&t=5s 4 минут




  1. https://www.youtube.com/watch?v=XjsYPFmSshI 1,5 минут


Видео ресурсты көріп болған соң киіз үйдің қандай ерекшеліктерін анықтағандығы туралы талқылауға болады.Талқылау аяқталған соң шағын тапсырма ұсыныңыз .


Киіз үй

Ағаш бөлігі

Киіз бөлігі

1.

2.

3.

1.

2.

3.

Оқушыларға ортағасырлық саяхатшылардың (Г.Рубрук, Ибн Батута, А. Сейдімбек, С. Руденко т.б.) көшпелілердің баспанасы туралы жазған деректерін карточка ретінде ұсыныңыз. Оқушылар деректерді оқып төмендегі зерттеу сұрағына жауап жазады.


  1. Киіз үйдің түрі

  2. Киіз үй жасауда қолданатын материал

  3. Киіз үйдің ерекшелігі неде?

саяхатшы

С. Руденко: «Қазақтың киіз үйі құрылымдық жағынан осы уақытқа дейін көшпелі халықтардың бірде-біреуі асып түсе алмаған, жылжымалы баспананың ең жетілдірілген түрі болып табылады»

ғалым А.Сейдімбек: «Киіз үй көшпелі өмір салттың негізгі алғышарттарының бірі болғандықтан ұдайы жетіліп, ұдайы шыңдалып, ұдайы сәулеттеніп отырды. Бұл ретте, киіз үйді көшпелілердің ғасырлар бойғы өмірлік тәжірибесінің, ой өрісінің, талғам-танымының және шеберлік-шалымының  ең жарқын айғағы деуге болады»

Сол өлкені (қазіргі қазақ жерін) мекен ететін елдің үстіне үй тігілген арбасын Ибн Батутта былай суреттеген: “Дөңгелекті құрылғыны олар “арба” деп атайды. Кеп дөңгелекті арбаның үстіне тұрғызғаны – бір-біріне қайыспен байластырылған ағаштардан құрастырылған күмбез сияқты қаңқа”


Мәтінмен жұмыс


Мәтіннен негізгі идеяны анықтайды

Критерилері:

Баспана

Орналасқан жері

Қолданатын еңбек құралдары

Тұрмыстық заттары, ыдыстары және олардың өрнектері

Оқушыларға ортағасырлық саяхатшылардың (Г.Рубрук, Ибн Батута, А. Сейдімбек, С. Руденко т.б.) көшпелілердің баспанасы туралы жазған деректерге талдау жасайды

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»

«Алақан-жұдырық»

«Жұлдызшалар»


Киіз үйдің тарихы туралы видео

https://www.youtube.com/watch?v=dm7TkFUX6-E&t=5s
Өзбекәлі Жәнібектің «Жолайрықта»






Ата-бабамыздан жеткен асыл мұрамыз туралы деректер

Бекіту


Сабақты қорытындылау

1253-1255 жылдары Қазақ жерін басып өткен француз елшісі Рубруктың айтуы бойынша ...«Олар тұратын үйлер ағаш кеспектерінен құрастырылып,  бұтақтармен шабақталған, төбесінде жоғары қарай мойнын созып, ықшамдана түсетін оттықтікі сияқты дөңгелек түтігі бар арба үстіне орналастырылып, киізбен қапталады екен».

Үйге тапсырма

«Киіз үй» 50-70 сөз

Критерилері

Киіз үйдің құрылысы

Киіз үйдің ішкі жабдығы

Киіз үйдің маңызы


Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпараттық карточка


Кері байланыс

«Желкенді кеме»

  1. Егер саған сабақ ұнаса және тап- сырманың барлығы сәтті орындаған болсан, желкенді жасыл түске боя:

  2. Егер сен сабақта белгілі бір қиын-

дықты кездестірген болсаң, желкенді сары түске боя;

  1. Егер сабақ барысында тапсырмаларды орындау қиын болып, мұғалімнің кӛмегі қажет болса, жел- кенді қызыл түске боя

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект